|  |  | 

Көз қарас Руханият

Қазақ санасы қырық жамау.

6ccea822f620a10c9b4c70ecd14bb7dc

Қазіргі қазақ санасы апамның құрақ көрпесі секілді.Қызыл,сары,көк т.с.с.Нақтылап айтсақ дәстүршіл қазақ,мұсылман қазақ,христиан қазақ,будда қазақ,католик қазақ,ауылбай қазақ,қала қазақ т.т.Енді осыған Қазақстанда тұратын аз ұлттарды қосайық. 18 миллионға таяу халқы бар,әлемдегі жер көлемі бойынша 9-шы орында тұрған Қазақстанның қазіргі ахуалы осындай.Бірі батысқа,екіншісі шығысқа,үшіншісі солтүстікке,төртіншісі оңтүстікке қарап тұрған қазақта қандай патриотизм болуы мүмкін?Оларды  қалай бір біріне қаратып жақындастыруға болады?Жалпы Қазақстан,халқын бір тудың астында ұстап тұра ала ма?Осы сауалдарға жауап іздеп көрейік.Ежелгі түркі халқының арасына іріткі салып бөлшектеу Аттилла заманынан басталған.Себеб ол кезде түркі жұртының әлеуеті зор,ықпалды мемілекетке айналған кезі.Аттилла Римді жаулап алғанда,сол елдің данышпандары құпия кеңес құрады.Ортаға сөз тасталды «Біз өркениетті империя едік. Азиядан келген әлдебір жабайылардан жеңілдік.Бізден асып түсетіндей оларда қандай құдырет бар?» деді.Сонда,бір данышпан айтты дейді «Олардың бірінші құдыреті үндерінде.Күркіреген дауыстары күнді қалқалап,жерді сілкінтеді.Екінші құдыреті байрағында.Байрақта өрнектелген қосынды бар.Ол күн құдайы Тәңірінің бейнесі» депті.Аттилла шабуылға шығар кезде жауынгерлерін рухтандыру үшін, бақсыларға қобыз ойнатып  көмеймен зікір салдырады екен.Рухы көтерілген жауынгерлер тасты талқандап,тауды қопарып тастауға бекиді екен.Түркілердің екі киелі дүниесіне европалықтар бас ұрып өздеріне иемденіп кетті.Қобыздан скрипканы туғызды.Шаңырақтың қосындысына шоқынып дін жасап алды.Міне,сол кезде түркілерді жою үшін іштей іріту жоспары да жасалғаны сөзсіз.Ол үшін европалықтар не істей алатын еді? Ол заманда түркілерге қарумен қарсы тұру мүмкін емес еді.Сондықтан олар айлаға басып түркілердің арасына әртүрлі діндерді кіргізді.Кейіннен будда,христиан,католик,мұсылман. Қазір әртүрлі секталар.Ғасырдан ғасырға ұласқан әртүрлі идеалогия өзінің жемісін берді.Құрақ көрпе көзге әдемі көрінеді.Ертең біреу келіп «маған қызылы ұнайды» деп қырқып алса.Тағы біреу «көк менікі» деп жыртып алса не болмақ? Я болмаса басқыншы біреу «көрпең жақсы екен» деп  қолтығына қысып алып кетсе қайтесің?Не істемек керек? Қырық түрлі сана қалыптасқан халыққа ұлтшылдықты жалаулатып береке таппайсың.Ұлтшылдықты «халық арасына іріткі салушы» деп қабылдайды.Исламның туын көтерсең уахаб,салаф,суфис т.б.террорист болып шығасың.Азияның туын көтерсең нәсілшілдің қалпағын киесің.Бағанағы төртеуі төрт бағытқа қарап тұрған қазақты бір біріне қарату үшін ортаға дәстүрдің отын жағу керек.Дәстүрдің отынан жандарына қуат алып жүздеріне қан жүрмек.Бойы жылынған адам ортаға қазан асып жылқының жас етін бүлкілдетіп қайнатып бөліп жемек.Бір қазаннан ас ішкен соң қазақ, бірін бірі бауыр екенін сезінер.Дәстүр салт арқылы жақындасып,ежелгі ата бабалырының ұстанған Тәңіршілдің ұғымын санасына құятын болар.Сөитіп қазақ арасындағы дәстүрлі ислам өзінің орнын табар.Жарайды,қазақты осылай ұйыстырдық.Бірақ Қазақтардан бөлек аз ұлттарды сыртқа тепкендей боламыз-ау.Бұл жерде тағыда ата бабалардың ежелгі пәлсафасы Тәңіршілдікке жүгінеміз.Ондағы бірінші өсиетте «Адамды дініне,тіліне,нәсіліне қарап бөлме.Адамгершілік қасиетіне қарап бағала» деген.Қазақ болып осыған тоқтайық.

 

Сұлтан Қаған

kerey.kz

Related Articles

  • Герб ауыстыру мәселесі немесе «терістеу синдромы» қалай пайда болды?!

    Еліміздің гербін ауыстыру туралы Президенттің ұсынысы (о баста ұсыныс суретші-дизайнер мамандардан шыққан сияқты) тұтас қоғамда болмағанмен, әлеуметтік желілерде әжептәуір қарсылық тудырды. Бірақ, байыптап қарасақ, бұл қарсылықтың қазіргі гербтің қазақ үшін ерекше қастерлі немесе эстетикалық тұрғыдан мінсіз болуына еш қатысы жоқтығын аңғарасыз. Соңғы уақыттары, ауыр індетпен қатар келген қаңтар трагедиясынан бастап, халық айтарлықтай күйзеліске ұшырады. Қазақстанның еркінен тыс, соғысқа, басқа да себептерге байланысты болып жатқан экономикалық қиындық салдарынан халықтың әл-ауқаты төмендеді. Осының бәрі қазір қоғамда байқалып қалған «терістеу синдромына» түрткі болды. «Терістеу синдромы» – дұрысты да бұрысқа шығаратын, қандай бастамаға болсын қарсы реакция шақыратын құбылыс. Әлеуметтік психологияны зерттеушілердің пайымдауынша, осы құбылысты барынша күшейтіп тұрған фактор – әлеуметтік желілер. Яғни, алдағы уақытта

  • Үздік ойдың үзінділері

    Үздік ойдың үзінділері Арма әлеумет! Мен қазір таза академиялық ғылыми ортада жүрмін. Өзімнің неше жыл бойы жинаған білімімді, оқыған оқуымды, шетелдік тәжірибемді, интеллектуалды қарым-қабілетімді шынайы қолданатын қара шаңырақтың ішінде жүрмін. Алматының бәрінен бөлек мәдени ортасы ерекше ұнады. Алматы қала мен дала дейтін екі ұғымның түйіскен әдемі ортасы екен. Ойлап көрсем мен бақытты перезент, бағы жанған ұрпақ екенмін. Әкем тұрмыс пен жоқшылық, жалғыздықтың тауқыметін әбден тартып еш оқи алмадым, небәрі үш ай оқу оқыдым-, деп менің оқуымды бала күнімнен қадағалады, шапанымды сатсам да оқытам деп барын салды. Ал мектепте бақытты шәкірт болдым. Маған дәріс берген ұстаздарым кілең дарынды, қабілетті кісілер болды. Университетте және шетелде мен тіптен ерекше дарын иелеріне шәкірт болдым.

  • Самат Әбіш қалай “сүттен ақ, судан таза” болып шықты?

    Азаттық радиосы Саясаттанушы Досым Сәтпаев ҰҚК төрағасының бұрынғы бірінші орынбасары, экс-президент Нұрсұлтан Назарбаевтың немере інісі Самат Әбішке шыққан үкім “Қазақстандағы режим болашақты ойламайтынын көрсетті” дейді қазақстандық саясаттанушы Досым Сәтпаев. Сарапшының пайымдауынша, билеуші “элита” жеке істерімен және тасадағыкелісімдермен әуре болып жатқанда елде тағы бір жаңа әлеуметтік жарылысқа әкелуі мүмкін факторлар күшейіп келеді. СаясаттанушыРесей өзінің экономикалық мүдделері мен геосаяси жоспарларын кеңінен жүзеге асыру үшін Қазақстанның ішкі саясатына тікелей әсер етуге тырысып жатуы мүмкін деп те топшылайды. ПУТИН “ҚАУІПСІЗДІК КЕПІЛІ” МЕ? Азаттық: Сонымен ұзақ демалыс алдында осындай үлкен жаңалық жарияланды. Мейрам алдында, 19 наурызда қазақстандықтар мәжіліс депутатының постынан Самат Әбішке шыққан үкім жайлы білді. Мұның бәрінің байланысы бар ма әлде кездейсоқтық па? Досым Сәтпаев: Әңгімені бұл істің құпия

  • Христиан миссионерлерінің құмдағы іздері

    Орыны: Қашқар қ-сы; Жылы: 1933 ж; Аты-жөні: Қабыл Ахонд; Діні: христиан; Түсініктеме: Бұл жігіттің кейінгі есімі Қабыл Ахонд, христиан дінін қабылдаған алғашқы ұйғыр. Кейін діни сеніміне байланысты өлтірілген. Сурет еуропадағы миссионерлік музей архивінде сақтаулы. Аталған музейде жүздеген христиан ұйғыр өкілдерінің суреті сақталған. 1930 жылдары христиан ұйғырларына тұрғылықты мұсылмандар мен әкімшілік билік тарапынан қысым көрсетіле бастаған соң бір бөлімі миссионерлерге ілесіп еуропа елдеріне “һижраға” кетті. Алқисса Христиан әлемінің Қашқарияға баса мән беруі әсіресе Яқұп Бек мемлекеті кезеңінде жаңа мүмкіндіктерді қолға келтірді. 1860-70 жж. Қашқарияның Цин империясына байланысты көңіл күйін жақсы пайдаланған Христиан әлемі Үндістан мен Тибет арқылы Қашқарияға мәдени ықпалын жүргізе бастады. Олардың мақсаты бұл аймақты Ресей империясынан бұрын өз ықпалына

  • Демографиялық сараптама

    1-ші сурет қазақтар; Демографиялық ахуал 1949-2020 жж. аралығын салыстырмалы көрсеткен. 1949 жылға дейін, атап айтқанда коммунистік қытай үкіметі орнағанға дейін Шынжаң өлкесінің солтүстік бөлігінде қазақтар, оңтүстік бөлігі Қашқарияда ұйғырлар басым санды ұстады. 1951-54 жылдары ұлттық межелеу кезінде орталық үкімет құрған комиссия сараптамасы бойынша ұлттық автономиялық территорияны анықтау мына екі бағытта жүргізілді. Олар: БІРІНШІ, ұлттық автономияны межелеу бойынша оның атауын тұрақтандыру. Осы бойынша үш атау ұсынылды: *ШЫғыс Түркістан автономиялық федерациялық респубиликасы; *Ұйғырстан автономиялық респубиликасы; *Шынжаң автономиялы респубиликасы. ЕКІНШІ, автономияның әкімшілік тұрпатын анықтау; Осы бойынша: *Федерециялық тұрпат; *Автономиялық облыс және окург тұрпат; *Аймақ және аудан дәрежелі автономиялық окург тұрпаты. Межелеу комиссиясы аталған екі бағытта сараптама нәтижесін қорытындылады. Комиссия қорытындысы бойынша Шынжаң өлкесінің

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: