Жүгіртпелер
 |  |  | 

Көз қарас Тарих

Математика

<span>kerey.kz</span>kerey.kz
 |  Apr 6, 2020

images-2Математика бір жағынан өте абстракты ғылым. Сондықтан оған құмареместер жеткілікті. Тәжірибеші математикке жүгінген кезде нақты бөлшектер туралы мүмкіндігінше аз сөйлегені абзал. Себебі математик техниканың немесе физиканың бөлшегтерін ескермейді. Математик ондай ұсақ-түйектерге қызықпайды. Оны қызықтыратын тұтынушының мәселесінің логикалық байланыстары, сулбелік ішкі лабиринттер. Математик ішінәла емес, жалпы тұжырым жасауға тырысады. https---userscontent2.emaze.com-images-a6e6ff43-05cb-4dca-b16e-ca797fdb72c3-8683f264c2570684c7d4d0052dbd8853
Екінші жағынан математика қалай болғандада өмірдің, табиғаттың қажеттілігінен алыстамайды. Мысалы, Ньютон мен Лейбниц бір айнымалыға тәуелді функцияларға дифференциалдық қисапты ұсынды. Аталған зертеулер дифференциалдық теңдеулердің маңыздылығын көрсетті. Олар практикалық қолдану туралы ойланбады. Кейін Ай мен алманың қозғалысы бірдей дифференциалдық теңдеумен сипатталатыны белгілі болды. Теңдеуге алманың массасын қойсаң алманың траекториясы шығады. Теңдеуге айдың массасын қойсаң айдың траекториясы шығады. Осылайша айдың тұтылуы есептеледі. Көптеген салалар үшін бұны білген жөн. Екінші мысал, Максвелл вектор-функциялар үшін дифференциалдық қисапты дамыты. Одан кейін әйгілі Максвелл теңдеулері дүниеге келді. Сол теңдеулер арқылы радио пайда болды. Бірақ Максвеллдің өзі электромагниттіқ толқындарды түсіндеде көрмеді.
Математика феномены: математика ойластырған құралған кезеңінде абстракты, бірақ кейінірек пайдалы. Бұл факт таңқаларлық!

Baltabek Kanguzhin

Related Articles

  • Жұмабек Тәшеневтің туғанына 110 жыл

    Жұмабек Тәшеневтің туғанына 110 жыл

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Бүгін Жұмабек Тәшеневтің туғанына 110 жыл толып отыр. Құжаттарды оқысақ, Хрущев Қырымды Украинаға берген соң республикалардың аймақтарын басқаша бөлмек болған екен. Қазақстанда целинный край құрып, елдің оңтүстік бөлігін көрші елдерге беруге үзілді-кесілді қарсы болған. Бұл мәселенің тіпті қарастырылуына қарсы шыққан. Кейін осы ұстанымы үшін қызметі төмендетілді. Министрлер кабинетінің төрағасы қызметінде Б.Момышұлы, Р.Қошқарбаевты Ұлы Отан соғысының батыры атағына бірнеше рет ұсыныпты. С.Нұрмағамбетовке көмектесіпті. 1960ж 212 пәтерлі үйді қазақ өнерінің майталмандарына бергізіпті. 1955ж Қытайдан оралған 100 отбасы далада қалғанда олардың мәселесін шешу үшін үкіметтен арнайы комиссия құруды сұраған екен. Елге қызмет еткен азамат қой. p.s. мұндай принципшілдік – бүгінде сирек кездесетін қасиет. Nurmukhamed Baigarayev

  • НАУРЫЗ туралы маңызды құжат

    НАУРЫЗ туралы маңызды құжат

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Ашық дереккөздерден 1920 жылғы 20 наурызда Ташкентте Тұрар Рысқұлов қол қойған Наурызды атап өту туралы бұйрыққа көзім түсті. Демек, биыл бұл тарихи құжатқа – 105 жыл! Алайда, арада небәрі алты жыл өткен соң 1926 жылы Наурызға тыйым салынды. Ал, 1920 жылы Түркістан Кеңестік Республикасының Орталық Атқару Комитетінің төрағасы болып қызмет еткен Тұрар Рысқұловтың тағдыры қандай қайғымен аяқталғаны баршамызға мәлім. Оны “халық жауы” деп танып, 1938 жылдың 10 ақпанында ату жазасына кескен… Нашел вот такой документ в открытых источниках: Приказ, изданный в Ташкенте Тураром Рыскуловым от 20 марта 1920 года о праздновании Наурыза. Получается, в этом году этому историческому документу исполнилось 105 лет! В 1926 году Наурыз оказался под запретом. А

  • Наурыздағы кездесу

    Наурыздағы кездесу

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Кеше Астанадағы ЭКСПО маңында өткен Наурыз мерекесіне барып қайттым. Күн шайдай ашық, көктемнің лебі ерекше сезіліп тұр. Айнала қуанышқа толы – қазақтың дәстүрін дәріптеген ұлттық ойындар, асыл мұрамызды әспеттеген ән-күй, күмбірлеген домбыра үні… Барлығы да Әз Наурыздың сәнін келтіріп, мерекелік көңіл-күй сыйлады. Сахна төрінде әншілер ән шырқап, жыршылар терме толғап, халықтың ықыласына бөленіп жатты. Жан-жағыма көз тастап, ұлттық ойындарға қатысып жатқан жұртты тамашаладым. Қол күрестіру, арқан тарту, гір тасын көтеру – бәрі де бабадан қалған асыл мұра. Кенет ерекше бір көрініске көзім түсті. Аққұба келген орыс қызы 16 килограмдық гір тасын зілдей ауырсынбай, қиналмай-ақ көтеріп жатыр. Таңданысымда шек болмады! Кәдімгі ер адамдардың өзі 130 мәртеден ары аса алмаған бұл салмақты

  • Айтылмай қалған бір ауыз сөз (Болат Бопайұлын еске алыу)

    Айтылмай қалған бір ауыз сөз (Болат Бопайұлын еске алыу)

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    «Ажал айтып келмейді, Қаза- қасқағымда» дейтін бабалар сөзі осындайда еске түседі екен, әлгіндеғана әзілдесіп, арғы – бергіден кеңес қозғай отырып, «алдағы айдың жыйрма нешелерінде министрлік жағынан кітаптарының тұсау кесері болатынын, жуырда теле арнадан салт – сана жөнінде бір сағаттық сүхпат беретін» қуаншын мұндағылармен бөлісіп жанары нұрланып, жүзі жәйнап отырған Қазақыстан Жазушылар Одағының мүшесі , айтулы Этнограф, жазушы Болат Бопайұлы арада тысқа шығып келуге үй йесінен рұқсат сүрап кеткен еді, бір неше минут өтбестен «Бөкең жығылып қалды» деген суық хабар келгенде алдымыздағы дастарханды тастай тысқа ұмтылдық, ойпырмай әлгінде ғана қатарымызда отырған азаматтың құлап жатқанын көргенімізде абдырап қалдық, жедел жәрдем орталығындағы кезекші маманның бұйыруымен Бөкеңді жатқан орынынан қозғамай қолдарын ұйқалап, тамырларын ұстап,

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы:

Zero.KZ