|  |  |  | 

مادەنيەت رۋحانيات تۇلعالار

  ەتنوگراف باياحىمەت جۇمابايۇلىنىڭ جەتى كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى

الماتى قالاسىنداعى جازۋشىلار كىتاپحاناسىندا 2019 جىلى 5 ءساۋىر كۇنى ەتنوگراف، جازۋشى باياحىمەت جۇمابايۇلىنىڭ ەتنوگرافيالىق جەتى كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى.
ەتنوگراف، جازۋشى باياحىمەت جۇمابايۇلى 

احەتوۆ ماماي قانيۇلى
دابىرالى ءارى عىلمي دەڭگەيدە وتكەن بۇل رەتكى جەتى كىتاپتىڭ تۇساۋكەسەرىن الماتى قالاسى اكىمىنىڭ كەڭەسشىسى، «ءتىل» ورتالىعىنىڭ جەتەكشىسى احەتوۆ ماماي قانيۇلى باسقاردى.
 
 

مازمۇنى باي، قۇندىلىعى جوعارى، تاريحىمىزدى ارىدان قوزعايتىن جەتى كىتاپتىڭ تۇساۋىن كەسۋ مارتەبەسىنە يە بولىپ، سالتاناتىن اسىرعاندار:

نۇرتىلەۋ يمانقاليۇلى
نۇرتىلەۋ يمانقاليۇلى. قازاقستان ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، كورنەكتى تەلە جۋرناليست.
 

عالىم جايلىباي
عالىم جايلىباي. حالىقارالىق الاش سىيلىعىنىڭ يەگەرى، «جۇلدىز» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى.

يسلام جەمەنەي
يسلام جەمەنەي. ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ «تۇران-يران» عىلمي زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى، پسيحولوگيا عىلىمىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور.

 

ءنابيجان مۇقامەتقانۇلى
ءنابيجان مۇقامەتقانۇلى. تاريح عىلىمىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى، قازىرگى زامانعى قىتايدى زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى.

 

ماحمۇت قىسمەتوۆ (وڭدا)
ماحمۇت قىسمەتوۆ. «ءۇش قيان» باسپاسىنىڭ ديرەكتورى، جۋرناليست، باسپاگەر.

 

نۇرتاي نۇرساپاۇلى (سولدا)
نۇرتاي نۇرساپاۇلى. جەكە كاسىپكەر.

اعيسا ەلەنا جامالقىزى
اعيسا ەلەنا جامالقىزى. جازۋشىلار كىتاپحاناسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، قازاقستان رەسرۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت قايراتكەرى.
بۇل رەتكى «ۇلى دالانىڭ جەتى قىرىنان» كەڭەس قوزعايتىن كىتاپتاردىڭ ءار قايسىسىنا قازاقستانداعى اتى ايگىلى عالىمدار مەن ماماندار جەكە – جەكە توقتالىپ، ءار كىتاپتىڭ ىشكى قۇندىلىعى تۋرالى لەكتسيا سويلەدى.

 

 

تەمىرحان ساقاۇلى تەبەگەنوۆ
«جارتاستار ءۇن قاتادى» كىتابى — تەمىرحان ساقاۇلى تەبەگەنوۆ. عالىم، فيلولوگيا عىلىمىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور.

 

دوسىمبەك قاتىران
«بالبالدار مەن كەشەندەر» كىتابى — دوسىمبەك قاتىران. ەتنوگراف، نۇر-مۇباراك ەگيپەت يسلام مادەنيەتى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوتسەنتى، تاريح عىلىمىنىڭ كانديداتى.

ەرمەك زانگيروۆ
«قازاقتىڭ ساۋدا مادەنيەتى» كىتابى — ەرمەك زانگيروۆ. جۋرناليست، حالىقارالىق احبارات اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى، مەملەكەت قايراتكەرى.

 

گۇلجاحان وردا
«بۇقارباي باتىر» كىتابى — گۇلجاحان وردا. فيلولوگيا عىلمىنىڭ دوكتورى م.و.اۋەزوۆ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر ينيستيتۋتىنىڭ باس عىلمي قىزمەتكەرى.

ابدىعاپباروۆا ۇلجارقىن مۇسىلىمقىزى
«ويۋ-ورنەك مادەنيەتى» كىتابى — ابدىعاپباروۆا ۇلجارقىن مۇسىلىمقىزى. پەداگوگيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور. اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى.

الىمعازى داۋلەتقان
«وشپەس ەسىمدەر» كىتابى — الىمعازى داۋلەتقان. تاريح عىلمىنىڭ كانديداتى شوقان ۋاليقانوۆ اتىنداعى تاريح جانە ەتنولوگيا ينيستيتۋتىنىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى.

 

دانيال البولسىن
دانيال البولسىن. احمەت بايتۇرسىن اتىنداعى سىيلىقتىڭ يەگەرى، پروفەسسور، بىرنەشە كىتاپتىڭ اۆتورى.

«اڭساعان ارمان» كىتابى — زيابەك قابىلدينوۆ (جۇمىس بابىمەن كەلە المادى). شوقان ۋاليقانوۆ اتىنداعى تاريح جانە ەتنولوگيا ينيستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، تاريح عىلىمىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور

 

كىتاپ تۇساۋ كەسەرى عىلمي كونفەرەنتسيا دەڭگەيىمەن جۇزدەن استام تىڭدارمانىن ءدان ريزا ەتتى. اۆتور 900 دانادان استام كىتاپتى وقىرماندارعا تەگىن تارتۋ ەتىپ، 25 كىتاپحاناعا كىتاپ ۇلەستىردى.
حاباردى دايىنداعان: ريزابەك تۇرسىنبايۇلى
facebook پاراقشاسىنان الىندى

Related Articles

  • سارباس رۋى جانە سارتوقاي باتىر

    تاريحتى تۇگەندەۋ، وتكەننىڭ شەجىرەسىن كەيىنگە جالعاۋ – اتادان بالاعا جالعاسقان ەجەلگى ءداستۇر. شەجىرە، ۇلت-رۋ، تايپا تاريحى – اتانى ءبىلۋ، ارعى تاريحتى ءبىلۋ بولىپ قالماستان ۇلتتىڭ ۇلت بولىپ قالىپتاسۋى جولىنداعى باستان كەشكەن سان قيلى وقيعالارى مەن اۋىر تاعدىرىنان دا مول دەرەك بەرەدى. شەجىرە – تۇتاس حالىق تاريحىنىڭ ىرگەتاسى عانا ەمەس، ۇلت پەن ۇلىس تانۋدىڭ الىپپەسى  سانالادى. «قازاق حالقى 200-دەن اسا رۋدان قۇرالسا دا ءار رۋدىڭ ءوز شەجىرەسى بولعان. شەجىرەشىلەر ءجۇز، تايپا، رۋ، اتا تاريحىن تەرەڭ تالداي بىلگەن»(1). پاتشالىق رەسەيدىڭ داۋرەنى اياقتالار تۇستا قازاقتىڭ مەملەكەتتىگىن قالپىنا كەلتىرۋدى ماقسات تۇتقان الاش كوسەمى ءاليحان بوكەيحان (1866-1937) العاشقى بولىپ قازاق تاريحىنىڭ قاجەتتىلىگىن العا تارتىپ، باشقۇرتتىڭ ايگىلى عالىمى ءۋاليدي توعانمەن كەزدەسىپتى. ءۋاليدي توعان ءوزىنىڭ ەستەلىگىندە: «مەن بىرنەشە

  • گەرب اۋىستىرۋ ماسەلەسى نەمەسە «تەرىستەۋ سيندرومى» قالاي پايدا بولدى؟!

    ەلىمىزدىڭ گەربىن اۋىستىرۋ تۋرالى پرەزيدەنتتىڭ ۇسىنىسى (و باستا ۇسىنىس سۋرەتشى-ديزاينەر مامانداردان شىققان سياقتى) تۇتاس قوعامدا بولماعانمەن، الەۋمەتتىك جەلىلەردە اجەپتاۋىر قارسىلىق تۋدىردى. بىراق، بايىپتاپ قاراساق، بۇل قارسىلىقتىڭ قازىرگى گەربتىڭ قازاق ءۇشىن ەرەكشە قاستەرلى نەمەسە ەستەتيكالىق تۇرعىدان ءمىنسىز بولۋىنا ەش قاتىسى جوقتىعىن اڭعاراسىز. سوڭعى ۋاقىتتارى، اۋىر ىندەتپەن قاتار كەلگەن قاڭتار تراگەدياسىنان باستاپ، حالىق ايتارلىقتاي كۇيزەلىسكە ۇشىرادى. قازاقستاننىڭ ەركىنەن تىس، سوعىسقا، باسقا دا سەبەپتەرگە بايلانىستى بولىپ جاتقان ەكونوميكالىق قيىندىق سالدارىنان حالىقتىڭ ءال-اۋقاتى تومەندەدى. وسىنىڭ ءبارى قازىر قوعامدا بايقالىپ قالعان «تەرىستەۋ سيندرومىنا» تۇرتكى بولدى. «تەرىستەۋ سيندرومى» – دۇرىستى دا بۇرىسقا شىعاراتىن، قانداي باستاماعا بولسىن قارسى رەاكتسيا شاقىراتىن قۇبىلىس. الەۋمەتتىك پسيحولوگيانى زەرتتەۋشىلەردىڭ پايىمداۋىنشا، وسى قۇبىلىستى بارىنشا كۇشەيتىپ تۇرعان فاكتور – الەۋمەتتىك جەلىلەر. ياعني، الداعى ۋاقىتتا

  • …ويى بولەك بولعانىمەن ول دا وسى ەلدىڭ تۋماسى، ءبىزدىڭ وتانداسىمىز.

    الەۋمەتتىك جەلىدە وسى وتانداسىمىزدى قىزۋ تالقىلاپ جاتىر ەكەن. كوبى سىن ايتىپ جاتىر. ۆيدەو جازبانىڭ تولىق نۇسقاسى جوق، پىكىر-تالاس تۋدىرعان بولىگى عانا تاراپ جاتىر ەكەن. سوعان بايلانىستى ءوز ويىمدى ايتا كەتپەكشىمىن: ءبىرىنشى، وتانداسىمىزدىڭ ۆيدەوسى، فوتوسى الەۋمەتتىك جەلىدە جەلدەي ەسىپ تاراپ جاتىر. ول ازاماتتىڭ (ازاماتشانىڭ) جەكە قۇپياسى سانالاتىن فوتوسى، ۆيدەو جازباسى كىمنىڭ رۇقساتىمەن تاراپ جاتىر ەكەن؟ ءوز باسىم وسى پوستتى جازۋ ءۇشىن ول ازاماتتىڭ (ازاماتشانىڭ) ۆيدەوداعى بەينەسىن قارا بوياۋمەن ءوشىرىپ تاستاۋدى ءجون كوردىم. جانە رۇقساتىنسىز فوتو بەينەسىن جەكە پاراقشاما سالعانىم ءۇشىن ودان كەشىرىم سۇرايمىن. ءدىني ۇستانىمى، ويى بولەك بولعانىمەن ول دا وسى ەلدىڭ تۋماسى، ءبىزدىڭ وتانداسىمىز. ەكىنشى، وتانداسىمىزدىڭ ءدىني ۇستانىمىنا بايلانىستى ايتقان سوزدەرى قوعامدا قاتتى پىكىر تۋدىرعان ەكەن. ءتىپتى ونى “ۇلت دۇشپانى”

  • باقسىلار ينستيتۋتى

    ساراپتاما (وقىساڭىز وكىنبەيسىز) ءبىرىنشى، ىلكىدە تۇركى بالاسىندا ارنايى قاعان قۇزىرەتى ءۇشىن جۇمىس ىستەيتىن كورىپكەل باقسىلار ينستيتۋتى بولعان. اتى باقسى بولعانىمەن حاننىڭ قىرىق كىسىلىك اقىلشىسى ەدى. كورىپكەل باقسىلار حان كەڭەسى كەزىندە الداعى قاندايدا ءبىر ساياسي وقيعا مەن سيتۋاتسيانى كۇنى بۇرتىن بولجاپ، ءدوپ باسىپ تالداپ ءھام ساراپتاپ بەرە الاتىن سونى قابىلەتتىڭ يەسى-ءتىن. ولاردى ساياسي كورىپكەلدەر دەپ اتاسا دا بولادى. حان ەكىنشى ءبىر ەلدى جەڭۋ ءۇشىن بىلەك كۇشىنەن بولەك كورىپكەل باقسىلاردىڭ ستراتەگيالىق بولجاۋىنا دا جۇگىنەتىن. قارسىلاس ەلدىڭ كورىپكەل باقسىلارى دا وڭاي ەمەس ارينە. ەكىنشى، ۋاقىت وتە كەلە ساياسي كورىپكەل باقسىلار تۇركىلىك بولمىستاعى ستراتەگيالىق مەكتەپ قالىپتاستىردى. تۇركى باقسىلارى قىتاي، ءۇندى، پارسى، ۇرىم ەلدەرىن جاۋلاپ الۋدا ماڭىزدى ءرول اتقاردى. ول كەزدەگى جاھاندىق جاۋلاسۋلار جەر، سۋ،

  • ءتاڭىرى قالاۋى تۇسكەن جان

    ماندوكي قوڭىردىڭ تۋعانىنا 80 جىل تولۋىنا وراي «ءتاڭىرى مەنى تاڭدادى»  مۇحتار ماعاۋين ماندوكي قوڭىر يشتۆان – وتانى ماجارستان عانا ەمەس، كۇللى تۇركى دۇنيەسى قاستەرلەيتىن ۇلىق ەسىمدەر قاتارىنداعى كورنەكتى تۇلعا. شىڭعىس جورىعى تۇسىندا كارپات قويناۋىنداعى ماديارلار اراسىنان پانا تاپقان قۇمان-قىپشاق جۇرتىنىڭ تۋماسى ماندوكي قوڭىر وننان اسا ءتىلدى ەركىن مەڭگەرگەن، بۇعان قوسا زەرتتەۋشىلىك قارىمى ەرەن، تۇران حالىقتارىنىڭ فولكلورلىق-دۇنيەتانىمدىق ساناسىن بويىنا دارىتقان عالىم. ول تۇركولوگيا عىلىمىمەن دەندەپ اينالىسىپ قانا قويماي، حح عاسىردىڭ ءتورتىنشى شيرەگىندە شىعىس پەن باتىس­تىڭ اراسىندا التىن كوپىرگە اينالدى، ميلليونداردىڭ ىقىلاس القاۋىنا بولەندى. ياكي ول حالىقتار اراسىن جاقىنداس­تىرعان مامىلەگەر، وزىقتارعا وي سالعان كورەگەن ەدى. زامانا العا جىلجىعان سايىن مەرەيتوي يەلەرى تۋرالى ايتىلاتىن جايتتار ەستەلىك پەن وتكەن شاق ەنشىسىنە كوشەدى. كوزى ءتىرى

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: