|  |  | 

Тұлғалар Қазақ хандығына 550 жыл

Зуқа батыр Сәбитұлының 150 жылдық мерейтойына арналған еске алу шаралары 11 мемлекетте өтеді

Zuqabatir150Бұл туралы «Зуқа Сәбитұлының 150 жылдығын ұйымдастыру алқасы» хабарлады. Астанада өтетін шараларға Түркия үкіметінен, Стамбұл, Анкара қалалаларының әкімдіктерінен, ТүркіСойдан және басқада оннан астам шетелден делегация келетіні белгілі болды.12669683_10153916199084715_2640428889926741072_n

Мерейтойға дайындық барысы жоғары деңгейде өтіп жатыр. Бүгін, 2016 жылдың 5-ақпанда Астана қаласында өтетін бір бөлім шаралардың, атап айтқанда бір ғылми конференция мен Алаш ардақтысына арналған «ауыз ашардың» орны мен уақыты белгіленді. Ұйымдастыру алқасының төрағасы Өмірхан Алтын өзінің Қазақстан Ұлттық Арасына берген сұхбатында: « 2016 жылы қазақ тарихында елеулі жыл болмақ. Атап айтқанда, Тәуелсіздігіміздің 25 жылдығы, сонымен қатар Алаштың ардақты ұлдары Зуқа Сәбитұлы мен ӘЛИХАН Бөкейханұлының 150 жылдығы қатар келіп отыр,  бұл даталар халықаралық деңгейде атап өтіледі» – деді.920707_10153916199224715_792537315953786966_o

Евразия ұлттық университетінің проректоры, Алаштанушы ғалым Дихан Қамзабек ағамыз өз кезегінде ұлы тұлғаға арналған шара Евразия ұлттық университетінде де жоғары деңгейде атап өтілетінін, атап айтқанда 2016 жылы 14 маусыда ЕНУ-де «Зуқа Сәбит ұлының өмірі мен күресі» атты ғылми конференция өтетінін айтты.

«Әзірет Сұлтан мешітінің» наиб имамы Минуаров Қуат Ерғалиұлымен кездесуде, 16 маусымға жоспарланған Зуқа сынды дін қайраткеріне, ұлт күрескерінің аруағына арнап ауыз ашар жасап, хатым түсіруге келісімін берді әрі  қолдауға дайын екенін  білдірді.

«Қазақстан Ұлттық арнасының» орынбасар директоры Қайнар Олжай ағамыз Зуқа және өның өмірі туралы жақсы білетінін, Зуқа туралы екі тарихи романды оқып шыққанын тілге тиек етіп, кезкелген кезде қолдауға дайын отыр.

12650873_10153916199244715_589347109308129658_nӘр орындарда өткен кездесулер кезінде өте жоғары деңгейде қолдау тауып отырды. Экс депттатар, «Ақ жол» партиясының басшылары Азат Первашев пен Нұрлан Жазылбеков, Астана әкімдігі,  Республикалық Ардагерлер Қауымдастығының төрағасы Өмірұзақ Озғанбаев, Ғалым Ғарифола Есім, Халықаралық Шыңғысхан академиясының академигі Жәди Шәкен, Ғалым Тұрсынхан Зәкен,  Қоғам қайраткері Узбен Құрманбай, ғалым Сайд Захан, Назарбаев Университетінің Тіл бөлімінің меңгерушісі Гүлтас Құрманбай, халық дәрігері Қайрат Айдархан, ақын, журналист Ахметұлы Бейсен, Бақытбол Берімбай қатарлы зялы қауым жан-жақтылы қолдау көрсетіндерін жетікізіп, жұмыс бастап кетті.

Дін қайраткерінен саяси күрескерге айналған Зуқа Сәбитұлы Шығыс Қазақстан өңірінде туылып, Алтай топырағындағы ұлт азаттық күресінің басшысына айналды. 1929 жылы желтоқсанда қытай үкіметі тарапынан қастандыққа ұшырап, басы алынып, шәйіт блды.  Өз кезінде, яғни кеңес одағының құрылу қарсаңындағы ұлт азаттық күресі Алтайдағы ұлт азаттық күресімен тығыз қабысып жатты. Кеңес Одағынан қуғын-сүргінге ұшырап, соғыс пен ашаршылықтан қашқан көптеген азаматтардың Зуқаны паналағаны белгілі. Жетім-жесір, қорлық көргендерді қасынан табылған Зуқаның жеке армиясы болғанын біреу білсе, біреу біле бермейді. Сол кездегі Шығыс Түсркістандағы Қытайдың үкімет армиясын бірнеше рет жеңіліске ұшыратты. Бұдан сырт 1921 жылы Алтайға басып кірген Ақ Патша генаралы Бакичевтің де бетін қайтарғаны туралы мәліметтер мен тарихи деректер жеткілікті. Осылайша соңғы ханымыз Кенесары Қасымұлынан кейін Зуқа Сәбитұлы да қазақтың азаттығы жолында басы алынған  тұлғаның бірі болып тарихқа қалды.12687873_10153916199249715_7313722673557981013_n

Міне Алаштың ардақтысы Әлихан Бөкейханұлымен бірге Зұқа Сәбитұлының  туылғанына да 150 жыл толды. Тәуелсіздік жолындағы күрестің барысы жәйлы және қазағымыздың қилы да қиын тағдыры туралы, Тәуелсіздіктің қадыр-қасиеті тұралы ақиқатты ұрпақтарға жеткізу – елдігімізге артылған міндет. Ұлыларымызды ұлықтап, ұлт болашағы үшін күресу Мәңгілік Ел болу үшін мәңгілік өзекті тақырып.

Барлығымызды Алла жарылқасын, Пайғампарымыздың шапағаты тисін, ата-баба аруағы қолдасын!

 

Ахметұлы Бейсен

Астанадан арнайы kerey.kz үшін.

Related Articles

  • САРБАС РУЫ ЖӘНЕ САРТОҚАЙ БАТЫР

    Тарихты түгендеу, өткеннің шежіресін кейінге жалғау – атадан балаға жалғасқан ежелгі дәстүр. Шежіре, ұлт-ру, тайпа тарихы – атаны білу, арғы тарихты білу болып қалмастан ұлттың ұлт болып қалыптасуы жолындағы бастан кешкен сан қилы оқиғалары мен ауыр тағдырынан да мол дерек береді. Шежіре – тұтас халық тарихының іргетасы ғана емес, ұлт пен ұлыс танудың әліппесі  саналады. «Қазақ халқы 200-ден аса рудан құралса да әр рудың өз шежіресі болған. Шежірешілер жүз, тайпа, ру, ата тарихын терең талдай білген»(1). Патшалық ресейдің дәурені аяқталар тұста қазақтың мемлекеттігін қалпына келтіруді мақсат тұтқан Алаш көсемі Әлихан Бөкейхан (1866-1937) алғашқы болып қазақ тарихының қажеттілігін алға тартып, башқұрттың әйгілі ғалымы Уәлиди Тоғанмен кездесіпті. Уәлиди Тоған өзінің естелігінде: «Мен бірнеше

  • ТӘҢІРІ ҚАЛАУЫ ТҮСКЕН ЖАН

    Мандоки Қоңырдың туғанына 80 жыл толуына орай «Тәңірі мені таңдады»  Мұхтар Мағауин Мандоки Қоңыр Иштван – отаны Мажарстан ғана емес, күллі түркі дүниесі қастерлейтін ұлық есімдер қатарындағы көрнекті тұлға. Шыңғыс жорығы тұсында Карпат қойнауындағы мадиярлар арасынан пана тапқан құман-қыпшақ жұртының тумасы Мандоки Қоңыр оннан аса тілді еркін меңгерген, бұған қоса зерттеушілік қарымы ерен, Тұран халықтарының фольклорлық-дүниетанымдық санасын бойына дарытқан ғалым. Ол түркология ғылымымен дендеп айналысып қана қоймай, ХХ ғасырдың төртінші ширегінде Шығыс пен Батыс­тың арасында алтын көпірге айналды, миллиондардың ықылас алқауына бөленді. Яки ол халықтар арасын жақындас­тырған мәмілегер, озықтарға ой салған көреген еді. Замана алға жылжыған сайын мерейтой иелері туралы айтылатын жайттар естелік пен өткен шақ еншісіне көшеді. Көзі тірі

  • Нұралы батырдың кесенесі  жөнінде

    Кейінгі кезде Нұралы батырдың кесенесі жөнінде әртүрлі әңгімелер шығып жүрген көрінеді. Оның бірі Моңғолиядан келген бір туысқанымыз басқа бір белгілі жерлесіміздің Нұралы батырдың зираты деп кигіз үй сияқты саман кірпіштен қаланған  әдемі зираттың жанына барып құран оқығанына куә болғанын келтіріпті. Ол жігіттің  көргені де, айтып отырғаны да шыңдық. Өйткені 1982 жылға дейін елдің көпшілігі, оның ішінде  мен де солай  ойладым. Әңгіме түсінікті болу үшін мен сол кездегі оқиғадан бастап баяндайын. Мен 1961 жылы Семейдің  мал дәрігерлік институтын бітіріп келдім. Мені  сол кездегі  С.М. Киров атындағы  колхозға мал дәрігері етіп жіберді. 1962 жылы бұл колхоз «Горный» совхозына айналды. Біз бала кезімізден: «Нұралы атамыздың зираты С.М Киров атындағы колхоздың жерінде орналасқан,   Бабамыз батыр болған кісі, ал оның жанындағы қабырдың  ұзындығы жеті кез, біздің  бабамыздан  да  асқан

  • Алыстағы ағайынның Атамекенге оралу жолын тұңғыш ашқан қазақтың қаһарман қызы

    Ол кім дейсіз ғой, турасын айтсам ол Сағат Зақанқызы. Тоқсаныншы жылдардағы алғашқы көш Моңғолия қазақтартарынан басталған. Сол көшті алғаш бастаған адам Сағат Зақанқызы. Бұған ешкімнің дауы жоқ. Жарғақ құлағы жасттыққа тимей, сонау қиын-қыстау заманында алыстағы ағайындардың жолын ашқан осы адамды қазақтың қаһарман қызы атауымыздың өзіндік себебі бар. “Көш басшысымен көрікті”  “Көргені жақсы көш бастар”  дейді атам қазақ.   Осы екі ауыз сөздің астарына үңіліп қарасақ, онда, үлкен мән мағына бар екеніне көз жеткіземіз.       Бұрынғы ауыл көшінің өзінде, көш басшылары төрт түлік малдың өрісінің жағдайына қарай, әр мезгілдегі ауарайының өзгерісіне сай, көшіп қонуда бір басына жетіп артылар  үлкен жауапкершілік  жүктесе, Моңғолияда тұратын қандастарымыздың бір жарым ғасыр ғұмыр кешкен ел жерінен ,

  • КЕНЕСАРЫ ХАНҒА ТАҒЗЫМ

    Жүз елу жыл! Биыл Кенесары ханның шәйіт болғанына бір жүз елу жыл толды. Кенесары ғана емес. Наурызбай бахадұр сұлтан, Ержан сұлтан, Құдайменде сұлтан. Қыпшақ Иман батыр, Тама Құрман батыр, Дулат Бұғыбай батыр, Дулат Жауғаш батыр, Дулат Медеу би, қылыштың жүзі, найзаның сүңгісі болған тағы қаншама азамат. Қазақ Ордасының ең соңғы жарақты жасағында қалған үш мыңнан астам аламан. Бәрі де шәйіт болды.Кенесары ханның, оның ең соңғы жауынгер серіктерінің қасиетті қаны шашылған ақырғы сағатта төрт ғасыр бойы төре таңбалы қызыл туы желбіреген ұлы мемлекет Қазақ Ордасы шайқалып барып құлады. Алаш баласы сонау Үйсін, Ғұн, Түрік заманынан тартылған, Алтын Ордаға жалғасқан, Қазақ Ордасына ұласқан, Орталық Азия төсінде жиырма ғасырдан астам, ғаламат ұзақ уақыт

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: