|  |  | 

kerey.kz TV مادەنيەت

«قوشقار مەن تەكە» ءمۋلتفيلمى قىتايدا 45 ەل قاتىسقان سايىستان جۇلدەمەن ورالدى (ۆيدەو)

 قازاق ءمۋلتفيلمى حالىقارالىق فەستيۆالدا «وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ» جانە «ۇلتتىق ەرەكشەلىك» اتتى ەكى بىردەي نوميناتسيانى جەڭىپ الدى، دەپ جازدى «ەگەمەن قازاقستان» گازەتى.تاياۋ كۇندەرى قىتايدىڭ حونجۋ قالاسىندا وتكەن ءدۇبىرلى انيماتسيالىق فيلمدەر فەستيۆالىنەن وڭتۇستىكقازاقستاندىق «ساق» كينوستۋدياسى تۇسىرگەن «قوشقار مەن تەكە» انيماتسيالىق ءفيلمى «وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ» جانە «ۇلتتىق ەرەكشەلىك» دەگەن ەكى بىردەي نوميناتسيانى يەمدەنىپ قايتتى.

فەستيۆالدىڭ اۋقىمدىلىعى تاڭداي قاقتىرادى. بۇل فەستيۆالعا 45 ەلدەن 800-دەن اسا ستۋديالار قاتىسقان.

- وسىدان ءبىر جارىم ايداي ۋاقىت بۇرىن كينوستۋديامىزعا قىتايدىڭ شىعىسىندا ورنالاسقان حونجۋ قالا¬سىنان انيماتسيالىق فەستيۆال وتەدى دەگەن حابار كەلىپ جەتكەن بولاتىن. قىتاي ەلىنىڭ قاي سالادا بولماسىن نارىعى تىعىز ەكەنىنەن حاباردارمىز. وندا مىڭداعان انيماتسيالىق ستۋديالار جىل سايىن بىرنەشە مىڭ تۋىندىلار شىعارىپ جاتقانىن تالاي ساپارلارىمىزدا كوزىمىزبەن كورگەنبىز. سول سەبەپتى، قۇلشىنا قويمادىق. بىراق، ۇسىنىس كەلگەن سوڭ باعىمىزدى سىناۋعا بەل بايلادىق، – دەيدى انيماتسيالىق كارتينانىڭ پروديۋسەرى ءارى ستسەناري اۆتورى باقىتجان قۇلجاباي. وسىلايشا، ءبىزدىڭ انيماتورلار ءوز ەلىمىزدە دە جاقسى پىكىرگە بولەنگەن «قوشقار مەن تەكە» ءمۋلتفيلىمىن الىپ، بەينەنىڭ استىنا قىتاي تىلىندە تيتر جازعىزىپ، ۇيىمداستىرۋ القاسىنا جىبەرەدى. كوپ ۇزاماي قازاق ءمۋلتفيلمى فەستيۆالعا قاتىسۋشىلار تىزىمىنە كىرگەنى جونىندە اقپارات كەلدى. ويتكەنى، بۇل فەستيۆالعا قاتىسۋ ءۇشىن بارلىق فيلمدەر ىرىكتەۋدەن وتەدى ەكەن. قىسقاسى، «قوشقار مەن تەكە» مۋلت-ءفيلمى فەستيۆالعا قاتىسۋعا قۇقىق العان رەجيسسەر ءوز كومانداسىمەن اقىلداسىپ، ءتيتردى قىتاي تىلىندەگى دۋبلياجبەن جازۋدى ۇيعارىپتى. سودان تەز ارادا جەرلەستەرىمىز ءۇرىمشى قالاسىنداعى قازاق قانداستارىمىزعا شىعىپ، ونداعى ءوز ارىپتەستەرى – «اباي جولى» ستۋدياسىنىڭ جەتەكشىسى عۇسمان قاجىتاي ارقىلى اۋدارماشىلار تاۋىپ، لايىقتى اكتەرلەردى دايىنداپ، دۋبلياج جاساۋعا كىرىسىپ كەتەدى.

- بۇل ۇلكەن فەستيۆال 28 ءساۋىر مەن 3 مامىر ارالىعىندا ءوتتى. ارينە، قىتاي ەلىنىڭ انيماتسيا سالاسىنا اۋدارىپ وتىرعان نازارىنا قاراپ، قاتتى ءتانتى بولدىق. ءتىپتى، ءبىر حونجۋ قالاسىنىڭ وزىندە جۇزدەگەن گەكتار جەرگە الىپ-الىپ عيماراتتار سالىپ، انيماتسيالىق ستۋديالاردى تەگىن قونىستاندىرىپ جاتىر. ونىمەن قويماي، بارلىعىن مەملەكەتتىك تاپسىرىس ەسەبىنەن جۇمىسپەن قامتىپ وتىر. ءبىر عانا شارت – مەملەكەت مۇددەسىنە، ۇرپاقتىڭ دۇرىس تاربيەسىنە قىزمەت ەتسەڭ بولدى. ول باسقوسۋدا ۇلكەن مىنبەرلەردەن قىتاي ازاماتتارىنىڭ ايتقان كوپتەگەن سوزدەرى كوڭىلىمىزدەن شىقتى. ونىڭ كوبىسى «انيماتسيا – ساياسات» دەگەنگە سايادى. ولار «بۇگىن ۇرپاق بويىنا نە سىڭىرەمىز، كەلەشەكتە سونى الامىز» دەگەندى تىنباي قايتالايدى. مامانداردان قۇرالعان قازىلار القاسى فەستيۆالعا ىرىكتەلىپ كەلگەن جۇمىستاردى تاماشالاپ، التىنشى كۇنى قورىتىندىسىن شىعارادى ەكەن. ۇلكەن-ۇلكەن پاۆيلونداردا شاماسى كەلگەندەر ءوز ستۋديالارىنىڭ تانىستىرىلىمدارىن جاساپ، شىعارعان جۇمىستارىن كورسەتىپ جاتتى. فەستيۆالعا كەلگەن كوپتەگەن كومپانيالار وزدەرىنە ۇناعان ستۋديالارمەن سول جەردە-اق ءارتۇرلى باعىتتا تىكەلەي كەلىسىمشارتتار جاساۋعا قول جەتكىزىپ جاتقانىن كوردىك. بۇل فەستيۆالدىڭ وسىنداي دۇرىس ۇيىمداستىرىلعانىنا قىزىقتىق، – دەيدى قازاق پروديۋسەرى.

سونىمەن، التىنشى كۇنى ياعني، فەستيۆالدىڭ سوڭعى كۇنى ءبىزدىڭ انيماتورلار رەسمي جابىلۋ سالتاناتىنا بارادى. سول جەردە «ەڭ جوعارعى سومادا كەلىسىمشارتقا وتىرعان كومپانيالار»، «انيماتسيا ارقىلى بالاعا وقۋ ۇيرەتۋ»، «انيماتسيا ارقىلى بالاعا تاربيە بەرۋ»، «كورەرمەندەر كوزايىمىنا اينالعان انيماتسيالىق وبرازدار»، «انيماتسيالىق سەريال» سياقتى كوپتەگەن نوميناتسيالار بويىنشا ماراپاتتاۋلار ءجۇرىپ جاتتى. ەڭ قىزىعى، ءبىر كەزدە قاسىمىزعا عۇسمان باۋىرىمىز جىلدام كەلىپ، ءبىزدى ساحناعا شاقىرىپ جاتقانىن ايتتى. ءبىز اڭ-تاڭبىز. قىتايشا ءبىر ءسوز ۇقپايمىز. ايتەۋىر، ساحناعا شىعىپ، بەرگەن قاعازىن الىپ، ايتقاندارىنا باس يزەپ تۇرمىز. بىراق، نە ءۇشىن ەكەنىن ءالى تۇسىنبەيمىز. كەيىن ءتۇسىندىردى. «قوشقار مەن تەكە» انيماتسيالىق ءفيلمى «وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ» جانە «ۇلتتىق ەرەكشەلىك» دەگەن ەكى بىردەي نوميناتسيانى يەمدەنىپتى، – دەيدى ءبىزدىڭ انيماتورلار. ارينە، قۋاندىق!

كەيىن رەسمي بولىمنەن سوڭ بانكەت زالىندا قىتايدىڭ انيماتسيا سالاسىنىڭ بەلدى ماماندارىنىڭ ءبىرى گۋو دجانگ ەسىمدى كىسىمەن جاقىن تانىستىق. سول كەزدە ول «قوشقار مەن تەكە» ءمۋلتفيلمىنىڭ يدەياسىنا ماقتاۋ ايتتى. قاراپايىم عانا ەكى جانۋار قوشقار مەن تەكە ارقىلى وتان دەگەن ۇعىم¬دى بالالاردىڭ ساناسىنا جەڭىل ءسىڭدىرۋ ءادىسىن تابا العانىمىزدى باعالادى. قىتاي انيماتورى «بۇل ءمۋلتفيلمنىڭ مادەني ەرەكشەلىگى بولەك. ونى امەريكا، ەۋروپا، جاپون، قىتاي ەلىنىڭ ەشقايسىسىمەن شاتاستىرا المايسىڭ. بۇل – ورتا ازيا، بۇل – قازاقستان. ويتكەنى، بۇل مۋلتفيلمنەن دالا ءيىسى شىعىپ تۇر» دەگەندى ايتقاندا، كادىمگىدەي تەبىرەنىپ قالدىق. وسى كەزدە ءبىزدى وزگە ەلگە الىپ شىعاتىن كۇش – مادەنيەتىمىز ەكەنىنە تاعى كوز جەتكىزدىك، – دەيدى پروديۋسەر باقىتجان قۇلجاباي.

سونىمەن، فەستيۆال سوڭىندا وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنداعى «ساق» ستۋدياسى گونكونگ قالاسىنىڭ بەدەلدى ءبىر كينوكومپانياسىمەن بىرىگىپ جۇمىس ىستەۋ تۋرالى رەسمي مەموراندۋمعا قول قويىپ قايتقان.

قازاقپارات

Related Articles

  • قازىرگى زاڭناما اياسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قالاي دامىتۋعا بولادى؟

    قازىرگى زاڭناما اياسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قالاي دامىتۋعا بولادى؟

    Zhalgas Yertay         قازاقستان بيلىگى مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ ءۇشىن قاتاڭ شەشىمدەرگە بارعىسى كەلمەيدى دەيىك. بىراق قازىرگى زاڭناما اياسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قالاي دامىتۋعا بولادى؟ سونى ويلانىپ كورەيىك. قازاق ءتىلىن دامىتۋ جايىن ايتقان كەزدە قازاقستان بيلىگى قوعامدى ەكىگە بولەدى. ءبىرى – ءتىلدى دامىتۋدىڭ راديكال شەشىمدەرىن ۇستانادى، ەكىنشى جاعى – قازىرگى ستاتۋس-كۆونى ساقتاعىسى كەلەدى، ياعني ەشتەڭە وزگەرتپەي-اق قويايىق دەيدى. بىراق ەكى جولدى دا تاڭداماي، ورتاسىمەن ءجۇرۋدى ۇسىنىپ كورسەك قايتەدى!؟ باتىل قادامدارعا بارايىق، بىراق ول راديكال جول بولماسىن. قازاق ءتىلىن كۇشپەن ەمەس، ورتانى دامىتۋ ارقىلى كۇشەيتسەك بولادى. ياعني ادامدار ءتىلدى ۇيرەنىپ اۋرە بولماي-اق، حالىق جاي عانا قازاق ءتىلى اياسىندا ءومىر ءسۇرۋدى ۇيرەنسىن. نەگىزگى وي وسى. ءبىز وسى ۋاقىتقا دەيىن ادامدار ورتانى

  • ەلدەس وردا، تاريحشى: «تۇركىستان» اتاۋىن قولدانۋ – ايماقتاعى جۇمساق كۇش پوزيتسياسىن نىعايتۋ ءتاسىلى

    ەلدەس وردا، تاريحشى: «تۇركىستان» اتاۋىن قولدانۋ – ايماقتاعى جۇمساق كۇش پوزيتسياسىن نىعايتۋ ءتاسىلى

    فوتو اشىق دەرەككوزدەردەن الىندا وتكەن اپتادا تۇركيانىڭ ۇلتتىق ءبىلىم مينيسترلىگى مەكتەپ باعدارلاماسىنا «تۇركىستان» دەگەن تەرميندى ەنگىزگەن ەدى. شەتەل باسىلىمدارىنىڭ جازۋىنشا، بۇل اتاۋ ەندى «ورتالىق ازيا» ۇعىمىنىڭ ورنىنا قولدانىلماق. ءبىلىم ءمينيسترى يۋسۋف تەكين جاڭا اتاۋ تۇركى الەمىنىڭ بىرلىگىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعانىن ايتادى. ونىڭ سوزىنشە، ۇكىمەت وقۋ باعدارلاماسىنان يمپەريالىق ماعىناسى بار گەوگرافيالىق اتاۋلاردى الىپ تاستاماقشى. ەڭ قىزىعى، «تۇركىستان» اۋماعىنا قازاقستاننان بولەك، قىرعىزستان، وزبەكستان، تۇركىمەنستان مەن تاجىكستان جاتادى ەكەن. سونداي-اق كەيبىر باسىلىمدار بۇل تەرميننىڭ قىتايدىڭ باتىسىندا ورنالاسقان شىڭجان ولكەسىنە قاتىسى بارىن دا اتاپ ءوتتى.  كەيبىر عالىمدار «ورتالىق ازيا» تەرمينى كولونياليزمنەن قالعانىن ءجيى اتاپ ءجۇر. حح عاسىرداعى الەمدىك اكادەميالىق عىلىمدى سول كەزدەگى ءىرى يمپەريالار قالىپتاستىرعاندىقتان، بۇگىندە مۇنداي تەرميندەر مەن اتاۋلار حالىق ساناسىنا ابدەن ءسىڭىپ

  • «العاشقى كىتاپ» دەرەكتى بەينەفيلمى

    «العاشقى كىتاپ» دەرەكتى بەينەفيلمى

    قازاقستان رەسپۋبليكاسى مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ مادەنيەت كوميتەتىنە قاراستى ۇلتتىق كينونى قولداۋ مەملەكەتتىك ورتالىعىنىڭ تاپسىرىسىمەن «JBF company» كومپانياسى سەمەي قالاسىندا، شىڭعىستاۋ وڭىرىندە، الماتى وبلىسىنىڭ جامبىل اۋدانىندا  «العاشقى كىتاپ» اتتى دەرەكتى بەينەفيلم تۇسىرۋدە. دەرەكتى فيلم ابايدىڭ 1909 جىلى سانكت پەتەربۋرگتەگى يليا بوراگانسكي باسپاسىندا باسىلعان العاشقى شىعارمالار جيناعىنىڭ جارىق كورۋىنە ارنالادى. ۇلى اباي مۇراسىنىڭ قاعاز بەتىنە تاڭبالانۋ تاريحىن باياندايدى. قازىرگى ادامدار بۇرىنعى ۋاقىتتىڭ، اباي زامانىنىڭ ناقتى، دەرەكتى بەينەسىن، سول كەزدەگى ادامداردىڭ الپەتىن، كيىم ۇلگىسىن كوز الدارىنا ەلەستەتۋى قيىن. كوپشىلىكتىڭ ول ۋاقىت تۋرالى تۇسىنىگى تەاتر مەن كينوفيلمدەردەگى بۋتافورلىق كيىمدەر مەن زاتتار ارقىلى قالىپتاسقان. الايدا اباي ۋاقىتىنداعى قازاق تىرشىلىگى، قازاقتاردىڭ بەت-الپەتى، كيىم كيىسى، ءۇي – جايى، بۇيىمدارى تاڭبالانعان مىڭداعان فوتوسۋرەتتەر ساقتالعان. بۇلار رەسەي، تۇركيا، ۇلىبريتانيا

  • جالبىرۇلى قويباس جايىنداعى كۇماندى كوڭىرسىك اڭگىمەلەر

    جالبىرۇلى قويباس جايىنداعى كۇماندى كوڭىرسىك اڭگىمەلەر

                          1. اماندىق كومەكوۆتىڭ ايتىپ جۇرگەنى – ايعاقسىز بوس سوزدەر        قازاقستاننىڭ باتىس ايماعىندا عۇمىر كەشكەن ونەرپازدىڭ ءبىرى – جالبىرۇلى قوجانتاي  جايلى سوڭعى كەزدە قيسىنى كەلىسپەيتىن نەشە ءتۇرلى اڭگىمەلەر ءورىپ ءجۇر. مۇنىڭ باسىندا تۇرعانداردىڭ ءبىرى – اماندىق كومەكوۆ. بۇرىندا دا ونىڭ، باسقا دا كىسىلەردىڭ ەلدى اداستىراتىن نەگىزسىز سوزدەرىنە بايلانىستى ناقتى دالەلدەر كەلتىرىپ، «قۇلان قۇدىققا قۇلاسا، قۇرباقا قۇلاعىندا وينايدى» دەگەن اتاۋمەن تۇزگەن سىن ماقالامىزدى رەسپۋبليكالىق «تۇركىستان» گازەتى (28.09. 2023 جىل) ارقىلى جۇرت نازارعا ۇسىنعانبىز-دى. الەۋمەتتىك جەلىدە ازامات بيتان ەسىمدى بلوگەردىڭ جۋىردا جاريالاعان ۆيدەو-تۇسىرىلىمىندە ا. كومەكوۆ ءوزىنىڭ سول باياعى «الاۋلايىنە» قايتا باسىپتى. ءسوزىن ىقشامداپ بەرەيىك، بىلاي دەيدى ول: «1934 الدە 1936 جىلى (؟) ماسكەۋدە وتكىزىلەتىن

  • شوقان ۋاليحانۇلى دەگەن ەكەن..

    شوقان ۋاليحانۇلى دەگەن ەكەن..

    ەل اۋزىندا قازاق وقىمىستىلارى ايتتى دەگەن سوزدەر از ەمەس. بەلگىلى عالىم، ەتنوگراف ا. سەيدىمبەك قۇراستىرعان تاريحي تۇلعا، اسقان وقىمىستى شوقان بابامىزدىڭ تاپقىر سوزدەرىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز. * * * ومبىعا وقۋعا جۇرەر الدىندا بالا شوقان اكەسىنىڭ ەل ءىشى ماسەلەسىن شەشۋدەگى كەيبىر وكتەم، وجار قىلىقتارىنا كوڭىلى تولماي، «وقۋعا بارمايمىن» دەپ قيعىلىق سالسا كەرەك. تىپتەن كونبەي بارا جاتقان بالاسىن قاتال شىڭعىس جاردەمشى جىگىتتەرىنە بايلاتىپ الماققا ىڭعايلانىپ: «شىقپاسا كوتەرىپ اكەلىڭدەر، ارباعا تاڭىپ الامىز!» − دەيدى. سوندا دارمەنى تاۋسىلعان شوقان اكەسىنە: «بايلاتپا! ابىلاي تۇقىمىنان بايلانعاندار مەن ايدالعاندار جەتەرلىك بولعان!» − دەپ ءتىل قاتادى. بالا دا بولسا اقيقات ءسوزدى ايتىپ تۇرعان بالاسىنان توسىلعان اكە دەرەۋ شوقاندى بوساتتىرىپ جىبەرەدى. * * * پەتەربۋرگتە سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ءبىر

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: