Qazaq sanası qırıq jamau.
Qazirgi qazaq sanası apamnıñ qwraq körpesi sekildi.Qızıl,sarı,kök t.s.s.Naqtılap aytsaq dästürşil qazaq,mwsılman qazaq,hristian qazaq,budda qazaq,katolik qazaq,auılbay qazaq,qala qazaq t.t.Endi osığan Qazaqstanda twratın az wlttardı qosayıq. 18 millionğa tayau halqı bar,älemdegi jer kölemi boyınşa 9-şı orında twrğan Qazaqstannıñ qazirgi ahualı osınday.Biri batısqa,ekinşisi şığısqa,üşinşisi soltüstikke,törtinşisi oñtüstikke qarap twrğan qazaqta qanday patriotizm boluı mümkin?Olardı qalay bir birine qaratıp jaqındastıruğa boladı?Jalpı Qazaqstan,halqın bir tudıñ astında wstap twra ala ma?Osı saualdarğa jauap izdep köreyik.Ejelgi türki halqınıñ arasına iritki salıp bölşekteu Attilla zamanınan bastalğan.Sebeb ol kezde türki jwrtınıñ äleueti zor,ıqpaldı memileketke aynalğan kezi.Attilla Rimdi jaulap alğanda,sol eldiñ danışpandarı qwpiya keñes qwradı.Ortağa söz tastaldı «Biz örkenietti imperiya edik. Aziyadan kelgen äldebir jabayılardan jeñildik.Bizden asıp tüsetindey olarda qanday qwdıret bar?» dedi.Sonda,bir danışpan ayttı deydi «Olardıñ birinşi qwdıreti ünderinde.Kürkiregen dauıstarı kündi qalqalap,jerdi silkintedi.Ekinşi qwdıreti bayrağında.Bayraqta örnektelgen qosındı bar.Ol kün qwdayı Täñiriniñ beynesi» depti.Attilla şabuılğa şığar kezde jauıngerlerin ruhtandıru üşin, baqsılarğa qobız oynatıp kömeymen zikir saldıradı eken.Ruhı köterilgen jauıngerler tastı talqandap,taudı qoparıp tastauğa bekidi eken.Türkilerdiñ eki kieli düniesine evropalıqtar bas wrıp özderine iemdenip ketti.Qobızdan skripkanı tuğızdı.Şañıraqtıñ qosındısına şoqınıp din jasap aldı.Mine,sol kezde türkilerdi joyu üşin iştey iritu josparı da jasalğanı sözsiz.Ol üşin evropalıqtar ne istey alatın edi? Ol zamanda türkilerge qarumen qarsı twru mümkin emes edi.Sondıqtan olar aylağa basıp türkilerdiñ arasına ärtürli dinderdi kirgizdi.Keyinnen budda,hristian,katolik,mwsılman. Qazir ärtürli sektalar.Ğasırdan ğasırğa wlasqan ärtürli idealogiya öziniñ jemisin berdi.Qwraq körpe közge ädemi körinedi.Erteñ bireu kelip «mağan qızılı wnaydı» dep qırqıp alsa.Tağı bireu «kök meniki» dep jırtıp alsa ne bolmaq? YA bolmasa basqınşı bireu «körpeñ jaqsı eken» dep qoltığına qısıp alıp ketse qaytesiñ?Ne istemek kerek? Qırıq türli sana qalıptasqan halıqqa wltşıldıqtı jalaulatıp bereke tappaysıñ.Wltşıldıqtı «halıq arasına iritki saluşı» dep qabıldaydı.Islamnıñ tuın köterseñ uahab,salaf,sufis t.b.terrorist bolıp şığasıñ.Aziyanıñ tuın köterseñ näsilşildiñ qalpağın kiesiñ.Bağanağı törteui tört bağıtqa qarap twrğan qazaqtı bir birine qaratu üşin ortağa dästürdiñ otın jağu kerek.Dästürdiñ otınan jandarına quat alıp jüzderine qan jürmek.Boyı jılınğan adam ortağa qazan asıp jılqınıñ jas etin bülkildetip qaynatıp bölip jemek.Bir qazannan as işken soñ qazaq, birin biri bauır ekenin seziner.Dästür salt arqılı jaqındasıp,ejelgi ata babalırınıñ wstanğan Täñirşildiñ wğımın sanasına qwyatın bolar.Söitip qazaq arasındağı dästürli islam öziniñ ornın tabar.Jaraydı,qazaqtı osılay wyıstırdıq.Biraq Qazaqtardan bölek az wlttardı sırtqa tepkendey bolamız-au.Bwl jerde tağıda ata babalardıñ ejelgi pälsafası Täñirşildikke jüginemiz.Ondağı birinşi ösiette «Adamdı dinine,tiline,näsiline qarap bölme.Adamgerşilik qasietine qarap bağala» degen.Qazaq bolıp osığan toqtayıq.
Swltan Qağan
kerey.kz
Pikir qaldıru