ء“ومىر بويى جالدامالى پاتەردە تۇردىق”
ازاتتىق: جاسۇلان، ءوزىڭىز تۋرالى ايتىپ بەرسەڭىز، نەمەن اينالىساسىز، ماماندىعىڭىز قانداي؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: ارقالىق قالاسىندا تۋىپ-ءوستىم. 1999 جىلى استاناعا كوشتىك. استاناداعى №16 ورتا مەكتەپتى ءبىتىردىم. ءومىر بويى جالدامالى پاتەردە تۇردىق. ءبىز تۇرعان اۋدان دا ءبىر مازاسىز ايماق بولدى. 13 جاسىمنان باستاپ قۇرىلىستا جۇمىس ىستەدىم. ەسەيگەن سايىن مەنى “ومىردە نە ماڭىزدى، ماعىنالى ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟” دەگەن ساۋالدار مازالاي باستادى. مەكتەپتەن سوڭ جوعارعى وقۋ ورنىندا وقي المادىم، cوندىقتان ماماندىعىم جوق. پاتريوتيزم اۋرۋىمەن اۋىرا باستاعاندا 18 جاستا ەدىم. ءوزىم سۇرانىپ اسكەرگە، جەدەل قىزمەت توبىنا باردىم. تەڭىز جاياۋ اسكەرى قاتارىنا ءتۇسىپ، ءبىر جىل قىزمەت اتقاردىم.
ازاتتىق: ۋكرايناعا قاشان باردىڭىز؟ ازاماتتىق الدىڭىز با؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: جوق، ۋكراينا ازاماتتىعىن ءالى العان جوقپىن. مەن ۋكراينا جەرىن قورعاپ جۇرگەندىكتەن قۇقىعىم قازىر وسى ەلدىڭ ازاماتتارىمەن بىردەي جانە ول قۇقىق اسكەري كەلىسىم-شارتقا ساي ءۇش جىلعا بەكىتىلگەن. ال سوعىس اياقتالعان سوڭ ءوزىمنىڭ قاۋىپسىزدىگىم ءۇشىن مىندەتتى تۇردە ۋكراينا ازاماتتىعىن الامىن. ۋكرايناعا ءبىزدىڭ تەلەارنالاردان مايدان وقيعاسى تۋرالى جاڭالىقتاردى كورىپ، زومبي كۇيىمدە كەلگەن ەدىم. ول كەزدە ۋكرايندارعا قاريانىڭ كەۋدەسىندەگى مەدالىن جۇلىپ العان، مولوتوۆ كوكتەيلىن پوليتسەيلەرگە لاقتىراتىن، فاشيزم مەن باندەراشىلاراعا تولى تيران، ۆارۆار، قاسكوي رەتىندە قارايتىنمىن. مەن وسى تەنتەك حالىقتى ءوز كوزىممەن كورگىم كەلدى. ءسويتىپ 2015 جىلى قۇرىلىستا ءجۇرىپ جاقسى اقشا تاپتىم دا، ۇشاققا بيلەت الىپ، ۋكرايناعا كەلدىم.
كيەۆتىڭ ورتالىعىندا ءجۇرىپ “اندا قالاي بارۋعا بولادى، مىندا قالاي بارۋعا بولادى؟” دەپ سۇرادىم. بايقاعانىم، تۇرعىندارى اقجارقىن، وتە قامقور. ورىسشا سويلەگەنىم ءۇشىن ماعان ەشكىم الا كوزبەن قاراعان جوق. كەيىن ءبىر مەكەمە ارقىلى كيەۆكە كەتىپ، ەكى جىل جۇمىس ىستەپ، قازاقستانعا ورالعانىمدا بۇرىنعى دوس-جارانىممەن ورتاق اڭگىمەم جوقتىعىن ءتۇسىندىم.
ءوزىم ورىس مەكتەبىندە وقىعاندىقتان دوستارىمنىڭ كوبى ورىستار ەدى، ولار ء“يا، قالاي ەكەن ۋكرايندار، باندەراشىلار، فاشيستەر” دەپ سۇرايتىن. مەن ولارعا “جىگىتتەر، جاڭالىققا، تەلەديداردا ايتىلعاندارعا سەنبەڭدەر” دەپ ءتۇسىندىرىپ كورگىم كەلدى، بىراق ولار ەشتەڭە ەستىگىسى كەلمەدى، سول بۇرىنعى ويىنان اينىمادى. 2019 جىلى ۋكرايناعا قايتا ورالعانىمدا ادەمى سۇلۋ قىزبەن تانىستىم. ورتاداعى سەزىم ماحابباتقا ۇلاسىپ، وتاۋ قۇردىق. ءۇش جىلدان استى، نەكەدەمىز. ەكى بالامىز بار، قىزىم ۇشتە، كەنجەمىز ءبىر جارىمدا. بالالارىم وزىمە تارتقان قازانباس.
“قورقىنىش بار، بىراق ءبىز ودان كۇشتىرەكپىز”
ازاتتىق: ءسىز قازىر ناعىز ۇرىس دالاسىندا ءجۇرسىز. باسىڭىزدى قاتەرگە تىگۋگە نە سەبەپ بولدى؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: ۋكراينادا تۇرىپ جاتقاندا وسى ەلگە تەررور جاساپ كەلگەن رەسەيمەن جاعدايدى زەرتتەي باستادىم. مەنىڭ ەكى بالام بار، ولاردىڭ بويىندا ۋكراين قانى بار. قۇداي ساقتاسىن، ولاردىڭ اماندىعىن قورعاۋ – مەنىڭ بورىشىم. بۇعان قوسا، مەن رەسەيدىڭ تەك ۋكراينامەن توقتامايتىنىن ءتۇسىندىم. سوندىقتان رەسەيدىڭ ارى قاراي مەنىڭ قازاقستانىما بەت الماۋى ءۇشىن دە بار كۇشىمدى سالۋىم كەرەك دەپ ويلايمىن.
ۇقك ۋكرايناداعى سوعىسقا قاتىسقان قازاقستان ازاماتىنا ءىس قوزعادى
ازاتتىق: نۇر-سۇلتانداعى ۇقك دەپارتامەنتى ۋكراينادا سوعىسىپ جۇرگەن قازاقستاندىققا قارسى “شەتەلدەگى قارۋلى قاقتىعىسقا قاتىسۋ” ايىبىمەن ءىس قوزعاعان. بىراق كىمگە قارسى ءىس قوزعالعانىن ايتپادى.
جاسۇلان دۇيسەمبين: بۇل اقپاراتتى 2 ماۋسىم تاڭەرتەڭ كوردىم. ماعان ەشقانداي حابارلاما كەلگەن جوق.
ازاتتىق: قازاقستانعا ورالام دەگەن جوسپارىڭىز بار ما؟ جالپى شەتەلدەگى اسكەري قاقتىعىستارعا قاتىسقانداردى قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتاتىنىن بىلەسىز بە؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: مەن ءاۋ باستا باسىمدى قانداي قاتەرگە تىككەنىمدى بىلەمىن. بۇل جاققا كەلگەنىمدە دە كەرى جول جوعىن تۇسىنگەنمىن. مەن ەلگە قايتقىم كەلسە دە بۇكىل وت پەن وقتى كەشىپ ءوتىپ، قازاقستانعا كەلىپ، قول-اياعىمدى بۇراتىپ تۇرمەگە ءتۇسىپ، ول جەردە ازاپتاۋدان ءولۋ اقىماقتىق بولار ەدى نەمەسە بىردەن اتىپ تاستاۋى دا مۇمكىن. سوندىقتان قازاقستانعا ءبىر نارسەنى وزگەرتۋ ءۇشىن كەلەرمىن.
ازاتتىق: جاقىندا جەلىدە ءسىزدىڭ قازاڭىز تۋرالى اقپارات تارادى. كەيىن جارالى ەكەنىڭىز ايتىلدى. نە بولعانىن ايتىپ بەرەسىز بە؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: بۇل ءبىر ەسكى روليك ەدى. 14 ناۋرىزدا دونەتسك وبلىسىنداعى باسقا اۋىلدا جۇرگەندە جارالاندىم. ول جەردە اسكەري تىلدە ايتقاندا “نولدىك رۋبەجدە” جۇردىك. ەشقانداي ينتەرنەت بايلانىسى بولمادى. كۇنى بويى تاپسىرمانى ورىندايمىز. بىردە بىزگە سنارياد قارشا جاۋدى. تۇرعان ورنىمىز ازداپ ءبۇلىندى. ساربازداردىڭ كەيبىرى قازا تاۋىپ، ءبىرسىپىراسى اۋىر جارالاندى. قۇدايعا ءتاۋبا، امان قالدىم، بىراق از-ماز جاراقات الدىم. ەمدەلۋگە تۋرا كەلدى. كەيىن شتابقا ورالعانىمدا مەنى قازاقستان مەن ۋكراينادا “جەرلەگەندەرىن” ەستىدىم. بۇل تۋرالى ماعان بولىمشەمدەگى ءبىر وفيتسەر ايەل ايتتى. ول “قىزىم ينتەرنەتتەن سەنىڭ قايتىس بولعانىڭ تۋرالى وقىپتى، حالىڭ قالاي؟” دەپ قوڭىراۋ شالدى. مۇنىڭ ءبارىن ەستىگەن سوڭ ءوزىمنىڭ اماندىعىمدى ءبىلدىرۋىم كەرەك دەپ شەشتىم. تيكتوكتان جاڭا پاراقشا اشىپ، ۆيدەو جاريالادىم.
ازاتتىق: مەرت بولام دەپ قورىقپايسىز با؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: قورقىنىش قاشان دا بولادى. ۋكراينادا سوعىس ءجۇرىپ جاتقانىنا سەگىز جىل بولدى. سول كەزدەن بەرى سوعىسىپ جۇرگەندەردە دە قورقىنىش بار. بىراق، سەنى قورقىنىش بيلەي مە، الدە سەن قورقىنىشتى باعىندىراسىڭ با، ماڭىزدىسى سول. كۇندەلىكتى ۇيقىدان ويانعاندا كەشە نە بولعانىن ويلامايمىن. بۇل – وزىمە قويىپ العان داعدىم. مەن بۇگىننىڭ تاپسىرماسى مەن بۇگىن ءتىرى قالۋىم كەرەك دەپ ويلايمىن.
ارينە، سوعىس بولعان سوڭ كەيدە پارانويا بولادى. ول كەيدە ءبارىمىزدى مازالايدى. مۇنى سوعىستا بولعان كەز كەلگەن ادام تۇسىنەدى. كەيدە ساعان الدەبىر قاڭعىعان سنارياد كەلىپ، ءومىرىڭ وسىمەن ۇزىلەتىندەي كورىنەدى. كەيبىرەۋلەر مۇنى جەڭە الماي، ارى قاراي ۇرىسقا جاراماي دا قالادى. قۇدايعا شۇكىر، قاسىمداعىلارمەن بىرگە قورقىنىشتى جەڭىپ كەلەمىز. سوندىقتان قورقىنىش بار، بىراق ءبىز ودان كۇشتىرەكپىز.
ازاتتىق: قازاقستان مەن ۋكراينانىڭ اسكەري سالاسىن سالىستىرىپ كوردىڭىز بە؟ دايىندىق، ۇرىس جۇرگىزۋ ايلا-تاسىلىندە، ءسىزدىڭ ويىڭىزشا، ايىرماشىلىقتار مەن ارتىقشىلىقتار بار ما؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: سوعىسقا دەيىن “جاس جاۋىنگەر كۋرسىنان” ءوتتىم. جەلتوقساندا ۇرىس دالاسىنا كەلىپ، نولدىك پوزيتسياعا ءتۇستىم. سول كەزدە قارسى تاراپتىڭ كۇشى نەگە جەتەتىنىن كوردىم. ولار كۇنى-ءتۇنى ءبىزدى اتقىلاعاندا، بىزدە “ەشقانداي جاۋاپ قاتپاي، قورعانۋ، بەيبىتشىلىكتى بۇزباۋ تۋرالى” بۇيرىق بولدى. بۇل كورىنىس جەلتوقسان بويى سوزىلىپ، اقپاندا ون ەسە ۇدەدى. ايىرماشىلىقتى مەن سوندا سەزىندىم. قازاقستان اسكەرى مەن حالقىمنىڭ نامىسىنا تيگىم كەلمەيدى. ەستىگەنىمدى ەمەس، كورگەنىمدى ايتىپ وتىرمىن.
“بەرەنىن بۇزىپ، ءىشىن قوپارادى”. ۋكرايناداعى سوعىستا رەسەي اسكەري تەحنيكاسى قالاي كۇيرەدى؟
قازاقستان اسكەرى دە رەسەي اسكەرى سياقتى بۇرىنعى سوۆەت وداعى ادىسىمەن قيمىل-ارەكەت جاسايدى. سوندىقتان دا رەسەي اسكەرىنىڭ قۇرلىقتاعى وپەراتسيالاردا ۋكراينا كۇشتەرىنە ءالى كەلمەدى. ولار قازىر راكەتامەن، بومبامەن قورقىتۋعا كوشكەن. ەگەر قازاقستان دا وسى جولمەن جۇرسە، وندا رەسەيدىڭ اسكەرىنىڭ كەبىن كيەدى. ال ۋكراينا ءوز اسكەرىن ناتو ستاندارتتارىمەن وقىتتى. بۇل – ەڭ باستى ارگۋمەنت جانە ۋكراينانىڭ قازاقستانمەن سالىستىرعاندا ارتىقشىلىعى سانالادى. بۇعان ۋكراينداردىڭ سەگىز جىلدان بەرى سوعىسىپ كەلە جاتقانىن جانە مۇنداعى جىگىتتەردىڭ ەرەكشە قايسارلىقپەن كۇرەسەتىنىن قوسۋ كەرەك. سودان سوڭ كوررۋپتسيانى ۇمىتپاۋىمىز كەرەك. ال ۋكراينادا ونىمەن كۇرەسۋ جەڭىل، ويتكەنى ەلدە ءسوز بوستاندىعى بار. حالىق ءبارىن باقىلاي الادى، ايتا الادى.
ازاتتىق: ۋكراينا جاعىندا سوعىسىپ جۇرگەن شەتەلدىكتەر، سولاردىڭ اراسىندا قازاقستاندىقتار بار ما؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: مۇندا قازاقستاندىقتاردى كەزدەستىرمەدىم. ۆولناۆاحتاعى قاتتى ۇرىستا گرۋزيندەر باتالونى ىرگەلەس سوعىستى. ولار دا ەرىكتىلەر، ولار دا ۋكرايناداعىداي جاعدايدى باسىنان وتكىزگەن. شەشەندەر، يچكەريالىقتار بار. ديكتاتورلىق بيلىكتى مويىنداۋدان باس تارتقان بەلارۋستار بار. امەريكالىقتاردىڭ توبى بار. مۇندا ۋكراينانى قورعاپ شايقاسىپ جۇرگەن شەتەلدىك كوپ. ال كيەۆتەگى اۋماق قورعانىسىندا (تەروبورونا) جۇرگەن قازاق جىگىت تۋرالى ەستىدىم، بىراق ول جايلى كوپ حابارىم جوق.
ازاتتىق: ءسىزدىڭ ويىڭىزشا، ۋكرايناداعى سوعىس قاشان بىتەدى؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: ءبىز – قاتارداعى ساربازبىز، ونداي اقپاراتتى بىلمەيمىز. بىراق ءبارىمىزدىڭ دە وتباسىمىزعا، ۇيىمىزگە ورالعىمىز كەلەدى. ال كەيبىر بولجامدار قىسقا دەيىن سوعىس بولادى دەسەدى.
ازاتتىق: سىزبەن بىرگە شايقاسىپ جۇرگەن اسكەريلەر قازىر باتىستا كوپ ايتىلىپ جۇرگەن “پۋتين وق اتۋدى توقتاتۋى ءۇشىن ۋكراينا كەيبىر جەرىن بەرۋى مۇمكىن” دەگەن بولجام تۋرالى نە ايتادى؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: بۇل جايلى ەستىدىك، بىراق ونى ەشكىم قولدامايدى. ەگەر ول جەر رەسەيگە كەتسە، ول كەرى قايتپايدى. بۇل ەرلىكپەن قازا تاپقان ساربازداردىڭ رۋحىنا تۇكىرگەنمەن بىردەي. بۇل جولدى سوڭىنا دەيىن ءجۇرىپ ءوتۋىمىز كەرەك جانە جاۋدى ءوز شەكاراسىنا قايتارۋىمىز كەرەك، ياعني 24 اقپاندا رەسەي اسكەرى قايدا بولدى، سوندا جەتكىزۋىمىز كەرەك.
ازاتتىق: ەكى تاراپتىڭ دا اسكەرى شارشادى، ويتكەنى تەكەتىرەس كىمدى دە بولسا قاجىتپاي قويمايدى. بۇعان نە دەيسىز؟ شارشاۋ، مورالدىق جاعىنان ساعى سىنۋ بايقالا ما؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: مورالدىق شارشاۋ سوعىستىڭ ەكىنشى كۇنى بولدى. سودان سوڭ ەرتەڭ زارداپ شەگۋى مۇمكىن تۋىستارىڭنىڭ ءجۇزىن كورگەندە سەن قايراتتانا تۇسەسىڭ، موتيۆاتسياڭ ارتادى. ارينە، جىلدام جانە ۇزاققا سوزىلعان ۇرىستار دا بولادى. بىراق تەك كۇشتىلەر عانا اقتىق دەمى تاۋسىلعانشا كۇرەسەدى.
“انامدى تۇرمەگە وتىرعىزامىن دەپ قورقىتقان”
ازاتتىق: قازاقستاندا بولعان قاڭتار وقيعاسىن ەستىدىڭىز عوي. ول تۋرالى نە ويلايسىز؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: قاڭتاردا مەن ۋكراينادا ەدىم. قاڭتار وقيعاسى كەزىندە ەلدە بولماعانىم دا جاقسى بولدى. ويتكەنى وندا مەن الدىڭعى قاتاردا بولار ەدىم، مەنى دە اتىپ تاستار ەدى. تۋعان حالقىما تەك جاقسىلىق تىلەيمىن.
قاڭتار حالىقتىڭ توزۋدەن، قورلانۋدان شارشاعانىن كورسەتتى. قازاقستاندى جاپونيا نەمەسە ءباا سياقتى دامىپ كەتكەن ەلدەرمەن سالىستىرامىن دا، كۇيىنەمىن. ءبىزدىڭ جەرىمىزدە مەندەلەەۆ كەستەسىندەگى [ەلەمەنتتەردىڭ] ءبارى بار، بىراق گاز قىمبات، كوكونىستەردى ءۇش ەسە قىمباتقا الامىز. قازاقستاندا قۇدايدان ەمەس، پوليتسيادان قورقادى. حالىق پرەزيدەنت توقاەۆتى وق اتۋعا بۇيرىق بەرگەنى ءۇشىن كەشىرمەيتىن شىعار.
ازاتتىق: تۋعان-تۋىستارىڭىز ۋكرايناعا كەتىپ سوعىسقا قاتىسۋ تۋرالى شەشىمىڭىزگە قالاي قارادى؟ ولارمەن بايلانىسىڭىز بار ما؟ سىزگە نە ايتادى؟ تۋىستارىڭىزعا قىسىم كورسەتىلگەن جاعداي بولدى ما؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: مەن “كەتەمىن” دەگەندە، ارينە، تۋىستارىم مەنى توقتاتۋعا تىرىستى. بىراق مەن ەشتەڭە وزگەرتپەسەم، وندا ءوزىمنىڭ وسى تار قاپاستىڭ، جۇيەنىڭ ءبىر بولشەگى بولىپ قالاتىنىمدى ءتۇسىندىم. ۋكراينادا اسكەري كەلىسىم-شارتقا قول قويعان سوڭ، مايدانعا كەلگەننەن كەيىن اناما قىسىم جاسالا باستادى. ونى تۇرمەگە وتىرعىزامىز دەپ قورقىتقان. انامدى تىنىشتاندىرىپ، بۇل ءوز تاڭداۋىم ەكەنىن، وعان قاتىسى جوعىن ايتتىم. قازىر جاقىندارىمنىڭ قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن ولارمەن سيرەك حابارلاسامىن. تەك كەي ادامدار ارقىلى اماندىعىمدى ءبىلدىرىپ تۇرامىن. ولاردى قورقىتۋعا ەشكىمنىڭ حاقىسى جوق.
سوعىستىڭ 100-كۇنى. رەسەي ماقساتىنا جەتتى مە؟ (3 ماۋسىم 2022 ج.)
“قۇرالىپتاستارىما كومەكتەسۋگە ەندىگى كەش”
ازاتتىق: جاسۇلان، كەي ۆيدەولارىڭىزدا دەنەڭىزدە تاتۋ كوپ ەكەنى بايقالادى.
جاسۇلان دۇيسەمبين: ءيا، ءار تاتۋدىڭ ءمانى بار. مىسالى، ارقامدا قازاقستاننىڭ تۋى سالىنعان. ول – قايدان شىققانىمدى بىلدىرەدى جانە ءوزىمنىڭ قازاق ەكەنىمە دەگەن ماقتانىشىمنىڭ بەلگىسى. ال كەۋدەمدە ۋكراينا ەلتاڭباسى. وندا ءۇش ايىر بەينەلەنىپ، ەگەر انىقتاپ قاراساڭىز “ەركىندىك” دەگەن ءسوز جازىلعان. بۇل مەن “ازاتپىن، ەركىنمىن” دەگەندى مەڭزەگەنىم. بۇل تاتۋدى حاركوۆتە سالدىرعان ەدىم. ال موينىمدا جاپون يەروگليفىمەن جازىلعان “باتىر” دەگەن ءسوز بار. بۇل – ءجاسوسپىرىم كەزىمدە جاساتقان العاشقى تاتۋىم. مەن باتىلدىعىمەن، ەرلىگىمەن تانىمال ادام بولعىم كەلدى.
ازاتتىق: جاسۇلان، تۇسىرگەن ۆيدەولارىڭىزدا ءوز حاقىڭدى قورعاۋ، ادىلدىك تۋرالى كوپ ايتاسىز. بۇل ۇستانىم قالاي قالىپتاستى؟
ءبىز نەگە كەدەي تۇرامىز، قانشاما جۇمىس اۋىستىرىپ، بار كۇشىمدى سالىپ تىرىسىپ، ەڭبەك ەتسەم دە نەگە تابىسىم جەتپەيدىدەگەن ويلار مازا بەرمەيتىن.
جاسۇلان دۇيسەمبين: مەن وسكەن وتباسىندا ەر ادام بولمادى. تۋىسىم كوپ بولعانمەن، كوبىمەن ارالاسپادىق، مەنىڭ كورىپ وسكەنىم انام مەن اجەم عانا. تەك ءبىر تۋىس اعام بار ەدى، ونىڭ ءوزى كوپ كەلە بەرمەيتىن. مەن ايەل ادامعا جالعىز ءوزى بالانى ءوسىرۋدىڭ قانشالىقتى اۋىر ەكەنىن كوردىم. ءومىردى تەككە سۇرمەيمىن، ارتىمدا ءىز قالدىرامىن دەگەن ماقسات قويدىم. جىلدار وتكەن سايىن ء“بىز نەگە كەدەي تۇرامىز، قانشاما جۇمىس اۋىستىرىپ، بار كۇشىمدى سالىپ تىرىسىپ، ەڭبەك ەتسەم دە نەگە تابىسىم جەتپەيدى، نەگە دوستارىم كەدەي تۇرادى؟” دەگەن ويلار مازا بەرمەيتىن.
ءسوز بوستاندىعىن ۋكراينادا ءجۇرىپ تۇسىنگەندەيمىن. 2015 جىلى العاش رەت نۇرسۇلتان نازارابەۆقا قارسى پىكىر ايتا باستادىم. وعان دەيىن ساياساتقا ارالاسىپ كورمەگەن ەدىم ءارى سول ۋاقىتقا دەيىن تەلەديدارعا سەنىپ، ءوزىم نازارباەۆتىڭ فاناتى بولدىم دەۋگە بولادى. حالقىما قاتتى كومەكتەسكىم كەلگەن سەزىم مازا بەرمەدى. مەن سياقتى كەدەي وتباسىندا ءومىر ءسۇرىپ جاتقان بالالار كوپ، سولارعا، بولاشاق ۇرپاققا كومەكتەسكىم كەلەدى. ويتكەنى، وكىنىشتىسى سول، قۇرالىپتاستارىما كومەكتەسۋگە ەندىگى كەش.
ماسكەۋ رەسەي قازاقتارىن دا سوعىسقا سالىپ جاتىر
ازاتتىق: 5 ماۋسىمدا “جاڭا قازاقستان” ۇرانىمەن رەفەرەندۋم وتتى. بۇل ساياسي وقيعا تۋرالى نە ايتاسىز؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: سوعىستا ءجۇرمىز دەسەك تە ءبارىبىر قازاقستان تۋرالى ويلايسىڭ. مۇندا ۇنەمى ينتەرنەت بولا بەرمەيدى، كەيدە ايلاپ الەمدە نە بولىپ جاتقانىن بىلمەيمىز. “جاڭا قازاقستان” تۋرالى اياق استى ەستىدىم. كەيىن ونىڭ جاي عانا الدامشى جوبا ەكەنىن ۇقتىم.
ازاتتىق: جەلىدە ءسىز تۋرالى “قازاقستاننىڭ بولاشاق قورعانىس ءمينيسترى” دەگەن پىكىرلەر دە بار. ونى ەستىدىڭىز بە؟
جاسۇلان دۇيسەمبين: ءيا، ەستىدىم، ءتىپتى ءوزىم دە ازىلدەپ قولدانا باستادىم (كۇلدى). ءبىر جەرلەرگە “قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قورعانىس ءمينيسترى جاسۇلان دۇيسەمبين” دەپ قول دا قويدىم. سودان سوڭ “وندا تۇرعان نە بار، ەگەر قاتتى قالاساڭ بۇل تىلەك تە ورىندالۋى مۇمكىن” دەپ ويلادىم. ادامدار مۇنداي پىكىردى قورعانىس ءمينيسترى سوعىستى كورگەن ادام بولۋى ءتيىس دەپ ساناعان سوڭ ايتىپ جاتىر دەپ سانايمىن. ونىڭ ۇستىنە ۋكرايناداعى جاعدايدى الساق، شابۋىلدان گورى قورعانۋ باسىم. بىراق بۇل پىكىرگە جاي كۇلكى ءۇشىن بولماسا، اسا كوپ باس قاتىرعان جوقپىن.
ازاتتىق: سۇحباتىڭىز ءۇشىن راقمەت.
رەسەي اسكەرى 2022 جىلعى 24 اقپاندا ۋكرايناعا باسىپ كىردى. ماسكەۋ تاۋەلسىز مەملەكەتكە قارسى باسقىنشىلىق سوعىس جۇرگىزىپ جاتقانىن مويىندامايدى. كرەمل مۇنى ۋكراينانى “قارۋسىزداندىرۋ جانە دەناتسيفاكتسيالاۋ” ماقساتىندا جۇرگىزىپ جاتقان “ارنايى اسكەري وپەراتسيا” دەپ اتايدى. بىراق رەسەي كۇشتەرى جاۋلاپ العان جەردەگى وقيعالار ولاردىڭ كوزدەگەنى بۇل ايتىلعاننان مۇلدە باسقاشا ەكەنىن كورسەتەدى: رەسەي اسكەرى باسىپ العان ەلدىمەكەندەگى ۋكراينا تۋىن الىپ تاستايدى. بۇۇ-عا مۇشە ەلدەردىڭ باسىم بولىگى مۇنى رەسەي باسقىنشىلىعى دەپ اتاپ، ماسكەۋدەن ۋكراينادان اسكەرىن اكەتۋىن تالاپ ەتىپ كەلەدى. باتىس ەلدەرى رەسەيگە ۋكرايناعا سوعىس اشقانى ءۇشىن سانكتسيالار سالعان.
ازاتتىق
پىكىر قالدىرۋ