|  |  | 

Twlğalar Äleumet

Batırdı eljiretken baldırğan kim?

bauırjan

Könergen fotosuret qolımızğa kezdeysoq kelip tüsti. Ol üşin äleumettik jelidegi ömirde beytanıs, onlayn-dosqa qarızdarmız. Uaqıt sını sarğaytıp, tozığı jetken fotosurettegi jüzinen meyirim şuağı tögilgen batır Bauırjan Momışwlın bar qazaq jazbay tanitını tüsinikti. Al Baukeñ eljirep, qwşağına basqan baldırğan kim? 

Suretti jwrt közinen jasıra twrıp, biledi-au degenderden swrau salğanbız. Bala kezinde batırmen suretke tüsu baqıtına ie bolğan bwrınğı bwrımı bir qarıs baldırğan, bügingi qazaq estradasındağı tanımal änşilerdiñ biri bolıp şıqtı. Oqırman üşin onı qalay anıqtağanımız emes, fotosurettiñ tarihı qızıq degen oydamız. Sol üşin sar­ğayğan surettiñ sırın swrap, änşiniñ özine habarlasqan edik.

– Bwl fotoda şamamen 7-8 jasar kezim. Meniñ äjem Nesipjamal Battalova qaysar minezdi, bir adamday än aytatın, öleñ şığarğan önerli kisi. Özi körikti, talğammen kiinetin sänqoy kisi, şeşen söyleydi. Arabşa hat tanitın. Ol kisilerdiñ jas kezinde äyel adamdardıñ qanşa önerli bolsa da, eldiñ aldında jürui öte qiın boldı ğoy. Äjemiz önerimen tanılmasa da, ziyalı qauım ökilderimen, ataqtı aqın-jazuşılarmen jaqın aralastı. Esimi elge belgili adamdardıñ äjemdi qwrmettep toy-tomalaqtarğa şaqıratını esimde. Äjem 12 nemere, 4 şöbere süydi. Solardıñ işinen jalğız meni önerge baulıp, «körsin, bilsin» dep janınan tastamay ertip jürdi. Kişkentay kezimde üydiñ aldındağı köleñkede meni otırğızıp qoyıp, qolıma neşe türli ertegi kitaptar, batırlıq, ğaşıqtıq jırlardı berip, oqıtıp qoyatın. Söytip, Alpamıs batır, Qambar batır turalı jırlardı äjemniñ arqasında oqıdım. Keyde oqıp otırıp müdirip qalsam, özi jalğastırıp äketetin sonday zerek kisi boldı, – dedi tanımal änşi.

Änşi bala küninde Şäkärim Qwdayberdiwlınıñ wlı Ahat atamızdı da öz közimen körgen. Wlı qaytıs bolğan kezde äjesi ekeui köñil aytuğa Semeyge barıptı. Bauır­jan atamızdıñ üyine barğan kün de änşiniñ esinde emis-emis saqtalğan.

– Ötirik aytpay-aq qoyayın, äjem keyde qattıraq söyleytin kisi edi. Erteñ qonaqqa baramız degen küni keşqwrım qattı dayındaldı. «Erteñ än ayt degende mayı­sıp aytpay qoyıp jürme», dep mağan bir wrsıp aldı. Tünniñ bir uağına deyin Bauırjan atamızğa arnap öleñ jazdı. Segiz jastağı boqmwrın bala eken demey mağan oqıp berdi, – deydi.

Sonımen, kelesi küni qariya eñ ädemi degen köylek-qamzolın kiip, nemeresin janına ertip, taksimen Bauırjan atamızdıñ üyine baradı. Fotosurettegi baldırğannıñ beynesine qarap jäne änşiniñ özi aytqanday şamamen 7-8 jastağı kezi dep jobalasaq, bwl 1970 jıldardıñ ortası, yağni Bauırjan Momışwlınıñ 65-ke qadam basqan tuğan küni boluı mümkin. Änşiniñ aytuınşa, äjesi tünde şığarıp äkelgen öleñin üyinde wmıt qaldırıp ketipti. Biraq sol dastarqan basında özi janınan suırıp, Bauırjan atamızğa arnauı­n aytıp beredi. Baukeñniñ añızğa aynalğan batırlığın, oğan degen halıqtıñ qwrmetin öleñmen jetkizedi.

– Odan keyin mağan än ayt­qızdı. Boyım kip-kişkentay bol­ğan soñ orındıqqa şığarıp qoydı. Qanday än aytqanım esimde joq. Äyteuir, Bauırjan ata qolımnan wstap twrğanın anıq bilemin. Än bitken soñ Bauırjan ata meni köterip alıp, betimnen süydi. Sa­qal-mwrtı betime tigen kezde titir­kenip şoşıp ketip, sosın külip jiberdim, dedi änşi.

Ömirde qanşa qatal adam bolsa da, balağa kelgende eljiremeytin adam bolmaydı. Bauırjan Momış­wlınıñ üyinde batır men bal­dırğannıñ sonday bir mezeti kadrğa tüsip qaladı.

Änşi demekşi, bala küninde Bauırjan Momışwlımen fo­toğa tüsken, büginde elge tanı­mal öner iesine aynalğan – Tolqın Zabirova. Batırdıñ şañı­ra­ğında tüsirilgen osı fososuret – ol üşin asa qımbat häm qadirli bwyım­dardıñ biri. Boytwmarday saqtap jürgen qasterli dünie. Ülkeytilip, ädemi fotojiekke sa­lınğan fotosuret qazir Tolqın Zabirovanıñ şañırağınıñ tö­rinde iluli twr.

Tolqın Zabirova: «Sol kezder esime tüsse, közime jas keledi. Ol kezdegi adamdardıñ şına­yı köñiline, bir-birine degen ıqı­­las-peyiline tañğalamın. Äjem­niñ Baukeñe arnağan öleñin üyde wmıtıp ketkenin menen kö­rip, wrısqan sätin sağınamın. Bauırjan atamızdıñ qataldığı, swstı adam ekendigi turalı köp aytıladı. Biraq men üşin jwmsaq minezdi, meyirimdi adam siyaqtı. Bwl fotosuret men üşin ğana emes, bükil qazaq üşin de ıstıq dep oylaymın», dedi.

Bauırjan Momışwlı men kişkentay baldırğannıñ beynesi saqtalğan fotosurettiñ tarihı osınday.

Arnwr ASQAROV,

«Egemen Qazaqstan»

Related Articles

  • Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı»

    Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı»

    Bwl Dağandel, Baqanas ölkesinen şıqqan bi Üysinbay Janwzaqwlı haqında qwrastırılıp jazılğan kitap. Tıñ tolıqtırılğan eñbekte bolıs Äldeke Küsenwlı, Dağandeli bolısınıñ basşıları men bilerimen qatar Äbdirahman Älimhanwlı Jünisov sındı aytulı twlğalar jaylı äñgime qozğalğan. Olardıñ el aldındağı eñbekteri, bilik, kesim – şeşimderi, halıq auzında qalğan qanattı sözderi men ömir joldarı, ata – tek şejiresi qamtılğan. Sonımen qatar mwrağat derekterindegi mälimetter keltirilgen. Kitapqa esimi engen erlerdiñ zamanı, üzeñgiles serikteri turalı jazılğan key maqalalar, jır –dastandar, üzindiler engen. Kitap qalıñ oqırman qauımğa arnalğan. Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı», - Jebe baspası, Şımkent qalası.134 bet tolıq nwsqasın tömendegi silteme arqılı oqi alasız. Üysinbay kitap kerey.kz

  • Zelenskiydiñ “jalğız seneri äri oñ qolı”. Andrey Ermak kim?

    Zelenskiydiñ “jalğız seneri äri oñ qolı”. Andrey Ermak kim?

    Rey FERLONG Andrey Ermak (sol jaqta) pen Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy (oñ jaqta). 2019 jıl. Andrey Ermak wşaqtan tüse sala öziniñ bastığın qwşaqtadı. 2019 jılı qırküyekte prezident Zelenskiymen jılı jüzdesu jañadan bastalıp kele jatqan sayasi seriktestiktiñ bası edi. Bwl – Ermaktıñ Resey türmesinde otırğan 35 ukrainalıqtı Mäskeuden alıp kelgen säti. Al 2020 jılı Ermak Zelenskiy äkimşiliginiñ basşısı boldı. Biraq Ukrainadağı jemqorlıq şuınan keyin onıñ qızmetine jwrttıñ nazarı audı. Sebebi Ermak Ukraina energetikalıq infraqwrılımına bölingen qarjı jımqırılğan korrupciya shemasında negizgi rölde bolğan degen aqparat tarağan. Biraq tergeuşiler bwl jayttıñ jay-japsarın tolıq aşqan joq. Ermaktıñ özi Azattıqtıñ Ukraina qızmetiniñ resmi saualdarına jauap bergen joq. Sonımen Zelenskiydiñ keñsesin basqarıp otırğan Ermak kim? TELEVIDENIEDEN

  • «Alğaşqı kitap» derekti beynefil'mi

    «Alğaşqı kitap» derekti beynefil'mi

    Qazaqstan Respublikası Mädeniet jäne aqparat ministrliginiñ Mädeniet komitetine qarastı Wlttıq kinonı qoldau memlekettik ortalığınıñ tapsırısımen «JBF company» kompaniyası Semey qalasında, Şıñğıstau öñirinde, Almatı oblısınıñ Jambıl audanında  «Alğaşqı kitap» attı derekti beynefil'm tüsirude. Derekti fil'm Abaydıñ 1909 jılı Sankt Peterburgtegi Il'ya Boraganskiy baspasında basılğan alğaşqı şığarmalar jinağınıñ jarıq köruine arnaladı. Wlı Abay mwrasınıñ qağaz betine tañbalanu tarihın bayandaydı. Qazirgi adamdar bwrınğı uaqıttıñ, Abay zamanınıñ naqtı, derekti beynesin, sol kezdegi adamdardıñ älpetin, kiim ülgisin köz aldarına elestetui qiın. Köpşiliktiñ ol uaqıt turalı tüsinigi teatr men kinofil'mderdegi butaforlıq kiimder men zattar arqılı qalıptasqan. Alayda Abay uaqıtındağı qazaq tirşiligi, qazaqtardıñ bet-älpeti, kiim kiisi, üy – jayı, bwyımdarı tañbalanğan mıñdağan fotosuretter saqtalğan. Bwlar Resey, Türkiya, Wlıbritaniya

  • Milliarder Bill Geyts bar baylığın Afrika elderine audarmaq

    Milliarder Bill Geyts bar baylığın Afrika elderine audarmaq

    Microsoft kompaniyasınıñ negizin qalauşı jäne älemdegi eñ bay adamdardıñ biri sanalatın Bill Geyts öziniñ baylığın qayda jwmsaytının resmi mälimdedi. Käsipker Afrika elderindegi densaulıq saqtau, bilim beru jäne kedeylikpen küres salalarına şamamen 200 milliard dollar investiciya saludı josparlap otır. «Juırda men öz baylığımdı 20 jıldıñ işinde tolıqtay taratu jöninde şeşim qabıldadım. Qarajattıñ basım böligi osı jerde, Afrikada, türli mäselelerdi şeşuge kömektesuge bağıttaladı», – dedi Bill Geyts öziniñ qorımen birlesken baspasöz mäslihatında. Bastı basımdıqtar: – infekciyalıq aurularmen küres (sonıñ işinde bezgek, tuberkulez, VIÇ); – ana men bala densaulığın jaqsartu; – auıldıq audandardağı bilim beru sapasın arttıru; – taza auızsu men sanitariya infraqwrılımın damıtu; Bill Geyts: «Bwl – qayırımdılıq emes, bwl – investiciya.

  • ŞOQAN UÄLIHANWLI DEGEN EKEN..

    ŞOQAN UÄLIHANWLI DEGEN EKEN..

    El auzında qazaq oqımıstıları ayttı degen sözder az emes. Belgili ğalım, etnograf A. Seydimbek qwrastırğan tarihi twlğa, asqan oqımıstı Şoqan babamızdıñ tapqır sözderin nazarlarıñızğa wsınamız. * * * Ombığa oquğa jürer aldında bala Şoqan äkesiniñ el işi mäselesin şeşudegi keybir öktem, ojar qılıqtarına köñili tolmay, «oquğa barmaymın» dep qiğılıq salsa kerek. Tipten könbey bara jatqan balasın qatal Şıñğıs järdemşi jigitterine baylatıp almaqqa ıñğaylanıp: «Şıqpasa köterip äkeliñder, arbağa tañıp alamız!» − deydi. Sonda därmeni tausılğan Şoqan äkesine: «Baylatpa! Abılay twqımınan baylanğandar men aydalğandar jeterlik bolğan!» − dep til qatadı. Bala da bolsa aqiqat sözdi aytıp twrğan balasınan tosılğan äke dereu Şoqandı bosattırıp jiberedi. * * * Peterburgte Sırtqı İster ministrliginiñ bir

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: