|  |  |  |  | 

Жаһан жаңалықтары Көз қарас Саясат Сұхбаттар

Украина мен Батыс Ресейді жеңуі үшін не істеуі керек? Уэсли Кларкпен сұхбат


Ресей бастаған соғыс салдарынан жермен-жексен болған көпқабатты тұрғын үйдің орнында отырған бала. Краматорск, Украина, 25 мамыр 2022 жыл.

Ресей бастаған соғыс салдарынан жермен-жексен болған көпқабатты тұрғын үйдің орнында отырған бала. Краматорск, Украина, 25 мамыр 2022 жыл.

Уэсли Кларк 1998 жылы Югославия лидері Слободан Милошевичтің Косовода албан ұлты өкілдеріне жасаған зұлымдығын тоқтату үшін жүргізілген НАТО операциясын басқарған. АҚШ-тың отставкадағы генералы, Калифорния университетінің Беркл халықаралық қатынастар орталығының бас ғылыми қызметкері Кларк Азаттықтың Грузин қызметіне берген сұхбатында Ресейдің Украинаға басқыншылығын тоқтату үшін Украина мен Батыс не істеуі керегін айтты.

Азаттық: Украинаның қазіргі әскери жағдайын қалай бағалайсыз? Путин қандай да бір мақсатына жетті ме?

АҚШ-тың отставкадағы генералы Уэсли Кларк.

АҚШ-тың отставкадағы генералы Уэсли Кларк.

Уэсли Кларк: Ол Украинада ешқандай нәтижеге жеткен жоқ. Мақтанатын дәнеңе де жоқ. Екінші дүниежүзілік соғыстағы жеңіске жеткенін атап өтетін 9 мамырға сонша мән бергені де осыдан. Оның мақтанарлық ештеңесі болмады. Киевті ала алмады, Харьков қарсы тұрды, орыстар артиллерияға жете алмады.

Украинадағы шабуыл солтүстік-батысқа қарай ойысып жатыр, Донбасстағы жағдай негізінен бірқалыпты болып тұр. Жер кебетін уақыт келді. Донбасста орыстар үлкен өзендердің бірінен өтсе, ашық жерлерге шабуылдауы мүмкін. Онда екінші дүниежүзілік соғысқа тән маневр көмектесуі [мүмкін]. Ресейдің шабуыл әдісі – елді мекендерді қирату арқылы Украинаның қорғанысын бұзу. Олар бұл елді мекендердің Украинаның танктерге және әуе қорғанысына қарсы мықты алаң екенін біледі, сондықтан артиллерия көмегімен соларды атқылауы мүмкін. Жаңа айтқанымдай, жер кепкен соң олар бұл елді мекендерді айналып өтіп, сол жерлердегі ашық алаңдар арқылы қозғала алады.

Мынаны түсінуіміз керек: Ресейдің отандық әскери өндірісі бар. Санкциямен соққы жасап жатқан шығармыз. Оны білмеймін. Ресейдің қорғаныс өндірісі Батыстың кейбір технологиясына сүйенетіндіктен, қиындық туғанын естідім. Бірақ Украинада отандық өндіріс ондай емес, ол алып жатқан құрал-жабдықтардың көбі жүздеген миль жол жүріп, алдымен әуе арқылы, сосын теміржолмен жеткізіліп жатыр. Бұл қиындай береді. Сондықтан Украинаның шамасы жетіп жатыр деген алдын ала болжам айтуға болмайды. Бұл соғыста жеңіліп қалуы да мүмкін. Украина тек АҚШ пен Батыс елдерінің қолдауымен ғана жеңіске жете алады.

Минометтің жанында отырға Украина сарбазы. Харьков облысы, 9 мамыр 2022 жыл.

Минометтің жанында отырға Украина сарбазы. Харьков облысы, 9 мамыр 2022 жыл.

Азаттық: Украинаға жеңіске жету үшін қазір қандай әскери көмек керек?

Уэсли КларкАлдымен орыс артиллериясын жеңу керек. Дәл қазір орыс артиллериясын жеңе алса, ресейліктер ешқашан жетістікке жете алмайды. Олар қалаларды бомбалағанда орыс артиллериясына соққы жасап, соларды жойса, қалалар аман қалады. Бұл бір. Екіншіден, барлау қызметінің қолдауы керек. Мүмкін соларға әуе шабуылына қарсы радар жетіспейтін шығар. Әлде әуе шабуылын дрондардың көмегімен бақылай ма? Ол да жетіспейтін сыңайлы. Бірақ негізінен артиллерияға [күш түседі]. Оқ-дәрісі өте мол артиллерия қажет, сонысымен күніне жүздеген соққы беру керек.

Сосын оларға авиация [мүмкіндіктері] керек. Неге? Өйткені олар жылдам әрекет етуі керек. Тікұшақтар мен “әуе-жер” қаруына дереу тойтарыс беруі керек. Оларда бұл жоқ. Украина күніне екі-үш рет қана ұшақ ұшыратын шығар. Олар Ресей ұшақтарына қарсы тұру үшін күніне елу реттен ұша алатын болуы керек.

Ресей күштері атқан зымыранның бөлшегі. Лисичанск, Луганск облысы, Украина, 26 мамыр 2022 жыл.

Ресей күштері атқан зымыранның бөлшегі. Лисичанск, Луганск облысы, Украина, 26 мамыр 2022 жыл.

Әуе шабуылынан жақсы қорғаныс керек. Мұндай қару Киев маңында Ресей ұшақтарына қарсы шыққанда жеткілікті болды, бірақ үш жүз шақырым жердегі соғыс алаңындағы Донбасста жетіспейді. Кемелерге қарсы зымырандар да керек. Ондай қару беріледі деп уәде айтылғанын естідім, бірақ әлі дайын емес.

Ресейде кеме өте көп, олар “Калибр” зымыранымен соққы бере алады. Орыс кемесі неліктен 150-200 шақырым жерде тұрып зымыран атады да, қарсы шабуылсыз қалады? Мысалы, Одесса портында экспортқа жіберілетін миллиондаған тонна бидай бар. Әлем оған мұқтаж, бірақ орыстар оны ұстап отыр.

Ұшқышсыз ұшатын аппарат пен кемеге қарсы зымыран болса, Қара теңізді ашуға болады. Сүңгуір қайықтары болса мәселе басқа, бірақ гуманитарлық мақсатта қажет болса, мұны да қарастыруға болады. Сондықтан осылар қажет. Беренді техника да көптеп қажет болатын шығар, себебі орыстар кірсе, олар алдыңғы қатарлы технологиясы бар орыс әскеріне қарсы тұруы керек болады.

Азаттық: НАТО елдері Украинаға қажет қару-жарақты уақытында жіберіп жатқанына сенімдісіз бе?

Уэсли Кларк: Украинаға да, Америкаға да заңды процедураларды сақтауға байланысты қауіп барын білемін, себебі осы нәрселерден пайдаға кенелгісі келетін активтер мен адамдардың болғанын қаламаймыз. Оларды сатып жатқан кезде, заңды процедуралар болуы керек. Бірақ қандай да бір жолмен бұл шараларды тездетіп, Украинаның қажетін алуына мүмкіндік жасау керек.

Орыс әскері наурызда Киев маңынан кеткенде, қолдау алу үшін бірнеше апта бары түсінікті еді. Бұл бірнеше апта аяқталды. Америкалық гаубицалардың көбі сонда, одақтастардың басқа да активтері сол жерде болуы мүмкін. Бірақ бұл [тек қана] Украина айырылған [қару-жарақтың] орнын толтыра алады.

Ресейді жеңу үшін одан да көп нәрсе керек. Мұны тездеткен жөн. Украинада шілде-тамыз айларында Ресейді елден, Донбасстан, елдің оңтүстігінен шығаратын мүмкіндік болуы мүмкін. Ресейге біршама күшті жұмылдыру үшін желтоқсанға дейін уақыт керек. Си Цзиньпин үшінші мерзімге өтпей, Қытай көмектесе алмайды. Украина орын ауыстыруға қажет материалдарды алса, алға жылжыса, Украинада мүмкіндік болады.

Украина күштерінің өздігінен жүретін артиллерия қондырғысы жау шебін атқылап жатыр. Харьков облысы, 7 мамыр 2022 жыл.

Украина күштерінің өздігінен жүретін артиллерия қондырғысы жау шебін атқылап жатыр. Харьков облысы, 7 мамыр 2022 жыл.

Азаттық: Ресей лидерінің ядролық қаруы барын, ал Милошевичте ондай мүмкіндік болмағанын ескерсек, Милошевич пен Путинді салыстыру қаншалық әділетті?

Уэсли Кларк: Сес көрсетудің кез келген жолы қолданылып жатыр. Бірақ ақыр аяғында Югославияда Милошевич НАТО-ның әуе шабуылынан қаша алмайтынын білді. Ол ұшақтарды жеңе алмады. Ақыр соңында кетуі керек болды. Қазір біз Путинге Украинаға келгенде ешқандай әскери жетістікке жете алмайтынын көрсетуіміз керек. Сосын оған басқалай да қысым көрсетіліп, ол тоқтауы керек екеніне көзі жетеді.

Косовода көп ештеңе өзгермеді. 1998 жылы жазда Франция мен Германия БҰҰ қауіпсіздік кеңесінің резолюциясы болмаса, НАТО арқылы ештеңе істемейтінін мәлімдеді. Ресей бұл мәселеде Қауіпсіздік кеңесінің ешқандай резолюциясы жоқ деді. 1998 жылы жазда 400 мыңнан астам албан үйінен қуылды. Бірақ Ресей қателесті. Милошевич қателесті. Франция мен Германия Милошевичтің не ойлағаны барын біле сала, осы науқанға келісті. Мұнда да жағдай сондай.

Ресей Батысты әлсіз деп ойлап қателесті. Батыс мықты. Осылайша Путиннің он екі жылға созылған жоспары болды. Ал АҚШ пен Еуропада адамдар [өз] отбасы мен үйіне қарады, балаларының білім алуына мән берді. Олардың ойлау жүйесі мүлдем басқа. Бұл демократияға келіп тірелетін мәселе. Алайда Путин сияқты немесе Қытай президенті Си [Цзиньпин] секілді адамдарға мұны түсіну және қабылдау өте қиын… Бірақ мұның бәрі айтарлықтай күшпен келеді. Әлем осыдан сабақ алуы керек.

Азат Еуропа / Азаттық радиосы

Related Articles

  • Самат Әбіш қалай “сүттен ақ, судан таза” болып шықты?

    Азаттық радиосы Саясаттанушы Досым Сәтпаев ҰҚК төрағасының бұрынғы бірінші орынбасары, экс-президент Нұрсұлтан Назарбаевтың немере інісі Самат Әбішке шыққан үкім “Қазақстандағы режим болашақты ойламайтынын көрсетті” дейді қазақстандық саясаттанушы Досым Сәтпаев. Сарапшының пайымдауынша, билеуші “элита” жеке істерімен және тасадағыкелісімдермен әуре болып жатқанда елде тағы бір жаңа әлеуметтік жарылысқа әкелуі мүмкін факторлар күшейіп келеді. СаясаттанушыРесей өзінің экономикалық мүдделері мен геосаяси жоспарларын кеңінен жүзеге асыру үшін Қазақстанның ішкі саясатына тікелей әсер етуге тырысып жатуы мүмкін деп те топшылайды. ПУТИН “ҚАУІПСІЗДІК КЕПІЛІ” МЕ? Азаттық: Сонымен ұзақ демалыс алдында осындай үлкен жаңалық жарияланды. Мейрам алдында, 19 наурызда қазақстандықтар мәжіліс депутатының постынан Самат Әбішке шыққан үкім жайлы білді. Мұның бәрінің байланысы бар ма әлде кездейсоқтық па? Досым Сәтпаев: Әңгімені бұл істің құпия

  • Христиан миссионерлерінің құмдағы іздері

    Орыны: Қашқар қ-сы; Жылы: 1933 ж; Аты-жөні: Қабыл Ахонд; Діні: христиан; Түсініктеме: Бұл жігіттің кейінгі есімі Қабыл Ахонд, христиан дінін қабылдаған алғашқы ұйғыр. Кейін діни сеніміне байланысты өлтірілген. Сурет еуропадағы миссионерлік музей архивінде сақтаулы. Аталған музейде жүздеген христиан ұйғыр өкілдерінің суреті сақталған. 1930 жылдары христиан ұйғырларына тұрғылықты мұсылмандар мен әкімшілік билік тарапынан қысым көрсетіле бастаған соң бір бөлімі миссионерлерге ілесіп еуропа елдеріне “һижраға” кетті. Алқисса Христиан әлемінің Қашқарияға баса мән беруі әсіресе Яқұп Бек мемлекеті кезеңінде жаңа мүмкіндіктерді қолға келтірді. 1860-70 жж. Қашқарияның Цин империясына байланысты көңіл күйін жақсы пайдаланған Христиан әлемі Үндістан мен Тибет арқылы Қашқарияға мәдени ықпалын жүргізе бастады. Олардың мақсаты бұл аймақты Ресей империясынан бұрын өз ықпалына

  • Демографиялық сараптама

    1-ші сурет қазақтар; Демографиялық ахуал 1949-2020 жж. аралығын салыстырмалы көрсеткен. 1949 жылға дейін, атап айтқанда коммунистік қытай үкіметі орнағанға дейін Шынжаң өлкесінің солтүстік бөлігінде қазақтар, оңтүстік бөлігі Қашқарияда ұйғырлар басым санды ұстады. 1951-54 жылдары ұлттық межелеу кезінде орталық үкімет құрған комиссия сараптамасы бойынша ұлттық автономиялық территорияны анықтау мына екі бағытта жүргізілді. Олар: БІРІНШІ, ұлттық автономияны межелеу бойынша оның атауын тұрақтандыру. Осы бойынша үш атау ұсынылды: *ШЫғыс Түркістан автономиялық федерациялық респубиликасы; *Ұйғырстан автономиялық респубиликасы; *Шынжаң автономиялы респубиликасы. ЕКІНШІ, автономияның әкімшілік тұрпатын анықтау; Осы бойынша: *Федерециялық тұрпат; *Автономиялық облыс және окург тұрпат; *Аймақ және аудан дәрежелі автономиялық окург тұрпаты. Межелеу комиссиясы аталған екі бағытта сараптама нәтижесін қорытындылады. Комиссия қорытындысы бойынша Шынжаң өлкесінің

  • …ойы бөлек болғанымен ол да осы елдің тумасы, біздің отандасымыз.

    Әлеуметтік желіде осы отандасымызды қызу талқылап жатыр екен. Көбі сын айтып жатыр. Видео жазбаның толық нұсқасы жоқ, пікір-талас тудырған бөлігі ғана тарап жатыр екен. Соған байланысты өз ойымды айта кетпекшімін: Бірінші, отандасымыздың видеосы, фотосы әлеуметтік желіде желдей есіп тарап жатыр. Ол азаматтың (азаматшаның) жеке құпиясы саналатын фотосы, видео жазбасы кімнің рұқсатымен тарап жатыр екен? Өз басым осы постты жазу үшін ол азаматтың (азаматшаның) видеодағы бейнесін қара бояумен өшіріп тастауды жөн көрдім. Және рұқсатынсыз фото бейнесін жеке парақшама салғаным үшін одан кешірім сұраймын. Діни ұстанымы, ойы бөлек болғанымен ол да осы елдің тумасы, біздің отандасымыз. Екінші, отандасымыздың діни ұстанымына байланысты айтқан сөздері қоғамда қатты пікір тудырған екен. Тіпті оны “ұлт дұшпаны”

  • “Геосаясат илеуіне түсіп қалуымыз мүмкін”. Қазақстанда АЭС салуға қатысты сарапшы пікірі

    Елена ВЕБЕР Атом электр стансасын салу және пайдалану экологиялық қатер және төтенше жағдайда адам денсаулығына қауіпті ғана емес, оған қоса соғыс барысында Украинаның Запорожье АЭС-індегі болған оқиға сияқты бопсалау құралы дейді әлеуметтік-экологиялық қордың басшысы Қайша Атаханова. Ол мұның артында көптеген проблема тұрғанын, қазақстандықтарға АЭС салу жөніндегі референдум қарсаңында біржақты ақпарат беріліп, онда тек пайдалы жағы сөз болып жатқанын айтады. Сарапшы АЭС-тің қаупі мен салдары қандай болатыны жайында ақпарат өте аз деп есептейді. Голдман атындағы халықаралық экологиялық сыйлықтың лауреаты, биолог Қайша Атаханова – радиацияның адамдарға және қоршаған ортаға әсерін ширек ғасырдан астам зерттеп жүр. Ол бұрынғы Семей полигонында және оған іргелес жатқан аудандарда зерттеу жүргізген. Қарағанды университетінің генетика кафедрасында оқытушы болған.

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: