«ҚАЗАҚ ҚАҒАНДАРЫ» – ӘЛЕМ БИЛЕУШІЛЕРІ
Тарихқа үңілсек, бүкіл әлемге билігін жүргізген ұлы билеушілердің бәрі «Қаған» деген лауазым атауын иемденген екен. Мысалы, Қазақ қаған, Алаш қаған, Мөде қаған, Оғыз қаған, Еділ қаған, Бумын қаған, Естеми қаған, Білге қаған, Қадыр қаған, Шыңғыс қаған т.т. болып кете береді. Бұл жерде аса көңіл аударатын жағдай, осы қағандардың ғұмыр кешкен дәуірлерінің араларын бірнеше мыңжылдықтардың бөліп жатқандығы. «Моңғолдың қираған Қарабаласағұн (Қара Балықшы Сақ Ғұн М.Қ.) қаласынан терістікке қарай қырық шақырым жерде Орхон өзенінің бойындағы Эрдени Цзу монастрының жанындағы құлпы тастағы жазу-«Күлтегін» әдеби-тарихы мұра аталады. Түркі тектес халықтың ескерткіші, әсіресе, мұны жаздырған Күлтегіннің туған атасы Білге қаған Табғаш елінен бәдізшілер алдырып, тас қашатқан. Оның сөзін заманындағы атақты жырау Йоллық тегін құрастырған. Ескеркіш
