|  |  | 

مادەنيەت رۋحانيات

24 جاستاعى ونەرپاز «التىن وردا» كۇيىن شىعاردى

 

نۇر – سۇلتان قالاسى اكىمدىگىنىڭ مەملەكەتتىك اكادەميالىق فيلارمونياسىنىڭ “قورقىت” ەتنو-ءانسامبلىنىڭ ونەرپازدارى جان-جاقتى ونەرلەرىمەن تانىلۋدا. تاياۋدا عانا گيننەستىڭ رەكوردتار كىتابىنا ەنگەن ونەرلى انسامبل قازاقتىڭ ونەر قورجىنىن دومبىرانىڭ كۇمبىرىمەن ۇندەسكەن تاعى دا ءبىر تۋىندىمەن تولىقتىرماق. كۇي – تاريحي سيپاتقا يە. ونىڭ اۆتورى مەن ورىنداۋى دا شىعارماشىلىق توپ ءۇشىن ايتارلىقتاي جاڭالىققا اينالارى ءسوزسىز.

جيىرما ءتورت جاستاعى دومبىراشى، ءارى توپتىڭ كونتسەرتمەيسترى  ايبەك ارىمبەك پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت توقاەۆ كەمەلۇلىنىڭ التىن وردانىڭ 750 جىلدىعىن وتكىزۋ تۋرالى حالىققا جاريا ەتكەنىن ەستىگەن سوڭ، سوعان ارناپ كۇي شىعارۋ تۋرالى وي كەلگەنىن ايتادى. دومبىرامەن قاتار شاڭقوبىز، سىبىزعى اسپاپتارىن دا جاقسى مەڭگەرگەن كۇيشىنىڭ ايتۋىنشا العاشقى تۋىندى ءبىر جەتىنىڭ ىشىندە تۋعان.

-”كۇي وتە جىلدام تەمپپەن ورىندالادى. بۇدان قازاق باتىرلارىنىڭ بەينەسىن كورۋگە بولادى. جالپى، جاستارىمىزعا پاتريوتتىق رۋح بەرۋ ءۇشىن شىعارىلعان دۇنيە. ءۇش بولىممەن تۇراتىن كۇي شامامەن ەكى مينۋتقا سوزىلادى”،- دەيدى ايبەك كەنجەبايۇلى.

الدا وتەتىن ايتۋلى كەشتە ايبەكتىڭ  «التىن وردا» كۇيى تۇڭعىش رەت ورىندالادى. شىعارمانى  اۆتوردىڭ جالعىز ءوزى عانا ەمەس، “قورقىت” ەتنو-ءانسامبلى پاش ەتپەك. توپ جەتەكشىسى شولپان قورعانبەك جاس تالانتتىڭ تۋىندىسىن جوعارى باعالاپ، انسامبلگە لايىقتاپ وڭدەپ شىققان.

الماتى وبلىسى كەربۇلاق اۋدانى، قاراشوقى اۋىلىنىڭ  تۋماسى،  24 جاستاعى ونەرپاز شىعارماشىلىققا 14-15 جاسىنان باستاپ بەت بۇرا باستاپتى.

 

– اكەم ۇيىرمەگە قاتىسىپ، دومبىراشى بولعانىمدى قالايتىن. باستاپقى كەزدە دومبىراعا دەگەن مۇلدەم قىزىعۋشىلىعىم بولعان جوق. ءبىر كۇنى تەلەديداردان دومبىراشى، «دارىن» مەملەكەتتىك جاستار سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى مۇراگەر ساۋرانباەۆ اعامىزدىڭ جەكە كونتسەرتىن كورىپ قالدىم. كونتسەرت اياقتالعان سوڭ بارشا كورەرمەن قول سوعىپ، جىلى لەبىزىن ءبىلدىرىپ جاتتى. دومبىراشىنىڭ تالانتى، شەرتكەن كۇيىنىڭ كۇمبىرى جۇرەگىمە وتە قاتتى اسەر ەتتى. بۇل جاعداي ۇيدەگى قارا دومبىراعا دەگەن ماحابباتىمدى وياتىپ، كوزقاراسىمنىڭ وزگەرۋىنە سەبەپكەر وقيعاعا اينالدى. ءسويتىپ دومبىراعا ەرەكشە ىقىلاسپەن اۋەستەنە باستادىم. مەنىڭ بۇل  قىزىعۋشىلىعىم اكەمدى دە ەرەكشە قۋانتتى. بۇعان دەيىن تاڭداپ جۇرگەن باعدارلامالاۋ ماماندىعىنا دەگەن ماقساتىم جۇرەگىمنىڭ قالاۋى جانە اكەمنىڭ اق باتاسىمەن ونەر جولىنا قاراي ويىسا بەردى.  2011 جىلى الماتى قالاسىنداعى پ.چايكوۆسكي اتىنداعى الماتى مۋزىكالىق كوللەدجىنە كۇيشى،پرەزيدەنت ستيپەندياسىنىڭ يەگەرى اقباسوۆ سايات قىرعىزبايۇلىنىڭ سىنىبىنا ءتۇسىپ، ونى تامامداعان سوڭ نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر ۋنيۆەرسيتەتىندەگى ءداستۇرلى ونەر فاكۋلتەتىنىڭ «دومبىراشى» ماماندىعىن پروفەسسور، قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى،كومپوزيتور ورىنباي دۇيسەن كارىعۇلۇلىنىڭ سىنىبىندا وقىپ شىقتىم”،- دەيدى كۇيشى.

بۇعان دەيىن قازاقستاندىق جانە شەتەلدىك تۋىندىلاردى ورىنداپ، ونەر كورسەتىپ جۇرگەن جاس دارىن ءوز شىعارماشىلىعىنىڭ تۇساۋكەسەر ساتىنە دەگەن قوبالجۋ مەن تولقىنىس بويىن ايرىقشا  بيلەپ جۇرگەنىن ايتادى.

Related Articles

  • قازاق مەكتەبىندە وقيتىن 7 جاسار بالا ورىس ءتىلى ساباعىندا نەگە ورىسشا سايراپ تۇرۋى كەرەك؟

    قازاق مەكتەبىندە وقيتىن 7 جاسار بالا ورىس ءتىلى ساباعىندا نەگە ورىسشا سايراپ تۇرۋى كەرەك؟

    ماگنۋمدى ءوزىم مۇلدە ۇناتپايدى ەكەنمىن. ۇنەمى بارسام، ەسى دۇرىس كوكونىس تاپپايتىنمىن. ەسكىرگەن، شىرىگەن. ازىق-تۇلىكتى تەك بازاردان الامىن. بىراق ماگنۋمگە بايكوتتى توقتاتپاۋ كەرەك! سونىمەن بىرگە، ءورىستىلدى كينو، فيلمدەرگە دە بايكوت جاريالاۋ كەرەك. بىراق، ودان كۇشتىسى، بالالارىڭدى تەك قازاقشا وقىتىپ، قازاقشا تاربيەلەۋ كەرەك. بىراق، بالاڭدى قازاقشا تاربيەلەيىن دەسەڭ، تاعى ءبىر كەدەرگى شىعىپ جاتىر. عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، بالانى 13 جاسقا دەيىن قازاق تىلىندە وقىتىپ، ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى بويىنا، ويىنا ءسىڭىرۋ كەرەك. ەندى سولاي ىستەپ جاتساق، 7-8 جاسار قاپ-قازاقشا ءوسىپ كەلە جاتقان بالاڭدى مەكتەپتە ورىس ءتىلىن ۇيرەتىپ ميىن اشىتۋعا تۋرا كەلىپ وتىر. ياعني، 2-سىنىپتان باستاپ ورىس ءتىلى مەكتەپ باعدارلاماسىندا تۇر. بجب، تجب-سىندا ورىس ءتىلى مۇعالىمدەرى بالانىڭ ورىسشا مازمۇنداماسىن (گوۆورەنيە) تەكسەرەدى. تالاپ ەتەدى. سوندا، ءبىز بايعۇس قازاق،

  • قازاق جاستارى بۇگىندە جاپپاي ورىستانۋ پروتسەسىن باستان كەشۋدە.

    قازاق جاستارى بۇگىندە جاپپاي ورىستانۋ پروتسەسىن باستان كەشۋدە.

    قازاق جاستارى بۇگىندە جاپپاي ورىستانۋ پروتسەسىن باستان كەشۋدە. بالا-باقشادان باستاپ، مەكتەپ، جوعارى وقۋ ورنى، ەڭبەك مەكەمەلەرىنىڭ بارلىعى نەگىزىنەن ورىس تىلىنە كوشۋدە. ءوز ەركىمەن ەمەس، ادىلەتسىز بيلىكتىڭ ۇزاق جىلعى سولاقاي ساياساتىنىڭ ارقاسىندا. كوشەدە، كەڭسەدە، دۇكەندە، كولىكتە، قوعامدىق ورىندا قازاققا قازاق ورىسشا سويلەمەسەڭ نەمەسە ۇلتتى ساقتاۋ كەرەك دەگەن جاۋاپكەرشىلىك جۇگىن ۇستانىپ، سەنىمەن ورىسشا سويلەسىپ تۇرعان قازاققا قازاقشا سويلە دەپ ەسكەرتۋ جاساساڭ بولدى، ءبىتتى، بالە-جالاعا قالاسىڭ. زاڭ دا، ونى ورىنداۋشى پوليتسيا، پروكۋراتۋرا، سوت تا ورىسقۇلدى قولدايدى، ۇلتقا جانى اشىعان قازاقتى مۇلدە قورعامايدى. بۇل قانداي ادىلەتتىلىك؟! مەملەكەتتىك ءتىلدى، مەملەكەتتىك قاۋىپسىزدىكتى جەكەلەگەن ادام ەمەس، وسىعان جاۋاپتى مەملەكەتتىك قۇرىلىمدار قورعاۋى كەرەك قوي. جەكە ادام ەمەس، ەڭ الدىمەن بيلىك قورعاۋى كەرەك. قازاق جەكە تاۋەلسىز مەملەكەت بولىپ تۇرسا

  • ناۋرىزداعى كەزدەسۋ

    ناۋرىزداعى كەزدەسۋ

    كەشە استاناداعى ەكسپو ماڭىندا وتكەن ناۋرىز مەرەكەسىنە بارىپ قايتتىم. كۇن شايداي اشىق، كوكتەمنىڭ لەبى ەرەكشە سەزىلىپ تۇر. اينالا قۋانىشقا تولى – قازاقتىڭ ءداستۇرىن دارىپتەگەن ۇلتتىق ويىندار، اسىل مۇرامىزدى اسپەتتەگەن ءان-كۇي، كۇمبىرلەگەن دومبىرا ءۇنى… بارلىعى دا ءاز ناۋرىزدىڭ ءسانىن كەلتىرىپ، مەرەكەلىك كوڭىل-كۇي سىيلادى. ساحنا تورىندە انشىلەر ءان شىرقاپ، جىرشىلار تەرمە تولعاپ، حالىقتىڭ ىقىلاسىنا بولەنىپ جاتتى. جان-جاعىما كوز تاستاپ، ۇلتتىق ويىندارعا قاتىسىپ جاتقان جۇرتتى تاماشالادىم. قول كۇرەستىرۋ، ارقان تارتۋ، گىر تاسىن كوتەرۋ – ءبارى دە بابادان قالعان اسىل مۇرا. كەنەت ەرەكشە ءبىر كورىنىسكە كوزىم ءتۇستى. اققۇبا كەلگەن ورىس قىزى 16 كيلوگرامدىق گىر تاسىن زىلدەي اۋىرسىنباي، قينالماي-اق كوتەرىپ جاتىر. تاڭدانىسىمدا شەك بولمادى! كادىمگى ەر ادامداردىڭ ءوزى 130 مارتەدەن ارى اسا الماعان بۇل سالماقتى

  • ايتىلماي قالعان ءبىر اۋىز ءسوز (بولات بوپايۇلىن ەسكە الىۋ)

    ايتىلماي قالعان ءبىر اۋىز ءسوز (بولات بوپايۇلىن ەسكە الىۋ)

    «اجال ايتىپ كەلمەيدى، قازا- قاسقاعىمدا» دەيتىن بابالار ءسوزى وسىندايدا ەسكە تۇسەدى ەكەن، الگىندەعانا ازىلدەسىپ، ارعى – بەرگىدەن كەڭەس قوزعاي وتىرىپ، «الداعى ايدىڭ جىيرما نەشەلەرىندە مينيسترلىك جاعىنان كىتاپتارىنىڭ تۇساۋ كەسەرى بولاتىنىن، جۋىردا تەلە ارنادان سالت – سانا جونىندە ءبىر ساعاتتىق ءسۇحپات بەرەتىن» قۋانشىن مۇنداعىلارمەن ءبولىسىپ جانارى نۇرلانىپ، ءجۇزى ءجايناپ وتىرعان قازاقىستان جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى ، ايتۋلى ەتنوگراف، جازۋشى بولات بوپايۇلى ارادا تىسقا شىعىپ كەلۋگە ءۇي يەسىنەن رۇقسات ءسۇراپ كەتكەن ەدى، ءبىر نەشە مينۋت وتبەستەن «بوكەڭ جىعىلىپ قالدى» دەگەن سۋىق حابار كەلگەندە الدىمىزداعى داستارحاندى تاستاي تىسقا ۇمتىلدىق، ويپىرماي الگىندە عانا قاتارىمىزدا وتىرعان ازاماتتىڭ قۇلاپ جاتقانىن كورگەنىمىزدە ابدىراپ قالدىق، جەدەل جاردەم ورتالىعىنداعى كەزەكشى ماماننىڭ بۇيىرۋىمەن بوكەڭدى جاتقان ورىنىنان قوزعاماي قولدارىن ۇيقالاپ، تامىرلارىن ۇستاپ،

  • ناۋرىز اتاۋى جانە ونىڭ مەرەكەلىك سيپاتى

    ناۋرىز اتاۋى جانە ونىڭ مەرەكەلىك سيپاتى

    ناۋرىز حالقىمىزدىڭ تاريحى ۇزاق، ومىرشەڭدىگى كۇشتى، قازاقى سالت- ءداستۇردى نەگىزگى وزەك ەتكەن بىردەن- ءبىر ۇلتتىق مەرەكە. ول قازاق حالقىنىڭ ۇزاق ۋاقىتتىق قوعامدىق ءومىر ىسجۇزىندىگىنەن (پراكتيكاسىنان) تۋىنداپ، بىرگە جاساپ كەلە جاتقان اسا مەرەيلى مەيرام. ءوسىبىر كيەلى مەرەكەنى «پارسى تىلىندەگى (ناۋ- جاڭا، رۇز- كۇن) دەگەن ماعناداعى سوزدەرىنە تەلىپ، ءوز ماڭدايىمىزعا سيدىرا الماي پارسىلارعا قوسقولداپ ۇسىنعىسى كەلىپ جۇرگەن تاياز تالعام تار ءورىستى «قۇلشىلدىق قۇمىر» شىرماۋىنان شىعا الماي جۇرگەندەرىمىز دە جەتەدى ارامىزدا. ءتىلىمىزدىڭ ىشكى زاڭدىلىعىنا ۇڭىلسەك، قازاق ءتىلى كوپ ماعنالى، اۋىسپالى ماعنالى، بالاما ماعنالى سوزدەرى كوپ، ءتۇبىر سوزدەردى نەگىز ەتە جۇرناق، جالعاۋ، قوسارلاۋ، بىرىكتىرۋ ت.ب جولدارىمەن تۇرلەنىپ وتىراتىن قۇرىلىمى كۇشتى باي ءتىل. ونىڭ ۇستىنە وسىناۋ اسا باي تىلىمىزدە ءداۋىردىڭ وزگەرۋى، عىلىم- تەحنيكانىڭ دامۋىنا بايلانىستى

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى:

Zero.KZ