سۋرەتتەر سويلەيدى تاريح قازاق شەجىرەسى
شارقي تۇركىستان اتتى اسكەرى جايلى نە بىلەمىز؟
kerey.kz
شارقي (شىعىس) تۇركىستان ۇلتتىق اسكەرى دەگەندە كوز الدىڭىزعا اتقا قونىپ جاۋعا شاپقان كىسىنىڭ الدە ءبىر ەلەسى پايدا بولسا، وندا ءسىز دۇرىس پايىمداعان بولاسىز. شىنىمەن دە شارقيدىڭ جۇزدە سەكسەن پايىزى (80%) اتتى اسكەر بولعان. قولعا قارۋ الىپ ات جالىن ۇستاپ ءمىنىپ جاۋعا شۇيلىگۋ قاي xالىقتىڭ قانىنا سىڭگەن ءومىر تاڭداۋى ەكەنىن تاريx ءوزى اشىپ ايتار ۋاقىتى كەلىپ شىندىعى ايپاراداي اشىلعاندا.
وتىز مىڭعا دەيىن كوبەيگەن ۇلتتىق اسكەردىڭ 60-70 پايىزى قازاق بولعانى قىتاي دەرەكتەرىندە دە انىق تۇر. وكىنىشتىسى، كوتەرلىس باستاپ ەلدى ازاتتىققا شىعارعان اسكەردىڭ كوبىن قۇلجاداعى باي-شونجارلار «راقمەتىن ايتىپ» اۋىلدارىنا قايتارىپ جىبەرگەنىن بىرەۋ بىلسە بىرەۋ بىلمەيدى.
سونداي قايتارۋمەن كەلگەن ءبىر-ەكى اقساقال ءبىزدىڭ اۋىلدا دا بار ەدى. مەن بالا كەزىمدە كۇزەۋلىكتە سولاردى كورۋشى ەدىم. قانجىلىك بوپ شايقاستارعا قاتىسىپ، ەل ازات بولعان سوڭ ءۇنسىز اۋىلعا قايتىپ ورالىپ، قارا تابان قويشى بولعان. باعالاۋ جوق، ماراپات جوق، الەۋمەتتىك كومەك تە كورسەتپەپتى ولارعا. كوبى ۇلكەندەردىڭ ايتۋىنشا 55-62 جىلدارى ارعى بەتكە اسىپ سوۆەت ازاماتتىعىنا وتكەن. كىشكەنە كەزىمدە اۋىلداعى اقساقالداردىڭ كەڭەستەرىن كىرەسىلى-شىعاسىلى ەستيتىنمىن، سوندا ول كارتەڭ اقساقالدار سارتتى بوقتاپ وتىراتىن.
كەيىن ەس جيىپ، ەتەك-جەڭىمىزدى تۇزەگەن كەزدە بۇعان قاتىستى كىتاپتار وقي باستادىق. سوندا كەي اۆتور بۇل وقيعانى سەنزۋرامەن ارەڭ جارىق كورگەن كىتاپتارىنىڭ مازمۇنىنا بىلدىرتپەي دە ەنگىزىپتى، جالپى باسىنان وقىپ كەلە جاتقان ەستيار وقىرمان بىردەن تۇسىنەدى.
مىنا سۋرەت ماناس وزەنىنىڭ بويىن كۇزەتكەن قالىڭ قازاقتىڭ بەلگىلى تاريxىنىڭ بەلگىسىز سۋرەت بەينەلەرى. «ماناستىڭ بويىن كۇزەتتىك»، «ماناس بويىندا ۇزاق جاتىپ قالدىق» نەمەسە «ماناستان قايتتىق» دەگەندى ۇلكەن اقساقالداردىڭ ايتقاندارىنان قۇلاعىمىز تىڭداپ قالاتىن. سول ماناس بويىندا دەرەكتەرگە سۇيەنسەك شامامەن ون مىڭداي (10 مىڭ) اسكەر شەكارالىق كۇزەتتە تۇرعان ەكەن.
جانە ءبىر سايكەستىك اسكەري كۇشتىڭ ماناسقا دەيىن سوزىلىپ ماناستا قالىڭ قازاق اسكەردىڭ كىدىرىپ قالۋى ىلە ۋالاياتىنداعى اكىمشىلىك بيلىكتى «بولىسكە» سالىپ، جاڭا رەتتەۋ جۇرگىزۋىنە دە تۋرا كەلىپ قالادى ەكەن. قازاقتىڭ نەگىزگى اسكەري كۇشى ىلە ۋالاياتىنان شىعىپ ماناستا كىدىرىپ قالعاندا ارت جاقتا كىمدەر قانداي استىرتىن ويىن باستادى كىم ءبىلسىن؟!
ءبىز بىلمەيتىن دۇنيە بارشىلىق…
ازىرگە وسى.
1 پىكىر
erzat mellat
hazahha harse ukimet,hazahte hazahha herghezgan sobetshil,ukimet,shaphenxelarga bir oh atpay berilgen uletteh armya,ukimet tili uyghur tili,basshlare ongkey sart,ores,hazah ardahtayten ukimet emes negizi