Jügirtpeler
 | 
  • Qazirgi zañnama ayasında memlekettik tildi qalay damıtuğa boladı?
    Köz qaras

    Qazirgi zañnama ayasında memlekettik tildi qalay damıtuğa boladı?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Dec 9, 2025  |  125 views

    Zhalgas Yertay         Qazaqstan biligi memlekettik tildi damıtu üşin qatañ şeşimderge barğısı kelmeydi deyik. Biraq qazirgi zañnama ayasında memlekettik tildi qalay damıtuğa boladı? Sonı oylanıp köreyik. Qazaq tilin damıtu jayın aytqan kezde Qazaqstan biligi qoğamdı ekige böledi. Biri – tildi damıtudıñ radikal şeşimderin wstanadı, ekinşi jağı – qazirgi status-kvonı saqtağısı keledi, yağni eşteñe özgertpey-aq qoyayıq deydi. Biraq eki joldı da tañdamay, ortasımen jürudi wsınıp körsek qaytedi!? Batıl qadamdarğa barayıq, biraq ol radikal jol bolmasın. Qazaq tilin küşpen emes, ortanı damıtu arqılı küşeytsek boladı. YAğni adamdar tildi üyrenip äure bolmay-aq, halıq jay ğana qazaq tili ayasında ömir sürudi üyrensin. Negizgi oy osı. Biz osı uaqıtqa deyin adamdar ortanı

    9
  • Eldes Orda, tarihşı: «Türkistan» atauın qoldanu – aymaqtağı jwmsaq küş poziciyasın nığaytu täsili
    Köz qaras

    Eldes Orda, tarihşı: «Türkistan» atauın qoldanu – aymaqtağı jwmsaq küş poziciyasın nığaytu täsili

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Dec 9, 2025  |  138 views

    Foto aşıq derekközderden alında Ötken aptada Türkiyanıñ wlttıq bilim ministrligi mektep bağdarlamasına «Türkistan» degen termindi engizgen edi. Şetel basılımdarınıñ jazuınşa, bwl atau endi «Ortalıq Aziya» wğımınıñ ornına qoldanılmaq. Bilim ministri YUsuf Tekin jaña atau türki äleminiñ birligin qamtamasız etuge bağıttalğanın aytadı. Onıñ sözinşe, ükimet oqu bağdarlamasınan imperiyalıq mağınası bar geografiyalıq ataulardı alıp tastamaqşı. Eñ qızığı, «Türkistan» aumağına Qazaqstannan bölek, Qırğızstan, Özbekstan, Türkimenstan men Täjikstan jatadı eken. Sonday-aq keybir basılımdar bwl terminniñ Qıtaydıñ batısında ornalasqan Şıñjan ölkesine qatısı barın da atap ötti.  Keybir ğalımdar «Ortalıq Aziya» termini kolonializmnen qalğanın jii atap jür. HH ğasırdağı älemdik akademiyalıq ğılımdı sol kezdegi iri imperiyalar qalıptastırğandıqtan, büginde mwnday terminder men ataular halıq sanasına äbden siñip

    15
  • «Alğaşqı kitap» derekti beynefil'mi
    Mädeniet

    «Alğaşqı kitap» derekti beynefil'mi

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Oct 1, 2025  |  1,000 views

    Qazaqstan Respublikası Mädeniet jäne aqparat ministrliginiñ Mädeniet komitetine qarastı Wlttıq kinonı qoldau memlekettik ortalığınıñ tapsırısımen «JBF company» kompaniyası Semey qalasında, Şıñğıstau öñirinde, Almatı oblısınıñ Jambıl audanında  «Alğaşqı kitap» attı derekti beynefil'm tüsirude. Derekti fil'm Abaydıñ 1909 jılı Sankt Peterburgtegi Il'ya Boraganskiy baspasında basılğan alğaşqı şığarmalar jinağınıñ jarıq köruine arnaladı. Wlı Abay mwrasınıñ qağaz betine tañbalanu tarihın bayandaydı. Qazirgi adamdar bwrınğı uaqıttıñ, Abay zamanınıñ naqtı, derekti beynesin, sol kezdegi adamdardıñ älpetin, kiim ülgisin köz aldarına elestetui qiın. Köpşiliktiñ ol uaqıt turalı tüsinigi teatr men kinofil'mderdegi butaforlıq kiimder men zattar arqılı qalıptasqan. Alayda Abay uaqıtındağı qazaq tirşiligi, qazaqtardıñ bet-älpeti, kiim kiisi, üy – jayı, bwyımdarı tañbalanğan mıñdağan fotosuretter saqtalğan. Bwlar Resey, Türkiya, Wlıbritaniya

    56
  • JALBIRWLI QOYBAS JAYINDAĞI KÜMÄNDİ KÖÑİRSİK ÄÑGİMELER
    Köz qaras

    JALBIRWLI QOYBAS JAYINDAĞI KÜMÄNDİ KÖÑİRSİK ÄÑGİMELER

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Sep 23, 2025  |  1,938 views

                          1. AMANDIQ KÖMEKOVTİÑ AYTIP JÜRGENİ – AYĞAQSIZ BOS SÖZDER        Qazaqstannıñ batıs aymağında ğwmır keşken önerpazdıñ biri – Jalbırwlı Qojantay  jaylı soñğı kezde qisını kelispeytin neşe türli äñgimeler örip jür. Mwnıñ basında twrğandardıñ biri – Amandıq Kömekov. Bwrında da onıñ, basqa da kisilerdiñ eldi adastıratın negizsiz sözderine baylanıstı naqtı dälelder keltirip, «Qwlan qwdıqqa qwlasa, qwrbaqa qwlağında oynaydı» degen ataumen tüzgen sın maqalamızdı respublikalıq «Türkistan» gazeti (28.09. 2023 jıl) arqılı jwrt nazarğa wsınğanbız-dı. Äleumettik jelide Azamat Bitan esimdi blogerdiñ juırda jariyalağan video-tüsiriliminde A. Kömekov öziniñ sol bayağı «äläuläyine» qayta basıptı. Sözin ıqşamdap bereyik, bılay deydi ol: «1934 älde 1936 jılı (?) Mäskeude ötkiziletin

    260
  • JARAYSIÑDAR, ÄZERBAYJAN
    Köz qaras

    JARAYSIÑDAR, ÄZERBAYJAN

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jun 1, 2025  |  4,286 views

    Olar QR Wlttıq qorğanıs universitetinde orıs tilinde oqudan bas tartqan. Nege solay ? Öytkeni olar qazaq tilin tañdağan! Qazir universitette qazaq tili kurstarı aşılıp jatır. Aytqanday, Äzerbayjandarğa tilimizdi qoldağanı üşin qwrmet pen qwrmet. Olar nağız bauırlas halıq ekenin körsetti. Biraq qazir bizdiñ qorğanıs ministrligine swraqtar tuındaydı. Bwğan deyin barlıq şeteldikterdi orısşa üyretip pe edi? Bireu ne swraydı? Äyteuir, bilim – qazaq tilin nasihattaudıñ eñ jaqsı täsili. Al nege orıs tilinde oqıtadı? Al kim üşin? Eñ qızığı, osınıñ bärin tek Äzerbayjandardıñ arqasında ğana biletin bolamız. Al nege bwrın qazaqşa oqıtpağan, eñ bolmasa keybir elderde. Nege sol qıtay tilin orısşa üyretedi? Ruslan Tusupbekov

    45
  • ŞOQAN UÄLIHANWLI DEGEN EKEN..
    Mädeniet

    ŞOQAN UÄLIHANWLI DEGEN EKEN..

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jun 1, 2025  |  4,493 views

    El auzında qazaq oqımıstıları ayttı degen sözder az emes. Belgili ğalım, etnograf A. Seydimbek qwrastırğan tarihi twlğa, asqan oqımıstı Şoqan babamızdıñ tapqır sözderin nazarlarıñızğa wsınamız. * * * Ombığa oquğa jürer aldında bala Şoqan äkesiniñ el işi mäselesin şeşudegi keybir öktem, ojar qılıqtarına köñili tolmay, «oquğa barmaymın» dep qiğılıq salsa kerek. Tipten könbey bara jatqan balasın qatal Şıñğıs järdemşi jigitterine baylatıp almaqqa ıñğaylanıp: «Şıqpasa köterip äkeliñder, arbağa tañıp alamız!» − deydi. Sonda därmeni tausılğan Şoqan äkesine: «Baylatpa! Abılay twqımınan baylanğandar men aydalğandar jeterlik bolğan!» − dep til qatadı. Bala da bolsa aqiqat sözdi aytıp twrğan balasınan tosılğan äke dereu Şoqandı bosattırıp jiberedi. * * * Peterburgte Sırtqı İster ministrliginiñ bir

    74
  • Til jöninde talay jazıldı ğoy…
    Köz qaras

    Til jöninde talay jazıldı ğoy…

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 12, 2025  |  3,997 views

    Biraq bwrınnan aytılatın eki princip sol bayağı özgermeydi. Sebebi onı uaqıt jäne özge elderdiñ täjiribesi däleldedi: 1. Zañ, jarlıq, ereje, şeşimdermen tilge swranıs tuğızu. Onsız til eşkimge kerek emes. Til aqşa tabuğa, bilim aluğa, özgemen baylanısqa tüsuge qajet bolğanda ğana swranısqa ie boladı, sonda ğana adamdar mäjbürli türde üyrenedi. Şetelde oqığıñ kele me, IELTS, TOEFL tapsır. Ol üşin ağılşın oqı. Halıqaralıq kompaniyada istep, köp jalaqı alğıñ kele me, aldıñğı söylemde jazılğan şarttardı orında. Swranıs tuğızu mehanizmi osılay jwmıs isteydi. 2. Til iesi sanalatın wlt ökilderiniñ principşildik tanıtuı. YAğni, tiliñ keñ tarasın deseñ, onı keñ qoldan. Üyde, tüzde, basqa jaqta. Angliyada türiktiñ kafesine kirseñ, özara türikşe söylesetin. Astanada üy jöndeymiz dep

    53
  • Karin Erlan mırza, qazaq tili joyılıp ketedi dep otırğan eşkim joq.
    Köz qaras

    Karin Erlan mırza, qazaq tili joyılıp ketedi dep otırğan eşkim joq.

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 29, 2025  |  3,305 views

    Karin Erlan mırza, qazaq tili joyılıp ketedi dep otırğan eşkim joq. Söyleuşiler sanı 15 mlnğa jetetin til aldağı kemi 1-2 ğasırda joyılmaytını anıq. Qoğamnıñ talabı – qazaq tili tolıqqandı memlekettik til funkciyasın atqara bastauı. Jäne ol bastamanıñ köş basında prezidenttiñ özi men memlekettik apparat twrğanın talap etemiz. Qazirgi situaciyanı qalky bağalauğa boladı? Qazir qazaq tili yağni memlekettik til şın mäninde qosımşa til, janama til, audarma tili ğana bolıp twr. Onı neden bayqaymız? Erlan mırza, qol astıñızdağı apparattıñ qwjat aynalımına nazar salıp köriñiz. Tipti küzetşiler men tazalıqşı sanitarlarğa taratatın qwjattıñ özi tek orısşa jasaladı. Oğan tolıq senimdimin. Buhgalteriyañızğa nazar salıñız, barlıq qwjat tek orısşa jüredi. Memlekettiñ kez kelgen bastamasına nazar salıñız,

    81
  • Qazaq mektebinde oqitın 7 jasar bala orıs tili sabağında nege orısşa sayrap twruı kerek?
    Köz qaras

    Qazaq mektebinde oqitın 7 jasar bala orıs tili sabağında nege orısşa sayrap twruı kerek?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 11, 2025  |  4,230 views

    Magnumdı özim mülde wnatpaydı ekenmin. Ünemi barsam, esi dwrıs kökönis tappaytınmın. Eskirgen, şirigen. Azıq-tülikti tek bazardan alamın. Biraq magnumge baykottı toqtatpau kerek! Sonımen birge, orıstildi kino, fil'mderge de baykot jariyalau kerek. Biraq, odan küştisi, balalarıñdı tek qazaqşa oqıtıp, qazaqşa tärbieleu kerek. Biraq, balañdı qazaqşa tärbieleyin deseñ, tağı bir kedergi şığıp jatır. Ğalımdardıñ aytuınşa, balanı 13 jasqa deyin qazaq tilinde oqıtıp, wlttıq qwndılıqtardı boyına, oyına siñiru kerek. Endi solay istep jatsaq, 7-8 jasar qap-qazaqşa ösip kele jatqan balañdı mektepte orıs tilin üyretip miın aşıtuğa tura kelip otır. YAğni, 2-sınıptan bastap orıs tili mektep bağdarlamasında twr. Bjb, tjb-sında orıs tili mwğalimderi balanıñ orısşa mazmwndamasın (govorenie) tekseredi. Talap etedi. Sonda, biz bayğws qazaq,

    143
  • Qazaq jastarı büginde jappay orıstanu procesin bastan keşude.
    Ruhaniyat

    Qazaq jastarı büginde jappay orıstanu procesin bastan keşude.

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 6, 2025  |  4,244 views

    Qazaq jastarı büginde jappay orıstanu procesin bastan keşude. Bala-baqşadan bastap, mektep, joğarı oqu ornı, eñbek mekemeleriniñ barlığı negizinen orıs tiline köşude. Öz erkimen emes, ädiletsiz biliktiñ wzaq jılğı solaqay sayasatınıñ arqasında. Köşede, keñsede, dükende, kölikte, qoğamdıq orında qazaqqa qazaq orısşa söylemeseñ nemese wlttı saqtau kerek degen jauapkerşilik jügin wstanıp, senimen orısşa söylesip twrğan qazaqqa qazaqşa söyle dep eskertu jasasañ boldı, bitti, bäle-jalağa qalasıñ. Zañ da, onı orındauşı policiya, prokuratura, sot ta orısqwldı qoldaydı, wltqa janı aşığan qazaqtı mülde qorğamaydı. Bwl qanday ädilettilik?! Memlekettik tildi, memlekettik qauipsizdikti jekelegen adam emes, osığan jauaptı memlekettik qwrılımdar qorğauı kerek qoy. Jeke adam emes, eñ aldımen bilik qorğauı kerek. Qazaq jeke täuelsiz memleket bolıp twrsa

    178
load more

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: