جۇگىرتپەلەر
 |  |  | 

كوز قاراس رۋحانيات

قازاق ءتىلى- قايتا جاڭعىرعان، بەلسەندى تىلدەردىڭ توبىنا كىردى

<span>kerey.kz</span>kerey.kz
 |  Apr 28, 2018

دۇنيە جۇزىندە جەتى مىڭنان استام ءتىل بار. ونىڭ شامامەن توقسان بەس پايىزىندا الەم حالقىنىڭ بار بولعانى ءتورت-اق پايىزى سويلەيدى. ەكى جارىم مىڭداي تىلگە جويىلىپ كەتۋ قاۋپى ءتونىپ تۇر. ونىڭ ىشىندە تۇركى تىلدەرى دە بار. ال قازاق ءتىلى سوڭعى شيرەك عاسىردا سويلەۋشى سانى بويىنشا دا، ينستيتۋتتىق قولداۋ بويىنشا دا ءتىزىم باسىنداعى قايتا جاڭعىرعان، بەلسەندى تىلدەردىڭ توبىنا كىردى. تەك مادەني-وتباسىلىق قاتىناس قۇرالى ەمەس، تۇتىنۋشى تىلىنە اينالا باستادى. بىرتىندەپ نەگىزگى قولدانۋ كەڭىستىگى – قازاقستاندا ەكونوميكا، ساۋدا مەن بيزنەس سالالارىندا دا پوزيتسياسى كۇشەيە بەرمەك. مۇنى قاساقانا قاسارىسىپ بايقاعىسى كەلمەيتىن ادامدار مادەني-لينگۆيستيكالىق ءپليۋراليزمدى مويىنداماسا، تۇتىنۋشىنىڭ كونستيتۋتسيادا بەكىتىلگەن ءوز تىلىندە قىزمەت تالاپ ەتۋ حاقىن سىيلاماسا، باسەكەگە قابىلەتسىز توپ رەتىندە قوعامنىڭ دا، نارىقتىڭ دا شەتىنە شىعىپ قالادى.

قازاق ءتىلىن قايتا جاڭعىرتۋعا، بەلسەندى تۇردە قولدانۋعا شاقىرىپ جۇرگەن ازاماتتاردىڭ دا نازارىن ءبىر جايتقا اۋدارعىم كەلەدى. وسىنشاما قيىندىقتان ءوتىپ، تۇراقتى دامۋعا ارەڭ قول جەتكىزگەن بۇل ءتىل ءورىسى تار ۇلتشىلدىق پەن ورەسى تاياز ءپوپۋليزمنىڭ تىلىنە اينالماۋى كەرەك. وركەنيەتتى ازاماتتىق قوعامنىڭ، دەموكراتيالىق ءداستۇردىڭ، تاۋەلسىز سوتتىڭ، ەركىن باق-تىڭ، تەرەڭ عىلىمنىڭ، بيىك ونەردىڭ تىلىنە اينالۋى ءتيىس. بۇل ىسكە شاما-شارقىمىز جەتكەنشە ارقايسىمىز ءوز سالامىزدا ۇلەس قوسساق، ەلدىك قاسيەت ءارى ازاماتتىق پارىز دەگەن سول بولادى.

Galym Bokashتىڭ facebook پاراقشاسىنان الىندى

Related Articles

  • گەرب اۋىستىرۋ ماسەلەسى نەمەسە «تەرىستەۋ سيندرومى» قالاي پايدا بولدى؟!

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    ەلىمىزدىڭ گەربىن اۋىستىرۋ تۋرالى پرەزيدەنتتىڭ ۇسىنىسى (و باستا ۇسىنىس سۋرەتشى-ديزاينەر مامانداردان شىققان سياقتى) تۇتاس قوعامدا بولماعانمەن، الەۋمەتتىك جەلىلەردە اجەپتاۋىر قارسىلىق تۋدىردى. بىراق، بايىپتاپ قاراساق، بۇل قارسىلىقتىڭ قازىرگى گەربتىڭ قازاق ءۇشىن ەرەكشە قاستەرلى نەمەسە ەستەتيكالىق تۇرعىدان ءمىنسىز بولۋىنا ەش قاتىسى جوقتىعىن اڭعاراسىز. سوڭعى ۋاقىتتارى، اۋىر ىندەتپەن قاتار كەلگەن قاڭتار تراگەدياسىنان باستاپ، حالىق ايتارلىقتاي كۇيزەلىسكە ۇشىرادى. قازاقستاننىڭ ەركىنەن تىس، سوعىسقا، باسقا دا سەبەپتەرگە بايلانىستى بولىپ جاتقان ەكونوميكالىق قيىندىق سالدارىنان حالىقتىڭ ءال-اۋقاتى تومەندەدى. وسىنىڭ ءبارى قازىر قوعامدا بايقالىپ قالعان «تەرىستەۋ سيندرومىنا» تۇرتكى بولدى. «تەرىستەۋ سيندرومى» – دۇرىستى دا بۇرىسقا شىعاراتىن، قانداي باستاماعا بولسىن قارسى رەاكتسيا شاقىراتىن قۇبىلىس. الەۋمەتتىك پسيحولوگيانى زەرتتەۋشىلەردىڭ پايىمداۋىنشا، وسى قۇبىلىستى بارىنشا كۇشەيتىپ تۇرعان فاكتور – الەۋمەتتىك جەلىلەر. ياعني، الداعى ۋاقىتتا

  • ۇزدىك ويدىڭ ۇزىندىلەرى

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    ۇزدىك ويدىڭ ۇزىندىلەرى ارما الەۋمەت! مەن قازىر تازا اكادەميالىق عىلىمي ورتادا ءجۇرمىن. ءوزىمنىڭ نەشە جىل بويى جيناعان ءبىلىمىمدى، وقىعان وقۋىمدى، شەتەلدىك تاجىريبەمدى، ينتەللەكتۋالدى قارىم-قابىلەتىمدى شىنايى قولداناتىن قارا شاڭىراقتىڭ ىشىندە ءجۇرمىن. الماتىنىڭ بارىنەن بولەك مادەني ورتاسى ەرەكشە ۇنادى. الماتى قالا مەن دالا دەيتىن ەكى ۇعىمنىڭ تۇيىسكەن ادەمى ورتاسى ەكەن. ويلاپ كورسەم مەن باقىتتى پەرەزەنت، باعى جانعان ۇرپاق ەكەنمىن. اكەم تۇرمىس پەن جوقشىلىق، جالعىزدىقتىڭ تاۋقىمەتىن ابدەن تارتىپ ەش وقي المادىم، نەبارى ءۇش اي وقۋ وقىدىم-, دەپ مەنىڭ وقۋىمدى بالا كۇنىمنەن قاداعالادى، شاپانىمدى ساتسام دا وقىتام دەپ بارىن سالدى. ال مەكتەپتە باقىتتى شاكىرت بولدىم. ماعان ءدارىس بەرگەن ۇستازدارىم كىلەڭ دارىندى، قابىلەتتى كىسىلەر بولدى. ۋنيۆەرسيتەتتە جانە شەتەلدە مەن تىپتەن ەرەكشە دارىن يەلەرىنە شاكىرت بولدىم.

  • سامات ءابىش قالاي “سۇتتەن اق، سۋدان تازا” بولىپ شىقتى؟

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    ازاتتىق راديوسى ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ ۇقك توراعاسىنىڭ بۇرىنعى ءبىرىنشى ورىنباسارى، ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ نەمەرە ءىنىسى سامات ابىشكە شىققان ۇكىم “قازاقستانداعى رەجيم بولاشاقتى ويلامايتىنىن كورسەتتى” دەيدى قازاقستاندىق ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ. ساراپشىنىڭ پايىمداۋىنشا، بيلەۋشى “ەليتا” جەكە ىستەرىمەن جانە تاساداعىكەلىسىمدەرمەن اۋرە بولىپ جاتقاندا ەلدە تاعى ءبىر جاڭا الەۋمەتتىك جارىلىسقا اكەلۋى مۇمكىن فاكتورلار كۇشەيىپ كەلەدى. ساياساتتانۋشىرەسەي ءوزىنىڭ ەكونوميكالىق مۇددەلەرى مەن گەوساياسي جوسپارلارىن كەڭىنەن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ ىشكى ساياساتىنا تىكەلەي اسەر ەتۋگە تىرىسىپ جاتۋى مۇمكىن دەپ تە توپشىلايدى. پۋتين “قاۋىپسىزدىك كەپىلى” مە؟ ازاتتىق: سونىمەن ۇزاق دەمالىس الدىندا وسىنداي ۇلكەن جاڭالىق جاريالاندى. مەيرام الدىندا، 19 ناۋرىزدا قازاقستاندىقتار ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ پوستىنان سامات ابىشكە شىققان ۇكىم جايلى ءبىلدى. مۇنىڭ ءبارىنىڭ بايلانىسى بار ما الدە كەزدەيسوقتىق پا؟ دوسىم ساتپاەۆ: اڭگىمەنى بۇل ءىستىڭ قۇپيا

  • حريستيان ميسسيونەرلەرىنىڭ قۇمداعى ىزدەرى

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    ورىنى: قاشقار ق-سى; جىلى: 1933 ج; اتى-ءجونى: قابىل احوند; ءدىنى: حريستيان; تۇسىنىكتەمە: بۇل جىگىتتىڭ كەيىنگى ەسىمى قابىل احوند، حريستيان ءدىنىن قابىلداعان العاشقى ۇيعىر. كەيىن ءدىني سەنىمىنە بايلانىستى ولتىرىلگەن. سۋرەت ەۋروپاداعى ميسسيونەرلىك مۋزەي ارحيۆىندە ساقتاۋلى. اتالعان مۋزەيدە جۇزدەگەن حريستيان ۇيعىر وكىلدەرىنىڭ سۋرەتى ساقتالعان. 1930 جىلدارى حريستيان ۇيعىرلارىنا تۇرعىلىقتى مۇسىلماندار مەن اكىمشىلىك بيلىك تاراپىنان قىسىم كورسەتىلە باستاعان سوڭ ءبىر ءبولىمى ميسسيونەرلەرگە ىلەسىپ ەۋروپا ەلدەرىنە “ھيجراعا” كەتتى. القيسسا حريستيان الەمىنىڭ قاشقارياعا باسا ءمان بەرۋى اسىرەسە ياقۇپ بەك مەملەكەتى كەزەڭىندە جاڭا مۇمكىندىكتەردى قولعا كەلتىردى. 1860-70 جج. قاشقاريانىڭ تسين يمپەرياسىنا بايلانىستى كوڭىل كۇيىن جاقسى پايدالانعان حريستيان الەمى ءۇندىستان مەن تيبەت ارقىلى قاشقارياعا مادەني ىقپالىن جۇرگىزە باستادى. ولاردىڭ ماقساتى بۇل ايماقتى رەسەي يمپەرياسىنان بۇرىن ءوز ىقپالىنا

  • دەموگرافيالىق ساراپتاما

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    1-ءشى سۋرەت قازاقتار; دەموگرافيالىق احۋال 1949-2020 جج. ارالىعىن سالىستىرمالى كورسەتكەن. 1949 جىلعا دەيىن، اتاپ ايتقاندا كوممۋنيستىك قىتاي ۇكىمەتى ورناعانعا دەيىن شىنجاڭ ولكەسىنىڭ سولتۇستىك بولىگىندە قازاقتار، وڭتۇستىك بولىگى قاشقاريادا ۇيعىرلار باسىم ساندى ۇستادى. 1951-54 جىلدارى ۇلتتىق مەجەلەۋ كەزىندە ورتالىق ۇكىمەت قۇرعان كوميسسيا ساراپتاماسى بويىنشا ۇلتتىق اۆتونوميالىق تەرريتوريانى انىقتاۋ مىنا ەكى باعىتتا جۇرگىزىلدى. ولار: ءبىرىنشى، ۇلتتىق اۆتونوميانى مەجەلەۋ بويىنشا ونىڭ اتاۋىن تۇراقتاندىرۋ. وسى بويىنشا ءۇش اتاۋ ۇسىنىلدى: *شىعىس تۇركىستان اۆتونوميالىق فەدەراتسيالىق رەسپۋبيليكاسى; *ۇيعىرستان اۆتونوميالىق رەسپۋبيليكاسى; *شىنجاڭ اۆتونوميالى رەسپۋبيليكاسى. ەكىنشى، اۆتونوميانىڭ اكىمشىلىك تۇرپاتىن انىقتاۋ; وسى بويىنشا: *فەدەرەتسيالىق تۇرپات; *اۆتونوميالىق وبلىس جانە وكۋرگ تۇرپات; *ايماق جانە اۋدان دارەجەلى اۆتونوميالىق وكۋرگ تۇرپاتى. مەجەلەۋ كوميسسياسى اتالعان ەكى باعىتتا ساراپتاما ناتيجەسىن قورىتىندىلادى. كوميسسيا قورىتىندىسى بويىنشا شىنجاڭ ولكەسىنىڭ

2 Comments

  1. Ğaliy Baysımaq

    May 4, 2018
    Reply

    Tolıq qosılamın. Orta Aziya basşılarının cıl sayınğı sammiti ötip turıuı tiyis. Bizderde äli de şeşilmegen problemlar şaş etekten

  2. Ğaliy Baysımaq

    May 4, 2018
    Reply

    Tağı da aytar mäselenin biri orta aziyağa ortaq qorğanıs kerek cäne de ekonomiykalıq-sayasiy baylanıstı meylinşe terendetken öte tiyimdi. Eger olay bolmasa ertengi küni bir-birimizge qarsı keliuimiz äbden mümkin. Sayasat politikter oyını ekeni belgili qarsı qoyıp aramızğa ot tastauı da ğacap emes. Sol üşin tığız qarım-qatınasta özara tüsiniuşilikte ömir sürsek keleşegimiz soğıssız bolıp tek beybit colmen ömir süretinimiz haq. Bizdin tenimiz osı OrtaAziya halıtarı al europalıq batıstıq ult-näsilder bizge ten emes äri dini tili ata dästüri de bölek. Sol üşin qoralas tildes tıuıstas halıqtarmen birge casasqan durıs olar qanşa degenmen tübinde camanşılıqqa bara qoymaydı. Osını este saqtağan cön. Rossiyanı körip otırsızdar qandas Ukrayn eline qırğıyday tiydi. Kim oylağan. Sondıqtan kim caqın ekenin acırata bilsek bizge sara col bolar edi.

POST YOUR COMMENTS TO Ğaliy Baysımaq (Cancel)

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: