Tamızdan beri Resey äskeri men “Vagner” jaldamalı tobı Birinşi düniejüzilik soğıs kezindegidey Bahmutqa qwrlıq äskerin jwmsap, Ukraina qorğanısın bwzu üşin üzdiksiz şabuıl jasap jatır.

Keyingi aylarda Ukraina eldiñ soltüstigindegi Har'kov oblısı men Dneprdiñ batıs jağalauındağı Herson aymağında qarımta şabuıldı üdetip, bwl mañdağı şayqas nazardan tıs qalğan.

Biraq jeltoqsan ayında şabuıl küşeyip, Resey äskeri Bahmuttı üş jağınan qorşauğa aldı. Qorşaudağı Ukraina äskerine qaladan şığatın bir ğana jol qalğan. Aldağı birneşe künde Bahmut tolıqtay Reseydiñ qolına ötui mümkin.

Sonımen bwl şayqastıñ mäni bar ma?

Äskeri sarapşılar men soğıstı baqılauşılar üşin Bahmuttıñ strategiyalıq mañızına qarağanda simvoldıq mäni joğarı. Lugansk oblısınıñ äkimşilik şekarasınan batısqa qaray 20 kilometr jerde Bahmutka özeniniñ jağasında ornalasqan 70 mıñ halqı bar qala şarabımen jäne twz şahtasımen tanımal bolğan.

Bahmut qalası aynala qırat-töbemen qorşalğan aşıq jazıqta, negizgi joldar toğısında ornalasqan.

Oylı-qırlı bolğandıqtan, qala minometpen atqılauğa ıñğaylı. Qalanıñ jol torabında ornalasuı äsker men tehnikanı erkin tasımaldauğa mümkindik beredi.

Resey äskeri jeti-segiz aptadan beri Bahmuttı alu üşin şabuıldı üdetip jatır, qala birneşe kün işinde qwlauı mümkin. 

“Qalanı qorğap qaluğa qauqarımız jetetin siyaqtı. Öte auır. Jaudıñ üzdiksiz şabuılına toytarıs beru qiın. Qalağa kirip-şığu qiındadı. Biraq azıq-tülik, oq-däri jetkizu, jaralı jauıngerlerdi alıp ketu toqtağan joq” deydiUkrainadağı 5-şabuıldauşı brigadanıñ jauıngeri YUriy Sırotyuk.

Ukrainanıñ joğarı basşıları, birinşi kezekte, prezident Vladimir Zelenskiy Bahmuttı qorğau jalğasatının ayttı.

“Ukrainanıñ bas qolbasşısı, general Valeriy Zalujniy men basqa da komandirler Bahmuttı qorğau operaciyasın jalğastırudı qoldap otır” delingen 6 naurızda şıqqan Zelenskiy äkimşiliginiñ mälimdemesinde.

Sol küni tünde jariyalağan videosında Zelenskiy bılay dedi: 

“Äskeri basşılıq keri şeginbeu turalı şeşimdi birauızdan qoldadı. Basqa poziciya bolmadı. Bas qolbasşığa Bahmuttağı jauıngerlerge qosımşa küş jiberudi tapsırdım”.

Batıs şeneunikteri barınşa saq boluğa tırısıp baqtı.

“Ukraindar Bahmuttıñ batısına qaray şeginetin bolsa, mwnı operativ nemese strategiyalıq sätsizdik dep qabıldamaymın. Janın salıp Bahmuttı qorğap jatqan jauıngerlerdiñ eñbegin joqqa şığarğım kelmeydi. Biraq Bahmut strategiyalıq emes, simvoldıq mänge ie. Sondıqtan orıstar qalanı basıp alğan künniñ özinde bwl soğıs barısı özgerdi degendi bildirmeydi” dedi 6 naurızda AQŞ-tıñ qorğanıs ministri Lloyd Ostin. 

“Bwl Ukrainanıñ qalanı qorğau qabiletin tejeui mümkin, biraq olardıñ küresin toqtatpaydı. Resey bwl maqsatqa köp şığındalıp, qanşa adamın qwrban etti. Sondıqtan jaqında ukraindar qaladan ketuge mäjbür boluı mümkin” dep jazdı Avstraliya äskeriniñ bwrınğı general-mayorı, Resey äskeri doktrinası boyınşa sarapşı Mik Rayan.

UKRAINA MEN RESEYDİÑ ŞIĞINI BİRDEY

Bahmuttı qorğauğa bir sebep bolsa, sarapşılar onı bılay tüsindiredi: bwl Har'kov oblısına şabuıl aldındağı taktikağa wqsaydı, ukraindar Resey äskerin şığınğa wşıratıp, köktem men jazdağı şabuıldar aldında älsiretkisi keledi.

Äskeri sarapşılardıñ sözinşe, Reseyge Bahmuttı soltüstik, şığıs pen batıstan qorşauğa alu qımbatqa tüsken: keyingi aylarda maydanda qaza tapqan bir ukrainğa jeti-segiz orıs jauıngerinen kelgen. NATO-nıñ atı-jönin jasırın qaldırudı swrağan ökiletti qızmetkerleri de CNN-ge bergen swhbatında osı derekti rastağan.

“Jalpı alğanda, qarsılastıñ taktikası özgergen joq. Ukraina äskerine qarsı şabuılğa “tiri et tolqını” ağılıp jatır” dedi 1-arnaulı brigada ökili Taras Berezovec «Nastoyaşee vremyağa» bergen swhbatında.

Sarapşılar qazir Ukraina men Reseydiñ şığını birdey dep bağalap otır.

“Bahmuttıñ strategiyalıq mäni – qarsılastı barınşa älsiretip, äl-därmeni qalğanşa şayqasu. Öytkeni 2023 jılğı soğıs barısına osı şayqas şığını edäuir äser etedi. Qazir qay taraptıñ alda kele jatqanın aytu qiın” deydi ükimet qarjılandıratın wlttıq strategiyalıq zertteuler institutınıñ sarapşısı Nikolay Beleskov.

Soğıstı zertteu institutı da osı pikirge qosıladı.

Amerikalıq saraptama ortalığınıñ zertteuinde: “Resey äskeri şabuılın birneşe ay boyı jalğastıruğa tırısadı. Bwl Ukrainağa bastamanı öz qolına aluğa mümkindik beredi” delingen.

Ukrainanıñ Bahmut üşin küresine Reseydiñ osı öñirge jibergen äsker qwramı da äser etip otır.

Jaqında Bahmutqa barıp kelgen amerikalıq sarapşı, äskeri-teñiz taldau ortalığınıñ qızmetkeri Maykl Kofman Twitter paraqşasında “Ukraina Bahmuttı jankeştilikpen qorğau arqılı Reseydiñ oq-däri qorı men jauıngerler sanın azayttı. Biraq bwl strategiya keri nätije berui mümkin. Öytkeni Ukraina şabuılğa resurs ünemdep otır. Bwl mañızdı operaciyada jeñiske jetuge kedergi keltiredi” dep jazdı. 

“SOĞIS STRATEGIYASI NAŞAR”

Resey äskeri Bahmuttı alsa, maqtanuğa sebep tabılar edi. Öytkeni osığan deyingi Ukrainanıñ jeñisi Resey äskerindegi jüyeli mäselelerdiñ betin aşqan.

Reseydiñ qorğanıs ministri Sergey Şoygu 7 naurızda “Bahmuttı alsaq, Doneck oblısına jol aşıladı” dep mälimdedi.

Bahmut şayqasında köbine mobilizaciya kezinde äskerge alınğan, dayındığı tömen jauıngerler men “Vagner” tobınıñ ügitteuimen jazasın jeñildetu üşin soğısqa baruğa kelisken twtqındar qırılıp qaldı.

Batıs şeneunikteriniñ mälimetinşe, “Vagner” tobına 50 mıñ twtqın qosılğan. Olardıñ barlığı derlik Bahmut şayqasına jiberilgen.

“Bwl – Bahmuttı aludıñ soñğı mümkindigi. Olar jergilikti jerde bolsın jeñiske jetuge tırısadı” deydi Ukraina şığıs äskeriniñ baspasöz hatşısı, polkovnik Sergey Çerevatıy.

“Vagner” tobınıñ basşısı Evgeniy Prigojin Bahmuttı jaulap alğanın kemi eki ret aytqan. Ol Ukraina küşteriniñ közin joyuğa uäde bergen.

«Vagner» äskeri tobınıñ jetekşisi Evgeniy Prigojin Reseydiñ sırtqı ister ministrligimen jwrt aldında taqasıp otırğanı belgili. Soğıs kezinde sayasi tanımaldığı artqan ol Bahmuttı qorğanıs ministrligine qarsı şoqpar retinde paydalanğısı keletindey.

Ukraina men Batıs şeneunikteri Bahmuttı şabuıldap jatqan “Vagner” äskeriniñ qwramı özgerip, top qatarı käsibi dayındıqtan ötken, täjiribeli jauıngerlermen tolığa bastağanın aytadı.

Keyingi aptalarda Prigojin «Vagner» tobına arnalğan oq-däri qorı azayıp bara jatqanın aytıp şağınğan. Bwrınıraqta Prigojinniñ jaqtastarı Şoygu men Resey bas ştabınıñ basşısı, general Valeriy Gerasimovqa qarsı şıqqan.

“Orıstar Bahmuttı alsa, qirağan qalağa ie boladı. Qalanıñ strategiyalıq mañızı tömen. Onda okkupaciyalıq küşterge kömek bolatın infraqwrılım qalğan joq. Reseydiñ Bahmuttı jaulap aluğa sonşa küş jwmsağanı olardıñ soğıs strategiyasınıñ naşarlığın körsetedi” dep jazdı sarapşı Mik Rayan.

Azat Europa / Azattıq radiosı