Солтүстік Кавказдың тарихи суреттері

Soltüstik Kavkazdıñ tarihi suretteri

| Jan 6, 2017

Ötken ğasırdıñ 20-40 jıldarı Soltüstik Kavkazdan Franciyağa qonıs audarğan emigranttardıñ jeke mwrağattarında saqtalğan suretter.

Qızıl qaqpa, Groznıy qalasındağı Aleksandr atındağı köşe, Şeşenstan.

Groznıydağı Dvoryan köşesi, Şeşenstan.

Balta auılı irgesindegi Terek özeni. Äskeri gruzin jolı.

Argun añğarı, Şeşenstan.

Kezenoy-Am köli, Şeşenstan.

Uşkaloy, Argun añğarı, Şeşenstan.

El'brus tauınıñ eteginde.

Knyaz' Grigoriy Gagarin kartinasında beynelegen Kavkazdı bağındıruğa kelgen orıs patşasınıñ äskeri.

Qaraşay.

Saytanköpir, Dar'yal.

Qazbek tauındağı Ter şatqalı.

Azat Europa / Azattıq radiosı

Tags Soltüstik Kavkaz

Alaştıñ beymälim beynesi tabıldı

kerey.kz

Quanıştı, süyinişti jañalıq! Alaştıñ beymälim beynesi tabıldı Arma, qadirli oqırman! «Iskrı» jurnaldıñ 1907 jılğı bir sanında qazaq qayratkerleriniñ bizge beymälim beynesi saqtalğan. Ayta keteyik, «Iskrı» suretti jurnalı 1901-1917 jıldarı «Russkoe slovo» gazetiniñ qosımşası retinde şığıp twrğan. “Dumadağı mwsılman frakciyası” dep atalatın suretti habarda patşalıq Resey qwramındağı mwsılman deputattarınıñ beynesi körsetilgen. İşinde dumağa müşe bolğan qazaq deputattarı da bar. Atap aytsaq tört tarihi twlğanıñ beynesi saqtalıptı: Birinşi suret: M. Tınışbaywlı, Jetisu oblısı; Ekinşi suret: B. Qarataywlı, Oral oblısı; Üşinşi suret: A. Birimjanwlı, Torğay oblısı; Törtinşi suret: Ş. Qosşığwlwlı, Aqmola oblısınan. Wlıstıñ wlı merekesi qwttı bolsın! Eldes ORDA 19.03.2025
1922 jılı Taşkent qalasında jarıq körgen kitabındağı sureti.

kerey.kz

Abaydıñ töte jazumen 1922 jılı Taşkent qalasında jarıq körgen kitabındağı sureti.(Erden Nwrahmettiñ paraqşasınan)
Urañhay tañbaları

kerey.kz

Bwl qoljazba pol'yak tekti orıs zertteuşisi G.E. Grumm-Grjimaylonıñ 1903 jılı Tuva men Batıs Moñğoliyağa jasağan ekspediciyası barısında jazğan kündeliginen alındı. Jazbada Urañhay tañbaları berilgen. Olardıñ qaydan alınğanı jäne atauları jazılğan. Joşı Wlısı tañbalarımen wqsastıq bayqaladı Qajımwrat Tölegenwlı
ALDAĞI 30 JILDA AŞILUI IQTIMAL ASTRONOMIYALIQ JAÑALIQTAR

kerey.kz

Kelesi milliard sekundta, yağni basqaşa sanağanda, otız jılda astronomiyada qanday jañalıq aşıluı mümkin? Astrofizik, ğılım nasihatşısı, Abdus Salam atındağı Halıqaralıq teoriyalıq fizika ortalığınıñ (Triest, Italiya) zertteuşisi Sergey Popovtıñ maqalasın ıqşamdap audarıp berip otırmız. *** Aldımen ötken 30 jılğa köz tastayıq. Otız jıl bwrın KÜNGE WQSAS JWLDIZDI AYNALATIN PLANETA aşılmağan-twğın jäne ÄLEMNİÑ QAZİR ÜDEY KEÑEYİP bara jatqanın bilmeytinbiz. Birinşi aşılımdı aldın-ala boljau mümkin edi, ekinşisin — joq. Birinşisi ekzoplanetalardı izdeuge bağıttalğan jüyeli eñbektiñ nätijesi bolsa, ekinşisin ğalımdardıñ köbi kütpegen-di. Bwlardı 1960-şı jıldardan bergi eki eñ bastı astronomiyalıq jañalıq dey alamın. Demek bolaşaq iri jetistiktiñ de keybirin boljay alamız, al basqaları tosınnan aşıladı. Jalpı, ğılımi aşılımdardı nelikten boljauğa boladı? Öytkeni köptegen mañızdı
1893 jılı 25 qaraşada

kerey.kz

1893 jılı 25 qaraşada, Daniyalıq ğalım V.Tomsen qwlpıtastağı bitik jazudıñ qwpiyasın aştı. Ğılımi jañalıq europa qoğamın dür silkindiredi. Tosmen alğaş «türik», «kültegin», «täñiri» degen sözderdi şeşip oqidı. Bitiktastağı jazudıñ kelesi beti qıtay ieroglifimen bädizdelgen-di. Tomsen ierogliftegi esimderdiñ rettik (qaytalanu) jiligine qarap otırıp kelesi betindegi qwpiya tañbalardı birtindep söylete bastaydı. Sol däuirde şığıstanu sonıñ işinde türkitanu salası jeke ğılım retinde abroylı zertteu nısanına aynaldı. V.Tomsen tañbanı şeşip qwpiyasın aşqanımen köne türik tilin bilmeuşi edi, sol sebepti «bwl mätindi oqısa Radlov oqidı» degen. Köp ötpey Radlov, Tomsen şeşken tañbanıñ izinşe mätin joldarın oqığan. Sonımen jwmbaq küyde qalğan tastağı bitik jazuı söyley bastağan… 25 qaraşa küni mañızdı kün. Bitik jazu küni qwttı bolsın!