Лидия Монкстің “Ақын қоян” атты кітабы қазақшаға аударылып басылып шықты

ليديا مونكستىڭ “اقىن قويان” اتتى كىتابى قازاقشاعا اۋدارىلىپ باسىلىپ شىقتى

| May 17, 2018

Immensely proud to become the first translator of Juliya Donaldson’s books into Kazakh. The Rhyming Rabbit is ready, The Gruffalo is next. I started it as a hobby at my book-loving daughters’ request. Hope Kazakhstani children will enjoy it as well I am grateful to my wife Aliya, daughters Faiza and Hanifa for their encouragement and support! Many thanks to Julia Donaldson and Lydia Monks for amazing stories and illustrations, Raya Qader, who made this translation possible, and her Steppe&World Publishing House, and Macmillan Publishers!

قازىرگى اعىلشىنتىلدى بالالار ادەبيەتىنىڭ كورنەكتى اقىنى دجۋليا دونالدسون مەن كوركەمدەۋشى ليديا مونكستىڭ “اقىن قويان” اتتى كىتابىن قازاقشاعا اۋدارعان ەدىم. ءاليا ىنتالاندىرىپ، كىتاپقۇمار قىزدارىم فايزا مەن حانيفا قولقالاپ قويماعان سوڭ حوببي رەتىندە باستاعان بۇل جوبانى جۇزەگە اسىرۋعا تىكەلەي سەبەپشى بولعان - Raya Qader مەن وسى تالاپتى دا ىسكەر قارىنداسىمنىڭ Steppe&World باسپاسى. اۋەلى دونالدسوننىڭ اۆتورلىق قۇقىقتارىنا يە ۇلىبريتانيالىق Macmillan باسپاسىمەن ءوزىم كەلىسسوز جۇرگىزە باستاپ، سوڭىنا دەيىن جەتكىزە الماعان ەدىم. بىرنەشە تىلدە ەركىن سويلەيتىن لوندون ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ تۇلەگى رايسا حالىقارالىق كىتاپ جارمەڭكەلەرىنە قاتىسا ءجۇرىپ، ەكسكليۋزيۆتى قۇقىعىن الۋعا قول جەتكىزدى. راياعا كوپتەن كوپ راقمەت! وتباسىما العىسىم شەكسىز. جازۋشى مەن سۋرەتشىگە ادەمى حيكايالارى ءۇشىن ابدەن رازىمىن. ەڭ باستىسى – قازاقى تابيعي تىركەستى ەتىپ تۇپنۇسقادان تىكەلەي اۋدارىلعان بۇل كىتاپتاردى قازاقستانداعى ۇل-قىزدار ءسۇيىپ وقىپ، تىلدەرى تەز شىعىپ، ويلاۋ قابىلەتتەرى جىلدام دامىسىن دەپ تىلەيمىن! بيىلعى رامازان ايىنىڭ العاشقى كۇنى قۇدايدان سۇراعان العاشقى نارسەم وسى بولدى. كىتاپتى ءبىر اپتانىڭ ىشىندە قازاقستانداعى نەگىزگى دۇكەندەردىڭ باسىم كوپشىلىگىنەن تاباسىزدار.

عالىم بوقاشتىڭ facebook پاراقشاسىناان الىندى

قازاقستان ءوزىنىڭ العاشقى ميكروچيپىن جاساپ شىعاردى

kerey.kz

Nurmukhamed Baigarayev وسى اپتادا قازاقستان ءوزىنىڭ العاشقى ميكروچيپىن جاساپ شىعاردى دەگەن اقپارات تارادى. جاقسى جەتىستىك. بىراق ەندى ءسال-ءپال ۇڭىلسەك، ءچيپتىڭ ارحيتەكتۋراسى نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زەرتحاناسىندا جاسالعان، بىراق ونى قىتايدا وندىرگەن. سەبەبى بىزدە ءالى چيپ وندىرەتىندەي تەحنولوگيا جوق. ءبىر قىزىعى، قىتايلىق ينستيتۋت ءچيپتى تەگىن شىعارىپ بەرگەن. وعان دا راقمەت، ايتپەسە ول قىزمەتتىڭ قۇنى قىمبات. بۇل جوبانىڭ جەتەكشىسى (سۋرەتتە) ەندى ول ءچيپتى قايدا قولدانۋعا بولادى دەپ تەستىدەن وتكىزىپ جاتىرمىز دەپتى ءوز پاراقشاسىندا. وعان قوسا، چيپ ءسال-ءپال قالىڭداۋ سياقتى. سمارتفونداردا 5-7 نانومەتر چيپ ورناتىلادى، وتاندىق چيپ 28 نانومەتر ەكەن. ءوزىم تاڭقالعان ءبىر فاكت وقىدىم. ميكروچيپ شىعارۋدا الەمدە تانىمال بولعان كومپانيالار ارمەنيادا ءوز وفيستەرىن اشىپ ۇلگەرىپتى. ول AMD, NVIDIA, Xilinx, Synopsys, National Instruments, Mentor Graphics
گارۆارد ۋنيۆەرى جىلىنا 200 مىڭ دوللاردان كەم تابىس تاباتىن وتباسىلاردىڭ ستۋدەنتتەرىن تەگىن وقىتامىز دەپ شەشىم شىعارىپتى.

kerey.kz

Nurmukhamed Baigarayev گارۆارد ۋنيۆەرى جىلىنا 200 مىڭ دوللاردان كەم تابىس تاباتىن وتباسىلاردىڭ ستۋدەنتتەرىن تەگىن وقىتامىز دەپ شەشىم شىعارىپتى. بيىل بۇل ۋنيۆەردە وقۋ شىعىنى جىلىنا 83 مىڭ دوللاردى قۇرايدى ەكەن. وسىنداي جاڭالىقتاردى وقىعاندا دۇرىس كاپيتاليزمنىڭ مىسالىن كورەمىن. باقۋات كاپيتاليستەر ءىرى وقۋ ورنىن قارجىلاندىردى. باسقا دا تابىسى كوپ. بۇگىندە ەنداۋمەنت قوردا 52 ميلليارد دوللارداي جينالعان. سول اقشاعا تابىسى ازداۋ وتباسىنىڭ بالالارىن تەگىن وقىتىپ، قايىرىمدىلىق جاساي الادى. سودان تەك بايدىڭ بالاسى عانا ەمەس، قاراپايىم وتباسىدان شىققان بالا دا الەمنىڭ ۇزدىك ۋنيۆەرىندە وقۋعا مۇمكىندىك الادى (ول ءۇشىن الدىمەن گرانتتى جەڭۋ كەرەك). بۇدان قوعام تەك ۇتادى، مەملەكەت داميدى. ياعني، قايىرىمدىلىق جۇرتتان جىلۋ جيناپ، وت سلۋچايا ك سلۋچايۋ جاسالمايدى، جينالعان ناقتى اقشاعا، جوسپارلى، جۇيەلى تۇردە ىسكە
كىتاپقۇمار جاسقا تەگىن وقۋ باقىتى بۇيىردى

kerey.kz

ادامزات كىتاپقا عۇمىر بويى قارىزدار. كىتاپسىز كەلەشەكتىڭ التىن كىلتىن ەشكىم قولىنا مىقتاپ ۇستاي الماعان. ماردان راحماتۋللا – كىتاپقۇمار ون جەتى جاسار جىگىتتىڭ بويىندا ءوز قاتارلاستارىنىڭ بويىنان تابىلا بەرمەيتىن ۇلى قاسيەت بار. ول – كىتاپقا دەگەن ماحاببات. بۇل ماحابباتتىڭ ءسات ساناپ ارتۋىنىڭ دا سىرى بار. ماردان – اسىلى وسمان، دارحان قىدىرالى سىندى بۇگىنگى قازاق رۋحانياتىنىڭ تىرەگى سانالاتىن ازاماتتار تۋعان توپىراقت تۋىپ-وسكەن. توپىراقتىڭ كيەسىن ءدال وسى كەزدە ەرىكسىز مويىنداي تۇسەسىڭ. قوعامداعى «جاستار كىتاپ وقىمايدى» دەگەن قاساڭ پىكىردى جوققا شىعارۋعا تىرىسقان جاستاردىڭ دا سانى باسىم. كۇن ساناپ ولاردىڭ سانى ارتىپ، كىتاپتىڭ قۇدىرەتىن جەر-جەردە دالەلدەپ باعۋدا. كىتاپقا جانى قۇمار جان ءبىر كۇنىن كىتاپسىز ەلەستەتە المايدى. عۇمىرى كىتاپپەن ەتەنە بايلانعان، وقۋ عۇمىرىنىڭ مانىنە اينالعان جاستاردى
ۇلىبريتانيا مەن فرانتسيا ۋكراينامەن بىرىگىپ بەيبىتشىلىك جوسپارىن ازىرلەيدى

kerey.kz

ۇلىبريتانيا پرەمەر-ءمينيسترى كير ستارمەر جانە ۋكراينا باسشىسى ۆلاديمير زەلەنسكي. 1 ناۋرىز 2025 جىل. ۇلىبريتانيا مەن فرانتسيا ۋكراينا جانە وزگە ەلدەرمەن بىرىگىپ بەيبىتشىلىك جوسپارىن ازىرلەيدى. بۇل جونىندە ۇلىبريتانيانىڭ پرەمەر-ءمينيسترى كير ستارمەر BBC اقپارات اگەنتتىگىنە مالىمدەدى. ونىڭ سوزىنشە، مۇنداي شەشىم ۋكراينا باسشىسى ۆلاديمير زەلەنسكي مەن اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ اق ۇيدە جۋرناليستەردىڭ كوزىنشە كەرىسىپ قالعاننان كەيىن قابىلدانعان. “ۇلىبريتانيا، سونىمەن بىرگە فرانتسيا جانە تاعى ءبىر ىقتيمال تاراپ ۋكراينامەن بىرىگىپ، اسكەري قيمىلدى توقتاتۋ جوسپارىن ازىرلەۋمەن اينالىسادى، ودان كەيىن جوسپاردى اقش-پەن تالقىلايمىز” دەدى ستارمەر.ول BBC-گە سۇحباتىندا “كەلىسىم ءبولۋى كەرەك ەكەنى ءسوزسىز، اسكەري قيمىلدى توقتاتۋ كەرەك، ال ودان كەيىن سول كەلىسىمدى قورعاۋ كەرەك، سەبەبى ەڭ ىقتيمال ناشار ستسەناريلەردىڭ ءبىرى – بۇل ۋاقىتشا ءۇزىلىس، ودان كەيىن پۋتين تاعى دا كەلەدى”
2025 جىلى 1 070 ەتنيكالىق قازاق قانداس مارتەبەسىن الدى.

kerey.kz

2025 جىلى 1 070 ەتنيكالىق قازاق تاريحي وتانىمەن تابىسىپ، قانداس مارتەبەسىن الدى. جالپى 1991 جىلدان بەرى رەسپۋبليكاعا 1 ملن 149 مىڭنان استام ەتنيكالىق قازاق ورالدى. جىل باسىنان قازاقستانعا كەلگەن قانداستاردىڭ جارتىسىنان كوبى (51,9%) – قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنان، 37,5% – وزبەكستاننان، 7,1% – تۇرىكمەنستاننان، 1,8% – رەسەيدەن جانە 1,7% باسقا ەلدەردەن. 2025 جىلعى 1 اقپانداعى جاعداي بويىنشا ەڭبەككە قابىلەتتى جاستاعى ەتنيكالىق قونىس اۋدارۋشىلار سانى 60,2%-دى، كامەلەتكە تولماعاندار 32,9%-دى جانە زەينەتكەرلەر 6,8%-دى قۇرايدى. ەڭبەككە قابىلەتتى جاستاعى قانداستاردىڭ ىشىنەن ءبىلىم دەڭگەيى بويىنشا 16,7%-ى جوعارى ءبىلىمدى، 32,9%-ى ورتا كاسىبي ءبىلىمدى، 48,4%-ى جالپى ورتا ءبىلىمدى، جانە 1,9%-ىنىڭ ءبىلىمى جوق. قونىس اۋدارعان ەتنيكالىق قازاقتار رەسپۋبليكانىڭ ءتۇرلى وڭىرلەرىنە قونىستاندى. سونىمەن بىرگە، قانداستاردى قونىستاندىرۋ ءۇشىن مىناداي ەڭبەك كۇشى