|  |  | 

جاڭالىقتار ساياسات

نۇرسۇلتان نازارباەۆ-”جەر ءۇشىن شىنىمەن جانى اۋىراتىنداردىڭ ءبارى ءوز ءسوزىن ايتۋى كەرەك”– دەدى .

مەملەكەت باسشىسىنىڭ توراعالىعىمەن ەلدىڭ 2016 جىلعى 4 ايداعى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ قورىتىندىلارىنا ارنالعان كەڭەس ءوتتى-دەپ حابارلايدى اقوردا باسپا ءسوز قىزمەتى.

ورتالىق مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ باسشىلارى، وبلىستاردىڭ جانە استانا مەن الماتى قالالارىنىڭ اكىمدەرى قاتىسقان كەڭەستە ەلدىڭ 4 ايداعى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ قورىتىندىلارى، نەگىزگى مەملەكەتتىك باعدارلامالاردى وڭىرلەردە جۇزەگە اسىرۋ ماسەلەلەرى، تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعىن مەرەكەلەۋگە دايىندىق بارىسى تالقىلاندى.

مەملەكەت باسشىسى ەكونوميكاداعى قيىندىقتارعا قاراماستان، ەلدىڭ وڭدەۋشى ونەركاسىبىندە ءوسىم بايقالىپ وتىرعانىن، اۋىل شارۋاشىلىعىندا كولەم 2,6%-عا، كولىك سالاسىندا  4%-دان اسا، قۇرىلىستا 6,5%-عا ۇلعايعانىن اتاپ ءوتتى.

– ەلدىڭ توعىز وڭىرىندە ءوندىرىس كولەمىنىڭ ءوسىمى قامتاماسىز ەتىلدى. بىلتىر ينۆەستيتسيالار يندۋستريالاندىرۋ باعدارلاماسىنىڭ باسىمدىعى بار سالالارىندا، سونىڭ ىشىندە ماشينا جاساۋ وندىرىسىندە 7 ەسەگە، تاماق ونەركاسىبىندە 30%-عا، مۇناي وڭدەۋ ونىمدەرى وندىرىسىندە 81%-عا ءوستى. بۇل – اتالعان سالالارعا تىكەلەي شەتەل قاراجاتىن سالۋدىڭ ناتيجەسى. جالپى، نەگىزگى كاپيتالعا سالىناتىن ينۆەستيتسيالار ەل بويىنشا 15%-عا ارتتى. بۇل ينۆەستورلار تاراپىنان مۇددەلىلىكتىڭ  ساقتالىپ وتىرعانىن ايعاقتايتىن كورسەتكىش، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

نۇرسۇلتان نازارباەۆ ەگىس ناۋقانى اياسىندا ەلدىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ءونىمىن وندىرۋشىلەر بارلىق قاجەتتى نارسەمەن قامتاماسىز ەتىلگەنىنە، سوعان بايلانىستى بۇل سالادا جاقسى ناتيجەلەرگە ءۇمىت ارتۋعا بولاتىنىنا نازار اۋداردى.

قازاقستان پرەزيدەنتى الەۋمەتتىك سالاداعى وڭ كورسەتكىشتەرگە دە توقتالدى.

– ءبىز جۇمىسسىزدىقتىڭ ارتۋىنا جول بەرمەي، ونىڭ دەڭگەيىن بۇرىنعى 5 پايىزدىڭ دەڭگەيدە ساقتاي الدىق. بيۋدجەت تۇسىمدەرىنىڭ قىسقارعانىنا قاراماستان، مەن مەملەكەتتىڭ بارلىق الەۋمەتتىك مىندەتتەمەلەرىن ورىنداۋعا ناقتى تاپسىرما بەردىم. حالىق تۇرمىسىنىڭ تومەندەۋىنە جول بەرۋگە بولمايدى. بۇل – بارلىق دەڭگەيدەگى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ نەگىزگى مىندەتى. ءبىز بيىل بيۋدجەت سالاسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ جالاقىسىن ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا  – 29%-عا، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىندا – 28%-عا، وزگە سالالاردا 40%-عا كوتەردىك. ستۋدەنتتەردىڭ ستيپەنديالارى، سونداي-اق مۇگەدەكتىككە جانە اسىراۋشىسىنان ايرىلۋعا بايلانىستى جاردەماقى كولەمى 25%-عا ۇلعايدى. ىنتىماقتى زەينەتاقى تولەمدەرىنىڭ كولەمى 9%-عا كوتەرىلدى. وسىنىڭ ءبارى داعدارىسقا قارسى ۋاقتىلى قابىلدانعان شارالاردىڭ ناتيجەسى بولىپ سانالادى، – دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.

مەملەكەت باسشىسى بەس ينستيتۋتسيونالدىق رەفورما اياسىندا قۇرىلىمدىق وزگەرىستەر جۇرگىزىلىپ جاتقانىن، ولار ەكونوميكانىڭ كەز كەلگەن جاھاندىق سىن-قاتەرگە قارسى تۇرۋ قابىلەتىن نىعايتۋعا باعىتتالعانىن ايتتى.

نۇرسۇلتان نازارباەۆ داعدارىسقا قارسى شارالاردىڭ ماڭىزدى بولىگى يندۋستريالاندىرۋ جانە «نۇرلى جول» مەملەكەتتىك باعدارلامالارىن جۇزەگە اسىرۋ بولىپ سانالاتىنىن ايتتى.

– يندۋستريالاندىرۋدىڭ التى جىلىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا بارلىق وڭىردە 900-گە جۋىق جاڭا كاسىپورىن ىسكە قوسىلدى. ءدال وسى كاسىپورىنداردىڭ جۇمىسى ەكونوميكامىزدىڭ قازىرگى جاعدايىنا تىرەك بولدى. بۇل رەتتە ىسكە قوسىلعان كاسىپورىنداردىڭ ءبارى بىردەي جوبالىق قۋاتىنا جەتكەن جوق. ماسەلەن، 21 جوبا توقتاپ تۇر، 13 جوبا پروبلەمالى نىسان رەتىندە تىزىمنەن شىعارىلعان. بيىلعى ءتورت ايدىڭ ستاتيستيكاسى يندۋستريالاندىرۋ باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋ ناشار جۇرگىزىلىپ، ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ ىسىمەن اينالىسپاعان جەردە قۇلدىراۋ بولاتىنىن كورسەتىپ وتىر. كەمشىلىكتەردى ەسكەرە وتىرىپ، باعدارلامانى جۇزەگە اسىرۋ قاعيداتتارىن باسەكەگە قابىلەتتىلىك، بيزنەس-مودەلدىڭ تيىمدىلىگى مەن قارجى ناتيجەلىلىگى ولشەمدەرى نەگىزىندە قايتا قاراۋ قاجەت. قايتىمى بولاتىن جوبالاردى عانا قارجىلاندىرۋ كەرەك، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قازاقستان پرەزيدەنتى بيىلعى ەكونوميكالىق ساياساتتىڭ ۇستىنى «نۇرلى جول» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى بولعانىنا نازار اۋداردى.

– ول ءوزىنىڭ الەۋمەتتىك سالاعا باعدارلانعاندىعىمەن ماڭىزدى. بىراق مۇنى اكىمدەردىڭ ءبارى بىردەي تۇسىنبەگەن سياقتى كورىنەدى. باعدارلامانى جۇزەگە اسىرۋعا قارجى ءبولۋ جونىندە مەن اقپاندا حابارلاعان بولاتىنمىن. بيىل 840 ميلليارد تەڭگە ءبولۋ قاراستىرىلعان، ناۋرىزدا قىزۋ جۇمىس ءجۇرىپ جاتۋى ءتيىس ەدى. الايدا، بۇگىندە وسى قاراجاتتىڭ وڭىرلەرگە تەك 8%-ى تۇسكەن، – دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.

مەملەكەت باسشىسى «بيزنەستىڭ جول كارتاسى – 2020» اياسىنداعى ينفراقۇرىلىمدىق جوبالار قۇرىلىسى بويىنشا جۇمىستىڭ ءتيىستى دەڭگەيدە باستالماعانىنا دا نازار اۋداردى.

– «جول كارتاسىنا» باعىتتالعان اقشا باسپانا، جول، اۋرۋحانا، سۋمەن قامتۋ نىساندارى قۇرىلىسى ارقىلى حالىققا قىزمەت ەتۋى جانە پايدا اكەلۋى ءتيىس، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

نۇرسۇلتان نازارباەۆ 2015-2019 جىلدارعا ارنالعان «نۇرلى جول» باعدارلاماسىن، سونداي-اق «جۇمىسپەن قامتۋ-2020» جول كارتاسىن جۇزەگە اسىرۋعا بولىنەتىن قاراجاتتى ۋاقتىلى جانە ساپالى يگەرۋدى قامتاماسىز ەتۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا دا توقتالدى.

بۇدان بولەك، وبلىستاردىڭ، استانا مەن الماتى قالالارىنىڭ اكىمدەرىنە جۇمىس ورىندارىنىڭ ساقتالۋىن، وندىرىستىك كاسىپورىنداردىڭ تۇراقتى  جۇمىسىنىڭ قامتاماسىز ەتىلۋىن جانە ولاردىڭ وندىرەتىن ونىمدەرىنىڭ وبلىسارالىق كووپەراتسيا ارقىلى دا جەتكىزىلۋىن قاداعالاۋ تاپسىرىلدى

قازاقستان پرەزيدەنتى 5 مامىرداعى كەڭەس بارىسىندا ءوزىنىڭ بىرقاتار ماڭىزدى تاپسىرما بەرگەنىن ەسكە سالدى.

– مەن جەر تۋرالى زاڭنامانىڭ بىرقاتار ەرەجەلەرىنىڭ ىسكە اسىرىلۋىن توقتاتۋ تۋرالى جارلىققا قول قويدىم. ءتيىستى كوميسسيا قۇرىلىپ، ءوز جۇمىسىن باستادى. ونىڭ العاشقى وتىرىسى زور رەزونانس تۋدىردى. كوميسسيا مۇشەلەرى جەر تۋرالى زاڭنامانى جەتىلدىرۋ جونىندەگى ۇيلەسىمدى ۇستانىمدارىن ازىرلەۋگە ءتيىس. جەر ءۇشىن شىنىمەن جانى اۋىراتىنداردىڭ ءبارى ءوز ءسوزىن ايتۋى كەرەك، – دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.

وسى ورايدا مەملەكەت باسشىسى وبلىستاردىڭ، استانا مەن الماتى قالالارىنىڭ اكىمدەرىنە بۇل ماسەلەنى حالىق اراسىندا ءتۇسىندىرۋ جۇمىسىن بەلسەندى تۇردە جۇرگىزۋدى تاپسىردى.

سونداي-اق نۇرسۇلتان نازارباەۆ الدا كەلە جاتقان تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعى قازاقستاندىقتارعا جانە بۇكىل الەمگە  جەتكەن جەتىستىكتەرىمىزدى كورسەتۋدىڭ جاقسى مۇمكىندىك بەرەتىنىن ايتتى.

– ەلىمىزدىڭ جەتىستىكتەرىن باعالاي ءبىلۋ قاجەت، بولاشاق ۇرپاق ونىمەن ماقتانۋعا ءتيىس. وسى كەزەڭدە بىزگە سىرتتان سىناي قاراپ وتىرعاندار كوپ. ءبىز الەم الدىندا ۇياتقا قالماي، كۇردەلى ماسەلەنى سىندارلى سۇحباتپەن شەشە الاتىنىمىزدى پاش ەتە ءبىلۋىمىز قاجەت. العا قويعان ماقساتىنا جۇمىلا ۇمتىلاتىن ەل ەكەنىمىزدى كورسەتۋىمىز كەرەك، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

Related Articles

  • تۇرسىن جۇمانباي ء«ۇيسىنباي كىتابى»

    تۇرسىن جۇمانباي «ءۇيسىنباي كىتابى»

    بۇل داعاندەل، باقاناس ولكەسىنەن شىققان بي ءۇيسىنباي جانۇزاقۇلى حاقىندا قۇراستىرىلىپ جازىلعان كىتاپ. تىڭ تولىقتىرىلعان ەڭبەكتە بولىس الدەكە كۇسەنۇلى، داعاندەلى بولىسىنىڭ باسشىلارى مەن بيلەرىمەن قاتار ءابدىراحمان ءالىمحانۇلى ءجۇنىسوۆ سىندى ايتۋلى تۇلعالار جايلى اڭگىمە قوزعالعان. ولاردىڭ ەل الدىنداعى ەڭبەكتەرى، بيلىك، كەسىم – شەشىمدەرى، حالىق اۋزىندا قالعان قاناتتى سوزدەرى مەن ءومىر جولدارى، اتا – تەك شەجىرەسى قامتىلعان. سونىمەن قاتار مۇراعات دەرەكتەرىندەگى مالىمەتتەر كەلتىرىلگەن. كىتاپقا ەسىمى ەنگەن ەرلەردىڭ زامانى، ۇزەڭگىلەس سەرىكتەرى تۋرالى جازىلعان كەي ماقالالار، جىر –داستاندار، ۇزىندىلەر ەنگەن. كىتاپ قالىڭ وقىرمان قاۋىمعا ارنالعان. تۇرسىن جۇمانباي «ءۇيسىنباي كىتابى»، - جەبە باسپاسى، شىمكەنت قالاسى.134 بەت تولىق نۇسقاسىن تومەندەگى سىلتەمە ارقىلى وقي الاسىز. ءۇيسىنباي كىتاپ kerey.kz

  • زەلەنسكيدىڭ “جالعىز سەنەرى ءارى وڭ قولى”. اندرەي ەرماك كىم؟

    زەلەنسكيدىڭ “جالعىز سەنەرى ءارى وڭ قولى”. اندرەي ەرماك كىم؟

    رەي فەرلونگ اندرەي ەرماك (سول جاقتا) پەن ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكي (وڭ جاقتا). 2019 جىل. اندرەي ەرماك ۇشاقتان تۇسە سالا ءوزىنىڭ باستىعىن قۇشاقتادى. 2019 جىلى قىركۇيەكتە پرەزيدەنت زەلەنسكيمەن جىلى جۇزدەسۋ جاڭادان باستالىپ كەلە جاتقان ساياسي سەرىكتەستىكتىڭ باسى ەدى. بۇل – ەرماكتىڭ رەسەي تۇرمەسىندە وتىرعان 35 ۋكراينالىقتى ماسكەۋدەن الىپ كەلگەن ءساتى. ال 2020 جىلى ەرماك زەلەنسكي اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى بولدى. بىراق ۋكرايناداعى جەمقورلىق شۋىنان كەيىن ونىڭ قىزمەتىنە جۇرتتىڭ نازارى اۋدى. سەبەبى ەرماك ۋكراينا ەنەرگەتيكالىق ينفراقۇرىلىمىنا بولىنگەن قارجى جىمقىرىلعان كوررۋپتسيا سحەماسىندا نەگىزگى رولدە بولعان دەگەن اقپارات تاراعان. بىراق تەرگەۋشىلەر بۇل جايتتىڭ جاي-جاپسارىن تولىق اشقان جوق. ەرماكتىڭ ءوزى ازاتتىقتىڭ ۋكراينا قىزمەتىنىڭ رەسمي ساۋالدارىنا جاۋاپ بەرگەن جوق. سونىمەن زەلەنسكيدىڭ كەڭسەسىن باسقارىپ وتىرعان ەرماك كىم؟ تەلەۆيدەنيەدەن

  • توقاەۆ نيۋ-يوركتە زەلەنسكيمەن كەزدەستى

    توقاەۆ نيۋ-يوركتە زەلەنسكيمەن كەزدەستى

    قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ نيۋ-يوركتە ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكيمەن كەزدەستى. 22 قىركۇيەك 2025 جىل. توقاەۆ پەن زەلەنسكي. سۋرەت: اقوردا 21 قىركۇيەك كۇنى قازاقستان پرەزيدەنتى بۇۇ باس اسسامبلەياسىنا بارعان ساپارىندا نيۋ-يوركتە ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكيمەن كەزدەستى. اقوردا ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا، پرەزيدەنتتەر ەكىجاقتى ەكونوميكالىق جانە گۋمانيتارلىق ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرىن تالقىلاعان. سونداي-اق، زەلەنسكي “ۋكرايناداعى جاعدايعا بايلانىستى كوزقاراسىن” بىلدىرگەن، ال قازاقستان باسشىسى “قاقتىعىستى توقتاتۋ ماقساتىندا ديپلوماتيالىق جۇمىستاردى جالعاستىرۋ قاجەت” دەگەن. زەلەنسكي وسى كەزدەسۋ تۋرالى مالىمدەمەسىندە ۋكراينا، اقش، ەۋروپا جانە وزگە ەلدەردىڭ سوعىستى توقتاتۋ جونىندەگى تالپىنىسىن تالقىلاعانىن ايتتى. ونىڭ سوزىنشە، قوس باسشى سونداي-اق ەكىجاقتى ساۋدا-ەكونوميكالىق ارىپتەستىكتى، قازاقستاندىق كومپانيالاردىڭ ۋكراينانى قالپىنا كەلتىرۋ ىسىنە قاتىسۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ءسوز ەتكەن. 2022 جىلعى اقپاندا ۋكرايناعا باسىپ كىرگەن رەسەي قازاقستاننىڭ ەڭ

  • Thai AirAsia X الماتى – بانگكوك تىكەلەي رەيستەرىن ىسكە قوسادى: ۆيزاسىز*

    Thai AirAsia X الماتى – بانگكوك تىكەلەي رەيستەرىن ىسكە قوسادى: ۆيزاسىز*

     تايلاندتىڭ سان قىرلى دامدەرىمەن، بوياۋلارىمەن جانە مادەنيەتىمەن تانىسىڭىز — ءبىر باعىتقا 199 USD-دەن باستالادى الماتى، 2025 جىلعى 8 قىركۇيەك – Thai AirAsia X الماتى (قازاقستان) مەن بانگكوكتى (تايلاند، دون مۋانگ اۋەجايى) بايلانىستىراتىن جاڭا اۋە باعىتىنىڭ ىسكە قوسىلۋىن قۋانا حابارلايدى. ەندى قازاقستاندىق ساياحاتشىلار قىسقى ماۋسىمدا جايلى ءارى قولجەتىمدى باعامەن جىلى سامالعا بولەنگەن، كۇن شۋاعىمەن نۇرلانعان ءارى جارقىن ومىرىمەن تانىمال بانگكوكقا ۇشا الادى. جاڭا رەيس 2025 جىلعى 1 جەلتوقساننان باستاپ اپتاسىنا ءتورت رەت – دۇيسەنبى، سارسەنبى، جۇما جانە جەكسەنبى كۇندەرى ورىندالادى. ۇشۋلار سىيىمدىلىعى 367 جولاۋشىعا ارنالعان كەڭفيۋزەلياجدى Airbus A330 ۇشاعىمەن جۇزەگە اسىرىلادى. ىسكە قوسىلۋىنا وراي Thai AirAsia X ءبىر باعىتقا 199 اقش دوللارىنان باستالاتىن ارنايى پرومو-ءتاريفتى ۇسىنۋدا. بيلەتتەردى 2025 جىلعى 8–21 قىركۇيەك ارالىعىندا،

  • استانادا 2025 جىلعى كينوجوبالار پيتچينگىنىڭ جەڭىمپازدارىمەن كەزدەسۋ وتتى

    استانادا 2025 جىلعى كينوجوبالار پيتچينگىنىڭ جەڭىمپازدارىمەن كەزدەسۋ وتتى

    استانادا «ۇلتتىق كينونى قولداۋ مەملەكەتتىك ورتالىعىنىڭ» باسقارما توراعاسى قۇرمانبەك جۇماعالي 2025 جىلعى پيتچينگ سىنىنان سۇرىنبەي وتكەن اشىق كونكۋرس جەڭىمپازدارىمەن كەزدەستى. ءىس-شارا دوڭگەلەك ۇستەل فورماتىندا ءوتىپ، وعان ساراپتامالىق كەڭەس مۇشەلەرى مەن ورتالىق ماماندارى قاتىستى. جيىندا وتاندىق كينويندۋستريا الدىندا تۇرعان باستى مىندەتتەر مەن باسىم باعىتتار تالقىلاندى. بيىلعى بايقاۋعا جالپى 444 ءوتىنىم تىركەلدى. سونىڭ ىشىندە 16 جوبا مەملەكەتتىك قولداۋعا لايىق دەپ تانىلدى. ولاردىڭ قاتارىندا ءۇش دەبيۋتتىك جۇمىس جانە تايلاندپەن بىرلەسكەن كينوجوبا بار. بۇل قازاقستاندىق اۆتورلاردىڭ حالىقارالىق ىنتىماقتاستىققا دايىن ەكەنىن جانە شەتەلدىك ارىپتەستەرمەن بايلانىسىن نىعايتىپ وتىرعانىن كورسەتەدى. كەزدەسۋ بارىسىندا ورتالىقتىڭ باسقارما توراعاسى قۇرمانبەك جۇماعالي – «ساپالى فيلم ءتۇسىرۋ – باستى تالاپ. كونكۋرستا جەڭىسكە جەتكەن جوبا جەتەكشىلەرىنىڭ كينو ءوندىرىسىنىڭ العاشقى ساتىسىنان باستاپ، ەكران ارقىلى كورەرمەنگە جەتۋ كەزەڭىنە دەيىن

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: