Şımkenttegi № 53 mektepten şu şıqtı. Osındağı 10-sınıp oquşısı öz wstazınıñ üstinen arız tüsirgen deydi tärtip saqşıları. Anıq bolğanı, mwğalim ağay kabinetke üş qızdı şaqırıp alıp, kiimin şeşudi bwyırğan boluı mümkin.

Bwl oqiğa qwzırlı organ qızmetkerleriniñ qwlağına jetip, ülken tekseru bastaldı. Nätijesinde bilim ordasınıñ birneşe bılıqtarı aşılıp otır.

Hamza atındağı № 53 orta mektep Kommunizm bölimşesinde ornalasqan. Osı mekteptiñ 10-sınıp oquşısı qızdardı bölek kabinetke şaqırğan mwğalimniñ üstinen arızdanadı. Şağımnan keyin mektepte dürbeleñ bastalıptı. Mamır ayınıñ basında bastalğan tekseris toqsan qorıtıp jatqan wstazdarğa äjepteuir kedergisin tigizgen.

Degenmen, bilim ordasınıñ direktorı Ahmet Mamşetov bwl oqiğanı joqqa şığaradı. Onıñ aytuınşa, matematika päniniñ mwğalimi üş qızğa sabaq ülgerimi naşarlağanı üşin wrısqan. Osı sätti paydalanğan bireuler mwğalimniñ oquşılarğa wrsatın qwqığı joq dep, şağımdanuğa aqıl bergen boluı mümkin. Sebebi, arız qazaq tilinde jazılğan. Al oquşı qızdar — özbek sınıbında oqidı.

Prokurorlardıñ tekseruinen keyin oquşınıñ şağımı şındıqqa janaspaytını anıqtalğan. Esesine bilim ordasınıñ özge bılıqtarınıñ beti aşıldı. Mekteptiñ biılğı oqu bitirgeli otırğan tülegi näpaqa tabu maqsatında şetelge ketip qalğan. Al mwğalimder sınıp jurnalına sol oquşını kelmey qalğanın belgilemey, tipti, bağa qoyıp kelipti. Al bitiruşi balanıñ ata-anası onıñ şetelge em alu üşin attanğanın aytıp aqtaladı.

Bwğan qosa mektep oquşıları sabaqqa tolıq kelmeytini anıqtaldı. Al mwnı mektep direktorı aua rayımen baylanıstırıp otır.

Prokurorlar anıqtalğan mäseleler boyınşa tez arada mwğalimderdi jinap, jiın ötkizdi. Bilim ordasındağı bılıqtarğa jol bergender jazalanadı dedi. Osı orayda qadağalauşı organnıñ qızmetkerleri qalalıq bilim bölimine arnayı hat ta joldadı.

Ernar Balabekov

otyrar.kz/

Qazirgi zañnama ayasında memlekettik tildi qalay damıtuğa boladı?

kerey.kz

Zhalgas Yertay Qazaqstan biligi memlekettik tildi damıtu üşin qatañ şeşimderge barğısı kelmeydi deyik. Biraq qazirgi zañnama ayasında memlekettik tildi qalay damıtuğa boladı? Sonı oylanıp köreyik. Qazaq tilin damıtu jayın aytqan kezde Qazaqstan biligi qoğamdı ekige böledi. Biri – tildi damıtudıñ radikal şeşimderin wstanadı, ekinşi jağı – qazirgi status-kvonı saqtağısı keledi, yağni eşteñe özgertpey-aq qoyayıq deydi. Biraq eki joldı da tañdamay, ortasımen jürudi wsınıp körsek qaytedi!? Batıl qadamdarğa barayıq, biraq ol radikal jol bolmasın. Qazaq tilin küşpen emes, ortanı damıtu arqılı küşeytsek boladı. YAğni adamdar tildi üyrenip äure bolmay-aq, halıq jay ğana qazaq tili ayasında ömir sürudi üyrensin. Negizgi oy osı. Biz osı uaqıtqa deyin adamdar ortanı
Qazaq mektebinde oqitın 7 jasar bala orıs tili sabağında nege orısşa sayrap twruı kerek?

kerey.kz

Magnumdı özim mülde wnatpaydı ekenmin. Ünemi barsam, esi dwrıs kökönis tappaytınmın. Eskirgen, şirigen. Azıq-tülikti tek bazardan alamın. Biraq magnumge baykottı toqtatpau kerek! Sonımen birge, orıstildi kino, fil'mderge de baykot jariyalau kerek. Biraq, odan küştisi, balalarıñdı tek qazaqşa oqıtıp, qazaqşa tärbieleu kerek. Biraq, balañdı qazaqşa tärbieleyin deseñ, tağı bir kedergi şığıp jatır. Ğalımdardıñ aytuınşa, balanı 13 jasqa deyin qazaq tilinde oqıtıp, wlttıq qwndılıqtardı boyına, oyına siñiru kerek. Endi solay istep jatsaq, 7-8 jasar qap-qazaqşa ösip kele jatqan balañdı mektepte orıs tilin üyretip miın aşıtuğa tura kelip otır. YAğni, 2-sınıptan bastap orıs tili mektep bağdarlamasında twr. Bjb, tjb-sında orıs tili mwğalimderi balanıñ orısşa mazmwndamasın (govorenie) tekseredi. Talap etedi. Sonda, biz bayğws qazaq,
Qazaq jastarı büginde jappay orıstanu procesin bastan keşude.

kerey.kz

Qazaq jastarı büginde jappay orıstanu procesin bastan keşude. Bala-baqşadan bastap, mektep, joğarı oqu ornı, eñbek mekemeleriniñ barlığı negizinen orıs tiline köşude. Öz erkimen emes, ädiletsiz biliktiñ wzaq jılğı solaqay sayasatınıñ arqasında. Köşede, keñsede, dükende, kölikte, qoğamdıq orında qazaqqa qazaq orısşa söylemeseñ nemese wlttı saqtau kerek degen jauapkerşilik jügin wstanıp, senimen orısşa söylesip twrğan qazaqqa qazaqşa söyle dep eskertu jasasañ boldı, bitti, bäle-jalağa qalasıñ. Zañ da, onı orındauşı policiya, prokuratura, sot ta orısqwldı qoldaydı, wltqa janı aşığan qazaqtı mülde qorğamaydı. Bwl qanday ädilettilik?! Memlekettik tildi, memlekettik qauipsizdikti jekelegen adam emes, osığan jauaptı memlekettik qwrılımdar qorğauı kerek qoy. Jeke adam emes, eñ aldımen bilik qorğauı kerek. Qazaq jeke täuelsiz memleket bolıp twrsa
Endi qazaq tilin elemeytin mekeme baykottıñ nısanasına iligip, şığınğa bata beretin boladı

kerey.kz

Keyde qoğamdı bir ğana oqiğa qozğalısqa tüsirip, işte qatqan şemendi jarıp jiberedi. Bwl jolı däl sonday ahual orın aldı. Magnum dükender jelisinde orıs tildi bir azamat qazaq tilin bilmeytin kur'erge şağım tüsirip, artınan düken äkimşiligi älgi kur'erdi jwmıstan şığarıp, mäseleni jılı jauıp qoya salmaq bolğanda, jwrtşılıq oqıstan oyanıp ketti. Bwl tek bir azamattıñ renişi nemese dükenniñ işki tärtibi emes. Bwl – tildik teñsizdikke qarsı wlttıñ refleksi. Qazaqtıñ özi, öz jerinde, öz tilinde söyley almaytın künge jettik pe degen swraq sananı sızdatıp twr. Öz elinde twrıp, öz tilinde söylemeytin azamattı qoğamnan alastatıluı aqılğa simaytın dünie. Al Magnum dükenderi jelisi ottı külmen kömip qoyğanday boldı. Qazaq tili – eldiñ özegi. Oğan jasalğan
Etnikalıq qazaqtarğa 65 «Ata jolı» kartası berildi

kerey.kz

Etnikalıq qazaqtarğa – basqa elderdiñ azamattarına Qazaqstanda 10 jıl ömir süruge jäne jwmıs isteuge qwqıq beretin 65 «Ata jolı» kartası berildi. Elimizde öz isin damıtuğa dayın biznes-immigranttar 27 karta aldı, al swranısqa ie mamandar osınday 38 kartanıñ iegeri atandı. «Qazaqtar qay jerde ömir sürse de, olardıñ jalğız Otanı – Qazaqstan. Sondıqtan biz üşin şetelde twratın otandastarımızdı qoldau ärqaşan mañızdı», – dedi Qazaqstan Respublikasınıñ Prezidenti Qasım-Jomart Toqaev. «Ata jolı» kartasın aluşılar işinde injener-fizik, injener-matematik, himiyalıq tehnologtar, jaq-bet hirurgiyasınıñ därigerleri, pediatrlar jäne t.b. mamandar bar, olar Resey, Germaniya, Moñğoliya, Qıtay, Wlıbritaniya, AQŞ, Izrail', Franciya, Niderlandı, Finlyandiya, Qırğızstan jäne Özbekstan sekildi şet elderden keldi. «Ata jolı» kartasınıñ iegerleri elge kirgen kezde 10 jıl