Könergen fotosuret qolımızğa kezdeysoq kelip tüsti. Ol üşin äleumettik jelidegi ömirde beytanıs, onlayn-dosqa qarızdarmız. Uaqıt sını sarğaytıp, tozığı jetken fotosurettegi jüzinen meyirim şuağı tögilgen batır Bauırjan Momışwlın bar qazaq jazbay tanitını tüsinikti. Al Baukeñ eljirep, qwşağına basqan baldırğan kim?
Suretti jwrt közinen jasıra twrıp, biledi-au degenderden swrau salğanbız. Bala kezinde batırmen suretke tüsu baqıtına ie bolğan bwrınğı bwrımı bir qarıs baldırğan, bügingi qazaq estradasındağı tanımal änşilerdiñ biri bolıp şıqtı. Oqırman üşin onı qalay anıqtağanımız emes, fotosurettiñ tarihı qızıq degen oydamız. Sol üşin sarğayğan surettiñ sırın swrap, änşiniñ özine habarlasqan edik.
– Bwl fotoda şamamen 7-8 jasar kezim. Meniñ äjem Nesipjamal Battalova qaysar minezdi, bir adamday än aytatın, öleñ şığarğan önerli kisi. Özi körikti, talğammen kiinetin sänqoy kisi, şeşen söyleydi. Arabşa hat tanitın. Ol kisilerdiñ jas kezinde äyel adamdardıñ qanşa önerli bolsa da, eldiñ aldında jürui öte qiın boldı ğoy. Äjemiz önerimen tanılmasa da, ziyalı qauım ökilderimen, ataqtı aqın-jazuşılarmen jaqın aralastı. Esimi elge belgili adamdardıñ äjemdi qwrmettep toy-tomalaqtarğa şaqıratını esimde. Äjem 12 nemere, 4 şöbere süydi. Solardıñ işinen jalğız meni önerge baulıp, «körsin, bilsin» dep janınan tastamay ertip jürdi. Kişkentay kezimde üydiñ aldındağı köleñkede meni otırğızıp qoyıp, qolıma neşe türli ertegi kitaptar, batırlıq, ğaşıqtıq jırlardı berip, oqıtıp qoyatın. Söytip, Alpamıs batır, Qambar batır turalı jırlardı äjemniñ arqasında oqıdım. Keyde oqıp otırıp müdirip qalsam, özi jalğastırıp äketetin sonday zerek kisi boldı, – dedi tanımal änşi.
Änşi bala küninde Şäkärim Qwdayberdiwlınıñ wlı Ahat atamızdı da öz közimen körgen. Wlı qaytıs bolğan kezde äjesi ekeui köñil aytuğa Semeyge barıptı. Bauırjan atamızdıñ üyine barğan kün de änşiniñ esinde emis-emis saqtalğan.
– Ötirik aytpay-aq qoyayın, äjem keyde qattıraq söyleytin kisi edi. Erteñ qonaqqa baramız degen küni keşqwrım qattı dayındaldı. «Erteñ än ayt degende mayısıp aytpay qoyıp jürme», dep mağan bir wrsıp aldı. Tünniñ bir uağına deyin Bauırjan atamızğa arnap öleñ jazdı. Segiz jastağı boqmwrın bala eken demey mağan oqıp berdi, – deydi.
Sonımen, kelesi küni qariya eñ ädemi degen köylek-qamzolın kiip, nemeresin janına ertip, taksimen Bauırjan atamızdıñ üyine baradı. Fotosurettegi baldırğannıñ beynesine qarap jäne änşiniñ özi aytqanday şamamen 7-8 jastağı kezi dep jobalasaq, bwl 1970 jıldardıñ ortası, yağni Bauırjan Momışwlınıñ 65-ke qadam basqan tuğan küni boluı mümkin. Änşiniñ aytuınşa, äjesi tünde şığarıp äkelgen öleñin üyinde wmıt qaldırıp ketipti. Biraq sol dastarqan basında özi janınan suırıp, Bauırjan atamızğa arnauın aytıp beredi. Baukeñniñ añızğa aynalğan batırlığın, oğan degen halıqtıñ qwrmetin öleñmen jetkizedi.
– Odan keyin mağan än aytqızdı. Boyım kip-kişkentay bolğan soñ orındıqqa şığarıp qoydı. Qanday än aytqanım esimde joq. Äyteuir, Bauırjan ata qolımnan wstap twrğanın anıq bilemin. Än bitken soñ Bauırjan ata meni köterip alıp, betimnen süydi. Saqal-mwrtı betime tigen kezde titirkenip şoşıp ketip, sosın külip jiberdim, dedi änşi.
Ömirde qanşa qatal adam bolsa da, balağa kelgende eljiremeytin adam bolmaydı. Bauırjan Momışwlınıñ üyinde batır men baldırğannıñ sonday bir mezeti kadrğa tüsip qaladı.
Änşi demekşi, bala küninde Bauırjan Momışwlımen fotoğa tüsken, büginde elge tanımal öner iesine aynalğan – Tolqın Zabirova. Batırdıñ şañırağında tüsirilgen osı fososuret – ol üşin asa qımbat häm qadirli bwyımdardıñ biri. Boytwmarday saqtap jürgen qasterli dünie. Ülkeytilip, ädemi fotojiekke salınğan fotosuret qazir Tolqın Zabirovanıñ şañırağınıñ törinde iluli twr.
Tolqın Zabirova: «Sol kezder esime tüsse, közime jas keledi. Ol kezdegi adamdardıñ şınayı köñiline, bir-birine degen ıqılas-peyiline tañğalamın. Äjemniñ Baukeñe arnağan öleñin üyde wmıtıp ketkenin menen körip, wrısqan sätin sağınamın. Bauırjan atamızdıñ qataldığı, swstı adam ekendigi turalı köp aytıladı. Biraq men üşin jwmsaq minezdi, meyirimdi adam siyaqtı. Bwl fotosuret men üşin ğana emes, bükil qazaq üşin de ıstıq dep oylaymın», dedi.
Bauırjan Momışwlı men kişkentay baldırğannıñ beynesi saqtalğan fotosurettiñ tarihı osınday.
Arnwr ASQAROV,
«Egemen Qazaqstan»
Pikir qaldıru