Mwsılmandardıñ qasietti Ramazan ayı qarsañında Astanada künnen quat alatın qondırğıları bar jaña meşit paydalanuğa berildi. Säuletşi Sağındıq Janbolatov keşen jobasın “Allanıñ güli” dep atadı. Jaña meşitke Qazaqstan prezidenti äkimşiliginiñ basşısı Ädilbek Jaqsıbekovtiñ äkesi Irıskeldi qajınıñ esimi berilgen.
Jaqsıbekovtiñ äkesiniñ atındağı “Allanıñ güli” meşiti
kerey.kz
1Aqşanqan meşit ğimaratı wlttıq naqıştağı oyu-örnekpen bezendirilip, postmodernistik stil'de salınğan. Negizgi ğimarat üşbwrıştı kölbeu qabırğalar men kümbezden twratın kürdeli pişinde twrğızılğan. Säuletşi Sağındıq Janbolatovtıñ sözinşe, osığan wqsas meşitter Malayziyada, Germaniyada, arab elderinde bar. Jobağa tapsırıstı “Qazaqstan mwsılmandar dini basqarması” respublikalıq mwsılmandar dini birlestigi bergen. Ğimarat jeke azamattardıñ qarjısı esebinen salınğan. Qwrılısşılar jobağa qanşa aqşa jwmsalğanın aytpadı.
2Kölemi 3695 şarşı metr bolatın meşit jayğasqan jer uçaskesiniñ aumağı – 1,44 gektardı qwraydı. Kümbezdiñ diametri 20 metr, ğimarattıñ diametri – 53 metr, biiktigi – 26 metr. Jaña meşit Astananıñ Sarıarqa audanındağı S-409 köşesinde ornalasqan.
3Meşittiñ soltüstik betkeyindegi biiktigi 43,5 metr mwnarası Allanıñ sözin Qwranğa jazıp jetkizgen “qasietti qalam” pişininde twrğızılğan. Meşit basqaruşısı Ruslan Abdullaevtıñ sözinşe, nısan qwrılısına qazaqstandıq materialdar men bwyımdar paydalanılğan.
4Jaña meşit arhitekturalıq pişinimen ğana emes, sonımen birge künnen quat alatın qondırğılarmen jabdıqtalğanımen de erekşelenedi. Joba avtorlarınıñ aytuınşa, ğimarattı jılıtuğa jäne jarıqpen qamtamasız etuge sol qondırğılar paydalanıladı.
5Jaña nısan europalıq kompaniyalardıñ qondırğılarımen: tiimdiligi joğarı quat ünemdeytin jeldetkiş jüyesi jäne künnen quat alatın, kölemi 1295 şarşı metrdi qwraytın panel'dermen jabdıqtalğan.
6Jaña meşitti quatpen qamtamasız etuge paydalanılatın balama energiya közderi, meşit basqaruşısınıñ mälimetinşe, qajetti mölşerden üş ese artıq quat öndire aladı, al öndiriletin elektr quatınıñ kölemi nısan qajettiliginen tört esege juıq köp, bwl artılğan elektr energiyasın sırtqı twtınuşığa satuğa mümkindik beredi. Äzirge artıq energiyanı satuğa kirispegen.
7Meşit imamı YAhiya qajı Ismailovtıñ sözinşe, islam dini artıq närseni satuğa rwqsat etedi. “Mwsılmannıñ adal eñbegimen tapqan önimin satuı – älimsaqtan beri bar. Payğambarımız: “Saudamen aynalısıñdar, ol – sünnet äri adal eñbek. Ädil saudager qiyamet küni meniñ janımda boladı” dep aytqan”, – dep jauap berdi jaña meşittiñ imamı artılğan elektr quatın satu şariğatqa qanşalıqtı say keletini turalı swrağan Azattıq tilşisine.
8Jaña meşit 750 adamğa layıqtalıp twrğızılğan. Alayda, imamnıñ aytuınşa, meşittegi alğaşqı jwma namazına jinalğan mıñnan asa adamnıñ barlığı ğimarat işine sıyğan. Erlerge arnalğan namaz oqitın orın birinşi qabatta, äyelderge arnalğanı – ekinşi qabatta ornalasqan.
9Meşittiñ işinde de aq tüs basım, kölbeu qabırğalardağı ülken vitrajdardan tüsken kün säulesi ğimarattıñ işine erekşe jarıq berip twr.
10Birinşi qabatta äyelder men erler üşin eki bölek kiim şeşetin orındar men ayaq kiim qoyatın söreler bar.
11Däret alatın orındar da köp adam siyatınday keñ etip salınğan.
12Meşitke kire beriste mümkindigi şekteuli adamdardıñ ğimaratqa kirip-şığuına arnalğan kötergiş qwrılğılar ornatılğan.
13Meşitke japsarlas jerde avtokölik qoyuğa arnalğan orın bar.
14Astanada aşılğan jaña meşitke Irıskeldi qajınıñ esimi berilgen. Ol 1928 jılı Qostanay oblısı Tastıözek auılında düniege kelgen. Sovet zamanında 25 jıl Celinograd oblıstıq kinofikaciya basqarmasın basqarğan. 1980 jıldarı üş ret oblıstıq halıq deputattarı sovetine saylanğan, kommunistik partiya müşesi retinde Qazaq SSR kompartiyası s'ezderiniñ jwmıstarına qatısqan. Irıskeldi Jaqsıbekovtiñ wldarı bwl künderi joğarı lauazımdı şeneunikter: Ädilbek Jaqsıbekov prezident äkimşiligin basqarsa, tağı bir balası Serik Jaqsıbekov – parlament Senatınıñ deputatı.
15Qazaqstanda qazirgi kezde 2600 meşit jwmıs isteydi. Irıskeldi qajı meşiti – Astanadağı toğızınşı meşit.
Azat Europa / Azattıq radiosı
Pikir qaldıru