Azattıqtıñ Orıs qızmeti Kaliforniyadağı Guver institutınıñ qızmetkeri, ekonomist Pol Gregorimen, sayasattanuşı, Vaşingtondağı Kennan institutı direktorınıñ orınbasarı Devid Sattermen jäne Massaçusetstegi Endikot kolledjiniñ Qıtay boyınşa mamanı Vitaliy Kozırovpen osı jäne özge de mäselelerdi talqıladı. Djo Bayden prezident bolğalı eki aydan astı. Osı uaqıtta ol sırtqı sayasatta eşkim kütpegen äreketterge bardı. “Saylauğa qol swqsa, Resey Tramptı, al Qıtay Baydendi qoldaydı”. Bıltır prezident saylauında amerikalıq sarapşılar osılay dep keketken edi. Al is jüzinde Bayden Reseydi de, Qıtaydı da tañğaldırdı. Ol Putindi “kisi öltiruşi” dep atadı. Bwğan deyin AQŞ prezidentteriniñ eşbiri mwnday qadamğa barmağan. Sonımen qatar Bayden Gonkong avtonomiyasın şektegeni üşin Qıtay şeneunikterine eki ayda eki sankciya saldı. Al bwl sankciyalardıñ birinşisi Aq üy ökilderi men Qıtay şeneunikteri kezdesuine bir kün qalğanda jariyalandı. Jaña prezident AQŞ-tıñ jaqın jaqtastarımen aldın ala kelissöz de jürgizdi. Onda Qıtay men Reseyge qatıstı birıñğay amalğa köşu turalı aytıldı.

“BAYDENNİÑ TİLİ ÖTKİR, AL SAYASATI JWMSAQ”

Bwl äreketter men mälimdemeler osı sarında jalğasa ma? Bayden äkimşiliginiñ alğaşqı qadamınan qanday qorıtındı jasauğa boladı? Pol Gregori bılay deydi: – Meni mälimdemeler emes, naqtı sayasat qızıqtıradı, – deydi Pol Gregori. – Tramptıñ Kreml'ge qatıstı mälimdemeleri jwmsaq boldı. Ol “Putin kisi öltiruşi me?” degen swraqqa jauap bermedi. Biraq Tramp äkimşiliginiñ äreketi qatañ boldı. Mısalı retinde “Soltüstik ağın-2″ gaz qwbırına baylanıstı sankciyalardı atap ötu jetkilikti. Bayden äkimşiliginiñ wstanımı bwğan müldem qarama-qayşı. Mälimdemeleri ötkir, al sayasatı jwmsaq. Baydenniñ Putin turalı swraqqa bergen jauabı tosınnan boldı ma, älde onı prezident äkimşiligi Kreml'ge közqarasın körsetu üşin aldın ala dayındağan ba? Mine, osını bilgim keledi. Sebebi, Aq üy “Soltüstik ağın-2″ gaz qwbırı qwrılısın toqtatatınday sankciyanı äli de salmadı. Al Putin üşin gaz qwbırı – eñ mañızdı sayasi joba. Amerikanıñ resmi mälimdemelerinde naqtılıq joq. Bayden gaz qwbırı “Europa üşin jaqsı ideya emes” deydi. Bwl sonşalıq batıl mälimdeme emes. Bayden “Memlekettik hatşı Blinken gaz qwbırına qatısı bar firmalarğa eskertu jasadı. Olarğa da sankciya salınuı mümkin” dedi. “Mümkin” dep otır. Bir sözinde ol “Soltüstik ağın-2″ jobasın toqtatu tım keş ekenin moyındağan. Oğan qosa Bayden Germaniyamen arazdasqısı kelmeydi. “Tramp Germaniyağa dörekilik jasadı, sol sebepti Berlinniñ gaz qwbırına aqşa saluı qatelik desek te, bwl şeşimdi qoldau kerek” deydi. Meniñşe, Bayden äkimşiligi ötkir mälimdemelerdi batıl ärekettermen ilip äketedi deuge negiz joq. Biraq bwl tek boljam. Qorıtındı jasauğa äli erte, sebebi Bayden prezident bolğalı köp uaqıt ötken joq. – “Aq üy batıldıq tanıtpadı, qatañ sankciya salu kerek” degen key zañ şığaruşılarğa Bayden “Trampqa qarağanda odaqtastarmen birlese äreket etkimiz keledi” dep jauap berdi. Onıñ Tramptan özgeşeligi osı bolmaq. Sonımen qatar äkimşilik sankciya saluğa uaqıt kerek ekenin, al birlesken sankciyalar anağwrlım tiimdi ekenin de ayttı. – Biz qazir Resey şeneunikterine birqatar şekteu qoyatın Europa sankciyaları turalı ayta alamız. Qazir bärin “Vladimir Putinniñ aynalasındağı adamdarğa sankciya salına ma?”, “Soltüstik ağın-2″ jobasına soqqı jasala ma?” degen swraq qızıqtıradı. Naval'nıydıñ adamdarı da Putinniñ aynalasındağılarğa sankciya saludı wsınğan edi. Osı äreketter nemese äreketsizdik Batıstıñ Kreml'ge qatıstı naqtı wstanımın körsetedi. Eger bwl qadam jasalmasa, qoqan-loqınıñ bäri söz jüzinde ğana qaladı.

SANKCIYALAR TIİMDİ ME?

– Cizdiñ aytuıñızşa, sankciya Bayden äkimşiliginiñ Kreml' turalı şınayı wstanımın körsetedi. Biraq sankciyalardıñ tüpki maqsatı ne? Olar Putinge qattı qiındıq tuğızıp jatpağan siyaqtı. – Sankciya salamız dep qorqıtıp, sonıñ arqasında “Soltüstik ağın-2″ gaz qwbırı qwrılısın tağı eki jılğa sozdıq. Naqtı bağıttalğan sankciyalar nätije beredi. Biraq wzaq merzim twrğısınan olar tiimdi bolmauı mümkin. Sankciyanı qoldaytındar şekteu şaraları Kreml'diñ äreketin özgertedi dep ümittenedi. Bwğan qalay qol jetkizuge boladı? Naval'nıy jaqtastarınıñ aytuınşa, Putinniñ janındağı adamdarğa, yağni, sovettik “Politbyuronıñ” balamasına qatañ sankciya salınbayınşa, Putin sankciyalardı op-oñay aynalıp ötedi. Rasımen, Amerikanıñ bas prokurorğa sankciya salğanınan oğan kelip keteri bar ma? Sankciyalar köp salındı, biraq osı künge deyin olardıñ Kreml'ge eş mäni bolmadı. – Aq üyge Djo Bayden kelgeli Mäskeu men Pekin Amerikağa qarsı al'yans ideyasın qayta jüzege asıra bastadı. Eki el de Baydendi sınap otırğan siyaqtı. Jaqında Resey men Qıtaydıñ sırtqı ister ministrleri kezdesu ötkizdi. Onda da AQŞ-tı qattı sınadı. Bwl jolı Qıtay Kreml'den de asıp tüsti. Pekin AQŞ-pen baylanıs ornatqalı tarihta alğaş ret Amerikanıñ memlekettik hatşısın jariya türde jazalamaq boldı. Blinken Ankoridj qalasında eki eldiñ sırtqı ister ministrleriniñ kezdesuinde Qıtaydı sınağan edi. Mäskeu men Pekin Baydenniñ jigerin jete bağalamauı mümkin be?

– Uaqıt körsetedi. Pekin Baydenniñ Barak Obama äkimşiliginde vice-prezident bolğan täjiribesine qarap, Qıtayğa qarsı jigersizdik tanıtadı dep oylaydı. Olar Baydendi sınap otır. Alyaskadağı amerika-qıtay kezdesuinde qıtay delegaciyası basşısınıñ sözin qorlıq dep sanaymın. Ol barlıq diplomatiyalıq norma men ädepti wmıtıp, AQŞ-qa auır ayıp taqtı. Şın mäninde, Qıtaymen baylanıs –Bayden äkimşiligi üşin de ülken sın. AQŞ Pekinniñ Gonkongtegi demokratiyağa qarsı äreketterine jauap beruge mäjbür boladı. Tayvan'dağı jağday da uşığıp twr. Qıtay Tayvan'ğa äskeri şabuıl jasauı da mümkin. Mwnıñ bäri öte qauipti, sebebi Pekin Baydenniñ tözimin sınaymız dep artıq ketui mümkin nemese “Bayden – älsiz prezident” degen oymen äreket etui mümkin, – deydi Pol Gregori.

“BAYDEN AMERIKANIÑ İŞKİ PROBLEMALARIN ŞEŞUGE KÜŞ SALADI”

Bolaşaqta Bayden Amerikanıñ işki problemalarına nazar audaradı. Sondıqtan onıñ Reseyge nemese Qıtayğa qarsı akciyalarğa baruı ekitalay deydi Uil'yam Pomeranc: – Reseymen qarım-qatınasta ondağı adam qwqıqtarı mäselesine keyingi tört jılğa qarağanda köbirek män beretin sekildimiz, – deydi Uil'yam Pomeranc. Reseydiñ AQŞ-qa qarsı kiberoperaciyaları qarım-qatınastı uşıqtıruı mümkin. Meniñ oyımşa, Resey hakerleriniñ AQŞ ministrlikterine, zertteu ortalıqtarı men äskeri korporaciyalarına şabuılı turalı aqparat Reseydi SWIFT halıqaralıq tölem jüyesinen şığaruğa äkelui ıqtimal. Bwl turalı Resey basılımdarı da jazdı. Biraq Djo Bayden Amerikanıñ işki problemaların şeşuge küş saladı dep oylaymın. Bwl jöninde onıñ ülken josparları bar: Kongrestiñ memlekettiñ infraqwrılımına salınatın investiciya bağdarlamaların maqwldauı, salıq pen saylau reforması. Bwl tüsinikti de. Boljauımşa, Putin de eñ aldımen Reseydiñ işki probelamaların şeşuge tırısadı. Soñğı jıldarı ol AQŞ-pen baylanısın işki sayasi maqsattarğa qol jetkizu üşin paydalandı. Öz tanımaldığın arttıru üşin antiamerikanizmge jügindi. Biraq qazir oğan memleketti qırküyek ayındağı Duma saylauına dayındau kerek. Putinniñ äreketi onıñ äleumettik sayasatqa basımdıq bergenin körsetedi. Mağan Resey Konstituciyasına bıltır engizilgen özgeris äleumettik problemalardı şeşu üşin engizilgendey körindi.

“DJO BAYDEN QAJET BOLSA RESEYGE QARSI NAQTI ÄREKETKE BARA ALADI”

Eger Kreml' öz äreketimen Aq üydi naqtı äreketterge baruğa mäjbürlemese, Bayden äkimşiligi Reseydi elemeytin de şığar deydi Uil'yam Pomeranc: – Meniñşe, Djo Bayden qajet bolsa Reseyge qarsı naqtı äreketke bara aladı. AQŞ-tağı Resey hakerleriniñ äreketinen keyin sankciyalar artadı dep oylaymın. Kreml'diñ Amerikağa qauip töndiretin äreketteri de sankciya saluğa mäjbürleui mümkin. Kreml'diñ qastıq äreketteri bolmasa, Bayden Reseymen taytalasa qoymas. Eki taraptıñ teketiresti uşıqtıruğa nieti de, ıqılası da joq. Bwl jağday özgerui de mümkin. Sebebi Putin öz maqsatına jetu üşin tosınnan payda bolğan kez kelgen mümkindikti qalt jibermeytinin birneşe märte körsetti, – deydi Uil'yam Pomeranc. Devid Satter Baydenniñ Resey prezidenti turalı swraqqa jauabı negizinde qorıtındı jasamauğa şaqıradı: – Onıñ aytqanına qattı män bermes edim, sebebi bwl jay ğana qoyılğan swraqqa jauap edi. Reseyge qatıstı wstanım boyınşa Baydenge qısım körsetilip otır. Öytkeni demokrattar tört jıl boyı respublikaşıldardı Putindi wnatadı dep sögip keldi. Tramptan “Putin kisi öltiruşi me?” dep swrağanda, ol “Biz de adam öltiremiz” dep ayttı. Sondıqtan Baydenniñ “Putin – kisi öltiruşi” degenge kelisuden basqa amalı bolmadı. Bwrın Hilari Klinton, Florida senatorı Mark Rubio sekildi ıqpaldı adamdar da solay degen. Meniñşe, amerikalıq sayasatkerlerde “orıs liderleri adam öltiredi” degen bir bwlıñğır pikir qalıptasqan. Biraq olar mwnıñ mañızın tüsinbeydi, bayıbına barmaydı. Bwl ayıptardıñ halıqaralıq qatınastar üşin, reseylik liderlerdiñ äreketi üşin mañızı bar ekenin bağalay almaydı. “Putin degen kim?” degen swraqqa olar ädet boyınşa jattandı sözben jäne amerikalıq stereotiptermen jauap beredi. – Amerika prezidentteriniñ bwğan deyin basqa memleket basşısın “kisi öltiruşi” dep atağanı esimde joq. Bwl kezdeysoq jauap boldı dep aytu qiın. Ädette, prezidentter mwnday swraqtarğa dayın boladı ğoy.

– Bwl, ärine, Obama äkimşiligi kezindegi Baydenniñ äreketine kereğar. Hillari Klinton da qayta retke keltiru sayasatı avtorlarınıñ biri bolğan edi. Olar işki sayasi sebepterge baylanıstı wstanımdarın özgertedi. Eñ bastısı, Reseyge degen qatınas ünemi sayasatkerlerdiñ işki müddelerine, Amerikanıñ işki sayasatına qaray anıqtaladı. Sondıqtan “Baydenniñ jauabı onıñ Reseydegi jağdaydı tereñ tüsinetinin körsetedi” dep oylay qoymaymın. Dese de, prezident mwnı ayttı eken, demek Reseydiñ aşıq qılmısına köz jwma qaramauğa stimulı bar. Qalasañ da, qalamasañ da, bwl – jaqsılıqtıñ nışanı deuge boladı.

“MÄSKEU BATISTIÑ RESEY QILMISI TURALI AŞIQ AYTQANIN QALAMAYDI”

– Alğaşqı äreketterge qarap Baydenniñ Reseyge qatıstı sayasatınıñ qanday bolatının aytuğa bola ma? Mısalı, ol Europamen birigip, Kreml'ge sankciyalar salu turalı ayttı.

– Bwl öte mañızdı, biraq men bwl jağdaydıñ bwrınğıdan nemen erekşelenetinin körip twrğan joqpın. Tramp NATO müşelerin ortaq qorğanısqa köbirek aqşa töleuge köndirgisi keldi. Bwğan belgili bir deñgeyde qol jetkizdi de. Baydenniñ “Soltüstik ağın-2″ jobasına közqarası köp närseni körsetedi. Tramp bwl jobanı toqtatuğa tırıstı. Al Resey äreketine Baydenniñ qalay jauap beretinin bilmeymiz. Europalıq serikterine qısım körsetui ıqtimal. Äzirge Baydenniñ sözinen özgeris bayqauğa boladı, onıñ soñı äreketke wlasuı mümkin. Äsirese bolaşaqta qoldau tapsa. Ärine, Mäskeu Batıstıñ Resey qılmısı turalı aşıq aytqanın qalamaydı, işki cenzurası bolğanın qalaydı. Reygan bilikke kelgende, sovet liderleri kez kelgen qılmıs jasauğa dayın ekenin ayttı. Bwl sözi ras bolsa da, halıqaralıq janjal şıqtı. Putin rejimi jwrt Reseydiñ qılmısı turalı jaq aşpasa deydi. Biraq Bayden Kreml' jasağan qılmıstardı ayta bastasa, eger qanday da bir äreketke barsa, bwl ärine öte mañızdı. Meniñşe, bwl alğaşqı belgilerdiñ biri boladı. Putin qazir bireudi ulasa nemese öltirse, Bayden jauap beruge mäjbür boladı. Adamdar onıñ esine salıp, “Siz onı kisi öltiruşi dep ayttıñız, endi ne aytasız?” dep esine salıp twradı. – Qazir Kreml' mazasızdanıp jatqan da bolar. Sebebi Tramp bilikte bolğan tört jılda onı Putindi jaqtaydı dep ayıptağan adamdar Aq üyge keldi jäne olar sol sözinen bas tartpadı. – Meniñ oyımşa, Kreml'ge qarsı tolqın 2016 jılı bastaldı. Prezident saylauı kezinde Reseydi wnatatındarın aşıq bildirip jürgen demokrattar Mäskeudi aşıq ayıptadı. Bwl, sirä, memleket işindegi jağdaydı uşıqtırıp jiberdi. Reseydi sınauşılar, onıñ Trampen söz baylasqanın aytuşılar Reseydiñ şınayı qılmısına, Reseydegi jäne halıqaralıq qatınastardağı şınayı problemalarğa nazar audarmaytını ökinişti. Sebebi eger Boris Nemcovtıñ öltiriluin nemese malayziyalıq “Boingtiñ” atıp tüsiriluin alsañız da, Europadağı şeşen emigranttar men qaşqındardı öltiru nauqanın alsañız da, bwl – öte ülken mäsele. Eger Resey men onıñ liderleri işinde amerikalıqtar otırğan wşaqtı joyuğa boladı dep eseptese (wşaqta şınımen bir amerikalıq boldı), bwl Amerika üşin de, halıqaralıq qauımdastıq üşin de kürdeli mäsele emes pe? Reseydiñ saylauğa aralasqanı turalı äñgime eşteñe özgertken joq. Biraq işki sayasi şielenisti tuğızdı. Bwl – bwrmalanğan körinis. Eger biz Reseyge älemdik tarih jäne sayasi qatınastar ob'ektisi retinde qarasaq, onda sonday memleket qazirgi basqaru stilimen, qazirgi qwndılıqtarımen bolaşaqta qanday qauip töndire alatının oylau kerek. – Tayau aradağı jağday şe? Qazir Resey äskerileriniñ Ukraina şekarasında şoğırlanuına qatıstı qauip bar. Qarulı qaqtığıs bola qalğan jağdayda, Vaşington qanday äreketke baruı mümkin? – Bwl ukrainalıqtardıñ özin qorğau qabiletine baylanıstı. Ukrainağa qarsı ülken qarsılıq akciyası bolsa, Amerikalıq sayasi jağday Baydenniñ aytarlıqtay reakciyasın qajet etedi, – deydi Devid Satter.

“AMERIKA ÖZİ WMTILĞAN JAHANDANUDIÑ QWRBANI BOLIP OTIR”

Qıtay Donal'd Tramppen tört jıldıq teketiresten keyin üziliske ümittengen edi. Bolmay qaldı. Bayden Qıtaydıñ wyğırlarğa qatıstı äreketterin, Gonkongtegi azamattıq bostandıqtıñ şekteluin birneşe märte qattı sınadı. Sonımen qatar ispen de körsetti: joğarı lauazımdı qıtay şeneunikterine qarsı sankciya saldı. Vitaliy Kozırevtiñ aytuınşa, Bayden äkimşiligi Tramp äkimşiliginen kem äreket etpeydi. Biraq oğan qarağanda wyımdasqan türde, äri tiimdi äreket etui mümkin.

– Eñ bastısı – AQŞ-tıñ qanday jağdayda jauap qaytaratını. Qazir AQŞ-qa Qıtaydan qauip tönip twr, öytkeni Amerika özi wmtılğan jahandanudıñ qwrbanı bolıp otır, – deydi Vitaliy Kozırev. – Olar Qıtayğa liberaldı ekonomikalıq tärtip jüyesine enuge jol aştı, amerikalıq zañdar men instituttardı qoldana otırıp Amerika narığına kiruge mümkindik berdi. Ärine, Pekin AQŞ-qa Resey siyaqtı aşıq qarsı şıqpaydı. Qıtay öz standarttarına say asıqpay äreket etedi. Qıtay Amerika müddesine belgili bir qwrılımdıq qauip töndire bastadı. Al Bayden äkimşiligi jüyeli qarsılıq faktorın eskerip äreket etedi. Meniñşe, AQŞ pen Qıtay arasındağı köptegen baylanıstı eskersek, bwl jağday qatañ teketireske aynalmaydı. Ärine, Alyaskadağı kelissözder Qıtaydıñ erekşe wstanımın körsetti. Amerikanıñ qazirgi äkimşiligine sınmen qaraytının tanıttı. – Amerika prezidentteriniñ işinde birinşi bolıp Pekinge jariya türde qarsı şıqqan Tramp boldı. Ol Qıtay tauarlarınıñ importına tarif engizip, Qıtaydağı amerikalıq kompaniyalardıñ qwqıqtarın taptamaudı talap etti. Sol talap orındalğanda ğana Amerika narığına jol aşatının ayttı. Sonımen qatar ol Europa elderin Qıtaydıñ wyalı baylanıs tehnologiyasınan bas tartuğa şaqırdı. YAğni, ol Qıtaymen ekonomikalıq soğıs aştı. Onıñ aldındağı prezidentterdiñ bwğan batılı jetpedi. Al Bayden estafetanı jalğay ma? – Negizinen, Tramp Amerika narığında eksporttan tabıs tabu mümkindigin Qıtayğa satqısı keldi. Biraq Qıtaydıñ işki ekonomikalıq sayasatın özgertudi talap etti. AQŞ qarjı ministri Mnuçin Qıtayğa jii barıp twrdı. Ol Qıtaydağı ekonomikalıq sayasattıñ qwrılımdıq özgerisine, eldegi şeteldik firmalardıñ qwqığın keñeytuge qol jetkizge tırıstı. Bwl Qıtay basşılığınıñ narazılığın tuğızdı. Amerika Qıtay memlekettik käsiporındarın subsidiyalau sayasatınıñ, qarjılıq sayasattıñ özgeruinsiz amerikalıq kompaniyalarğa qıtay kompaniyaarımen teñesu qiınğa soğatının tüsindi. Qıtayğa äser etudiñ ekinşi jolı – tikeley qısım, yağni, balama mehanizm qwru. Qazirgi tañda amerikalıq baspasöz de, amerikalıq sarapşılar da Amerikanıñ öz jelilik seriktesterin qwruı kerek ekenin aytıp jür. Osılayşa, AQŞ Qıtaydıñ ıqpalın, äsirese Euraziyadağı ıqpalın tömendete aladı. Bayden äkimşiligi osı öñirde Qıtaydı ığıstıru üşin ekonomikalıq jäne sayasi al'yanstar qwruı mümkin. Sonday-aq ol Tramptıñ sankciya elementteri bar qısım körsetu ädisin de paydalana beredi. Bwl ädis Qıtay delegattarınıñ Alyaskağa kelgen kezinde de qoldanıldı. Delegaciya kelerden bir kün bwrın qıtay funkcionerlerine sankciya jariyalandı. – AQŞ-tıñ memlekettik hatşısı men Qıtay sırtqı ister ministriniñ Ankoridjdegi kezdesuinde qıtaylar eki minuttıq kirispe sözdiñ ornına 20 minut boyı Amerikanı ayıptap söz söylep tañğaldırdırdı. Olar eşqaşan bwlay istegen emes. – Bwl Putinniñ Myunhendegi 2007 jılğı sözin eske tüsirdi. YAğni, Batıstıñ aytıp jürgen demokratiyasına kümän keltiruge bolatının bükil älemge jariya türde körsetu. Amerika Qwrama Ştattarı qoldanatın ädister tiimsiz jäne AQŞ-tıñ özine keri äserin tigizedi dedi qıtaylar. Olar Qıtaydıñ seriktestik barısında tek beybit sayasatqa jüginetinin, al bwl AQŞ-tıñ sayasatına qarama-qayşı keledi dep mälimdedi. Bwl Qıtay üşin sätti, biraq Amerikanı ızalandırğan piar-akciya boldı. – Sonda bwl sovet nasihatı stilindegi propagandalıq şabuıl boldı ma? – Bwl sözderdiñ Qıtaydıñ işki sayasatına da äseri bar. Qıtayda Si Czin'pinniñ tım artıq ketip jatqanın aytıp jürgen toptar bar. Olar Si Czin'pinniñ AQŞ-pen baylanısqa nwqsan keltirgenin, Amerikamen özara baylanıs kezinde qol jetkizilgen ekonomikalıq jetistikterdi de kümändi jağdayda qaldırğanın aytadı. Bwl jerde qıtay halqınıñ partiottıq sezimin oyatu üşin qatañdıq tanıtu mindeti twrğan. Bwl jağday barlıq qıtay arnalarınan körsetildi. Meniñ oyımşa, qıtay halqınıñ köp böligi kördi. Qazir Qıtay sayasatta, äsirese, iri derjavalarmen qatınasta, konfuciylik bayıptı qatınastan ketip jatır. – Osı konfuciylik bayıptı ädisten ketu söz jüzinde emes, is jüzine ötui mümkin be? Tayvan'dağı jağday sekildi? Bwl turalı qazir köp aytılıp jür. – Qıtay küşi-quatın sezingen şığar. Meniñ äriptesterim Qıtay 2022 jılğı Olimpiada oyındarınan keyin Tayvan'dı qosıp aluğa tırısadı dep jatır. Si Czin'pinniñ “Qırımın” qaytaru äreketi. – Bayden äkimşiligi Qıtaymen qarım-qatınasqa mañızdı qadam jasay ma? – Meniñ oyımşa, AQŞ Pekinmen qanday da bir jolmen mämilege kele aladı, biraq oğan kümänim bar. Olay bolmasa, qaqtığısqa dayındalu kerek. Sondıqtan Japoniya, Avstraliya, AQŞ jäne Ündistan arasında Ündi-Tınıq mwhit strategiyası ayasında törtjaqtı odaq qwru turalı kelissöz jürip jatır. Onı Tramp äkimşiligi qabıldamadı, biraq keri qaytarmadı da. Äzirge AQŞ Qıtaydı toqtata alatınına senimdi. Ol älsizdeu, biraq üş, tört, bes jıldan keyin Qıtay Amerika Qwrama Ştattarına zaqım qarsı şığuı da mümkin. Azat Europa / Azattıq radiosı