|  |  | 

جاڭالىقتار تۇلعالار

ەسەنبەرلين لەنيندi ىعىستىردى

اقمولا وبلىسىنداعى iرگەلi مەكەندەردiڭ بiرi – اتباسار قالاسىندا بيىل ەكi بiردەي مەرەيلi داتا اتالىپ وتiلمەكشi. سوناۋ رەسەي وتارشىلىعى كەزەڭiندە اۋەلi شەكارالىق بەكەت، سونان سوڭ ۋەزد ورتالىعى بولعان بۇل قالانىڭ iرگە كوتەرگەنiنە بيىل 170 جىل تولىپ وتىر. بiر وكiنiشتiسi, تاۋەلسiزدiك العانىمىزعا شيرەك عاسىرداي ۋاقىت وتسە دە، 30 مىڭنان اسا حالىق مەكەندەيتiن قالا تۇرعىندارىنىڭ 35 پايىزى عانا جەرگiلiكتi ۇلت وكiلدەرiن قۇرايدى ەكەن. تۇرعىنداردىڭ 40 پايىزى ورىستار، 25 پايىزى باسقا ۇلت وكiلدەرi. “ورىستiلدiلەر” دەپ كورسەتiلەدi رەسمي مالiمەتتە.

اتباساردا بيىل تويلانباقشى بولىپ وتىرعان ەكiنشi بiر اتاۋلى مەرەكە — جازۋشى Iلياس ەسەنبەر­ليننiڭ 100 جىلدىعى. يۋنەسكو-نىڭ شەڭبەرiندە قولعا الىنىپ جاتقان بۇل شاراعا اتباسارلىقتار قىزۋ دايىندىق جاساپ جاتقانىن بايقادىق. ەڭ قۋانىشتىسى، تالاي جىلداردان بەرi جۇدەڭكiرەپ تۇرعان وسى جەردەگi ەسەنبەرلين مۇراجايى باس­تان-اياق قايتا جوندەۋدەن ءوتiپ جاتىر. سونداي-اق، قالانىڭ ورتالىق الاڭىندا 1000 شارشى مەتر جەر جايلاندىرىلىپ، ەسەنبەرلين­نiڭ ەڭسەلi ەسكەرتكiشi بوي كوتەرمەك­شi.
بiزدەر ەسكەرتكiشتiڭ اۆتورى، ءمۇسiنشi يۆان سەدلەتسكيمەن حابارلاسقانىمىزدا، تومەندەگiدەي اقپارات بەردi:
– ءمۇسiن تازا قولادان قۇيىلماقشى، سالماعى بiر تونناعا جۋىق. جازۋشىنىڭ بەت-بەينەسiن ونىڭ ۇلكەن قىزى راۋشانمەن كەلiسiپ وتىرىپ قالىپتادىق. العاشقى ماكەت كۇيiندە مەن ونىڭ بەت-ءجۇزiن قاتال بەينەلi كوشپەندiلەرگە ۇقساتىپ ەدiم، بiراق راۋشان ومiردەگiدەي جۇمساق، سابىرلى قىلىپ جاساڭىز دەگەن ءوتiنiش ايت­تى. جازۋشى بiر قولىنا كiتاپ ۇستاپ تۇر. كiتاپتىڭ سىرتىنا “كوشپەندi­لەر” دەپ جازىپ ەدiم، ول دۇرىس كورiنبەيتiن بولدى. سوسىن جازۋدى ۇلتتىق ويۋ-ورنەكپەن الماستىردىق. ءمۇسiننiڭ جالپى بيiكتiگi – تۇعىرىمەن قوسا ەسەپتەگەندە 6 مەترگە جۋىق. وسى جۇمىستاردىڭ بارلىعىنا          28 ميلليون تەڭگە كولەمiندە دەمەۋقارجى جۇمسالدى. ءساتiن سالسا، قىركۇيەك ايىنىڭ ورتاسىندا ەسكەرتكiش­تiڭ اشىلۋ ءراسiمi بولا ما دەپ جوسپارلانىپ وتىر، – دەيدi ءمۇسiنشi.
بiر ايتا كەتەرلiگi, بۇل جەردە بۇرىن پرولەتارياتتىڭ كوسەمi لەنيننiڭ ءزاۋلiم ەسكەرتكiشi تۇراتىن ەدi. ونىڭ ورنىنان الىنعانىنا بiراز جىل بولىپ قالدى. ەندi مiنە، كوسەمنiڭ ورنىنا جازۋشى كەلiپ ورنالاسپاق. اتباسارلىقتاردىڭ بۇل ارەكەتi لەنيننiڭ ەسكەرتكiشiن ءالi كۇنگە دەيiن اسپەتتەپ، ەكiباستۇز قالاسىنداعى بiر كوشەنiڭ بويىندا ۇستاپ وتىرعان اكiم ا.ۆەربنياك مىرزاعا ۇلگi بولسا ەكەن دەيسiڭ.
سايلاۋ بايبوسىن،
اقمولا وبلىسى
zhasalash.kz

Related Articles

  • حالقىمىزدىڭ جۇلدىزدىق تۋرالى كوزقاراسى

      حالقىمىزدىڭ جۇلدىزدىق تۋرالى بىلىمدەرى ارابتىڭ «جۇلدىزناماسىنىڭ» مازمۇنىنان پارىقتى. «جۇلدىزناما» اراب ەلىندە يسلام دىنىنەن بۇرىن جازىلعان بولجام كىتاپ. «جۇلدىزنامادا» اسپانداعى جۇلدىزدار مەن ادام سانى تەڭ. ءبىر نارەستە تۋىلعاندا اسپاندا ءبىر جۇلدىز پايدا بولماق. پايدا بولعان جۇلدىز سول بالاعا تاۋەلدى بولىپ، مەيلى كارتەيىپ، مەيلى تۋىلا سالىپ ءولسىن سول ادام ولگەندە اعىپ تۇسپەك. سوندىقتان ءتىرى ادامزات پەن كوكتەگى جۇلدىز سانى تەڭ. جۇلدىزداردىڭ كۇندىز كورىنبەۋى – جەردەگى ادامداردىڭ سورىن جاسىرىپ، سەزدىرگىسى كەلمەگەندىگى. تۇندە كورىنۋ باعىڭ جانادى، دەمىڭدى ال، دەپ ادام پەندەسىنە دەم بەرگەندىگى. ادامزات جۇلدىزداردىڭ ءبولىنىپ ورنالاسۋىنا ساي ورنالاسقان. ءبىز ورتا جۇلدىزداعى ادامدارمىز، سوندىقتان بەلبەۋىمىزدى بەلۋاردان بۋىنامىز. جەر استى جۇلدىزدارىنداعى ادامدار بەلبەۋىن بالتىرىنان بۋىنباق. ءتۇس كورۋ سول پەندەنىڭ كورەتىن كورگىلىگىنەن ارۋاقتاردىڭ، جىنداردىڭ ادامدارعا

  • سارباس رۋى جانە سارتوقاي باتىر

    تاريحتى تۇگەندەۋ، وتكەننىڭ شەجىرەسىن كەيىنگە جالعاۋ – اتادان بالاعا جالعاسقان ەجەلگى ءداستۇر. شەجىرە، ۇلت-رۋ، تايپا تاريحى – اتانى ءبىلۋ، ارعى تاريحتى ءبىلۋ بولىپ قالماستان ۇلتتىڭ ۇلت بولىپ قالىپتاسۋى جولىنداعى باستان كەشكەن سان قيلى وقيعالارى مەن اۋىر تاعدىرىنان دا مول دەرەك بەرەدى. شەجىرە – تۇتاس حالىق تاريحىنىڭ ىرگەتاسى عانا ەمەس، ۇلت پەن ۇلىس تانۋدىڭ الىپپەسى  سانالادى. «قازاق حالقى 200-دەن اسا رۋدان قۇرالسا دا ءار رۋدىڭ ءوز شەجىرەسى بولعان. شەجىرەشىلەر ءجۇز، تايپا، رۋ، اتا تاريحىن تەرەڭ تالداي بىلگەن»(1). پاتشالىق رەسەيدىڭ داۋرەنى اياقتالار تۇستا قازاقتىڭ مەملەكەتتىگىن قالپىنا كەلتىرۋدى ماقسات تۇتقان الاش كوسەمى ءاليحان بوكەيحان (1866-1937) العاشقى بولىپ قازاق تاريحىنىڭ قاجەتتىلىگىن العا تارتىپ، باشقۇرتتىڭ ايگىلى عالىمى ءۋاليدي توعانمەن كەزدەسىپتى. ءۋاليدي توعان ءوزىنىڭ ەستەلىگىندە: «مەن بىرنەشە

  • ماسكەۋ بيرجاسى سانكتسياعا ءىلىندى. تەڭگە مەن قازاقستان بيرجاسىنا قالاي اسەر ەتەدى؟

    حاديشا اقاەۆا قازاقستاندىق قور بيرجاسى يەلەرىنىڭ ءبىرى – ماسكەۋ بيرجاسى رەسەيدىڭ اسكەري اگرەسسياسى سالدارىنان اقش سانكتسياسىنا ىلىكتى. بۇل قازاقستانداعى قور جانە ۆاليۋتا نارىعى مەن تەڭگە باعامىنا قالاي اسەر ەتەدى؟ اقش وسى ايدا رەسەيدەگى ءىرى بيرجا حولدينگىنە سانكتسيا سالدى. امەريكانىڭ قارجى مينيسترلىگى ماسكەۋ بيرجا ارقىلى اسكەري ماقساتقا كاپيتال تارتقان، رەسەي ازاماتتارى مەن “دوس مەملەكەتتەر” “روستەح”، “ۆەرتولەتى روسسي” سياقتى قورعانىس كاسىپورىندارىنىڭ قۇندى قاعازدارىن ساتىپ الىپ، ينۆەستيتسيا قۇيعان دەپ ەسەپتەيدى. رەسەيگە قارسى سانكتسيالار قازاقستانعا دا اسەر ەتەدى. ويتكەنى استانا رەسەي ەكونوميكاسى باسىمدىققا يە ەۋرازيا ەكونوميكا وداعىنا مۇشە. ماسكەۋ – استانانىڭ نەگىزگى ساۋدا سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى. رۋبل يۋانعا تاۋەلدى. تەڭگەنىڭ جايى نە بولادى؟ ماسكەۋ بيرجاسى سانكتسياعا ىلىنگەننەن كەيىن دوللار جانە ەۋرومەن ساۋدا جاساۋدى توقتاتتى. قازىر

  • الماتىدا اياۋسىز سوققىعا جىعىلعان جىگىتتىڭ ۆيدەوسى: كۇدىكتى ۇستالدى

    ۆيدەو كادرى قازنەتتە اياۋسىز سوققىعا جىعىلعان جىگىتتىڭ ۆيدەوسى تارادى، – دەپ حابارلايدى Tengrinews.kz . ۆيدەودا بەلگىسىز ادام جىگىتكە بىرنەشە سوققى جاسايدى. ديالوگتان جابىرلەنۋشىنىڭ قانداي دا ءبىر قارجىلىق قارىزى بار ەكەنى بەلگىلى بولادى. كادر سىرتىنداعى داۋىس ونىڭ باسىنان ۇرماۋدى سۇرايدى. سكرينشوت الماتى پوليتسياسى كۇدىكتىلەردى ۇستادى. “زورلىق-زومبىلىقپەن وزىنشە بيلىك ەتۋ دەرەگى بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعالدى. كۇدىكتى ۇستالىپ، ۋاقىتشا ۇستاۋ يزولياتورىنا قامالدى. سونىمەن قاتار، قىلمىسقا قاتىسقانى ءۇشىن ۆيدەوعا تۇسىرگەن ەكىنشى ادام دا ۇستالىپ، ۋاقىتشا ۇستاۋ يزولياتورىنا قامالدى. تەرگەۋ جالعاسىپ جاتىر”، – دەدى الماتى پد ءباسپاسوز قىزمەتى.

  • سامات ءابىش قالاي “سۇتتەن اق، سۋدان تازا” بولىپ شىقتى؟

    ازاتتىق راديوسى ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ ۇقك توراعاسىنىڭ بۇرىنعى ءبىرىنشى ورىنباسارى، ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ نەمەرە ءىنىسى سامات ابىشكە شىققان ۇكىم “قازاقستانداعى رەجيم بولاشاقتى ويلامايتىنىن كورسەتتى” دەيدى قازاقستاندىق ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ. ساراپشىنىڭ پايىمداۋىنشا، بيلەۋشى “ەليتا” جەكە ىستەرىمەن جانە تاساداعىكەلىسىمدەرمەن اۋرە بولىپ جاتقاندا ەلدە تاعى ءبىر جاڭا الەۋمەتتىك جارىلىسقا اكەلۋى مۇمكىن فاكتورلار كۇشەيىپ كەلەدى. ساياساتتانۋشىرەسەي ءوزىنىڭ ەكونوميكالىق مۇددەلەرى مەن گەوساياسي جوسپارلارىن كەڭىنەن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ ىشكى ساياساتىنا تىكەلەي اسەر ەتۋگە تىرىسىپ جاتۋى مۇمكىن دەپ تە توپشىلايدى. پۋتين “قاۋىپسىزدىك كەپىلى” مە؟ ازاتتىق: سونىمەن ۇزاق دەمالىس الدىندا وسىنداي ۇلكەن جاڭالىق جاريالاندى. مەيرام الدىندا، 19 ناۋرىزدا قازاقستاندىقتار ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ پوستىنان سامات ابىشكە شىققان ۇكىم جايلى ءبىلدى. مۇنىڭ ءبارىنىڭ بايلانىسى بار ما الدە كەزدەيسوقتىق پا؟ دوسىم ساتپاەۆ: اڭگىمەنى بۇل ءىستىڭ قۇپيا

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: