|  |  |  |  | 

ەزۋتارتار كوز قاراس سۋرەتتەر سويلەيدى شوۋ-بيزنيس

وپاسىز بەن يبالىنىڭ ۇياتى.

Jamanqul
(شەدەۆر ەمەس،ەرتەدەن بار اڭىز عوي، شىدامدىلىق تانىتىپ، وقىپ شىقساڭىز دەگەن ءوتىنىش)

وپاسىز بەن يبالىنىڭ ۇياتى كەزدەسىپ قالىپتى.
- قالايسىڭ؟ – دەيدى يبالىنىڭ ۇياتى.
- سۇراما! – دەپ، ەكىنىشىسى ەڭىرەپ جىبەرىپتى. – مەنىڭ يەم ۇياتتى ۇمىتتى. وزىنەن باسقانى ويلاۋدى قويدى. سەزىم دەگەننىڭ ءبارىن جەرلەپ، وزگەنىڭ قامىن ويلاۋ دەگەنمەن جۇمىسى جوق، قارىنى توقتىق، كويلەگى كوكتىك قانا كوكسەگەنى. وزگەنى وكشەمەن ەزىپ، كەۋدەسىن جانشىپ، باسىنان اتتاپ كەتۋ وعان تۇك ەمەس. ولە الامي ءجۇرمىن!
- جۇرەگىن ءجىبىتىپ، ساناسىن سىيپالاپ كورمەدىڭ بە؟
- ابدەن تىرىستىم. بايقاتپاي جاقسىلىق پەن جاماندىقتىڭ پارقىن ايىرار كىتاپتاردى دا تىقپالاپ كوردىم. يماندى، سالاۋاتتى ادامدارمەن دە جولىقتىردىم. پايدا جوق! كەرىسىنشە، اشكوزدىگى اسقىنىپ، زۇلىمدىعى ۋشىعىپ كەتتى. ونىڭ بەتىنە دە، ارتىنان دا ايتىلعان «ۇياتسىزسىڭ!» – دەگەندى ەستىگەن سايىن ودان باز كەشىپ كەتكىم كەلەدى. كەتە المايمىن. سانانىڭ ءبىر بۇرىشىندا بۇك ءتۇسىپ جاتىرمىن. مىناۋىڭ ادام بولمايدى! تەك ءوزىن عانا كورەدى. باسقادان اقشانىڭ كوزىن عانا كورەدى. جايلى جەردە جامباسى جاتسا بولدى، جوعارىعا ۇمتىلعان جولىندا جولىنداعىنىڭ ءبارىن باسا كوكتەپ، وڭمەڭدەپ بارادى. ۇلكەنگە قۇرمەت، كىشىگە ىزەت جوق. تەك قازىنانىڭ قۇلى، بايلىقتىڭ ۇممەتى. «السام، جەسەم» دەپ قانا تۇرادى.
- ءىممم، سولاي دە. وندا سەن بىلاي ىستە – دەپ، يبالىنىڭ ۇياتى سىبىرلايدى. ەكەۋى ەزۋ تارتا جىميىپ ەكى جاققا كەتەدى.
ەرتەسى وپاسىز ويانسا، تۇرا المايدى. ايەلى اس ءۇيدى باسىنا كوتەرىپ ءجۇر ەكەن. «وسى قاتىننان تويعانىم-اي!» – دەپ، ىشىنەن ويلاپتى.
- نەمەنە؟ مەنەن تويدىڭ با؟ – دەپ ايەلى جەتىپ كەلەدى. «ويباي، مىناۋ ىشىمدەگىنى قايدان ءبىلىپ قويدى؟» – دەپ وپاسىزدىڭ ەسى كەتەدى. ايعايدان قاشىپ، ۇيىنەن اتىپ شىعىپ، جۇمىسىنا بارادى. لاۋازىمدى جۇرت جۇمىس ىستەيتىن ءزاۋلىم مەكەمەگە كىرە بەرە، وزىنەن ۇلكەن باستىقتى كورىپ قالادى. وتىرىك كۇلىپ، امانداسىپ تۇرىپ «وسى قىزىل كوز بالە قاشان قۇرىر ەكەن؟» – دەپ، ويلاپ قالعانى سول ەكەن، اناۋ «وڭباعان، كىمنىڭ ارقاسىندا تالتاڭداپ جۇرگەنىڭدى ۇمىتقان ەكەنسىڭ!» – دەپ، جاعىنان سالىپ قالادى. سول كۇنى كەش باتقانشا ويىنىڭ ويرانى شىعادى. كوپتەن بەرى وزىنەن باسقانى جاقسى دەپ ويلامايتىن بۇزىلعان ساناسى سىر بەرىپ، كەزدەسەكەننىڭ ءبارى جايلى ىشكى ويىن سىرتقا جايىپ سالادى. ەڭ سوراقىسى سونداي ويدى قالاي وزگەرتۋ جولىن بىلمەي قينالادى. مۇلدەم وي ويلامايىن دەسە قولىنان كەلمەيدى. قانشاما جىلدان بەرى ويى ايتقاندى اۋزى ايتپاي، ەلدى وتىرىكپەن ەمىزىپ كەلگەن جاننىڭ باسىنا وزىنەن باسقانى جاقسى دەيتىن جارقىن وي كەلە قويمايدى ەكەن. بۇعان دەيىن قىزمەتتەسكە قىرسىق تىلەپ، كورشىگە اۋرۋ تىلەپ، باۋىرعا بەزگەك تىلەپ كەلگەن ادام عوي. كوكسەگەنى پارانىڭ كەسەگى، بىرەۋدىڭ ايەلىنىڭ توسەگى. ءوز باسىنا كەرەكتى الۋ ءۇشىن بەرگەنى پارا، كەدەرگىنى جويۋ ءۇشىن ايتقانى جالا. بىرەۋدەن كەك السام، قازىنانى جەپ السام دەپ، الشاڭ باسىپ كەلە جاتقان ادامنىڭ اياق استىنان بۇتى كوكتەن كەلدى. ەندى قايتپەك؟ بۇگىندىككە وزىنە قاراتا ەلدىڭ ايتقان ءسوزى: «ۇياتسىز نەمە، ارسىز ەكەنسىڭ!» – عانا. «ۇيات، ار» دەگەن نە بالە؟ ولار قايدا تۇرادى، قايدا ساتىلادى؟ نە بولسا دا، قانشا تۇرسا دا سول ۇياتتى تاۋىپ الماي بولماس!
- مەن وسىندامىن! قينالما، سۋ تەگىن جانىڭدا ءجۇرمىن – دەيدى سول كەزدە ۇيات.
- اينانايىن، ۇياتجان، كەتپەشى، وتىرا تۇر، مىنا بالەدەن قالاي قۇتىلام، جولىن ايت، اقىسىن بەرەم! – دەيدى وپاسىز.
- اقىسىز قۇتىلۋعا بولادى، تەك ءوزىڭ وزگەرۋىڭ كەرەك! ازىرشە مەن سەنەن كەتەم! – دەپ ۇيات ارتىنا قاراماي تايىپ تۇرادى.
- ويباي توقتا، قالاي وزگەرەم؟ جاڭا ماشينە ساتىپ الام با؟ شاشىمدى تۇزەيمىن بە؟ كيىم اۋىستىرام با؟ ۇيات، توقتاشى؟! – دەپ يەسى قالا بەرەدى.
امال جوق، وزگەرۋگە بەل بۋادى. ول وڭايعا تۇسپەيدى. ءوزىنىڭ ەلگە ىستەگەن قىساستىعى وزىنە ون ەسە قايتا كەلەدى. ەندى ءوز باسىنا قارسى ىستەلگەن ساتقىندىق پەن زۇلىمدىقتى كورەدى. كەلەكە مەن كەكەسىندى، اشكوزدىك پەن اجىراسۋدى، كوڭىل قيماي قوشتاسۋدى كوزىمەن كورەدى. اتتاپ باسقان سايىن جاناشىرلىق، اياۋشىلىق دەگەندى ۇيرەنۋگە تۋرا كەلەدى. جالعىزدىقتى جانىنا سەرىك ەتەدى. كۇندەردىڭ كۇنىندە كەشەگى وپاسىز ەندى يماندى پەندەگە اينالادى.
باياعى ەكى ۇيات قايتا كەزدەسەدى. يبالىنىڭ ۇياتى:
- قالايسىڭ؟ – دەگەندە،
- كورىپ تۇرسىڭ عوي! – دەپ، ەكىنشى ۇيات قۋانا جاۋاپ بەرەدى. ەكى ۇيات ەزۋ تارتا يەلەرىنە كەتە بارادى.
***
P/S: جانى جايساڭ، جاماندىق ويلاۋدان بەتى اۋلاق، يگى جاقسىلار! بۇل اڭىزدى اۋىزعا العانداعى ايتپاعىم باسقا. كوبىمىز ىشتەن تىنىپ، ءالىپتىڭ ارتىن باعىپ، «سەن تيمەسەڭ مەن تيمە» بولىپ وتىرمىز عوي. كەشە عانا كەزەكتى سوت وتىرىسى ءوتتى. مەنىڭ ارداقتى ۇستازىم، تۇڭعىشباي جامانقۇلوۆ بۇل جولى ايقاسقا بەل بۋدى. مويىنداۋدان باس تارتتى. كىم ءبىلسىن، بىلەكتىلەر ءبارىبىر ونى كىنالى عىپ، ايىپتاپ، تاعى دا اسقاق باسىن تومەن يگىزەر.كۇشتىنىڭ كىم ەكەنىن بىلگىزەر. ءتىپتى سوت شەشىمى الدىن الا دايار تۇرعان دا شىعار.ول ءوز كەزەگىمەن بولا بەرەر… ءدال قازىر مەنى تۇرشىكتىرگەن ءىس مىناۋ: قاشاننان بەرى ءبىز جىعىلعاندى جۇدىرىقتاي بەرەتىن بولعامىز؟ مەن ايىپتاۋشى جاققا قارسى شاپ دەپ وتىرعامىن جوق. سوتقا بارىپ سويقان شىعار دەۋدەن دە اۋلاقپىن. كەشە عانا ءبىرىمىزدىڭ ارقا سۇيەرىمىز، ءبىرىمىزدىڭ اقىلشىمىز، ءبىرىڭىزدىڭ سۇيىكتى اكتەرىڭىز، ءبىرىڭىزدىڭ ماقتان تۇتارىڭىز، ءبىرىڭىزدىڭ جەرلەسىڭىز، ءبىرىڭىزدىڭ قۇرداسىڭىز ەدى عوي. جابىققان كوڭىلىن جەبەي قوياتىن جىلى لەبىزدەرىڭىز قالعان شىعار؟ «جاقسى ءسوز – جارىم ىرىس» ەمەس پە ەدى؟ «اناۋ ولاي دەدى، ءوزى بىلاي دەدىنى» قويا تۇرىپ، وسىنداعى اۋزىنا ەل قاراعان اعايىن ەندى بىرگە تىلەۋ تىلەگەننەن باسقا قايران جوق. تالانعاندى تابالاي بەرمەي، اعامىزددى جىگەرلەندىرەر، قولتىعىنا دەمەۋ بولار اعالىق، ىنىلىك، باۋىرلىق اق نيەتتەرىڭىزدى كوپتىڭ الدىندا، وسى جەلىدە بىلدىرسەڭىزدەر ەكەن. جەلىنىڭ دە جەلى كەيدە داۋىلدان كەم سوقپايتىن ەدى عوي. مۇمكىن سىزدەردىڭ سوزدەرىڭىزدەن تابالاعاندار دا ءتاۋباسىنا كەلەر…
مەنىكى ءوتىنىش، وزدەرىڭىز بىلەرسىزدەر.
جوعارىداعى اڭىزداعىداي ۇياتىم تاستاپ كەتپەسىن، ونسىز دا وزىمە ارەڭ سيىپ جۇرگەن سىڭايى بار…

اسقار نايمانتاەۆتىڭ facebook پاراقشاسىنان الىندى

Related Articles

  • قازاق مەكتەبىندە وقيتىن 7 جاسار بالا ورىس ءتىلى ساباعىندا نەگە ورىسشا سايراپ تۇرۋى كەرەك؟

    قازاق مەكتەبىندە وقيتىن 7 جاسار بالا ورىس ءتىلى ساباعىندا نەگە ورىسشا سايراپ تۇرۋى كەرەك؟

    ماگنۋمدى ءوزىم مۇلدە ۇناتپايدى ەكەنمىن. ۇنەمى بارسام، ەسى دۇرىس كوكونىس تاپپايتىنمىن. ەسكىرگەن، شىرىگەن. ازىق-تۇلىكتى تەك بازاردان الامىن. بىراق ماگنۋمگە بايكوتتى توقتاتپاۋ كەرەك! سونىمەن بىرگە، ءورىستىلدى كينو، فيلمدەرگە دە بايكوت جاريالاۋ كەرەك. بىراق، ودان كۇشتىسى، بالالارىڭدى تەك قازاقشا وقىتىپ، قازاقشا تاربيەلەۋ كەرەك. بىراق، بالاڭدى قازاقشا تاربيەلەيىن دەسەڭ، تاعى ءبىر كەدەرگى شىعىپ جاتىر. عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، بالانى 13 جاسقا دەيىن قازاق تىلىندە وقىتىپ، ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى بويىنا، ويىنا ءسىڭىرۋ كەرەك. ەندى سولاي ىستەپ جاتساق، 7-8 جاسار قاپ-قازاقشا ءوسىپ كەلە جاتقان بالاڭدى مەكتەپتە ورىس ءتىلىن ۇيرەتىپ ميىن اشىتۋعا تۋرا كەلىپ وتىر. ياعني، 2-سىنىپتان باستاپ ورىس ءتىلى مەكتەپ باعدارلاماسىندا تۇر. بجب، تجب-سىندا ورىس ءتىلى مۇعالىمدەرى بالانىڭ ورىسشا مازمۇنداماسىن (گوۆورەنيە) تەكسەرەدى. تالاپ ەتەدى. سوندا، ءبىز بايعۇس قازاق،

  • قازاق جاستارى بۇگىندە جاپپاي ورىستانۋ پروتسەسىن باستان كەشۋدە.

    قازاق جاستارى بۇگىندە جاپپاي ورىستانۋ پروتسەسىن باستان كەشۋدە.

    قازاق جاستارى بۇگىندە جاپپاي ورىستانۋ پروتسەسىن باستان كەشۋدە. بالا-باقشادان باستاپ، مەكتەپ، جوعارى وقۋ ورنى، ەڭبەك مەكەمەلەرىنىڭ بارلىعى نەگىزىنەن ورىس تىلىنە كوشۋدە. ءوز ەركىمەن ەمەس، ادىلەتسىز بيلىكتىڭ ۇزاق جىلعى سولاقاي ساياساتىنىڭ ارقاسىندا. كوشەدە، كەڭسەدە، دۇكەندە، كولىكتە، قوعامدىق ورىندا قازاققا قازاق ورىسشا سويلەمەسەڭ نەمەسە ۇلتتى ساقتاۋ كەرەك دەگەن جاۋاپكەرشىلىك جۇگىن ۇستانىپ، سەنىمەن ورىسشا سويلەسىپ تۇرعان قازاققا قازاقشا سويلە دەپ ەسكەرتۋ جاساساڭ بولدى، ءبىتتى، بالە-جالاعا قالاسىڭ. زاڭ دا، ونى ورىنداۋشى پوليتسيا، پروكۋراتۋرا، سوت تا ورىسقۇلدى قولدايدى، ۇلتقا جانى اشىعان قازاقتى مۇلدە قورعامايدى. بۇل قانداي ادىلەتتىلىك؟! مەملەكەتتىك ءتىلدى، مەملەكەتتىك قاۋىپسىزدىكتى جەكەلەگەن ادام ەمەس، وسىعان جاۋاپتى مەملەكەتتىك قۇرىلىمدار قورعاۋى كەرەك قوي. جەكە ادام ەمەس، ەڭ الدىمەن بيلىك قورعاۋى كەرەك. قازاق جەكە تاۋەلسىز مەملەكەت بولىپ تۇرسا

  • ساياساتتانۋشى: ەۋرووداقپەن ارىپتەستىككە ورتالىق ازيا كوبىرەك مۇددەلى

    ساياساتتانۋشى: ەۋرووداقپەن ارىپتەستىككە ورتالىق ازيا كوبىرەك مۇددەلى

    نۇربەك ءتۇسىپحان ەۋرووداق جەتەكشىلەرى مەن ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ باسشىلارى “ورتالىق ازيا – ەۋرووداق” ءسامميتى كەزىندە. سامارقان، وزبەكستان 4 ءساۋىر 2025 جىل 3-4 ساۋىردە سامارقاندا “ورتالىق ازيا – ەۋروپا وداعى” ءسامميتى ءوتتى. ورتالىق ازيانىڭ رەسمي باق-تارى مەن مەملەكەتتىك قۇرىلىم سايتتارى سامارقان ءسامميتىنىڭ “تاريحي ماڭىزىن” ايتىپ جاتىر. ال ەكى ايماق اراسىندا وسىنداي فورماتتاعى العاشقى كەزدەسۋدى ساراپشىلار قالاي باعالايدى؟ ازاتتىق ءتىلشىسىنىڭ سۇراقتارىنا ساياساتتانۋشى جانىبەك ارىنوۆ جاۋاپ بەرەدى. – ورتالىق ازيا جانە ەۋرووداق ءسامميتى قانشالىقتى تەڭ جاعدايدا ءوتىپ جاتىر دەپ ايتا الامىز؟ – ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرىنىڭ 30 جىلدىق سىرتقى ساياساتىنا، تاريحىنا ۇڭىلسەك، ەۋرووداق ءاردايىم تەڭ دارەجەدە جۇمىس جاساۋعا تىرىساتىن ۇلكەن ارىپتەستەردىڭ ءبىرى. مىسالى، اقش نەمەسە رەسەي نە بولماسا قىتايمەن سالىستىرعاندا مەملەكەت تاراپىنان بولسىن، قوعام

  • ەندى قازاق ءتىلىن ەلەمەيتىن مەكەمە بايكوتتىڭ نىساناسىنا ىلىگىپ، شىعىنعا باتا بەرەتىن بولادى

    ەندى قازاق ءتىلىن ەلەمەيتىن مەكەمە بايكوتتىڭ نىساناسىنا ىلىگىپ، شىعىنعا باتا بەرەتىن بولادى

    كەيدە قوعامدى ءبىر عانا وقيعا قوزعالىسقا ءتۇسىرىپ، ىشتە قاتقان شەمەندى جارىپ جىبەرەدى. بۇل جولى ءدال سونداي احۋال ورىن الدى. Magnum دۇكەندەر جەلىسىندە ورىس ءتىلدى ءبىر ازامات قازاق ءتىلىن بىلمەيتىن كۋرەرگە شاعىم ءتۇسىرىپ، ارتىنان دۇكەن اكىمشىلىگى الگى كۋرەردى جۇمىستان شىعارىپ، ماسەلەنى جىلى جاۋىپ قويا سالماق بولعاندا، جۇرتشىلىق وقىستان ويانىپ كەتتى. بۇل تەك ءبىر ازاماتتىڭ رەنىشى نەمەسە دۇكەننىڭ ىشكى ءتارتىبى ەمەس. بۇل – تىلدىك تەڭسىزدىككە قارسى ۇلتتىڭ رەفلەكسى. قازاقتىڭ ءوزى، ءوز جەرىندە، ءوز تىلىندە سويلەي المايتىن كۇنگە جەتتىك پە دەگەن سۇراق سانانى سىزداتىپ تۇر. ءوز ەلىندە تۇرىپ، ءوز تىلىندە سويلەمەيتىن ازاماتتى قوعامنان الاستاتىلۋى اقىلعا سيمايتىن دۇنيە. ال Magnum دۇكەندەرى جەلىسى وتتى كۇلمەن كومىپ قويعانداي بولدى. قازاق ءتىلى – ەلدىڭ وزەگى. وعان جاسالعان

  • ناۋرىز تۋرالى ماڭىزدى قۇجات

    ناۋرىز تۋرالى ماڭىزدى قۇجات

    اشىق دەرەككوزدەردەن 1920 جىلعى 20 ناۋرىزدا تاشكەنتتە تۇرار رىسقۇلوۆ قول قويعان ناۋرىزدى اتاپ ءوتۋ تۋرالى بۇيرىققا كوزىم ءتۇستى. دەمەك، بيىل بۇل تاريحي قۇجاتقا – 105 جىل! الايدا، ارادا نەبارى التى جىل وتكەن سوڭ 1926 جىلى ناۋرىزعا تىيىم سالىندى. ال، 1920 جىلى تۇركىستان كەڭەستىك رەسپۋبليكاسىنىڭ ورتالىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى بولىپ قىزمەت ەتكەن تۇرار رىسقۇلوۆتىڭ تاعدىرى قانداي قايعىمەن اياقتالعانى بارشامىزعا ءمالىم. ونى “حالىق جاۋى” دەپ تانىپ، 1938 جىلدىڭ 10 اقپانىندا اتۋ جازاسىنا كەسكەن… ناشەل ۆوت تاكوي دوكۋمەنت ۆ وتكرىتىح يستوچنيكاح: پريكاز، يزداننىي ۆ تاشكەنتە تۋراروم رىسكۋلوۆىم وت 20 مارتا 1920 گودا و پرازدنوۆاني ناۋرىزا. پولۋچاەتسيا، ۆ ەتوم گودۋ ەتومۋ يستوريچەسكومۋ دوكۋمەنتۋ يسپولنيلوس 105 لەت! ۆ 1926 گودۋ ناۋرىز وكازالسيا پود زاپرەتوم. ا

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى:

Zero.KZ