|  |  |  | 

Köz qaras Oqiğa Sayasat

MÄULEN ÄŞİMBAEV: QAZAQ HALQINIÑ MEMLEKET QWRAUŞI WLT EKENİN AŞIQ AYTUIMIZ KEREK

Qarağandı – talay talant pen darındardıñ kindigin kesip, tomağasın sıpırğan, qazaq üşin qwt darıp, baq qonğan qasterli meken. Soñğı aptada osı bir ölkege eldiñ nazarı erekşe audı. Mäseleniñ mänisi de barşağa mälim.

Bügin İşki ister ministriniñ birinşi orınbasarı Janat Süleymenov arnayı baspasöz mäslihatın ötkizip, mäseleniñ män-jayın tüsindirip berdi. Atalğan is boyınşa naqtı şaralar qolğa alınıp, tergeu amaldarınıñ jüyeli türde jürgizilip jatqandığın da ayttı. Qazirdiñ özinde osı iske qatısı bar degen küdikpen 8 adamnıñ wstalğanı, tağı bireuine izdeu jariyalanğanı belgili bolıp otır. Bwl keşendi jwmıstar naqtı nätijesin berip, jauaptı adamdar zañğa säykes jazaların aladı.

Osı rette, orın alğan jaytqa qatıstı az-kem öz oyımızdı bildirip, ün qosqandı jön körip otırmın. Bwğan deyin tergeu amaldarı bastalıp ketkendikten, iske kedergi keltirmeudiñ qamın jasap, sabır saqtağan edik.

Aldımen, bwl oqiğa bizdiñ de janımızğa ayazday batıp, örimdey jigittiñ qazası qabırğamızdı qayıstırıp ketkenin aytqım keledi. Soğan baylanıstı qaytıs bolğan azamattıñ otbasına qayğılarına ortaqtasıp, oblıstıq filialımız arqılı köñilimizdi bildirdik.

Jalpı osı bir jayt qoğamımızda tatulıq pen twraqtılıqtı saqtauğa qatıstı äli de jetildirudi qajet etetin twstardıñ bar ekenin körsetip berdi. Biz mwnday jağdayda, eñ birinşiden, barlıq is-äreketimizdi eldiñ birligin saqtauğa bağıttauımız kerek. Öytkeni qazirgidey älemdik geosayasi jağdaydıñ uşığıp twrğan şağında osınday kikiljiñderdi öz müddesine paydalanıp ketkisi keletin küşterdiñ bar ekeni belgili. Olardıñ közdeytini bizdiñ bügingi birtwtastığımızğa jik tüsirip, irgemizdi ıdıratu. Sondıqtan osınday aytaqtarğa ermey, eñ äueli işki twraqtılığımızdı saqtauğa, onı odan äri nığaytuğa asa män beruimiz kerek dep esepteymin.

Osı twsta osaldıq tanıtqandardıñ ğwmır boyı tirnektep jiğan-tergenin bir-aq künde joğaltıp, birligi men berekesinen ayırılıp qalğanın da közimiz körip jür. Al sol birlik pen berekeniñ ar jağında eldik, memlekettilik, täuelsizdik deytin qasterli wğımdar twr. Sondıqtan qasıqtap jiğanımızdı şelektep tögip almau üşin birligimizdi bekemdep, twraqtılığımızdı saqtaudı birinşi kezekke şığaruımız kerek. Bwl – Qazaqstanda twratın barlıq halıqqa jükteler jauapkerşilik.

Ärine, osı jağdayğa baylanıstı keybireuler äleumettik mäselelerdi de köterip, istiñ bayıbın basqa bağıtqa qaray bwrudı közdeytinderin bildirip qalıp jatır. Desek te, elimizde äleumettik salanı jaqsartu üşin qıruar şaruanıñ atqarılğanın, özekti degen mäselelerdiñ özi oñ şeşimin tauıp, köp tüyinniñ kürmeui şeşile bastağanın aytuımız kerek. Sol bastağan isti jalğastıru üşin de biz birligimizden ayırılmay, onı qayta küşeyte tüsuge tiispiz.

Sonday-aq Qazaqstandağı äleumettik ahualğa tek qazaq wltı emes, eldegi barlıq etnos ökilderi de jauaptı ekenin jäne sonı sezinui kerektigin erekşe atap ötkim keledi. Sol sebepti barlıq halıq ortaq maqsatqa wyısuı qajet. Birlik pen twraqtılıqtı däriptep, kez kelgen mäseleni aqılğa salıp şeşuge maşıqtanuımız kerek. Bwl – biz wmtılğan damığan, bäsekege qabiletti qoğamnıñ beynesi.

Bizdiñ kez kelgen uaqıtta kün tärtibinen tüspeytin tağı bir eñ bastı mäselemiz – täuelsizdigimizdi nığaytu. Onıñ kilti birlik pen ıntımaqta ekenin ata-babamız äu bastan aytıp ketken. Sonıñ arqasında, yağni Qazaqstandı mekendegen barlıq halıqtıñ basın bir arnağan toğıstıru arqılı biz bügingi jetistikterge qol jetkizdik.

Biz köpetnostı el boludı özimiz tañdap alğanımız joq. Bwl – tarihtıñ tartuı. Sondıqtan osı basımdığımızdı öz paydamızğa jarata biludiñ mañızı zor. Osı rette barlıq azamattarğa birdey mümkindikter qalıptastıru arqılı elimizdegi är wlt ökiline jauapkerşilik jükteletinin eskeruimiz kerek. Sonday-aq qazaq halqınıñ da jauapkerşiligi arta tüsetini anıq.

Tağı bir mañızdı jayt, Qazaqstan köpetnostı memleket bolğanımen, qazaq halqınıñ memleket qwrauşı wlt ekenin aşıq aytuımız kerek. Oğan eşkimniñ kümäni de bolmauı tiis. Tipti qazaq tiliniñ memlekettik til boluınıñ özinde de ülken män jatır. Biraq eşkimdi alalamay, barlıq azamatqa ortaq mümkindik qalıptastıru örkeniettiñ belgisi jäne twraqtı damudıñ kepili ekenin wmıtpayıq.

Sonımen qatar Elbasınıñ «Ruhani jañğıru» bağdarlaması, «Wlı dalanıñ jeti qırı» attı bağdarlamalıq maqalası, wlttıq kodtı saqtau, ata-babamızdıñ dästürin däriptep, keñ jazira dalamızdıñ älemdik örkeniettegi ülesi siyaqtı auqımdı jwmıstar wlttıq sanamızdı jañğırtuğa bağıttalğanı belgili. Osı jwmıstardıñ barlığı ata-babamızdıñ armanı bolğan memlekettigimizdi küşeytuge jäne täuelsizdigimizdi mäñgilik etuge arnalğanın esten şığarmauımız kerek.

Sondıqtan biz birlikti tu etip, eldiktiñ irgesine sızat tüsiretin kez kelgen qauipke qarsı twratın immunitet qalıptastıruımız qajet. Wltımızdıñ erteñine janımız şın aşısa, wrpaqqa birligi bekem, ıntımağı jarasqan memleket qaldırudı oylauımız kerek. Osı jolda bärimiz bir kisidey atsalısıp, aqılmen äreket eteyik.

Mäulen Äşimbaev,

«Nwr Otan» partiyası törağasınıñ birinşi orınbasarı 

ult.kz

Related Articles

  • Qazirgi zañnama ayasında memlekettik tildi qalay damıtuğa boladı?

    Qazirgi zañnama ayasında memlekettik tildi qalay damıtuğa boladı?

    Zhalgas Yertay         Qazaqstan biligi memlekettik tildi damıtu üşin qatañ şeşimderge barğısı kelmeydi deyik. Biraq qazirgi zañnama ayasında memlekettik tildi qalay damıtuğa boladı? Sonı oylanıp köreyik. Qazaq tilin damıtu jayın aytqan kezde Qazaqstan biligi qoğamdı ekige böledi. Biri – tildi damıtudıñ radikal şeşimderin wstanadı, ekinşi jağı – qazirgi status-kvonı saqtağısı keledi, yağni eşteñe özgertpey-aq qoyayıq deydi. Biraq eki joldı da tañdamay, ortasımen jürudi wsınıp körsek qaytedi!? Batıl qadamdarğa barayıq, biraq ol radikal jol bolmasın. Qazaq tilin küşpen emes, ortanı damıtu arqılı küşeytsek boladı. YAğni adamdar tildi üyrenip äure bolmay-aq, halıq jay ğana qazaq tili ayasında ömir sürudi üyrensin. Negizgi oy osı. Biz osı uaqıtqa deyin adamdar ortanı

  • Eldes Orda, tarihşı: «Türkistan» atauın qoldanu – aymaqtağı jwmsaq küş poziciyasın nığaytu täsili

    Eldes Orda, tarihşı: «Türkistan» atauın qoldanu – aymaqtağı jwmsaq küş poziciyasın nığaytu täsili

    Foto aşıq derekközderden alında Ötken aptada Türkiyanıñ wlttıq bilim ministrligi mektep bağdarlamasına «Türkistan» degen termindi engizgen edi. Şetel basılımdarınıñ jazuınşa, bwl atau endi «Ortalıq Aziya» wğımınıñ ornına qoldanılmaq. Bilim ministri YUsuf Tekin jaña atau türki äleminiñ birligin qamtamasız etuge bağıttalğanın aytadı. Onıñ sözinşe, ükimet oqu bağdarlamasınan imperiyalıq mağınası bar geografiyalıq ataulardı alıp tastamaqşı. Eñ qızığı, «Türkistan» aumağına Qazaqstannan bölek, Qırğızstan, Özbekstan, Türkimenstan men Täjikstan jatadı eken. Sonday-aq keybir basılımdar bwl terminniñ Qıtaydıñ batısında ornalasqan Şıñjan ölkesine qatısı barın da atap ötti.  Keybir ğalımdar «Ortalıq Aziya» termini kolonializmnen qalğanın jii atap jür. HH ğasırdağı älemdik akademiyalıq ğılımdı sol kezdegi iri imperiyalar qalıptastırğandıqtan, büginde mwnday terminder men ataular halıq sanasına äbden siñip

  • ABAQ ANA JÄNE TASBIKE ANA

    ABAQ ANA JÄNE TASBIKE ANA

    Mämi bi Jwrtbaywlınıñ şejiresinde aytıluınşa Kerey wlısınıñ arğı tegi – Şep, Sep, Baylau, Qoylau, Eldey, Köldey, Izen, Jusan sekildi taypalardan taraladı eken. Atalğan taypalardıñ birazı eski tarih betterinen kezdesse, endi bir bölimi qazirge deyin Kerey ruındağı atalardıñ esimi retinde atalıp keledi. Mwnıñ bir sebebin arğı tarihtağı atalardıñ atı öşpesin dep keyingi wrpaqtarınıñ atalar atın qayta jañğırtıp qoyğan dästürinen qarau kerek. Abaq atauına kelsek, arıda Kerey hanzadaları men hanışalarınıñ arasında Abaq, Abaqberdi, Abahan, Abaqtay, Abaqay, Abaq bike sındı esimder bolğan. Sol ata-apalarınıñ jolın jalğağan, tozıp ketken Kerey eliniñ basın qosıp, oğan äz ana bolğan Abaq esimdi qasietti ana ömirde bolğan adam. Qazaq tarihında ru atına aynalğan äz analar az bolmağan. Körnekti jazuşı,

  • Zelenskiydiñ “jalğız seneri äri oñ qolı”. Andrey Ermak kim?

    Zelenskiydiñ “jalğız seneri äri oñ qolı”. Andrey Ermak kim?

    Rey FERLONG Andrey Ermak (sol jaqta) pen Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy (oñ jaqta). 2019 jıl. Andrey Ermak wşaqtan tüse sala öziniñ bastığın qwşaqtadı. 2019 jılı qırküyekte prezident Zelenskiymen jılı jüzdesu jañadan bastalıp kele jatqan sayasi seriktestiktiñ bası edi. Bwl – Ermaktıñ Resey türmesinde otırğan 35 ukrainalıqtı Mäskeuden alıp kelgen säti. Al 2020 jılı Ermak Zelenskiy äkimşiliginiñ basşısı boldı. Biraq Ukrainadağı jemqorlıq şuınan keyin onıñ qızmetine jwrttıñ nazarı audı. Sebebi Ermak Ukraina energetikalıq infraqwrılımına bölingen qarjı jımqırılğan korrupciya shemasında negizgi rölde bolğan degen aqparat tarağan. Biraq tergeuşiler bwl jayttıñ jay-japsarın tolıq aşqan joq. Ermaktıñ özi Azattıqtıñ Ukraina qızmetiniñ resmi saualdarına jauap bergen joq. Sonımen Zelenskiydiñ keñsesin basqarıp otırğan Ermak kim? TELEVIDENIEDEN

  • TARIH ĞILIMI QAZİR EZOTERIKALIQ TOPTARDIÑ  MENŞİGİNDE

    TARIH ĞILIMI QAZİR EZOTERIKALIQ TOPTARDIÑ  MENŞİGİNDE

         Şığıstanuşı-tarihşı Ömir Twyaqbaydıñ bwrında da «Qazaqqa qanday tarih kerek? Täuelsizdik kezeñinde jasalğan tarihi mistifikaciyalar hronikası» dep atalatın maqalasın  (22.05. 2025. Zhasalash.kz) oqıp em. Riza bolğam. Jaqında Ö. Twyaqbaydıñ «Qazaqstanda tarihi bwrmalaular men mifterge tosqauıl qoyudıñ joldarı» (02.10. 2025. Zhasalash.kz) attı tağı bir maqalasımen jäne tanıstıq. Öte özekti mäseleni köteripti. Tarihta orın alıp jürgen jağımsız jayttar turasında oy tolğaptı. Jurnalisterdi, blogerlerdi ayıptaptı. Tarihtan arnayı käsibi dayındığı joq, bärin büldirip boldı dep.  Keleñsizdikti toqtatudıñ naqtı joldarın wsınıptı. Bwğan da köñilimiz bek toldı. Äytse de tarihtı bwrmalauğa, öz ötirikterin nasihattauğa tek jurnalister men blogerler ğana emes, «arnayı käsibi dayındığı bar» «tarihşılardıñ» da «zor üles» qosıp jatqanın bayandap, aytılğan pikirdi odan äri örbitip, jalğastırayıq.

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: