ТАЛАСБЕК – АРАҒА 40 ЖЫЛ САЛЫП…

| Apr 3, 2016

Ұшқан құсқа жеткізбес қайран уақыт.
Бауыр басқан інілерімнің бірі Таласбек еді. Сол Таласбек Отан алдындағы борышын өтеп жүріп, жердің түбі Мурманскден 1976 жылы хат жазды.

ТАЛАСБЕК:

Амандық хат

Амансыздарма Жарқын аға, жеңгей, тағы басқалар?

Халдарыңыз жақсы, дендеріңіз сау ма?

Ал менен хал жай білмек болсаңыздар халым жақсы, денім сау, бірқалыпты жүріп жатырмын. Жазған хатыңызды алдым. Қуанып қалдым. ПЛАСТИНКАМ туралы және телевизордағы хабар туралы жазыпсыз.

Рахмет Жәке! Осының бәрі Сіздің еңбегіңіз ғой Жәке. Сіз болмасаңыз мен кімге керекпін. Халықтың алдына да шығарған Сіз ғой, Жәке!

«Ер мойнында қыл арқан шірімейді» – деген мақал бар ғой. Мен де кейін Сіздің бір керегіңізге жарармын!

Таласбек Әсемқұлов. Мурманск. 1976 жыл. 03.01.76

Иә, ол кезде мен жатпай-тұрмай, қажымай-талмай жүріп Таласбек бауырымның Байжігіт күйлерін орындаған күйтабақ-пластинкасының шығуына себепкер болып, редакторы болып жарыққа шығардым. Ол кезде Таласбек 19 жаста, ал мен 27 жастамын. Енді міне арада шамамен 40 жыл өткенде келін баламыз Зира Наурызбаева шүйінші хабар жеткізді. Таласбектің жазған сол хатында пластинкасы жайлы айтылағндай дәл 40 жылдай уақыт өткенде 2016 жылы Таласбектің 73 күй орындаған альбомы жарық көрді. Жарық көргенде Қытай елінде, Құлжа қаласында «ТАЛТҮС» аталған СД-альбом.

Күні кеше 2016 жылдың 1 сәуірі күні Ықылас атындағы халық аспаптар мұражайында Таласбек бауырымның өзі жасаған домбырасы музейге табысталып бұл да бір дүрілдеп өткен той болды. Музейдің экспозиция сөресіне қою мүмкіндігі ел серісі, әнші әрі актер Ерлан Төлеутайға бұйырды.

Бір ғажабы дәл сөреге қойылар сәтте көне аспаптар мұражайы ішінде бір тылсым күш, ерекше көрініс, әсер пайда болды. Бұл Таласбектің рухы еді. Құлақ үнсіздігін ғарыштан жеткен гуіл әсеріндей, тіпті Ерланның қолындағы Таласбектің домбырасы «Мен де мәңгілік осы жерде қоныс тебемін» дегендей сан түрлі елеске айналғандай, көзіміз бұлдырап кеткендей болды. Бәріміз де Таласбек рухының кереметі-ай дестік. Сол сәтте айналайын Таласбекке Алла алдыңнан жарылқасын, жаның жаннатта болсын. Жұмақтан орын ал деп ерніміз күбірледі, тілеу тіледік. Таласбектің сүйген жары Зира Наурызбаеваға және сол сәтте бірге болған ұл-қызына ұзақ ғұмыр, сәт сапар тіледік. Әрине осы кешті ұйымдастырған музей директоры Ұлжан Байбосыноваға алғысымыз шексіз.

Жарқын Шәкәрім | Авторлық сайт

Алаштың беймәлім бейнесі табылды

kerey.kz

Қуанышты, сүйінішті жаңалық! Алаштың беймәлім бейнесі табылды Арма, қадірлі оқырман! «Искры» журналдың 1907 жылғы бір санында қазақ қайраткерлерінің бізге беймәлім бейнесі сақталған. Айта кетейік, «Искры» суретті журналы 1901-1917 жылдары «Русское слово» газетінің қосымшасы ретінде шығып тұрған. “Думадағы мұсылман фракциясы” деп аталатын суретті хабарда патшалық Ресей құрамындағы мұсылман депутаттарының бейнесі көрсетілген. Ішінде думаға мүше болған қазақ депутаттары да бар. Атап айтсақ төрт тарихи тұлғаның бейнесі сақталыпты: Бірінші сурет: М. Тынышбайұлы, Жетісу облысы; Екінші сурет: Б. Қаратайұлы, Орал облысы; Үшінші сурет: А. Бірімжанұлы, Торғай облысы; Төртінші сурет: Ш. Қосшығұлұлы, Ақмола облысынан. Ұлыстың ұлы мерекесі құтты болсын! Елдес ОРДА 19.03.2025
1922 жылы Ташкент қаласында жарық көрген кітабындағы суреті.

kerey.kz

Абайдың төте жазумен 1922 жылы Ташкент қаласында жарық көрген кітабындағы суреті.(Ерден Нұрахметтің парақшасынан)
Ураңхай таңбалары

kerey.kz

Бұл қолжазба польяк текті орыс зерттеушісі Г.Е. Грумм-Гржимайлоның 1903 жылы Тува мен Батыс Моңғолияға жасаған экспедициясы барысында жазған күнделігінен алынды. Жазбада Ураңхай таңбалары берілген. Олардың қайдан алынғаны және атаулары жазылған. Жошы Ұлысы таңбаларымен ұқсастық байқалады Қажымұрат Төлегенұлы
АЛДАҒЫ 30 ЖЫЛДА АШЫЛУЫ ЫҚТИМАЛ АСТРОНОМИЯЛЫҚ ЖАҢАЛЫҚТАР

kerey.kz

Келесі миллиард секундта, яғни басқаша санағанда, отыз жылда астрономияда қандай жаңалық ашылуы мүмкін? Астрофизик, ғылым насихатшысы, Абдус Салам атындағы Халықаралық теориялық физика орталығының (Триест, Италия) зерттеушісі Сергей Поповтың мақаласын ықшамдап аударып беріп отырмыз. *** Алдымен өткен 30 жылға көз тастайық. Отыз жыл бұрын КҮНГЕ ҰҚСАС ЖҰЛДЫЗДЫ АЙНАЛАТЫН ПЛАНЕТА ашылмаған-тұғын және ӘЛЕМНІҢ ҚАЗІР ҮДЕЙ КЕҢЕЙІП бара жатқанын білмейтінбіз. Бірінші ашылымды алдын-ала болжау мүмкін еді, екіншісін — жоқ. Біріншісі экзопланеталарды іздеуге бағытталған жүйелі еңбектің нәтижесі болса, екіншісін ғалымдардың көбі күтпеген-ді. Бұларды 1960-шы жылдардан бергі екі ең басты астрономиялық жаңалық дей аламын. Демек болашақ ірі жетістіктің де кейбірін болжай аламыз, ал басқалары тосыннан ашылады. Жалпы, ғылыми ашылымдарды неліктен болжауға болады? Өйткені көптеген маңызды
1893 жылы 25 қарашада

kerey.kz

1893 жылы 25 қарашада, Даниялық ғалым В.Томсен құлпытастағы бітік жазудың құпиясын ашты. Ғылыми жаңалық еуропа қоғамын дүр сілкіндіреді. Тосмен алғаш «түрік», «күлтегін», «тәңірі» деген сөздерді шешіп оқиды. Бітіктастағы жазудың келесі беті қытай иероглифімен бәдізделген-ді. Томсен иероглифтегі есімдердің реттік (қайталану) жилігіне қарап отырып келесі бетіндегі құпия таңбаларды біртіндеп сөйлете бастайды. Сол дәуірде шығыстану соның ішінде түркітану саласы жеке ғылым ретінде абройлы зерттеу нысанына айналды. В.Томсен таңбаны шешіп құпиясын ашқанымен көне түрік тілін білмеуші еді, сол себепті «бұл мәтінді оқыса Радлов оқиды» деген. Көп өтпей Радлов, Томсен шешкен таңбаның ізінше мәтін жолдарын оқыған. Сонымен жұмбақ күйде қалған тастағы бітік жазуы сөйлей бастаған… 25 қараша күні маңызды күн. Бітік жазу күні құтты болсын!