زۋقا باتىردىڭ كەگىن العان وققاعارلار
زۋقا باتىردىڭ كەگىن العان وققاعارلار (زۋقا باتىر اۋلەتتەرىنىڭ اڭگىمەلەرىنەن جيناقتارىم):
… كەگى قايناعان جىگىتتەردىڭ ىشىندە ناسىر، ءشامي، كارىم دەگەن زۋقا باتىردىڭ تۋىستارى، دۇڭگەن ماجىمنىڭنىڭ ء(İبرايىم) ارتىنا تۇسەدى. ونىڭ ءبىر اۋىلدا سيىر جايىپ جۇرگەنسىپ كەلەجاتقانىن كورەدى. سول تۇندە ماجىمنىڭ، ۋاقيعادا ءوزىن جوق ەدى دەگىزىپ اۋىل اراسىنىڭ ادامى قۇساپ جانسىز جۇرەبەرەدى. ويتكەنى زۋقانىڭ اۋىلىنا كىناسىز ادام سياقتى قايتا ورالىپ تولەگەتايمەن سۇلتان ءشارىپتىڭ كوزىن جويۋ ماقساتىن كوزدەيدى. مۇنىڭ ارتىنا تۇسكەن ناسىر، ءشامي جانە كارىم، ماجىمنىڭدى قولعا تۇسىرگەن ناسىر، ءشامي جانە كارىم ەڭ الدىمەن اتقا سۇيرەپ ولتىرەدى.
ءبىر زاماتتان كەيىن ءشامي، ماجىمنىڭدى ارقاسىنان كەلىپ قاپسىرا قۇشاقتاپ تۇرىپ، توبە تەرىسىن تىستەي الادى. اۋزى قارىسىپ، ءبىر قولىمەن تاماعىن قىسىپ قويابەرمەيدى. ساۋساقتارى قىران قۇستىڭ تەگەۋرىڭىندەي وزەگىنە شانشىلادى. جانى شوشىعان ساتقىن جەرگە ەتبەتىنەن قۇلايدى. ءشامي دە ونىڭ ۇستىنە جالپ ەتىپ جىعىلعاندا ماجىمنىڭنىڭ باس تەرىسى سىدىرىلىپ تۇسەدى. ءدال وسى ساتتە ناسىر ماجىمنىڭدى باۋىزداي سالادى. كارىم كەلىپ قارنىن جارىپ تاستايدى. ءشامي سوندا ولىكتىڭ جۇرەگىن سۋىرىپ الادى دا قانىن سورادى. ءۇش قاسقىردىڭ اۋزىنا تۇسكەن قانسوقتا ءوستىپ جانشىلادى.
ال، مادىحىننىڭ (جاقيانىن) سارى ىزىنە ءشوپ سالىپ جۇرگەن ەلدەر ونى يەن دالادا جالعىز كەلەجاتقاندا ۇستاپ ءولتىرىپ، باسىن شاۋىپ، كەرت كەسىلگەن مۇقىل تەرەكتىڭ باسىنا ءىلىپ كەتەدى. وسى اگاشتىڭ ورنى ءالى بار دەپ ايتىلادى. سول جەردەن جۇرگەن ەل، جاقياعا ناگلەت ەتىپ وتەدى ەكەن دەپ ايتقان ەدى جازۋشى باتىرقان قۇسبەگى اعامىز.
جاقيانى ولتىرگەن ادامداردىڭ ىشىندە قاراقاس رۋىنىڭ نازار دەگەن تابىنىڭ ۇرپاقتارىنان الدا كەلگەن سماعۇل زالىڭ بار ەدى. زۋقانىڭ ۇلدارى اكەسىنىڭ كەگىن العان وسى كىسىمەن احيرەتتىك دوس بولعان.
*
Zuvka Baturun İntikamını alan fedailer (Zuvka Batur nesillerinden anlatılan derlemelerimden):
… intikam hırsı bürümüş yiğitlerden Nasır, Şamiy ve Kerim adındaki Zuvka Baturun yakınları، Düñgen Majımnıñ’ın (İbrahim) peşine düşer. Onun bir köyde sığır güdüyormuş gibi dolaştığını görürler. O gece Majımnıñ، olaylara karışmamış bir köy sakini gibi sinsice dolaşmaktadır. Çünkü Zuvka Baturun obasına masum görünümüyle tekrar sızarak Tölegetay ile Sultan Şerif’i ortadan kaldırmayı düşünüyordu. Onun peşine düşen Nasır, Şamiy ve Kerim Majımnıñ’ı yakalayıp, atın arkasına bağlayıp sürükleyerek öldürürler.
Bir müddet sonra Şamiy, Majımnıñ’ın arkasından yaklaşarak sıkıca kavrayarak, kafa derisini ısırarak bırakmaz. Çenesi kaskatı kesilir ve diğer eliyle boğazını sıkmaya başlar. Parmakları yırtıcı kuşun pençesi gibi ümüğüne saplanır. Canı yanan hain yüzü koyu yere düşer. Şamiy’de onun üzerine yığılınca Majımnıñ’ın kafa derisi yüzülür. Tam o sırada Nasır Majımnıñ’ı boğazlayıverir. Bu arada Kerim karnını yarar. O sırada Şamiy cesedin yüreğini sökerek kanını emmeye başlar. Üç kurdun pençesine düşen leş böyle parçalanır.
Bir de Madıhın’ın (Yahya’nın) izini süren vatandaşlar onu ıssız bir yerde yalnız başına gelirken yakalayıp öldürerek, kellesini budanmış bir ağaca asıp giderler. Bu ağacın hâlâ yerinde olduğu söylenir. Oradan geçen halk, Yahya’ya bugüne kadar lanet yağdırdığını söylemişti yazar Batırkan Kusbegi Bey.
Jaqiya’yı öldüren adamların arasında Karakas sülalesinin Nazar adlı neslinin ileri gelenlerinden İsmail Zalıñ vardı. Zuvkaoğulları babasının intikamını alan bu kişiyle dünya, ahret dost olmuşlardı.

1 پىكىر
زۋحا التاي
“مۇنىڭ ارتىنا تۇسكەن ناسىر، ءشامي جانە كارىم، ماجىمنىڭدى قولعا تۇسىرگەن ناسىر، ءشامي جانە كارىم ەڭ الدىمەن اتقا سۇيرەپ ولتىرەدى.”\ وسى سويلەمنەن نە تۇسىنۋگە بولادى. … جانە وسىندا اتقا سۇيرەتىپ ولتىرىلگەن ماجىمنىڭ مىنا سويلەمدە قايتا تىرىلەدى. ء“بىر زاماتتان كەيىن ءشامي، ماجىمنىڭدى ارقاسىنان كەلىپ قاپسىرا قۇشاقتاپ تۇرىپ، توبە تەرىسىن تىستەي الادى. اۋزى قارىسىپ، ءبىر قولىمەن تاماعىن قىسىپ قويابەرمەيدى. ساۋساقتارى قىران قۇستىڭ تەگەۋرىڭىندەي وزەگىنە شانشىلادى. جانى شوشىعان ساتقىن جەرگە ەتبەتىنەن قۇلايدى.”
بۇل سياقتى قاتەلىەتەر ءورىپ ءجۇر…