|  | 

الەۋمەت

مۇحتار شەرىم. بايلار جىلامايدى…

مۇحتار شەرىم11175000_820525994701818_7155118662579669367_n

«بايلار دا جىلايدى» دەپ جاتادى عوي، وتىرىك! ومىردە ولمەۋدىڭ قامىمەن قالتىراپ، دىرىلدەپ جۇرگەنىمدە، شىرىگەن ءبىر باي كوشەنىڭ ءبىزدىڭ ۇيگە قاراما-قارسى بەتىنەن «حان سارايىن» سالىپ الدى. ءۇيى بەس قابات، قورشاۋى ون قابات… توقپەن اشىلىپ –جابىلاتىن داربزاسىنىڭ قاسىندا ءبىزدىڭ داربازا دالباسا… ەسىگىن اشقان سايىن شيقىلداپ، «ۇيالامايسىڭ با؟ تىم بولماسا بوياپ قويمايسىڭ با؟» دەپ شاعىم ايتىپ تۇرعانداي…
قويشى، بۇگىنگى قوعام ەكىگە ءبولىندى عوي… بايلار مەن تاقىر كەدەيلەر… بايى¬سىن، بىراق ادامگەرشىلىگى دە قوسا بايىسىن دەيمىز دە، استانادا ءبىر ميلليونەر جاس جىگىتتىڭ قۇلاعىن كەسىپ شۇنتيتىپ، بەتىن كونەكتەي ءىسىرىپ، اۋزىن ايىرىپ جىبەردى ەمەس پە؟ انە، بايلار جىلامايدى، ەرىگىپ ەسىنەيدى، كۇلەدى، اقشاسىنىڭ ارقاسىندا زاڭنان اتتاپ كەتەتىنىن بىلەدى… مەنىڭ كورشىم قىزىق ادام، قىسقاسى، نيەتى بۇزىق ادام! «جۇگىرىپ كەلىپ نەگە سالەم بەرمەيسىڭ؟» دەپ ۇرىسادى عوي. وزىنشە. «مەن سەنەن ەمەس، قۇدايدان عانا قورقامىن!» دەپ ەدىم، پالەگە قالدىم. قورعانىنىڭ قابىرعاسىنا «تابلو» دەيدى مە، جۇگىرتپە جولى بار ۇزى-ىن بىردەڭە ورناتا سالعانى. كەشكە قاراپ تۇرسام، مىناداي جۇگىرتپە جولداردى وقىدىم: «ەي، كاۋەكباس بەيشارا! و، شەشەڭ…» جىنىم كەلدى. مىنا باي مەنى بالاعاتاپ جازدى عوي! دەرەۋ سۋعا ءتۇسىپ كەتسە دە ىستەپ تۇرعان ەسكى سوتكاممەن سۋرەتكە ءتۇسىرىپ الدىم. سوتقا ارىز جازىپ، بەس ميلليون مورالدىق شىعىن تالاپ ەتتىم. بايلار جىلامايدى ەكەن… سوت تا سونىڭ ءسوزىن سويلەپ، «جۇگىرتپە جولدا ءسىزدىڭ اتى-ءجونىڭىز جازىل¬ماعان، جالپىلاما بوقتاعان… بالكىم كوشەدەگى تالداردى بالاعاتتاعان…» دەگەن قيسىق قاۋلى شىعاردى. مەيلى، قۇداي كورسەتەدى ءالى. ءسويتىپ جۇرگەنىم¬دە، ەسىگىنىڭ الدىنا بيلبورد ورناتتى. كەشكە كەتىك ءتىسىمدى شۇقىلا-اپ قاراپ وتىرسام، «ەي، سۇمىراي! ساۋساعىن سورعان سورلى! ءبىر كۇنى اتىپ كەتەمىن!» دەگەن جازۋ شىعىپ، ماعان ۇقساس كاريكاتۋرانىڭ شىعا كەلگەنى… ايقايلاپ، داربازاسىن توقپاقتادىم. كۇزەتشىسى اۆتوماتپەن وق جاۋدىرعاندا، قورىق¬قانىم¬نان ءيتىمنىڭ ۇيشىگىنە كىرىپ كەتىپپىن. كوزىمدى جۇمىپ. بەتىم جىلى-ىپ كەتتى. قاراسام، ءيتىم ەكەن، بەتىمدى جالاپ جاتقان. ايەلىمنەن ۇيال¬عانىم-اي! انە، بايلار جىلامايدى، قايتا مازاقتاپ، ارىمىزدى قور¬لايدى… پروكۋرا¬تۋراعا ارىز الىپ باردىم. «جەكەمەنشىك بيلبوردتا ءسىزدىڭ اتىڭىز جا¬زىلماعان. ول ءوزىنىڭ ولەڭ شۋماعى» دەپ شىعارىپ سالدى. جۇگىرتپە جولىنا قاراسام، «ادام ەمەس ادام دەسە! كىندىگىڭدى كەۋدەڭە شىعارىپ جىبەرەيىن بە؟» دەگەن جازۋلار جىبىرلاپ بارا جاتتى… نە ىستەسەم ەكەن ا؟ بايلار بىلگەنىن ىستەيتىن بولدى عوي! بۇلاردى تاۋبەسىنە كەلىتىرەتىن كىم بار ءوزى؟ كەرەمەت يدەيانىڭ ساپ ەتە قالعانى! و! دەرەۋ تاقتايدان تاقتا جاساپ، وعان اق بوياۋمەن: «ەشاك دەسە! جەمقور جەكسۇرىن! قايىرىمى جوق، ارتى بوق بەرەكەسىز بىردەڭە! قۇداي جازاڭدى بەرسىن!» دەپ جازىپ، داربازاما ءىلىپ قويدىم. سول ەكەن، سوتقا سۇيرەپ، ون كۇنگە قاماتىپ قويدى، ءيتتىڭ بالاسى! «ادىلدىك قايدا؟» دەپ جىلاپ وتىرمىن… ماعان قوسىلىپ، كۇزەتشى دە جىلاپ وتىر… ءبارىمىز جىلادىق…

facebook پاراقشاسىنان الىندى

Related Articles

  • قازىرگى زاڭناما اياسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قالاي دامىتۋعا بولادى؟

    قازىرگى زاڭناما اياسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قالاي دامىتۋعا بولادى؟

    Zhalgas Yertay         قازاقستان بيلىگى مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ ءۇشىن قاتاڭ شەشىمدەرگە بارعىسى كەلمەيدى دەيىك. بىراق قازىرگى زاڭناما اياسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قالاي دامىتۋعا بولادى؟ سونى ويلانىپ كورەيىك. قازاق ءتىلىن دامىتۋ جايىن ايتقان كەزدە قازاقستان بيلىگى قوعامدى ەكىگە بولەدى. ءبىرى – ءتىلدى دامىتۋدىڭ راديكال شەشىمدەرىن ۇستانادى، ەكىنشى جاعى – قازىرگى ستاتۋس-كۆونى ساقتاعىسى كەلەدى، ياعني ەشتەڭە وزگەرتپەي-اق قويايىق دەيدى. بىراق ەكى جولدى دا تاڭداماي، ورتاسىمەن ءجۇرۋدى ۇسىنىپ كورسەك قايتەدى!؟ باتىل قادامدارعا بارايىق، بىراق ول راديكال جول بولماسىن. قازاق ءتىلىن كۇشپەن ەمەس، ورتانى دامىتۋ ارقىلى كۇشەيتسەك بولادى. ياعني ادامدار ءتىلدى ۇيرەنىپ اۋرە بولماي-اق، حالىق جاي عانا قازاق ءتىلى اياسىندا ءومىر ءسۇرۋدى ۇيرەنسىن. نەگىزگى وي وسى. ءبىز وسى ۋاقىتقا دەيىن ادامدار ورتانى

  • قازاق مەكتەبىندە وقيتىن 7 جاسار بالا ورىس ءتىلى ساباعىندا نەگە ورىسشا سايراپ تۇرۋى كەرەك؟

    قازاق مەكتەبىندە وقيتىن 7 جاسار بالا ورىس ءتىلى ساباعىندا نەگە ورىسشا سايراپ تۇرۋى كەرەك؟

    ماگنۋمدى ءوزىم مۇلدە ۇناتپايدى ەكەنمىن. ۇنەمى بارسام، ەسى دۇرىس كوكونىس تاپپايتىنمىن. ەسكىرگەن، شىرىگەن. ازىق-تۇلىكتى تەك بازاردان الامىن. بىراق ماگنۋمگە بايكوتتى توقتاتپاۋ كەرەك! سونىمەن بىرگە، ءورىستىلدى كينو، فيلمدەرگە دە بايكوت جاريالاۋ كەرەك. بىراق، ودان كۇشتىسى، بالالارىڭدى تەك قازاقشا وقىتىپ، قازاقشا تاربيەلەۋ كەرەك. بىراق، بالاڭدى قازاقشا تاربيەلەيىن دەسەڭ، تاعى ءبىر كەدەرگى شىعىپ جاتىر. عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، بالانى 13 جاسقا دەيىن قازاق تىلىندە وقىتىپ، ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى بويىنا، ويىنا ءسىڭىرۋ كەرەك. ەندى سولاي ىستەپ جاتساق، 7-8 جاسار قاپ-قازاقشا ءوسىپ كەلە جاتقان بالاڭدى مەكتەپتە ورىس ءتىلىن ۇيرەتىپ ميىن اشىتۋعا تۋرا كەلىپ وتىر. ياعني، 2-سىنىپتان باستاپ ورىس ءتىلى مەكتەپ باعدارلاماسىندا تۇر. بجب، تجب-سىندا ورىس ءتىلى مۇعالىمدەرى بالانىڭ ورىسشا مازمۇنداماسىن (گوۆورەنيە) تەكسەرەدى. تالاپ ەتەدى. سوندا، ءبىز بايعۇس قازاق،

  • قازاق جاستارى بۇگىندە جاپپاي ورىستانۋ پروتسەسىن باستان كەشۋدە.

    قازاق جاستارى بۇگىندە جاپپاي ورىستانۋ پروتسەسىن باستان كەشۋدە.

    قازاق جاستارى بۇگىندە جاپپاي ورىستانۋ پروتسەسىن باستان كەشۋدە. بالا-باقشادان باستاپ، مەكتەپ، جوعارى وقۋ ورنى، ەڭبەك مەكەمەلەرىنىڭ بارلىعى نەگىزىنەن ورىس تىلىنە كوشۋدە. ءوز ەركىمەن ەمەس، ادىلەتسىز بيلىكتىڭ ۇزاق جىلعى سولاقاي ساياساتىنىڭ ارقاسىندا. كوشەدە، كەڭسەدە، دۇكەندە، كولىكتە، قوعامدىق ورىندا قازاققا قازاق ورىسشا سويلەمەسەڭ نەمەسە ۇلتتى ساقتاۋ كەرەك دەگەن جاۋاپكەرشىلىك جۇگىن ۇستانىپ، سەنىمەن ورىسشا سويلەسىپ تۇرعان قازاققا قازاقشا سويلە دەپ ەسكەرتۋ جاساساڭ بولدى، ءبىتتى، بالە-جالاعا قالاسىڭ. زاڭ دا، ونى ورىنداۋشى پوليتسيا، پروكۋراتۋرا، سوت تا ورىسقۇلدى قولدايدى، ۇلتقا جانى اشىعان قازاقتى مۇلدە قورعامايدى. بۇل قانداي ادىلەتتىلىك؟! مەملەكەتتىك ءتىلدى، مەملەكەتتىك قاۋىپسىزدىكتى جەكەلەگەن ادام ەمەس، وسىعان جاۋاپتى مەملەكەتتىك قۇرىلىمدار قورعاۋى كەرەك قوي. جەكە ادام ەمەس، ەڭ الدىمەن بيلىك قورعاۋى كەرەك. قازاق جەكە تاۋەلسىز مەملەكەت بولىپ تۇرسا

  • ەندى قازاق ءتىلىن ەلەمەيتىن مەكەمە بايكوتتىڭ نىساناسىنا ىلىگىپ، شىعىنعا باتا بەرەتىن بولادى

    ەندى قازاق ءتىلىن ەلەمەيتىن مەكەمە بايكوتتىڭ نىساناسىنا ىلىگىپ، شىعىنعا باتا بەرەتىن بولادى

    كەيدە قوعامدى ءبىر عانا وقيعا قوزعالىسقا ءتۇسىرىپ، ىشتە قاتقان شەمەندى جارىپ جىبەرەدى. بۇل جولى ءدال سونداي احۋال ورىن الدى. Magnum دۇكەندەر جەلىسىندە ورىس ءتىلدى ءبىر ازامات قازاق ءتىلىن بىلمەيتىن كۋرەرگە شاعىم ءتۇسىرىپ، ارتىنان دۇكەن اكىمشىلىگى الگى كۋرەردى جۇمىستان شىعارىپ، ماسەلەنى جىلى جاۋىپ قويا سالماق بولعاندا، جۇرتشىلىق وقىستان ويانىپ كەتتى. بۇل تەك ءبىر ازاماتتىڭ رەنىشى نەمەسە دۇكەننىڭ ىشكى ءتارتىبى ەمەس. بۇل – تىلدىك تەڭسىزدىككە قارسى ۇلتتىڭ رەفلەكسى. قازاقتىڭ ءوزى، ءوز جەرىندە، ءوز تىلىندە سويلەي المايتىن كۇنگە جەتتىك پە دەگەن سۇراق سانانى سىزداتىپ تۇر. ءوز ەلىندە تۇرىپ، ءوز تىلىندە سويلەمەيتىن ازاماتتى قوعامنان الاستاتىلۋى اقىلعا سيمايتىن دۇنيە. ال Magnum دۇكەندەرى جەلىسى وتتى كۇلمەن كومىپ قويعانداي بولدى. قازاق ءتىلى – ەلدىڭ وزەگى. وعان جاسالعان

  • ەتنيكالىق قازاقتارعا 65 «اتا جولى» كارتاسى بەرىلدى

    ەتنيكالىق قازاقتارعا 65 «اتا جولى» كارتاسى بەرىلدى

    ەتنيكالىق قازاقتارعا – باسقا ەلدەردىڭ ازاماتتارىنا قازاقستاندا 10 جىل ءومىر سۇرۋگە جانە جۇمىس ىستەۋگە قۇقىق بەرەتىن 65 «اتا جولى» كارتاسى بەرىلدى. ەلىمىزدە ءوز ءىسىن دامىتۋعا دايىن بيزنەس-يمميگرانتتار 27 كارتا الدى، ال سۇرانىسقا يە ماماندار وسىنداي 38 كارتانىڭ يەگەرى اتاندى. «قازاقتار قاي جەردە ءومىر سۇرسە دە، ولاردىڭ جالعىز وتانى – قازاقستان. سوندىقتان ءبىز ءۇشىن شەتەلدە تۇراتىن وتانداستارىمىزدى قولداۋ ارقاشان ماڭىزدى»، – دەدى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ. «اتا جولى» كارتاسىن الۋشىلار ىشىندە ينجەنەر-فيزيك، ينجەنەر-ماتەماتيك، حيميالىق تەحنولوگتار، جاق-بەت حيرۋرگياسىنىڭ دارىگەرلەرى، پەدياترلار جانە ت.ب. ماماندار بار، ولار رەسەي، گەرمانيا، موڭعوليا، قىتاي، ۇلىبريتانيا، اقش، يزرايل، فرانتسيا، نيدەرلاندى، فينليانديا، قىرعىزستان جانە وزبەكستان سەكىلدى شەت ەلدەردەن كەلدى. «اتا جولى» كارتاسىنىڭ يەگەرلەرى ەلگە كىرگەن كەزدە 10 جىل

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: