Astanada Qazaqstanda jappay qırıp joyatın qarudı qwrtu boyınşa halıqaralıq seminar aşıldı
kerey.kz
Ü.j. 1 mausımda Astanada «Nann-Lugar bağdarlamasınıñ sındarlı auızşa tarihı» jobası ayasında «Jahandıq qauipsizdikke qauip-qaterlerdi azaytu: Qazaqstan tağılımı» attı halıqaralıq seminar öz jwmısın bastadı.
Atalğan joba 1990-şı jıldardıñ basında AQŞ senatorları Sem Nann men Riçard Lugar bastamaşı bolğan Qauip-qaterlerdi birlesip tömendetu (CTR – QBT) bağdarlamasına qatıstı qwjattar men mälimetterdi, oğan qatısqan sarapşılardıñ auızşa estelikterin jinaqtaudı jäne jüyelendirudi közdeydi. Bağdarlama KSRO men AQŞ arasında Şabuıl jasauşı strategiyalıq qarulardı joyu turalı Şarttıñ qağidattarın iske asıruda Keñes odağınıñ mwragerleri atanğan Qazaqstan, Belarus', Resey jäne Ukrainağa naqtı järdemdesudi közdeydi.
Seminarğa qatısuşılar arasında Nann-Lugar bağdarlamasın jüzege asıruğa atsalısqan 30-ğa juıq Qazaqstan, Resey jäne AQŞ-tıñ diplomattarı, äskerileri, ğalımdarı men sarapşıları bar.
Seminardıñ aşıluında Qazaqstan Respublikası Parlamenti Senatınıñ Törağası Q.K. Toqaev söyledi. Öz sözinde ol Qazaqstan Respublikası Prezidenti – Elbası N. Nazarbaevtıñ jappay qırıp joyatın qarudan erikti türde bas tartu jönindegi tarihi şeşimin iske asıruğa Nann-Lugar bağdarlamasınıñ şeñberindegi Qazaqstan, Resey jäne AQŞ arasındağı üşjaqtı ıntımaqtastıqtıñ ülken mañızdılığın atap ötti.
«YAdrolıq mwradan bas tartu strategiyalıq twrğıdan jalğız dwrıs şeşim boldı, sebebi ol elimizge älemdik qauımdastıqta layıqtı orın aluğa mümkindik berip, 190 milliard dollar investiciyalardı tartu arqılı ekonomikada tabıstı reformalardı jüzege asıruğa jağday jasap, aqırına kelgende qauipsizdigimizdi qamtamasız etti. Oğan qosa, Qazaqstan yadrolıq qarusızdanuğa qol jetkizu maqsatında basqa memleketterden de batıl qadamdar jasaudı talap etuge moral'dıq jäne sayasi qwqıqqa ie boldı», – dep atap ötti osı twrğıda Senat Törağası.
Öz kezeginde QR Sırtqı ister ministri E.Ä. Idırısov «Nann-Lugar bağdarlamasınıñ sındarlı auızşa tarihı» bağdarlaması Qazaqstannıñ yadrolıq jäne basqa da jappay qırıp joyatın qarudı taratpau salasındağı bastamaların ilgeriletu boyınşa bas seriktesteri bolıp tabılatın AQŞ jäne Reseydiñ memlekettik organdarı men sarapşılar qoğamdastıqtarımen üylesimde jüzege asırılıp otırğanın erekşe atap körsetti.
Sırtqı ister ministriniñ pikirinşe, «jobanıñ maqsatı jappay qırıp joyatın qarulardı taratpau qağidattarına negizdelgen jäne atalğan qarudıñ qoldanısımen qaqtığıs qauipin tömendetudi közdeytin keleşektegi memlekettik sayasattı qalıptastıru üşin osı kürdeli saladağı ıntımaqtastıqtan tağılım alu bolıp tabıladı».
QR Energetika ministri V.S. Şkol'nik söylegen sözinde täuelsizdigimizdiñ alğaşqı küninen bastap Prezident N. Nazarbaev jappay qırıp joyatın qarudı öndiru jäne saqtau infraqwrılımın joyuda Reseymen jäne AQŞ–pen seriktestigimizge öz beriktigimizdi naqtı körsete bilgenin ayttı. Sonımen qatar, Qazaqstan Respublikasınıñ memlekettik organdarı jappay qırıp joyatın qarudı taratpau qağidattarın jüzege asıru boyınşa naqtı ıntımaqtastıqtı jalğastırıp jatqanın erekşe atap ötti.
Seminardıñ aşıluında AQŞ Wlttıq Qauipsizdik Keñesiniñ jappay qırıp joyu qaruların qoldanumen terrorizmge qarsı küres jönindegi bas direktorı Lora Holgeyt jäne Resey Federaciyası Qorğanıs ministrliginiñ yadrolıq arsenaldıñ qauipsizdigin saqtauğa jauaptı 12-şi Bas basqarmasınıñ bwrınğı bastığı, otstavkadağı general-polkovnik Evgeniy Maslin söz söyledi. L. Holgeyt N. Nazarbaevtıñ tarihi şeşimderin, sonıñ işinde Qazaqstannıñ älemdik qauipsizdikti saqtaudağı ülesin erekşe atap ötip, Qazaqstannıñ bwl ülesi bügingi künniñ özinde özektiligin joğaltpağanın ayttı. E. Maslin 1980 jıldardıñ soñı men 1990 jıldardıñ basındağı kezeñdi eske tüsirip, Qazaqstan Prezidentiniñ batıl qadamdarın atap ötti: «Nwrswltan Nazarbaevtıñ kandidaturası Nobel' beybitşilik sıylığına wsınıldı dep estidim. Eger osınday jağday bolıp jatsa, bwl şeşim üşin men birinşi bolıp öz dauısımdı beremin».
İs-şara barısında Resey Federaciyasınıñ Qazaqstandağı Elşisi Mihail Boçarnikov jäne Amerika Qwrama Ştattarınıñ Elşisi Djordj Krol söz söyledi. Olar öz memleketteriniñ osı taqırıptağı tübegeyli ayqındamaların jäne is-şaranıñ mañızdılığın atap ötti.
Astana jäne Kurçatov qalalarında ötetin tört kündik seminardı wyımdastırğandar arasında QR Sırtqı ister ministrligi, QR Energetika ministrligi, Djordj Vaşington atındağı universitet janındağı «Wlttıq qauipsizdik mwrağatı» ğılımi-zertteu wyımı bar. Qoldau körsetkender: «Kazatomprom» Wlttıq atom kompaniyası, Wlttıq yadrolıq ortalıq jäne N'yu-Yorktegi Karnegi atındağı korporaciya.
Seminardıñ jwmıs kezdesuleri BAQ ökilderi üşin jabıq türde ötedi. Bağdarlama şeñberinde ü.j. 3 mausımda seminarğa qatısuşılardıñ Kurçatov qalasına baruı közdelgen.
Seminardıñ qorıtındısımen jariyalanatın materialdar halıqaralıq qatınastar tarihınıñ osı parağı jönindegi ğılımi mälimet kölemin wlğaytadı dep josparlanğan.
BAQ ökilderi ü.j. 4 mausımda sağat 12.00-de is-şaranıñ qorıtındısı boyınşa QR SİM ğimaratında ötetin press-konferenciyağa şaqırıladı.
İs-şarağa qatısu üşin BAQ ökilderi QR SİM baspasöz qızmetine kelesi nömir boyınşa habarlasa aladı: +7 (7172) 72-01-47.
Pikir qaldıru