Bwl hattı osıdan eki jıl bwrın da salıp edim, orısşa. Endi şamam jetkenşe audarıp kördim. Tarihta qazaq “1731 jılı Reseyge bodan boldı” dep oqıtıp keledi. Osı üşin Äbilqayır handı jazğırğandar da köp. Jäne Peterbor arhivindegi nwsqa twzdıq bolıp keldi. Qazaqstandıq ğalım I. Erofeeva onı ısırıp qoyıp, Äbilqayırdıñ hatın tüpnwsqadan oqıp, qayta audardı. Sonda jalğan dünie jariya bolıp qaldı. 1731 jılı 8 qırküyekte Äbilqayır Reseydiñ qatın patşasına qwzırıña al, qızmetşiñ bolayın dep hat jazbağan eken. Sonda “üş ğasırlıq” degen äñgime beker bolıp şığadı. Eskertu: orısşa nwsqanı oqimın degen adam paraqşamnan tauıp alar. Al äzirge:
1) Irina Erofeeva audarması:
8 qırküyek 1730 jıl.
Wlı da meyirimdi, joğarı memlekettiñ barlıq jerin bileuşi märtebeli wlı imepratricağa qarapayım ötiniş bildiremiz. Künnen künge, jıldan jılğa memleketiñiz (Sizdiñ) wlğayıp, baylığı arta bersin.
Sizge, wlı märtebelim, bizdiñ ötiniş mınaday. Sizge qarastı estek-başqwrttarmen auızbirşilik bolmay twr.
Wlı märtebeli imperator, Sizdiñ qamqorlığıñız ben qoldauıñız arqılı tınıştıqqa qol jetkizu üşin Sizdiñ qwzırıñızdağı jayıqtıq estek Aldarbayğa qosıp öz elşimdi de jiberip otırmın. Osı Aldarbay Wlı märtebeli imperatorğa elşi swrağandıqtan, biz ¬- Äbilqayır han jäne qazaqtıñ qırıq bi-swltanı, Orta jüz ben Kişi jüz, mağan qarastı barlıq qaraşa basımızdı iip, qwp aldıq.
Jarlıq: Sizdiñ qızmetşileriñiz jayıqtıq estektermen kelisimge keleyik. Osınday jarlığıñızdı qabıl alamız.
Jiberilgen elşi Seyitqwlğa Qwlmambet basşı, birneşe qosşısı bar.
2) Arhivtegi, patşayım tilmaştarı audarğan nwsqa:
8 qırküyek 1730 j.
Peterbordağı märtebelige hat
Köp jerge ielik etetin wlı da meyirimdi, şappağattı, bay da parasattı imperatrica hanımnıñ biligin wzaq ete kör dep kün sayın, ay sayın, jıl sayın Qwdaydıñ raqımın tileymiz. Bizdiñ Sizge degen ötinişimiz mınada: Sizdiñ qaramağıñızdağı, Jayıqtıñ arğı betinde twratın estektermen asa jaqın bolğan emespiz. Wlı märtebelim, öziñizge tolıq moyınwsınatınımdı bildiru üşin Sizdiñ qwzırıñızdağı Aldarbayğa öz elşimdi qosıp jiberip otırmın. Bwl Aldarbay öziñizge, Wlı märtebelim, elşi jiber degendikten, biz – Äbilqayır han jäne onıñ qaramağındağı Orta jüz ben Kişi jüz qaraqwrım halqımen aldıñızda bas idik, biz Sizdiñ qızmetşiñizbiz, äri Jayıqtıñ arğı betindegi Sizdiñ başqwrt halqıñızben ımırada ömir süru üşin Sizdiñ qamqorlığıñız ben kömegiñizdi jwrt bolıp kütip otırmız.
Sizge baraqattı ömir tileymiz, äri Sizdiñ qwzırıñızğa ötemiz.
Hattı bergen Seyitqwl. Bas elşi Qwttımbet pen serikteri.
Pikir qaldıru