|  |  | 

Köz qaras Ruhaniyat

Asqaq ruhtı qwt kerueni

800px-Gengis_Khan_empire-en

Qazaqstanda eñ alğaş ret Ata baba ruhın qasterlep,ırıs-qwttı elge qaytaruşı tarihi etnografiyalıq ekspediciya jasaqtalıp jatır.Sol ekpediciyanıñ wyımdastıruşısı etnograf,ğalım Töreğali Batırhanwlımen swqıbattasqan edik.

-Asqaq ruh qwt kerueni ne üşin kerek?

-Biz bir ğasırğa juıq bodandıq qwrsauında ömir sürdik.Wlttıq qwndılıqtarımız ben salt-dästürlerimizdiñ altın jauharları wrlandı.Ruhımız sınıp,qwt berekemiz qaştı.Täuelsiz el boldıq.Biraq täuelsizdigimizdi şın mäninde sezine almay kelemiz.Nege?Sebebi wlttıq ruhımız qalpına kelgen joq.Irıs –qwtımız şaşırap jwr.Sonı qalıpqa keltiru üşin ata babalarımızdıñ tabanı tigen,patşalıq qwrğan elderine barıp,ruhtarına qwrbandıq şalıp,köne jädigerler jinap ırıs qwtın elge qaytaru kerek.Täuelsizdik alğan jıldarı Reseyden tayqazandı  Türkistanğa äkelip qoyu bastaması keremet edi.Biraq keiin jalğasın tappay ayaqsız qaldı.Ejelgi türkilerdiñ nanım senimi boyınşa « Kie» degen boladı. Kie- adamğa,januarğa,zattarğa baylanıstı aytıladı.Sonday kieli köne jädigerlerimiz basqa elderdiñ menşigine aynalıp,ırıs qwtı men berekesin tasıtıp otır.Biz olardı elge äkelsek özimizdiñ däuletimiz molaymaq.Ata babalarımızdıñ ruhımen baylanıs ornatpay kögerip köktemeymiz.Astanadan asqaq ruhtı qazaq eli tarihi etnografiyalıq zäulim keşenin salu kerek.Keşenniñ işinde kieli altın taq ornatıladı.Taqtıñ aldında aq kiiz töselinedi.Altın taqtı jağalay Edil,Bumın qağannan bastap qazirgi elbasığa deyin patşalardıñ altın byustarı twradı.Kün säulesi keşenniñ şañırağına tüsken kezde keşen işinde altın nwr payda boluı kerek.Sol nwr keşenge kelgen ärbir adamğa ruh berip,keşennen erekşe bir äsermen qanattanıp şığuı kerek.Qabırğasında älemniñ eski kartası ilinip twradı..Altın taqqa jaña saylanğan prezident ant bergen soñ keliip otırıp,abız aqsaqaldardan bata aladı.

-Asqaq ruh qwt kerueni qaşan bastalmaq?

-Demeuşi tabılsa 2017 jılı jazdan bastap ketemiz.Topta 11 adam boladı.Tarihşı,etnograf,jurnalist.t.b.

-Asqaq ruh qwt kerueniniñ bayrağın körip twrmın.

-Iä,bayraq toğız şaşaqtan twradı.Ejelgi türkilerde toğız sanı asqaq ruhtıñ belgisi  bolıp esepteledi. Biz ruhımızdı elge qaytarsaq ata baba aldındağı wrpaq parızın öteymiz. «Öli razı bolmay tiri bayımaydı» degen.Irıs qwtımız şañırağımızğa oralıp,tabısımızğa bereke kiredi.Asqaq ruh qwt keruenine demeuşi bolamın degen asqaq ruhtı mırzalar men hanımdar tabılsa qatarımızğa qosamız.Ata baba asqaq ruhın birge kötereyik!

Demeuşi bolam degen mırzalar men hanımdar mına tel:87017121942 habarlassa boladı, nemese kerey.kz saytınıñ telefonına habarlasuı qajet.

Related Articles

  • Gerb auıstıru mäselesi nemese «teristeu sindromı» qalay payda boldı?!

    Elimizdiñ gerbin auıstıru turalı Prezidenttiñ wsınısı (o basta wsınıs suretşi-dizayner mamandardan şıqqan siyaqtı) twtas qoğamda bolmağanmen, äleumettik jelilerde äjeptäuir qarsılıq tudırdı. Biraq, bayıptap qarasaq, bwl qarsılıqtıñ qazirgi gerbtiñ qazaq üşin erekşe qasterli nemese estetikalıq twrğıdan minsiz boluına eş qatısı joqtığın añğarasız. Soñğı uaqıttarı, auır indetpen qatar kelgen qañtar tragediyasınan bastap, halıq aytarlıqtay küyzeliske wşıradı. Qazaqstannıñ erkinen tıs, soğısqa, basqa da sebepterge baylanıstı bolıp jatqan ekonomikalıq qiındıq saldarınan halıqtıñ äl-auqatı tömendedi. Osınıñ bäri qazir qoğamda bayqalıp qalğan «teristeu sindromına» türtki boldı. «Teristeu sindromı» – dwrıstı da bwrısqa şığaratın, qanday bastamağa bolsın qarsı reakciya şaqıratın qwbılıs. Äleumettik psihologiyanı zertteuşilerdiñ payımdauınşa, osı qwbılıstı barınşa küşeytip twrğan faktor – äleumettik jeliler. YAğni, aldağı uaqıtta

  • Üzdik oydıñ üzindileri

    Üzdik oydıñ üzindileri Arma äleumet! Men qazir taza akademiyalıq ğılımi ortada jürmin. Özimniñ neşe jıl boyı jinağan bilimimdi, oqığan oquımdı, şeteldik täjiribemdi, intellektualdı qarım-qabiletimdi şınayı qoldanatın qara şañıraqtıñ işinde jürmin. Almatınıñ bärinen bölek mädeni ortası erekşe wnadı. Almatı qala men dala deytin eki wğımnıñ tüyisken ädemi ortası eken. Oylap körsem men baqıttı perezent, bağı janğan wrpaq ekenmin. Äkem twrmıs pen joqşılıq, jalğızdıqtıñ tauqımetin äbden tartıp eş oqi almadım, nebäri üş ay oqu oqıdım-, dep meniñ oquımdı bala künimnen qadağaladı, şapanımdı satsam da oqıtam dep barın saldı. Al mektepte baqıttı şäkirt boldım. Mağan däris bergen wstazdarım kileñ darındı, qabiletti kisiler boldı. Universitette jäne şetelde men tipten erekşe darın ielerine şäkirt boldım.

  • Samat Äbiş qalay “sütten aq, sudan taza” bolıp şıqtı?

    Azattıq radiosı Sayasattanuşı Dosım Sätpaev WQK törağasınıñ bwrınğı birinşi orınbasarı, eks-prezident Nwrswltan Nazarbaevtıñ nemere inisi Samat Äbişke şıqqan ükim “Qazaqstandağı rejim bolaşaqtı oylamaytının körsetti” deydi qazaqstandıq sayasattanuşı Dosım Sätpaev. Sarapşınıñ payımdauınşa, bileuşi “elita” jeke isterimen jäne tasadağıkelisimdermen äure bolıp jatqanda elde tağı bir jaña äleumettik jarılısqa äkelui mümkin faktorlar küşeyip keledi. SayasattanuşıResey öziniñ ekonomikalıq müddeleri men geosayasi josparların keñinen jüzege asıru üşin Qazaqstannıñ işki sayasatına tikeley äser etuge tırısıp jatuı mümkin dep te topşılaydı. PUTIN “QAUİPSİZDİK KEPİLİ” ME? Azattıq: Sonımen wzaq demalıs aldında osınday ülken jañalıq jariyalandı. Meyram aldında, 19 naurızda qazaqstandıqtar mäjilis deputatınıñ postınan Samat Äbişke şıqqan ükim jaylı bildi. Mwnıñ bäriniñ baylanısı bar ma älde kezdeysoqtıq pa? Dosım Sätpaev: Äñgimeni bwl istiñ qwpiya

  • Hristian missionerleriniñ qwmdağı izderi

    Orını: Qaşqar q-sı; Jılı: 1933 j; Atı-jöni: Qabıl Ahond; Dini: hristian; Tüsinikteme: Bwl jigittiñ keyingi esimi Qabıl Ahond, hristian dinin qabıldağan alğaşqı wyğır. Keyin dini senimine baylanıstı öltirilgen. Suret europadağı missionerlik muzey arhivinde saqtaulı. Atalğan muzeyde jüzdegen hristian wyğır ökilderiniñ sureti saqtalğan. 1930 jıldarı hristian wyğırlarına twrğılıqtı mwsılmandar men äkimşilik bilik tarapınan qısım körsetile bastağan soñ bir bölimi missionerlerge ilesip europa elderine “hijrağa” ketti. Alqissa Hristian äleminiñ Qaşqariyağa basa män berui äsirese YAqwp Bek memleketi kezeñinde jaña mümkindikterdi qolğa keltirdi. 1860-70 jj. Qaşqariyanıñ Cin imperiyasına baylanıstı köñil küyin jaqsı paydalanğan Hristian älemi Ündistan men Tibet arqılı Qaşqariyağa mädeni ıqpalın jürgize bastadı. Olardıñ maqsatı bwl aymaqtı Resey imperiyasınan bwrın öz ıqpalına

  • Demografiyalıq saraptama

    1-şi suret qazaqtar; Demografiyalıq ahual 1949-2020 jj. aralığın salıstırmalı körsetken. 1949 jılğa deyin, atap aytqanda kommunistik qıtay ükimeti ornağanğa deyin Şınjañ ölkesiniñ soltüstik böliginde qazaqtar, oñtüstik böligi Qaşqariyada wyğırlar basım sandı wstadı. 1951-54 jıldarı wlttıq mejeleu kezinde ortalıq ükimet qwrğan komissiya saraptaması boyınşa wlttıq avtonomiyalıq territoriyanı anıqtau mına eki bağıtta jürgizildi. Olar: BİRİNŞİ, wlttıq avtonomiyanı mejeleu boyınşa onıñ atauın twraqtandıru. Osı boyınşa üş atau wsınıldı: *ŞIğıs Türkistan avtonomiyalıq federaciyalıq respubilikası; *Wyğırstan avtonomiyalıq respubilikası; *Şınjañ avtonomiyalı respubilikası. EKİNŞİ, avtonomiyanıñ äkimşilik twrpatın anıqtau; Osı boyınşa: *Federeciyalıq twrpat; *Avtonomiyalıq oblıs jäne okurg twrpat; *Aymaq jäne audan därejeli avtonomiyalıq okurg twrpatı. Mejeleu komissiyası atalğan eki bağıtta saraptama nätijesin qorıtındıladı. Komissiya qorıtındısı boyınşa Şınjañ ölkesiniñ

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: