ءالىبي جۇماعۇلوۆ: «اينۇر كۇيەۋى مەن بالاسى بارىن ماعان ايتقان جوق»
قۇرمەتتى وقىرمان، ءساۋىردىڭ سوڭىنا قاراي استانالىق بيزنەسمەن قايرات جاماليەۆ پەن وسى قالا تۇرعىنى ءالىبي جۇماعۇلوۆتىڭ اراسىندا بولعان داۋ-دامايعا بايلانىستى تاعى دا كەزەكتى اقپاراتتار اعىنى پايدا بولدى. تۋرا بۇگىن. وتكەندە عانا ۇلت.كز ينتەرنەت-باسىلىمى اتالمىش بيزنەسمەننىڭ جۇبايى الەنا حانىممەن بولعان سۇحبات بارىسىن جاريالاعان بولسا، الەنا حانىمنىڭ كۇيەۋىنەن اۋىر دەنە جاراقاتىن العان ءالىبي جۇماعۇلوۆ مىرزا دا اقپارات وكىلدەرىنە سۇحبات بەرە باستادى. ءبىز بۇگىن ءالىبي مىرزانىڭ راديوتوچكا.كز پورتالىنا بەرگەن جەدەل سۇحباتىن ءوز وقىرماندارىمىزدىڭ نازارىنا ىقشامداپ ۇسىنعاندى ءجون كوردىك.
سونىمەن، ءالىبي نە دەيدى، نازار اۋدارايىق:
- ءالىبي، ءسىزدىڭ قازىرگى كوڭىل-كۇيىڭىز قالاي؟
— راحمەت، مەنىڭ قازىرگى جاعدايىمدى جاقسى دەپ ايتۋعا بولادى.
- وندا ايتىڭىزشى، سول كۇنى كەشكىسىن ءسىز اينۇر يسينا حانىمنىڭ ۇيىنە نەگە باردىڭىز، الدە سىزدەردىڭ ارالارىڭىزدا قانداي دا ءبىر قارىم-قاتىناس بار ما؟ سونىمەن بىرگە سىزگە تەلەفون شالعان كىم؟ الدە قايرات جاماليەۆكە تەلەفون شالعان ءسىزدىڭ ءوزىڭىز بە ەدىڭىز؟
— مەن قايراتقا ءبىرىنشى بولىپ تەلەفون سوققان جوقپىن، مۇنىڭ انىق-قانىعىن تەكسەرە سالۋ ەشقانداي قيىندىق تۋدىرمايدى. ال سول كۇنى ماعان قايرات جاماليەۆتىڭ ءوزى تەلەفون سوقتى. تەلەفون سوقتى دا، مەنىڭ كەلىپ كەتۋىمدى ءوتىندى. ءبىز بۇعان دەيىن دە بىرنەشە مارتە كەزدەسكەن بولاتىنبىز، سوندىقتان مەن ونىڭ بەلگىلەگەن جەرىنە كەشىكپەي – كەلىسكەن ۋاقىتتا باردىم. مەن البەتتە ونىڭ تاراپىنان قانداي دا ءبىر قاۋىپ-قاتەر بولا قويادى-اۋ دەپ ويلاعان جوقپىن، ويتكەنى مەن بالا كەزىمنەن ۇلكەن ادامداردى سىيلاۋ كەرەكتىگىن بويىما ابدەن ءسىڭىرىپ وسكەن جانمىن: ەگەر وزىڭنەن ۇلكەن ادام كەزدەسۋگە شاقىرىپ تۇرسا، وندا ارينە بارۋ كەرەك، ونىڭ ۇستىنە ونىڭ جاسى مەنىڭ اكەمنىڭ جاسىمەن شامالاس. بارعان كەزدە ول ماعان ەشقانداي قوقان-لوققى جاساعان جوق، كەرىسىنشە وتە مادەنيەتتى تۇردە ىشكە كىرۋىمدى ءوتىندى.
- وسىدان بىرەر اپتا بۇرىن اقپارات قۇرالدارىنا بەرگەن سۇحباتىندا اينۇر يسينا ءوزىنىڭ ءسىزدى ونشا جاقسى بىلمەيتىنىن، ەكەۋلەرىڭىزدىڭ ارالارىڭىزدا ەشقانداي دا قارىم-قاتىناستاردىڭ بولماعانىن مالىمدەدى. ول ءسىزدى «قىر سوڭىمنان قالمايدى» دەگەندەي اڭگىمە ايتتى. وسى شىندىق پا؟
— اينۇر ەكەۋمىز كافەدە تانىسقانبىز. بىرنەشە ايداي جاپ-جاقسى قارىم-قاتىناستا دا بولدىق. شىنىمدى ايتسام، مەن ونىڭ ازاماتتىق نەكەدەگى كۇيەۋىنىڭ، ءتىپتى بالاسىنىڭ دا بارىن بىلگەن جوقپىن. ال ءسال كەيىنىرەك اينۇر ماعان ءوزىنىڭ كۇيەۋى بار ەكەنىن ايتقان سوڭ مەن البەتتە، ونىمەن قارىم-قاتىناسىمدى بىردەن ءۇزدىم. بىراق ول ماعان ءاردايىم تەلەفون سوعىپ… ءتىپتى كەيدە مەنى ءوزى ىزدەپ كەلەتىن. سودان كەيىن ءبىز، ياعني اينۇر، جاماليەۆ جانە مەن – ۇشەۋمىز كەزدەستىك. كەدەسۋ بارىسىندا اينۇر قايراتپەن سوزگە كەلىپ قالدى دا، مەن بىردەن كەتىپ قالدىم. كەتىپ قالدىم دا – وسىمەن ءبارى دە ءبىتتى دەپ ويلادىم.
- ءسىز سوققىعا جىعىلعان كۇنى اينۇر پاتەردە بولدى ما؟
— جوق.
- ءسىز اينۇردى ءسۇيدىڭىز بە؟
— مەن ارينە اينۇردى وتە جاقسى كوردىم. ءسۇيدىم، بىلايشا ايتقاندا. ول دا مەنى ءسۇيدى. بىراق ءوزىنىڭ ازاماتتىق نەكەدە كۇيەۋى، بالاسى بار بولعانىن مەنەن جاسىرعانىن مەن كەشىرە المادىم. ول ماعان ءتىپتى جاسىرىن تۇردە كەزدەسىپ تۇرايىق دەپ تە قولقا سالدى. مەن، سونداي-اق، وعان ەشقاشاندا «جەتىممىن» دەپ تە ايتقان ەمەسپىن، مەن ونىڭ وسىنداي مالىمدەمەسىن ەستىگەن كەزدە قاتتى تاڭ قالدىم. ونىڭ ايتۋىنشا، «قايرات ميلليونداردىڭ ۇستىمەن» جۇرەدى ەكەن، ال مەن بولسام «اينۇردىڭ ءوزىن ەمەس، ونىڭ اقشاسىن عانا جاقسى كورەدى» ەكەنمىن… تاعىسىن تاعىلار. مەن ابدىراپ قالدىم. مۇندايدى ەستىگەندە مەن قاتتى ابدىرادىم، شىنىمدى ايتايىن.
- ءسىزدىڭ اكەڭىز جاريا ەتكەن بەينەماتەريالدا ءسىز «ادام ولتىرگەنىڭىزدى» مويىنداپسىز. نەگە؟
— مەنى ءجاي عانا ۇرىپ-سوققان جوق، مەنى قاتتى قينادى. ويلادىم – ءبىتتى، ولگەن جەرىم وسى شىعار دەدىم. ال ەندى مەنى بەينەكامەراعا جازىپ، قايداعى ءبىر ادامداردىڭ ءولىمى تۋرالى ايتا باستاعاندا مەن ەسىمە ءوزىمنىڭ تانىستارىمنىڭ اتى-جوندەرىن ءتۇسىردىم. ول تانىستارىمنىڭ كوپشىلىگى الماتىدا بىرگە وقىعان كۋرستاستارىم بولاتىن. ولاردىڭ ەشقايسىسى دا ولگەن جوق البەتتە، بارلىعى دا امان-ەسەن. بىراق ولار مەنى نەگە بەينەكامەراعا جازدى – مەن وسىنى تۇسىنبەدىم، ايتسە دە ءبىر نارسەنى انىق ءتۇسىندىم – ولار وزدەرى جازعان بەينەماتەريالدى ءبىر جاققا جىبەرمەكشى بولدى.
- قايراتتىڭ زاڭدى جۇبايى الەنا جاماليەۆانىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، جاقىندا وعان بەلگىسىز ءبىر بويجەتكەن تەلەفون سوعىپ، ءسىزدى قىزقۇمار، اقشاسى-بايلىعى كوپ ايەل ادامداردىڭ سوڭىنان جۇگىرەدى، سولاردى «وبسلۋجيۆات» ەتەدى دەگەن ماعىنادا اڭگىمەلەر ايتىپتى. بۇعان ءسىز نە دەگەن بولار ەدىڭىز؟
— الەنا جاماليەۆانى مەن مۇلدە بىلمەيمىن، ول دا مەنى بىلمەيتىن بولسا كەرەك دەپ ويلايمىن. ال الماتىدا مەن راس، 2013-ءشى جىلى جەكە شارۋالارىممەن ەكى ايداي بولعانمىن. سول كەزدە البەتتە ءبىر وتباسىنىڭ پاتەرىنەن بولمە جالداعانمىن، الايدا ءبىر دە ءبىر اۋقاتتى ايەلمەن قارىم-قاتىناستا بولعان ەمەسپىن. بوس ءسوزدىڭ كەرەگى نە، ەگەر ول ءدال وسىلاي دەپ ويلايتىن بولسا، تاپسىن سول وزىنە تەلەفون سوققان بويجەتكەندى، ايتىپ بەرسىن سول بويجەتكەننىڭ ايتقاندارىن جولما-جول قايتالاپ.
- سىزدەردىڭ وقيعالارىڭىزدان كەيىن ينتەرنەتتى پايدالانۋشىلار ەكىگە ءبولىنىپ كەتتى: ولاردىڭ ءبىرى ءسىزدى جاقتايدى دا، ەكىنشىلەرى جاماليەۆتى جاقتايدى. ءسىز بۇعان قالاي قارايسىز؟
— مەن كەيىنگى كەزدەرى ينتەرنەتكە وتە سيرەك كىرەتىن بولعانمىن، سوندىقتان بۇل تۋراسىندا ەشتەڭە ايتا المايمىن.
- ءسىز قايراتتى كەشىرە الار ما ەدىڭىز؟
— جوق. ءسوز جوق، مەن ونى كەشىرە المايمىن.
- وسى وقيعانىڭ بارلىق ىستىق-سۋىعى، ىرىڭ-جىرىڭى بىتكەن سوڭ ءسىز ءوزىڭىزدىڭ الداعى ءومىرىڭىزدى كوز الدىڭىزعا قالاي ەلەستەتەسىز؟
— قالاي بولۋشى ەدى، جۇمىسىمدى ىستەپ، ءومىر ءسۇرۋىمدى ارمەن قاراي جالعاستىرا بەرەتىن بولامىن دا.
مىنە، جۇماعۇلوۆ-جاماليەۆ-يسينا حيكاياسىنىڭ ازىرگە ۇزىن-ىرعاسى وسىنداي بولىپ تۇر. جۇماعۇلوۆ جازىلىپ كەلە جاتىر. جاماليەۆ قاماۋدا جاتىر. يسين حانىم ازىرگە تىپ-تىنىش. البەتتە، وسى جەردە وقىرماندارىمىزدىڭ كوكەيىن كەرنەيتىن تاعى ءبىر ماسەلە بار، ول – ءالىبيدىڭ اكەسى نۇرلان مىرزانىڭ «ۇلىمنىڭ ەمدەلۋىنە قاجەت بولىپ قالۋى مۇمكىن-اۋ» دەگەن ويمەن كوپشىلىكتەن كومەك سۇراپ، ءوزىنىڭ بانكتەگى ەسەپ-شوتىن كورسەتكەنى جونىندەگى ماسەلە.
بۇل ماسەلەدە ازىرگە ءبىزدىڭ بىلەتىنىمىز – ءالىبيدىڭ اكەسى نۇرلان جۇماعۇلوۆ قازاقستاندىقتاردان تۇسكەن قارجىنىڭ ءبىر تيىنىنا دا تيىسپەگەن. بانكتەگى ەسەپ-شوتىنان «ارۋجان» قوعامدىق قورىنا 54 500 تەڭگەنى اۋدارىپ جىبەرىگەن. ال ەندى Giwi-كوشەلەك دەگەنمەن ازىرگە جاعداي قيىنداۋ بولىپ تۇرعانعا ۇقسايدى، نۇرلان جۇماعۇلوۆتىڭ ايتۋىنا قاراعاندا. بىراق قالاي بولعان كۇندە دە قۇجاتتارعا بايلانىستى تۋىندايتىن بىرقاتار فورمالدىلىكتەر جولعا قويىلعاننان كەيىن كەلەسى اپتانىڭ باس كەزىندە ەسەپ-شوتىنا تۇسكەن 2049931 تەڭگەنى دە نۇرلان مىرزا اتالمىش قوعامدىق قوردىڭ ەسەبىنە اۋدارماق.
ءالىبيدىڭ اكەسىنىڭ «وتكەن ءومىر جولىنا» بايلانىستى اقپارات قۇرالدارىندا جاريالانعان كەيبىر ناقتى ەمەس مالىمەتتەرگە كەلەتىن بولساق، نۇرلان جۇماعۇلوۆ مىرزا بۇل ماسەلەنىڭ ەشقانداي قۇپيا ەمەس ەكەنىن مالىمدەدى. «ءيا، مەنىڭ ومىرىمدە قۇپيا ەشتەڭە جە جوق، ۇستىمنەن بىرنەشە مارتە قىلمىستىق ىستەردىڭ قوزعالعانى راس، الايدا ولاردىڭ بارلىعى دا زاڭعا سايكەس توقتاتىلعان. مەن ەشقاشان سوتتالعان ەمەسپىن. ال جۇمىسىم جاعىنا كەلەتىن بولساق، مەن استانا بويىنشا قۇرىلىس دەپارتامەنتىندە قىزمەت ىستەيمىن…» دەدى ول.
ەسىمىزگە تۇسىرە كەتەتىن بولساق، استانا قالاسىنىڭ تۇرعىنى ءالىبي جۇماعۇلوۆتى ۇرىپ-سوعىپ، وعان اۋىر دەنە جاراقاتىن سالدى دەگەن كۇدىكپەن جاماليەۆ جانە پريبىتكوۆ دەگەن ازاماتتار قاماۋعا الىنعان بولسا، ءۇشىنشى كۇدىكتى ارمان ابىلتاەۆقا ءتيىستى ورگاندار تاراپىنان ىزدەۋ جاريالانعان.
مارات ماداليموۆ.
ult.kz
پىكىر قالدىرۋ