اق ۇيدەگى كەزدەسۋ
پرەزيدەنتتەردىڭ كەزدەسۋى اق ۇيدە ءوتتى. دجو بايدەن ۆلاديمير زەلەنسكيدى پرەزيدەنت رەزيدەنتسياسىنا كىرەبەرىستە جىلى قارسى الىپ، كەزدەسۋ باسىندا امەريكا حالقى ۋكراينانى “ماقتانىشپەن” قولدايدى جانە ونىڭ “ادىلەتتى الەمگە” ۇمتىلىسىن قۋاتتايدى دەدى. اقش پرەزيدەنتى رەسەيدىڭ ۋكرايناداعى ينفراقۇرىلىمداردى اتقىلاۋىن ايىپتاپ، ماسكەۋ قاقاعان ايازدى “قارۋ رەتىندە پايدالانۋعا تىرىسىپ جاتىر” دەم مالىمدەدى. ۋكراين حالقى الەمدى “رۋحتاندىرىپ جاتىر” دەگەن پىكىرىن دە جەتكىزدى.
زەلەنسكي اقش پرەزيدەنتى، كونگرەسس جانە امەريكالىقتارعا ۋكرايناعا كومەگى ءۇشىن العىس ءبىلدىردى.
كەلىسسوز ەكى ساعاتقا ۇلاسىپ، ارتىنان ەكى ەل باسشىسى ءباسپاسوز جيىنىن وتكىزدى. بايدەن ۋكرايناعا قوسىمشا كومەك رەتىندە 1,85 ملرد دوللار بولەتىنىن مالىمدەدى. بۇل كومەكتىڭ ىشىندە Patriot اۋەدەن قورعانۋ جۇيەسى دە بار.
سونداي-اق اق ءۇي يەسى ۋكراين حالقى رەسەي باسقىنشىلىعىنا توتەپ بەرىپ كەلەدى جانە اقش ۋكراين حالقىنىڭ بوستاندىق ءۇشىن كۇرەسىن قولداي بەرەدى دەپ مالىمدەدى. بايدەن وسى تۇستا اقش-تىڭ رەسەيگە سالعان سانكتسيالارى مەن ۋكرايناعا اسكەري تەحنيكا مەن قارۋ-جاراق جەتكىزگەنىن جانە قارجىلاي قولداعانىن دا اتاپ ءوتتى. ۋكراينانى قولداۋ ارقىلى اقش پەن وداقتاستارى ازاتتىق، دەموكراتيا جانە حالىقارالىق قۇقىقتىڭ نەگىزگى پرينتسيپتەرىنە دەم بەرەدى دەدى.
زەلەنسكي ءباسپاسوز جيىنى كەزىندە كەزدەسۋدى “تاريحي ءسات” دەپ اتاپ، باستالعانىنا 300 كۇن بولعان سوعىستا اقش ۋكراينانىڭ ناعىز ارىپتەسى ءارى وداقتاسى ەكەنىن دالەلدەدى دەدى. ول سونداي-اق ۋكراينانىڭ تەرريتوريالىق تۇتاستىق جانە سوعىس شىعىنىن وتەۋ ماسەلەسىنە كەلگەندە ەشقانداي شارتقا كونبەيتىنىن مالىمدەدى.
“پۋتينگە نە ايتقىڭىز كەلەدى؟” دەگەن سۇراققا زەلەنسكي “قازىر الەمگە نە ايتقىسى كەلەتىنىن ءپۋتيننىڭ ءوزى ويلانۋى ءتيىس، ول ءوزىن وركەنيەتتى ادامدار قاتارىنان شىعارىپ تاستادى” دەدى.
بايدەن بولسا، Patriot جۇيەسىنىڭ تەك قورعانۋ ءۇشىن بەرىلىپ جاتقانىن، جاعدايدى ۋشىقتىرۋدى كوزدەمەيتىنىن مالىمدەدى.
“ولاردى مۇلدەم پايدالانباعان دا دۇرىس بولار ەدى، تەك شابۋىلدى توقتاتۋ ءۇشىن عانا” دەدى ول.
زەلەنسكي Patriot جۇيەلەرىن جاڭا كومەك توپتاماسىنىڭ ىشىندەگى ەڭ ەلەۋلىسى دەپ اتاپ ءوتىپ، كيەۆكە “جاقسى جاڭالىقپەن” باراتىن بولدىم دەدى. ونىڭ سوزىنشە، بۇل جۇيەلەر ۋكراينا اۋە كەڭىستىگىن قورعاۋدا ۇلكەن قادام بولماق.
ءدال قازىر رەسەي كۇشتەرى ۋكراينا قالالارىنىڭ، ونى ىشىندە ينفراقۇرىلىم نىساندارىن زىمىران جانە درون كومەگىمەن اتقىلاپ جاتىر. ۋكراينا اقش-تىڭ بۇل قارۋىن وسى ينفراقۇرىلىم نىساندارىن قورعاۋ ءۇشىن قاجەت ەتىپ وتىر.
الايدا Patriot جۇيەلەرى بىردەن جىبەرىلمەيدى. اقش اسكەرى الدىمەن ۋكراينا كۇشتەرىنە بۇل جۇيەنى قولدانۋدى ۇيرەتۋى ءتيىس.
زەلەنسكي كەزدەسۋگە ادەتتەگىدەي اسكەري ۇلگىدە جاسىل كيىممەن كەلدى.
كونگرەسستە سويلەگەن ءسوزى
كونگرەسستىڭ جالپى وتىرىسىندا ءسوز سويلەگەن زەلەنسكي اقش زاڭ شىعارۋشىلارىن جانە امەريكالىقتاردى ۋكراينانى رەسەيدىڭ باسقىنشىلىق سوعىسىنا قارسى كۇرەسىندە قولداۋدى جالعاستىرا بەرۋگە شاقىردى. بۇل سوعىستا ۋكراينانىڭ جەڭىسىنەن باسقاسىنىڭ ءبارى ەركىن الەمگە زالال كەلتىرەدى دەدى.
“كۇرەس تەك ۋكراينالىقتاردىڭ قاۋىپسىزدىگى، ەركىندىگى جانە ءومىرى ءۇشىن عانا ەمەس” دەدى ول اعىلشىن تىلىندە وكىلدەر پالاتاسىنىڭ تورىنەن سويلەي وتىرىپ. “[بۇل كۇرەس] ۋكرايندار مەن امەريكالىقتاردا دەموكراتيا بولار-بولماسىن شەشەدى”.
كونگرەسس پەن اقش حالقىنا ارنالعان بۇل ۇندەۋىندە زەلەنسكي ۋكراينا جەتىك زاماناۋي قارۋ كومەگىمەن جەڭىسكە جەتە الاتىنىن ايتىپ، ۋكراينانىڭ اسكەري قۋاتى مىقتى دەگەن رەسەيگە 10 اي توتەپ بەرە العانىن ەسكە سالدى.
“سىزدەردىڭ اقشالارىڭىز قايىرىمدىلىق ەمەس. بۇل عالامدىق قاۋىپسىزدىك پەن دەموكراتياعا سالىنعان ينۆەستيتسيا” دەدى ول.
25 مينۋتقا ۇلاسقان سوزىندە زەلەنسكي ۋكراينانىڭ رەسەيگە قارسى سوعىسى مەن اقش اسكەرىنىڭ ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىسىمەن جانە ۇلىبريتانياعا قارسى تاۋەلسىزدىك ءۇشىن كۇرەسىمەن سالىستىردى.
كونگرەسس وسى اپتادا ۋكرايناعا 45 ملرد دوللار كولەمىندە كومەك كورسەتۋدى قامتيتىن قۇجاتقا داۋىس بەرمەك.
پىكىر قالدىرۋ