|  |  | 

Şou-biznis Qazaq şejiresi

Alataudıñ bauırın mekendegen qırğız wltına qatısımız joq.

Dimash-i-dzheki“Äjem Rahimanıñ ruı Älimniñ işindegi — Jaqayım, onıñ işinde – Bılamıq. Ol kisi boyjetip, Jaqayım ruınıñ işindegi Talpaq, Qırğız ruınıñ jieni Töleubay degen kisige twrmısqa şığadı. Ekeui birneşe bala süyedi. Söytip jürgende otızınşı jıldardıñ alasapıranı bastaladı. Aştıqtıñ kezinde Töleubay atamız ölip, äjemiz bala-şağasın aştan ölip qalmas üşin uaqıtşa balalar üyine ötkizip, alasapıran zamanda olardan köz jazıp qaladı. Auılda aman qalğan ülkender aqıldasa otırıp, süyener tireginen, bala-şağasınan tiridey ayırılğan qam köñil Rahima äjemdi Älimge siñgen qırğız ruınıñ işindegi Baraq, onıñ işindegi Tileubaydan taraytın, jwbayı qaytıs bolğan meniñ atam Aytbayğa qosadı. Jan-jaqtağı ağayın-tuıstıñ süyemeldeuimen eki jartı bir bütin bolıp, tütin tütetedi. Köp wzamay ömirge meniñ äkem keledi. Anaday jağdaylardan keyin düniege kelgen bala tipti tätti körinedi ğoy, ekeui de: «Bizge bwl balanı Qwday berdi…» dese kerek. Söytip, eki şañıraqtıñ öşken otın twtatqan säbige Qwdaybergen degen esim beriledi. Äkemiz 7-8 jasqa kelgende, tağı bir quanıştı jağday bolıptı. Äjemniñ Töleubaydan tuğan Ayazbay degen wlı aman tabıladı. Aytbay atam toy jasap, bauırına basqan. Ayazbay da meyirimdi, elgezek bozbala eken, lezde atama bauır basadı.Meniñ äkem Qwdaybergendi erkeletip, ertip jüredi eken.
Bir küni Aytbay atam attan qwlap, mertigedi. Derti äbden meñdep, ömirden ozar aldında wlı Ayazbaydı şaqırıp alıp: “Balam, estiyar jigit bolıp qaldıñ, meniñ uaqıtım tayağan siyaqtı, iniñ Qwdaybergen öziñe amanat, eşqaşan bölinbeñder, sağan sendim…” dep üzilip jüre beripti. Keyinirek anası da ömirden ozıptı. Atamız qaytqan kezde meniñ äkem Qwdaybergen bar bolğanı toğız jasta eken.
Äke amanatına berik Ayazbay atamız inisi Qwdaybergendi jetelep jürip ösirip, Baraqtıñ Tileubayınan, Jaqayımnıñ Talpağınan taraytın barlıq tuıs, tuğannıñ meyirimin boyına teñ siñiredi. Äkem Jaqayım men Baraqtıñ ortaq balası bolıp er jetedi.
Äsker qatarınan kelgen soñ, ağasınıñ aq batasın alıp
äkem Almatı auılşaruaşılıq institutına oquğa tüsedi.
Oqıp jürip, Aqtöbeniñ Şalqar öñirinen kelgen, Älimniñ Şektisinen taraytın Qabaqtıñ qızı, meniñ anam Miuamen tanısıp, şañıraq köteredi.
Ekeuinen üş bala örbidik – men, äpkem Gülzira, qarındasım Nwrgül.
Men 1993 jılı institut bitirip, Älimniñ Şektisinen, onıñ işinde Nazar ruınıñ Bäşeninen taraytın Ermekqızı Svetamen şañıraq köterdim.
Allağa şükir, qazir eki wlımız, bir qızımız bar.
Ata-anamızben birge bir şañıraq astında tatu-tätti ömir sürip jatırmız.
P.S. Alataudıñ bauırın mekendegen qırğız wltına qatısımız joq.
Qwdandalı, jekjattı bolar kezde ğana aytılatın ru tarmaqtarın, ömir tarihın jariyalı türde bayandauğa mäjbür etken “jurnalisterge” ne deyin…
Qanat Aytbaev.

Related Articles

  • SARBAS RUI JÄNE SARTOQAY BATIR

    Tarihtı tügendeu, ötkenniñ şejiresin keyinge jalğau – atadan balağa jalğasqan ejelgi dästür. Şejire, wlt-ru, taypa tarihı – atanı bilu, arğı tarihtı bilu bolıp qalmastan wlttıñ wlt bolıp qalıptasuı jolındağı bastan keşken san qilı oqiğaları men auır tağdırınan da mol derek beredi. Şejire – twtas halıq tarihınıñ irgetası ğana emes, wlt pen wlıs tanudıñ älippesi  sanaladı. «Qazaq halqı 200-den asa rudan qwralsa da är rudıñ öz şejiresi bolğan. Şejireşiler jüz, taypa, ru, ata tarihın tereñ talday bilgen»(1). Patşalıq reseydiñ däureni ayaqtalar twsta qazaqtıñ memlekettigin qalpına keltirudi maqsat twtqan Alaş kösemi Älihan Bökeyhan (1866-1937) alğaşqı bolıp qazaq tarihınıñ qajettiligin alğa tartıp, başqwrttıñ äygili ğalımı Uälidi Toğanmen kezdesipti. Uälidi Toğan öziniñ esteliginde: «Men birneşe

  • Mäskeu birjası sankciyağa ilindi. Teñge men Qazaqstan birjasına qalay äser etedi?

    Hadişa AQAEVA Qazaqstandıq qor birjası ieleriniñ biri – Mäskeu birjası Reseydiñ äskeri agressiyası saldarınan AQŞ sankciyasına ilikti. Bwl Qazaqstandağı qor jäne valyuta narığı men teñge bağamına qalay äser etedi? AQŞ osı ayda Reseydegi iri birja holdingine sankciya saldı. Amerikanıñ qarjı ministrligi Mäskeu birja arqılı äskeri maqsatqa kapital tartqan, Resey azamattarı men “dos memleketter” “Rosteh”, “Vertoletı Rossii” siyaqtı qorğanıs käsiporındarınıñ qwndı qağazdarın satıp alıp, investiciya qwyğan dep esepteydi. Reseyge qarsı sankciyalar Qazaqstanğa da äser etedi. Öytkeni Astana Resey ekonomikası basımdıqqa ie Euraziya ekonomika odağına müşe. Mäskeu – Astananıñ negizgi sauda seriktesteriniñ biri. RUBL' YUAN'ĞA TÄUELDİ. TEÑGENİÑ JAYI NE BOLADI? Mäskeu birjası sankciyağa ilingennen keyin dollar jäne euromen sauda jasaudı toqtattı. Qazir

  • Gerb auıstıru mäselesi nemese «teristeu sindromı» qalay payda boldı?!

    Elimizdiñ gerbin auıstıru turalı Prezidenttiñ wsınısı (o basta wsınıs suretşi-dizayner mamandardan şıqqan siyaqtı) twtas qoğamda bolmağanmen, äleumettik jelilerde äjeptäuir qarsılıq tudırdı. Biraq, bayıptap qarasaq, bwl qarsılıqtıñ qazirgi gerbtiñ qazaq üşin erekşe qasterli nemese estetikalıq twrğıdan minsiz boluına eş qatısı joqtığın añğarasız. Soñğı uaqıttarı, auır indetpen qatar kelgen qañtar tragediyasınan bastap, halıq aytarlıqtay küyzeliske wşıradı. Qazaqstannıñ erkinen tıs, soğısqa, basqa da sebepterge baylanıstı bolıp jatqan ekonomikalıq qiındıq saldarınan halıqtıñ äl-auqatı tömendedi. Osınıñ bäri qazir qoğamda bayqalıp qalğan «teristeu sindromına» türtki boldı. «Teristeu sindromı» – dwrıstı da bwrısqa şığaratın, qanday bastamağa bolsın qarsı reakciya şaqıratın qwbılıs. Äleumettik psihologiyanı zertteuşilerdiñ payımdauınşa, osı qwbılıstı barınşa küşeytip twrğan faktor – äleumettik jeliler. YAğni, aldağı uaqıtta

  • Aytpay ketti demeñiz… (Tibet arhivi turalı)

    Altaydan auğan el turalı tarihi jazbalarda oqtın-oqtın aytılğanı bolmasa isi qazaq jwrtına Tibet turalı tüsinik äli künge deyin beymälim. Äsirese Tibet jazba derekterinde külli türki balasınıñ tarihı turalı tıñ derekterdiñ kömuli jatqanın tipten bile bermeymiz. Tibet- tarihi derektiñ eñ köp saqtalğan aymağı sanaladı. Mädeni, ädebi, ruhani jäne tarihi türli derekterdiñ ıqılım zamannan beri jaqsı saqtaluımen sırt älemdi özine baurap kegen Tibet jwrtına 19 ğasırdan bastap Batıs ekspediciyası basa nazar audarıp keşendi zertteuler jasadı. Sonıñ negizinde Tibettegi keybir salalıq bayırğı derekter Batısqa köşirildi. Esesine Tibettanu ğılımı qalıptastı. Jağırafiyalıq ornalasuı tım wzaq bolğandıqtan Tibettanu ğılımı qazaq jwrtına qajettilik tudırmadı. Tibettanumen negizinde alpauıt küşter aynalıstı. Olar tibet jwrtın igerudi basqa qırınan bağaladı. Tibette

  • Demografiyalıq saraptama

    1-şi suret qazaqtar; Demografiyalıq ahual 1949-2020 jj. aralığın salıstırmalı körsetken. 1949 jılğa deyin, atap aytqanda kommunistik qıtay ükimeti ornağanğa deyin Şınjañ ölkesiniñ soltüstik böliginde qazaqtar, oñtüstik böligi Qaşqariyada wyğırlar basım sandı wstadı. 1951-54 jıldarı wlttıq mejeleu kezinde ortalıq ükimet qwrğan komissiya saraptaması boyınşa wlttıq avtonomiyalıq territoriyanı anıqtau mına eki bağıtta jürgizildi. Olar: BİRİNŞİ, wlttıq avtonomiyanı mejeleu boyınşa onıñ atauın twraqtandıru. Osı boyınşa üş atau wsınıldı: *ŞIğıs Türkistan avtonomiyalıq federaciyalıq respubilikası; *Wyğırstan avtonomiyalıq respubilikası; *Şınjañ avtonomiyalı respubilikası. EKİNŞİ, avtonomiyanıñ äkimşilik twrpatın anıqtau; Osı boyınşa: *Federeciyalıq twrpat; *Avtonomiyalıq oblıs jäne okurg twrpat; *Aymaq jäne audan därejeli avtonomiyalıq okurg twrpatı. Mejeleu komissiyası atalğan eki bağıtta saraptama nätijesin qorıtındıladı. Komissiya qorıtındısı boyınşa Şınjañ ölkesiniñ

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: