|  |  | 

Көз қарас Саясат

Ныгматуллинге хат

NigamatulinҚұрметті Нұрлан Зайруллаұлы!

Түрік парламентінің спикері М.Шентоп мырза біздің елге келіп кеткеннен кейін біраз мәселенің
әлі күнге дейін басы ашылмай қалып отыр. Қазірге дейін нұршылар мен гүленшілер сектасы
туралы аз жазылған жоқ. Феткуллах Гүленнің жұмысына сараптама жасап қарасақ, оның
жамағатындағы капиталдың жалпы көлемі 50 млрд доллардан асып кетеді екен. Бұл ақшаның
бәрін олар заңды жолмен тауып отырған жоқ. «Нұршылардың» есірткі тасымалы мен қару-
жарақ саудасы сияқты табысы көп кәсіпке де қатысы болуы мүмкін. Түрік баспасөзі осыған
дейін олардың Түркиядағы бар капиталдың 30 пайызына («ислам капиталы») дейін иелік етіп
отырғанын талай рет жазды. Мемлекет тарапынан қысым көргеннен кейін нұршылар
астыртын әрекетке көшіп, спецслужбаға ұқсайтын арнаулы қызметті де құрыпты. Олар
түркітілдес халықтар тұратын басқа елдердің экономикасына, саясаты мен дінаралық
қатынасына дейін араласып, әртүрлі ақпарат жинауды қолға алып, Түркияда ғана емес, осы
елдердің билігіне де астыртын түрде өз адамдарын ептеп енгізе бастады. Дәл қазір нұршылар
осындай «өкілдіктерін» әлемнің 65 елінде ашыпты. Орталық Азияда нұршылардың 128 лицейі
жұмыс істеді. Сөйтіп жүріп олар жылжымайтын мүлік сатып алады да, ол жерді адептары
(мүриттері) жиналатын, жасырын бас қосатын ортаға айналдырады. Өздері діни ұйым
ретінде тіркелмейді. Сондықтан олардың жұмысын бақылап отыру мүмкін емес. Түркиядағы
Саид Нұрсидың «нұршылар» деп аталатын (жоғарыда айтылған) діни жамағаты бар.
Солардың және «Хизметтің» идеяларын осы гүленшілер идеологиялық база ретінде
пайдаланады. Билікті біртіндеп жаулап алып, биліктегі элитадан жақтастар жинап жатқан
гүленшілерге көңіл бөлмеуге болмайды. Бұл мәселе ұлттық қауіпсіздікке келіп тірелетін үлкен
мәселе. Оған бей-жай қарау – болашаққа балта шабумен бәрдей нәрсе. Қазақстанның
тәуелсіздік алған жылдары гүленшілер өте күшті идеологиялық жүйе мен қаржы жүйесін
құрды. Оның ішінде университеттер, 30-дан астам қазақ-түрік лицейлері мен басылымдар да
бар. Оларды бизнесмендер, қоғам қайраткерлері мен саясаткерлер де жақсы қолдайды. Көп
адамның көңілін тапқан. Үкімет мектепке дейінгі және орта білім беретін саланы барынша
бақылауға алуы қажет. Осы жақында түріктің барлау қызметінің отставкаға шыққан
қызметкері Нұри Гүндештің кітабы жарық көрді. Автор онда нұршылардың Американың
Пенсильваня штатында орналасқан бас кеңсесі бар екенін жазыпты. 1990 жылдары нұршылар
Орталық Азияда әрекет еткен ЦРУдың (ОББ) агенттеріне барынша қолдау білдіріп, оларды
баспанамен қамтамасыз етіп отырған екен. Қазір Қазақстанның бизнесмендерінің көбі осы
сектаның мүшесі дегенді естіп жүрміз. Олардың нақты санын анықтап, мемлекет мұндай діни
жамағаттардың жұмысын дер кезінде әшкерелеуі керек. Қазақ-түрік лицейлерінің аттарын
тез өзгеріп, идеологотары – түрік оқытушыларын жылдамдатып Еуропадағы бөлімшелеріне
аттандырып жібергеніне қарағанда, бұлардың қазір биліктегі лоббиы өте күшті. Жан-жаққа
жол ашып алған. Жасырын жүрген осы сектаның маскасын шешіп, оның біздегі мүшелерінің
аты-жөнін атап тұрып айтатын уақыт келді. Бұлардың бәрі болашақта елге қауіп
төндіретін, мемлекетті теократиялық, бір сектаның сойылын соғатындар басқаратын діни
сипаттағы мемлекетке айналдырғысы келеді. Қазірден бастап іске кірісіп, осындай жасырын
жұмыс істеп жүрген жамағаттардың жолын кеспесек, ертең қатты өкініп қалғалы тұрмыз!
Журналист Жолымбет Мәкіш..

Уважаемый Нурлан Зайруллаевич !

После посещения спикера парламента Турции М.Шентопа нашей страны осталось много
вопросов.На сегодня очень много написано публикаций о секте Нурджулар и Гюленистах.
Результаты анализа деятельности Ф. Гюлена показывают резкий рост совокупного капитала его
общины, который составляет более 50 миллиардов долларов, Это дает основание предполагать
искусственное вливание денег, а также причастность «Нурджулар» к высокодоходным
незаконным видам бизнеса (наркотрафик, торговля оружием). Турецкая пресса неоднократно
писала о том, что «Нурджулар» уже давно олицетворяет «исламистский капитал» Турции, который
составляет около 30% ее экономики.
Развитие сетевых ячеек «Нурджулар» в условиях полуподпольной работы и давления со стороны
государства привело к формированию своего рода спецслужбы. Секта занимается сбором
информации в политической, экономической, межконфессиональной и других сферах в регионах
и государствах, где проживают тюркоязычные народы, использует методы конспирации,
осуществляет внедрение и дальнейшее продвижение своих адептов в органы власти и управления
как Турции, так и СНГ.
В настоящее время структуры «Нурджулар» действуют в 65 странах мира. В Центральной Азии
работало 128 лицеев нурджистов.
В то же время, это движение скрытно действует в СНГ. Покупается недвижимость, которая
превращается, по сути дела, в явочные квартиры, где в условиях общежития негласно собирается
молодежь и проходит их религиозное воспитание и обучение. В качестве религиозной
организации эта секта никогда не регистрируется, поэтому трудно отследить эту составляющую ее
деятельности.
Идеологической базой для гюленистов служат идеи исламистского джамаата Турции
«нурджулар» Саида Нурси, а организационной – религиозно-политическое объединение
«Хизмет», поэтому гюленистов часто называют «хизметчиками». В самой Турции все организации
Фетхуллы Гюлена объединительно обозначают аббревиатурой ФЕТО (Fethullahçı Terör Örgütü –
террористическая организация Гюлена).
Недооценивать угрозу со стороны гюленистов, которые уже обзавелись мощным лобби во
властной элите, было бы преступной наивностью.
На самом деле, это очень серьезный вопрос национальной безопасности.
ФЕТО нужно рассматривать в качестве террористической организации и нашего противника, а
гюленизм – как враждебную идеологию.
КТЛ – центры идеологической вербовки
За период независимости Казахстана гюленисты выстроили достаточно мощную идеологическую
и финансовую инфраструктуру в нашей стране. Это и университет, и свыше 30-и казахско-турецких
лицеев (КТЛ), и газеты, и интернет-СМИ, и поддержка бизнесменов, политологов и общественных
деятелей. Дошкольное и среднее образование должны быть зоной повышенного внимания со
стороны нашего государства.
В Турции вышла книга отставного сотрудника турецкой разведки Османа Нури Гюндеша, который
разоблачает деятельность так называемых умеренных исламистов из секты «Нурджулар» с
центральным офисом в американским штате Пенсильвания. Они в 1990-е годы активно
предоставляли «крышу» ЦРУ в странах Центральной Азии. А в лицеях «Нурджулара» только на
территории Киргизии и Узбекистана работали под прикрытием 130 сотрудников ЦРУ.
Напрашивается вопрос: почему до сих пор гюленисты продолжают свою скрытную деятельность у
нас?
Сколько гюленистов среди бизнесменов Казахстана и во власти? Судя по тому, как быстро
сменили название КТЛ, а турецким преподавателям-идеологам помогли переехать из Казахстана
в филиалы Европы, они имеют мощное лобби во властных структурах. Не пора ли открыть завесу
таинственности и озвучить имена адептов и сочувствующих этой секте?
Независимый журналист Жолымбет Макиш

Related Articles

  • Зеленскийдің “жалғыз сенері әрі оң қолы”. Андрей Ермак кім?

    Зеленскийдің “жалғыз сенері әрі оң қолы”. Андрей Ермак кім?

    Рэй ФЕРЛОНГ Андрей Ермак (сол жақта) пен Украина президенті Владимир Зеленский (оң жақта). 2019 жыл. Андрей Ермак ұшақтан түсе сала өзінің бастығын құшақтады. 2019 жылы қыркүйекте президент Зеленскиймен жылы жүздесу жаңадан басталып келе жатқан саяси серіктестіктің басы еді. Бұл – Ермактың Ресей түрмесінде отырған 35 украиналықты Мәскеуден алып келген сәті. Ал 2020 жылы Ермак Зеленский әкімшілігінің басшысы болды. Бірақ Украинадағы жемқорлық шуынан кейін оның қызметіне жұрттың назары ауды. Себебі Ермак Украина энергетикалық инфрақұрылымына бөлінген қаржы жымқырылған коррупция схемасында негізгі рөлде болған деген ақпарат тараған. Бірақ тергеушілер бұл жайттың жай-жапсарын толық ашқан жоқ. Ермактың өзі Азаттықтың Украина қызметінің ресми сауалдарына жауап берген жоқ. Сонымен Зеленскийдің кеңсесін басқарып отырған Ермак кім? ТЕЛЕВИДЕНИЕДЕН

  • ТАРИХ ҒЫЛЫМЫ ҚАЗІР ЭЗОТЕРИКАЛЫҚ ТОПТАРДЫҢ  МЕНШІГІНДЕ

    ТАРИХ ҒЫЛЫМЫ ҚАЗІР ЭЗОТЕРИКАЛЫҚ ТОПТАРДЫҢ  МЕНШІГІНДЕ

         Шығыстанушы-тарихшы Өмір Тұяқбайдың бұрында да «Қазаққа қандай тарих керек? Тәуелсіздік кезеңінде жасалған тарихи мистификациялар хроникасы» деп аталатын мақаласын  (22.05. 2025. Zhasalash.kz) оқып ем. Риза болғам. Жақында Ө. Тұяқбайдың «Қазақстанда тарихи бұрмалаулар мен мифтерге тосқауыл қоюдың жолдары» (02.10. 2025. Zhasalash.kz) атты тағы бір мақаласымен және таныстық. Өте өзекті мәселені көтеріпті. Тарихта орын алып жүрген жағымсыз жайттар турасында ой толғапты. Журналистерді, блогерлерді айыптапты. Тарихтан арнайы кәсіби дайындығы жоқ, бәрін бүлдіріп болды деп.  Келеңсіздікті тоқтатудың нақты жолдарын ұсыныпты. Бұған да көңіліміз бек толды. Әйтсе де тарихты бұрмалауға, өз өтіріктерін насихаттауға тек журналистер мен блогерлер ғана емес, «арнайы кәсіби дайындығы бар» «тарихшылардың» да «зор үлес» қосып жатқанын баяндап, айтылған пікірді одан әрі өрбітіп, жалғастырайық.

  • Тоқаев Нью-Йоркте Зеленскиймен кездесті

    Тоқаев Нью-Йоркте Зеленскиймен кездесті

    Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Нью-Йоркте Украина президенті Владимир Зеленскиймен кездесті. 22 қыркүйек 2025 жыл. Тоқаев пен Зеленский. Сурет: Ақорда 21 қыркүйек күні Қазақстан президенті БҰҰ Бас ассамблеясына барған сапарында Нью-Йоркте Украина президенті Владимир Зеленскиймен кездесті. Ақорда баспасөз қызметінің хабарлауынша, президенттер екіжақты экономикалық және гуманитарлық ынтымақтастық мәселелерін талқылаған. Сондай-ақ, Зеленский “Украинадағы жағдайға байланысты көзқарасын” білдірген, ал Қазақстан басшысы “қақтығысты тоқтату мақсатында дипломатиялық жұмыстарды жалғастыру қажет” деген. Зеленский осы кездесу туралы мәлімдемесінде Украина, АҚШ, Еуропа және өзге елдердің соғысты тоқтату жөніндегі талпынысын талқылағанын айтты. Оның сөзінше, қос басшы сондай-ақ екіжақты сауда-экономикалық әріптестікті, қазақстандық компаниялардың Украинаны қалпына келтіру ісіне қатысуға деген қызығушылығын сөз еткен. 2022 жылғы ақпанда Украинаға басып кірген Ресей Қазақстанның ең

  • ЖАЛБЫРҰЛЫ ҚОЙБАС ЖАЙЫНДАҒЫ КҮМӘНДІ КӨҢІРСІК ӘҢГІМЕЛЕР

    ЖАЛБЫРҰЛЫ ҚОЙБАС ЖАЙЫНДАҒЫ КҮМӘНДІ КӨҢІРСІК ӘҢГІМЕЛЕР

                          1. АМАНДЫҚ КӨМЕКОВТІҢ АЙТЫП ЖҮРГЕНІ – АЙҒАҚСЫЗ БОС СӨЗДЕР        Қазақстанның батыс аймағында ғұмыр кешкен өнерпаздың бірі – Жалбырұлы Қожантай  жайлы соңғы кезде қисыны келіспейтін неше түрлі әңгімелер өріп жүр. Мұның басында тұрғандардың бірі – Амандық Көмеков. Бұрында да оның, басқа да кісілердің елді адастыратын негізсіз сөздеріне байланысты нақты дәлелдер келтіріп, «Құлан құдыққа құласа, құрбақа құлағында ойнайды» деген атаумен түзген сын мақаламызды республикалық «Түркістан» газеті (28.09. 2023 жыл) арқылы жұрт назарға ұсынғанбыз-ды. Әлеуметтік желіде Азамат Битан есімді блогердің жуырда жариялаған видео-түсірілімінде А. Көмеков өзінің сол баяғы «әләуләйіне» қайта басыпты. Сөзін ықшамдап берейік, былай дейді ол: «1934 әлде 1936 жылы (?) Мәскеуде өткізілетін

  • Украина “өрмегі” заманауи соғысты қалай өзгертті? Әскери сарапшылар пікірі

    Украина “өрмегі” заманауи соғысты қалай өзгертті? Әскери сарапшылар пікірі

    Украина “өрмегі” заманауи соғысты қалай өзгертті? Әскери сарапшылар пікірі Амос ЧЭПЛ Ресейлік “Белая” әуе базасын шабуылдаған украин дронынан түсірілген видеодан скриншот. Фото:Source in the Ukrainian Security  1 маусым күні жарияланған видеода бомбасы бар квадрокоптерлер жүк көлігінен ұшып жатқаны көрінеді, арғы жағында өрт болып жатыр. Сол күні Украина қауіпсіздік қызметі Ресей аэродромдарына соққы жасағанын, нәтижесінде Кремльдің стратегиялық бомбалаушы ұшақтары жойылғанын мәлімдеді. Әскери тактика бөлмелерінде бұл видеоларды мұқият зерделеп жатқаны анық. “Бұл шабуылды бүкіл әлем әскери қызметкерлері дабыл деп қабылдауы қажет” деді Жаңа америкалық қауіпсіздік орталығының Қорғаныс бағдарламасы директоры Стейси Петтиджон (ханым) Азаттық радиосына. “[1 маусымдағы шабуыл] көптеген қыры бойынша Украинаның ұзаққа ұшатын дрондар шабуылынан тиімді бола шықты. Өйткені шағын дрондар шашырап кетіп, әртүрлі нысандарды көздей алады

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: