|  | 

Көз қарас

ХАЙУАНАТТАР ҚАҒАНАТЫ. 1. ПОЛИЦЕЙ

324662804_1316700538904868_2583768498950721750_n
Діндарлар да, адам жанының қараңғы түкпірлеріне шырақпен үңілмекші жазушылар да, кісінің бойындағы зұлымдық пен мейірім тепе тең дейді. Содан, өмір дегеніміз бір бүтін осы екі жартының итжығысы-мыс. Елге мейірім жағы басым болғаны керек. Құдыққа құлағанда көміп кетпесін деген пиғыл сол. Шөлдегенде су берсе, шау тартқанда сүйеу болса деген дәме сол. Кейде бар ғой, мейірімнің өзі де сонда – қулықтан туған ба деп, көңілім түсіп кетеді.
Былайғы адамның өзі де сезеді, мейірім жағы көптеу болу керегін. Ең болмаса, әке-шешесі өзінің жемі үшін күндіз-түні шапқылағанын көзі көрді ғой. Ер жеткенше, бізде әдетте – он бірінші сыныпқа дейін мейірімге деген ықыластың қаймағы бұзылмайды екен.
Сосын басталады екен қиямпұрыс таңдау. Басқа жұртты білмеймін, мен көрген қазақтан тағдыр…
уақытша зұлым бола тұруды сұрайды екен! Қалайша?
Мінеки, С. туралы айтайын.
Қарағанды милиция мектебін бітіріп келді. Холмсша тіміскіленіп, бәтеңкенің ізіне балауыз шамды тамызып нобайын алып, салыстырып әлек болып жүретін. Ойпырмоо-оу, менің балам ізкесер болады деуші еді атасы. Қарғам-ау, шаршамадың ба деп айналып-толғанып жүретін әжесі.
Сөйтіп жүріп, милиция мектебіне кетті. Сосын, теміржол милициясына орналасты. Орналасқанда, елге келіп қызмет қылып жатқанын ұртоқпағымен арқамнан сарт еткізгенде білдім. Демімді ала алмай бозарып бара жатыр екем, бір жағынан – ұрған кісіні танып, таңырқап та дем жетпей қалды. Қолтықтан іле кеткені.
- Сәке, қашан келіп едің елге, құтты болсын! – деймін “маймылхананың” ішінен, қасымдағыларға таныстығым барын көрсеткім келіп.
Сол-ақ екен, жетіп келіп, ұртоқпағымен торды зырылдатып өтті.
- Саке – кто это? – деді көзіме қадалып.
Аузыма құм құйылды. Айыппұлын төлеп шықтық әйтеуір. Ішімнен соттап жүрмін өзімше. Мені ұрмай-ақ қойса болатын еді ғой деймін. Бірақ ту сыртымнан ұрды, көрген жоқ қой деймін. Бірақ, саулық сұрасқанда да танымаған болды ғой деймін. Сосын ұмыттым.
Уақытша.
Бір күні бір апамыз кенеттен қызметте жоғарылап кетті. Облыстың ортасына барып, төрінен бір шықты ал. Қараша үйдің құдайы бар деуші ме еді, солай болды да қойды.
Мансапты көтере алмағаны ма, әлде, қайта көтере алғаны ма – осы құқық-бықыққа қатысы барларды апам есігінің алдына иіріп қоятын. Қаңғырмай, одан да менің корреспонденцияларымды тасы, тартпадан тиын-тебен беріп тұрамын деп, мені бейресми жұмысқа алды.
Содан, жұмыссымаққа барып-келіп жүріп, Сәкемді көрдім! Кезексіз кіргеніме, апама сен деп сөйлегенімнен ендігәрі тегін адам емесімді аңдаса керек.
- Кәуапқа шақырам, бәрі өзімнен, әңгіме бар! – деп жармасқаны.
Бүгінгінің биігінен сөкпессіз. Бірақ мынадай құрмет кісілік назым сыйлайды екен. Келісе кеттім.
Кәуапханада өкпемнің бәрін айттым. Ол да ағынан жарылды:
- Білесің бе, бір адамға күле қарасаң, ХАЛЫҚ еркелеп кетеді. Бәрі жағдай айтып кетеді. Әділін айтшы өзің. Сені танымаған болдым, есесіне тым-тырыс отырдыңдар. Жамырамай кеттіңдер. Дұрыс па?…
Сол отырыста “екі-үш жыл, сосын ауысам, хайуан болып бара жатырмын” деген. “Уақытша ғой, уақытша…” деген, менен гөрі өзін сендіргісі келіп. “Қаталдық керек нәрсе…” деп, ұртоқпағын сілтеңкіреп жіберетін ғадетін ақтайтын ұзыннан-шұбақ әңгіме айтқан.
Екі-үш жылы жиырма бес жылға ұласса керек. Үсті-үстіне үй салып жүріп, ақыры бір аудан орталығында бастық болып зейнетке кетті деп естідім. Жақсы, көзіммен көрдім. Бірақ танымаған болдым. Бәтеңке ізіне балауыз тамызып жүретін арман қуған баяғы баланы шынымен танымадым.
Ол да мені танымады: апам әлдеқашан қызметте жоқ еді…

Related Articles

  • Қазақ-жоңғар дін үшін соғыспаған!

    Қазақ-жоңғар дін үшін соғыспаған!

    Қазақ-жоңғар дін үшін соғысқан дегендер мына дерекке сүйенсе керек: 1691 жылы 6 ақпанда Иркутск қаласында Жоңғар ханы Галдан Бошогту (моңғол. Галдан Бошигт; Қалм. Галдан-Бошигт; 1644 – 1697) елшілерінің Қазақ хандығы туралы әңгімесі. «…Шабармандар: «Осыдан он жылдай бұрын олар, Қалмақ Бушухту ханы мен Казак Ордасы, діні әртүрлі болған. Бушухту хан қалмақтармен және басқа да орда мүшелерімен бірге Далай-ламаға сенеді, ал казак ордасы әсіресе Мұхаметке Қырымдық жолмен сенеді, бұсурмандық жолмен сүндеттеледі. Ал Бушухту хан Казак Ордасына онымен, қалмақ Бушухту ханымен және Орданың басқаларымен бір Далай Ламаға бірігіп буддаға сенсін деп жіберді. Сондықтан да олармен жанжал туындады, өйткені олар қалмақ жолымен Далай-ламаға сенгісі келмеді, осының салдарынан үлкен шайқастар болып, Бушухту хан олардың көптеген

  • …Трамп пен Масктың ештеңесі кетпейді.

    …Трамп пен Масктың ештеңесі кетпейді.

    Азаттық радиосы қызметін тоқтатса, Трамп пен Масктың ештеңесі кетпейді. Екі миллиардер арзан, уақытша саяси ұпай жинайды. Ал Қазақстанның жоғалтатыны өте көп. Азаттық радиосы қызметін тоқтатса, елімізде “Заң мен тәртіп диктатурасының” көкесі сонда болады. Ол отызға жуық саяси тұтқынның қазіргі шарасыз күйін алда бүкіл қазақ қоғамы кешеді деген сөз. Мүмкін сол кезде сөз еркіндігінің құнын ел болып түсінетін шығармыз. Бірақ, ашығын айтқанда, оған да күмәнім бар. Азаттық радиосы жабылады деп бүгін бөркін аспанға атып жатқандар, “Тәртіпке бағынған құл болмайды” деп “Азаттықсыз” Қазақстанда саяси режимнің репрессиясын ақтап алады. Оған менің еш күмәнім жоқ. Shalkar Nurseitov

  • НАУРЫЗ АТАУЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ МЕРЕКЕЛІК СИПАТЫ

    НАУРЫЗ АТАУЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ МЕРЕКЕЛІК СИПАТЫ

    Наурыз халқымыздың тарихы ұзақ, өміршеңдігі күшті, қазақы салт- дәстүрді негізгі өзек еткен бірден- бір ұлттық мереке. Ол қазақ халқының ұзақ уақыттық қоғамдық өмір ісжүзіндігінен (практикасынан) туындап, бірге жасап келе жатқан аса мерейлі мейрам. Осыбір киелі мерекені «Парсы тіліндегі (нау- жаңа, рұз- күн) деген мағнадағы сөздеріне теліп, өз маңдайымызға сидыра алмай Парсыларға қосқолдап ұсынғысы келіп жүрген таяз талғам тар өрісті «құлшылдық құмыр» шырмауынан шыға алмай жүргендеріміз де жетеді арамызда. Тіліміздің ішкі заңдылығына үңілсек, Қазақ тілі көп мағналы, ауыспалы мағналы, балама мағналы сөздері көп, түбір сөздерді негіз ете жұрнақ, жалғау, қосарлау, біріктіру т.б жолдарымен түрленіп отыратын құрылымы күшті бай тіл. Оның үстіне осынау аса бай тілімізде дәуірдің өзгеруі, ғылым- техниканың дамуына байланысты

  • Екі түрлі шексіздік бар таңғаларлық

    Екі түрлі шексіздік бар таңғаларлық

    Саят Ыбырай Эйнштейн айтқандай, “Екі түрлі шексіздік бар таңғаларлық: бірі – Ғаламның шексіздігі, екіншісі – адам баласының ақымақтығының шексіздігі” деп, XXI ғасырдың адамының мына бір “қабілетіне” таңқалам: бақытты боп отырып, бақытсыз болу қабілетіне таңқалам мен! Жауын жаумай су боп отыру. Біреуге өкпелемей, кінә артпай жүре алмайтын, тсс. Және бұл – тоқ қоғамның қасиеті. Әсіресе Еуропаның! Екі жыл тұрғам. Көргем. Таңқалғам. (Американы білмеймін, онда болғам жоқ, оның жүзін көрсетпесін!) Сол жылауық, боркемік, бақытсыз, талайсыз еуропалықтардық ауруы бізге де жетті. Максим Горький “Басына Күн орнатып қойсаң да ырза болмай жүреді олар” деп суреттейтін мещандық психология, тоғышарлық дерт. “Дачники”-де жазатын. Қайдан келді бұл? Неден басталды

  • Ураңхай таңбалары

    Ураңхай таңбалары

    Бұл қолжазба польяк текті орыс зерттеушісі Г.Е. Грумм-Гржимайлоның 1903 жылы Тува мен Батыс Моңғолияға жасаған экспедициясы барысында жазған күнделігінен алынды. Жазбада Ураңхай таңбалары берілген. Олардың қайдан алынғаны және атаулары жазылған. Жошы Ұлысы таңбаларымен ұқсастық байқалады Қажымұрат Төлегенұлы

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: