Әзербайжан Қарабаққа шабуыл бастады. Қазірге дейін не белгілі?

Äzerbayjan Qarabaqqa şabuıl bastadı. Qazirge deyin ne belgili?

| Sep 19, 2023

Äzerbayjan qorğanıs ministrliginiñ Taulı Qarabaqta "armeniyalıq äskerilerdiñ poziciyasın joydıq" dep taratqan fotosı. 19 qırküyek 2019 jıl. — Äzerbayjan qorğanıs ministrliginiñ Taulı Qarabaqta “armeniyalıq äskerilerdiñ poziciyasın joydıq” dep taratqan fotosı. 19 qırküyek 2019 jıl.

19 qırküyekte Äzerbayjan Taulı Qarabaqta “antiterroristik operaciya” bastağanın mälimdedi. Bakudıñ bwl mälimdemesinen soñ Qarabaqta twratın armyandar artilleriyadan şabuıl bastalğanın aytadı.

“Stepanakertte jarılıs estilip jatır. Balalar men ata-analar jertölelerge tüsti. Balkonımnan är jaqtan jarılıs dauısı estilip jatır, toqtar emes. Artilleriya qattı atqılap jatır, atıs dauısı da tolastar emes” dedi Taulı Qarabaqtağı täuelsiz jurnalist Marut Vanyan.

Azattıqtıñ Armyan qızmetiniñ habarlauınşa, 19 qırküyek 11:10-da Äzerbayjan küşteri Qarabaqtağı Askeran audanın atqılağan. “Eho Kavkaz” saytı Stepanakert qalasında äue dabılı qağılğanı habarlandı.

Stepanakert qalasında qaşıp bara jatqan adamdar. 19 qırküyek 2023 jıl.

Taulı Qarabaqtağı armyandardıñ baqılauındağı aymaqtıñ ombudsmeni Gegam Stepanyan şabuıldan bir eresek adam, bir bala qaza tapqanın; segiz bala, üş eresek adam jaralanğanın aytadı.

JAĞDAYDIÑ UŞIĞUINA NE SEBEP BOLDI?

Äzerbayjan wlttıq qauipsizdik qızmeti “Qarabaqtağı armyan äskerileri Ahmedbeyli-Fizuli-Şuşa avtojolına diversiyalıq jolmen kirip, tankige qarsı mina qoyıp ketken. 19 qırküyekte sol minalar jarılıp eki beybit twrğın qaza taptı” dep mälimdedi.

Bwğan qosa Baku Hodjavend audanındağı jolda da mina jarılıp, tört policey qaza taptı dep otır. Äzerbayjannıñ aytuınşa, bwl policeyler “terrorizm äreketi bolğan jerge bara jatqan” deydi. Bwl eki jol da Reseydiñ bitimger äskeriniñ baqılauında edi.

Taulı Qarabaqtıñ äskeri Bakudıñ bwl mälimdemelerin joqqa şığarıp, “Äzerbayjan jalğan aqparat taratıp, äskeri şabuılğa sıltau izdep taptı” dedi.

BAKUDIÑ TALABI QANDAY?

Äzerbayjan qorğanıs ministrligi Qarabaqtağı äskeri operaciyanı “arandatu äreketterin tıyu üşin”, “Armeniya qarulı küşterin Äzerbayjanğa tiesili jerlerden şığaru üşin”, “Äzerbayjannıñ beybit twrğındarınıñ qauipsizdigin qamtamasız etu üşin” bastağanın mälimdedi.

Bwdan bölek, resmi Baku operaciyanıñ maqsatı “konstituciyalıq qwrılımdı qalıpqa keltiru” dep otır.

Äzerbayjan sırtqı ister ministrligi Taulı Qarabaqtan armyan äskeri küşteriniñ tolıq şığuın, Stepanakerttegi “rejimniñ” tarauın talap etti. Vedomstvo “aymaqta beybitke kelisimge keludiñ jalğız jolı – osı” deydi.

Äzerbayjan äskerileri Qarabaqta “däldigi joğarı qaru qoldanıp”, Armeniya qarulı küşteriniñ qaruların joyıp jatırmız deydi. Eldiñ qorğanıs ministrligi beybit twrğındardı Qarabaqtağı qauipti aymaqtan evakuaciyalau üşin gumanitarlıq koridor men qabıldau ortalıqtarı aşıldı deydi. Biraq bwl aqparat täuelsiz derekközder arqılı rastalğan joq.

ARMENIYA TARABI NE DEYDİ?

Armeniya prem'er-ministri Nikol Paşinyan Taulı Qarabaqtağı jağdayğa baylanıstı eldiñ qauipsizdik keñesiniñ şwğıl jiının ötkizip, “Birinşi kezekte reseylik bitimgerler şara qabıldauı tiis. Ekinşiden, BWW Qauipsizdik keñesinen şara kütemiz” dedi.

Qarabaqtağı armyan ükimetiniñ bwrınğı basşısı Ruben Vardanyan internette “aymaqqa artilleriyadan şabuıl jasalıp jatqanın” jazdı. Ol Armeniyanı tez arada “Taulı Qarabaqtı moyındap, Äzerbayjannan qorğauğa şaqırdı”.

Al Armeniya qorğanıs ministrligi Qarabaqta “armeniyalıq äskeriler joq jäne bolmağan” dep mälimdedi.

“Äzerbayjan tarabı Taulı Qarabaqta Armeniyanıñ qarulı küşteri, äskeri tehnikaları bar dep tağı da jalğan aqparat taratıp otır” deydi vedomstvo.

Europa odağı Äzerbayjandı Qarabaqqa şabuıldı toqtatuğa şaqırdı.

Al Resey sırtqı ister ministrliginiñ resmi ökili Mariya Zaharova Äzerbayjan qorğanıs ministrliginiñ “reseylik bitimgerlerge “antiterrorlıq şara” turalı aldın ala eskerttik” degen mälimdemesin joqqa şığardı. Ol “reseylik äskeriler jağday jaylı antiterrorlıq şara bastalardan birer minut bwrın bildi” deydi.

TAULI QARABAQQA TALAS

Taulı Qarabaq resmi türde Äzerbayjan aumağı sanaladı, biraq bwl aymaqta etnikalıq armyandar basım. Taulı Qarabaqtağı armyandardı Erevan qoldap otır. Äzerbayjan men Armeniya Taulı Qarabaq aymağı üşin 1988 jıldan beri qaqtığısıp keledi. 1988-94 jıldarı arasındağı soğısta 30 mıñday adam qaza boldı. 1994 jılı eki el qaqtığıstı toqtatu turalı kelisimge qol qoyğan. Keyin Taulı Qarabaq etnikalıq armyandardıñ baqılauında boldı. Taulı Qarabaq aymağı 1991 jılı täuelsizdik jariyalap alğan. Biraq bwl täuelsizdik halıqaralıq deñgeyde moyındalmadı.

2020 jılı qırküyekte Äzerbayjan men Armeniya Taulı Qarabaqta qayta qaqtığıstı. Bwl qaqtığıstan soñ Äzerbayjan Taulı Qarabaqtağı Stepanakertten basqa barlıq aymaqtı, sonımen qatar Mardakert jäne Martuni qalaların özine qaytarıp alğan. Al Taulı Qarabaqqa Mäskeu bitimger äskerin kirgizgen.

Biıl Taulı Qarabaqta jağday qayta uşığıp, taraptar bir-birin kelisimdi bwzdı dep ayıptay bastadı.

Azattıq radiosı

AQŞ NATO-dağı joğarğı äskeri qolbasşılıq tizginin bas tarta ma?

kerey.kz

Qay zamanda da äskeri doktrinanıñ jüreginde senim twradı. Senimsiz odaq – qabırğası qalanbağan qamal. Soñğı kezderi AQŞ-tıñ NATO-dağı joğarğı äskeri qolbasşılıq tizginin özge elge berui mümkin degen sıbıs Vaşington men Bryussel'diñ arasındağı senimge sızat tüsirgendey… Däl osı mäselege qatıstı general Kristofer Kavolidiñ Senattağı sözin Amerikadağı strategiyalıq oyınnıñ betaşarı deuge boladı. Kavoli – jay ğana general emes, qazir NATO-nıñ Joğarğı odaqtıq qolbasşısı (SACEUR). Bwl titul 1950 jıldan beri tek amerikalıq generaldarğa ğana tiesili bolıp keledi. Äueli Duayt Eyzenhauerdiñ qolına tigen bwl tizgin, AQŞ-tıñ Europadağı qauipsizdik arhitekturasındağı üstem rolin bildiretin simvol ğana emes, yadrolıq tejeu men strategiyalıq üylestirudiñ kilti bolğanın bilemiz. Kavoli SACEUR lauazımınıñ basqa elge berilui – yadrolıq komandalıq jüyeniñ bütindigin
Zelenskiy men Tramptıñ dau-damayı: tört tüyin

kerey.kz

Stiv GUTTERMAN AQŞ prezidenti Donal'd Tramp (sol jaqta) pen Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiydiñ suretterinen kollaj Bwdan naşar boluı mümkin emes… Vladimir Zelenskiydiñ Aq üyge saparı biraz mümkindikke jol aşatınday köringen. Kezdesu nätijeli bolğan jağdayda, şarttı türde Ukraina men AQŞ-tı baylanıstıratın sirek kezdesetin metaldar turalı kelisimge qol qoyıluı mümkin edi. Sonımen birge Donal'd Tramp üşin Kievti Reseydiñ şabuılınan qorğauğa qosımşa ıntalandıru bolar edi. Bwğan qosa, el basşılarınıñ kezdesui Reseymen bitimge kelu nemese beybit kelisimge qol qoyu jağdayında Vaşington Kievke qanday qauipsizdikke kepil bola alatının körsetip, jalpı kepil bola ala ma, joq pa, sonı anıqtap berer edi. Tipti mwnıñ eşbirine qol jetpegen künniñ özinde, tayauda ğana bir-birine sın aytqan Zelenskiy men Tramp keminde dostıq
Ukrainadağı soğıs: Maydanda ne bolıp jatır?

kerey.kz

AQŞ pen Resey arasındağı bäsi joğarı kelissözderden oq atudı toqtatu jaylı ıqtimal kelisimge deyin Ukrainadağı soğıstı toqtatu töñiregindegi äñgime qızu jürip jatır. Öytkeni AQŞ prezidenti Donal'd Tramp saylau aldında Resey men Ukraina arasında jedel kelisim ornatıp, soğıstı toqtatuğa uäde bergen. Alayda juırdağı diplomatiyalıq talpınıstarğa qaramastan, 28 aqpanda Vaşingtonda Donal'd Tramp pen Ukraina basşısı Vladimir Zelenskiydiñ soğıstı ayaqtau mäselesi boyınşa söz talastıruı bwl mäselede tereñ qayşılıqtar barın añğarttı. Sarapşılar beybit kelisim bılay twrsın, oq atudı toqtatu jaylı kelisimniñ öziniñ auılı alıs deydi. Soğan qarağanda, üş jılğa sozılğan soğıs tağı jalğasatın siyaqtı. «Jergilikti jerlerdegi jağday men oq atudı toqtatu, bitimgerler, jağdaydı retteu jaylı sayasi diskurs arasında ülken alşaqtıq bar. Onıñ auılı wzaq», — deydi
Kievtegi sammitte Euroodaq liderleri Ukrainağa qoldau bildirdi

kerey.kz

Kiev, Ukraina. 24 aqpan, 2025 jıl. Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy 24 aqpanda Kievte ötken “Ukrainanı qoldaymız” dep atalğan sammitte ondağan memlekettiñ basşısın qarsı aldı. “Liderler, onlayn da, offlayn da bizdiñ egemendigimizdi, aumaqtıq twtastığımızdı qoldap jatır. Bwl Reseydiñ Ukrainağa qarsı negizsiz, qılmıstıq soğısı ekenin bärimiz tüsindik” dedi Zelenskiy. Ol Kievte 13 memlekettiñ liderimen kezdesti. 20-dan astam el basşısı jiınğa onlayn qatıstı. Bwl sammit AQŞ prezidenti Donal'd Tramptıñ jaña äkimşiliginiñ soğıstı toqtatu boyınşa jaña diplomatiyalıq bastamalarınan keyin ötip jatır. Vaşington men Mäskeudiñ Saud Arabiyasında ötken kelissözderinen keyin Ukraina men Euroodaq özine tiimsiz kelisim qabıldanadı dep qauip etken. “Soğıstı bastağan – Resey” dedi sammitke onlayn qatısqan Germaniya prezidenti Frank-Val'ter Ştaynmayer. Al Eurokomissiya törağası Ursula fon
Şol'c Tramptıñ Zelenskiy turalı pikirleri «qate jäne qauipti» ekenin aytadı

kerey.kz

Olaf Şol'c Der Spiegel aptalığına bergen swhbatında: «Şındıq sol, Vladimir Zelenskiy Ukraina memleketiniñ zañdı türde saylanğan basşısı», – dedi. Germaniya kancleri Olaf Şol'c AQŞ prezidenti Donal'd Tramptıñ Ukraina lideri Vladimir Zelenskiydi diktator degen mälimdemesin üzildi-kesildi joqqa şığardı. «Prezident Zelenskiydiñ demokratiyalıq zañdılığı joq dep aytu dwrıs emes jäne qauipti», – dedi Şol'c Der Spiegel aptalığına. “Şınında, Vladimir Zelenskiy Ukraina memleketiniñ zañdı türde saylanğan basşısı bolıp tabıladı. Soğıs jağdayında dwrıs saylau ötkizu mümkin emestigi Ukraina konstituciyası men saylau zañdarınıñ erejelerine säykes keledi. Jäne eşkimniñ mwnıñ kerisinşe talap etuge qwqığı joq”, – dedi Germaniya ükimetiniñ basşısı. Ol Ukrainağa qarsı soğıstı Vladimir Putin bastağan Resey bastağanın eske saldı. “Ukraina Reseydiñ ayausız agressiyasınan üş jılğa