جاڭالىقتار تۇلعالار قازاق شەجىرەسى
الەمدىك دەڭگەيدەگى عالىمدار شىڭعىس حاندى قازاق دەپ تانىدى
الەمدىك دەڭگەيدەگى عالىمدار كوپتەگەن پىكىرتالاستان كەيىن شىڭعىس حان قازاق بولعان دەگەن توقتامعا كەلدى. “شىڭعىس حان شىندىعى” عىلىمي بايقاۋىنىڭ قاتىسۋشىلارى ءوز شەشىمدەرىن جاريا ەتتى.بۇل تۋرالى express-k.kz-كە سىلتەمە جاساپ NUR.KZ حابارلايدى.
ەڭ ۇزدىك زەرتتەۋ جۇمىسىن جۇرگىزدى دەپ تانىلعان جاركەن بودەش ءوز ەسەبىندە اتاقتى حاننىڭ ومىرىندەگى ەڭ ەرەكشە فاكتىلەردى ورتاعا سالدى.
جاس عالىمداردىڭ شىڭعىس حان قازاقتىڭ كوشپەندى تايپاسىنان شىققان دەگەن بولجامىن الەمدىك اتاقتارى بار عالىمدار دا قولداپ وتىر. ماسەلەن، ۋكرايندىق تاريحشى ۆلاديمير بەلينسكي بۇل توقتامنىڭ شىندىق ەكەنىنە تولىق سەنىمدى.
دالەل رەتىندە ول عىلىمي تۇرعىدان راستالعان فاكتىلەردى كەلتىرەدى: شىڭعىس حاننىڭ اكەسى تۇركى تايپاسىنداعى قياتتاردىڭ كوسەمى بولعان. كەيىن ول كەرەي، مەركىت جانە نايماندارمەن بىرگە شىڭعىس حان يمپەرياسىنىڭ نەگىزىن قالادى دەيدى زەرتتەۋشى. بۇدان وزگە، موڭعول بيلەۋشىلەرى حان ەمەس قوڭتايشى اتانىپ كەلگەندەرى دە بۇل توقتامدى دالەلدەي تۇسەدى ەكەن.
عالىم موڭعولداردا اق كيىزگە بيلەۋشىنى وتىرعىزۋ ءداستۇرى بولماعانىن جانە بۇل ءداستۇر قازاقتارعا تيەسىلى ەكەنىن العا تارتتى. شىڭعىس حاننىڭ شىن ەسىمى – تەمۋدجين (تەمەرشىن، تەمۋچين) دە تۇركىلىك تۇپتامىرعا يە دەيدى ول.
“جاقىندا ءبىز قازاقستان، رەسەي، وزبەكستان عالىمدارىنان قۇرالعان ەكسپەديتسيا ۇيىمداستىرامىز. باستى ماقساتىمىز – جەتىسۋدا دۇنيەگە كەلىپ، ءومىر سۇرگەن شىڭعىس حاننىڭ قازاق ەكەنىن دالەلدەيتىن فاكتىلەردى جيناۋ”، – دەيدى «شىڭعىس حان» جۋرنالىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى امىرە ارىن.
ەسكە سالساق، بۇعان دەيىن قازاقستاندىق جازۋشى ءارى جۋرناليست تۇرسىنباي جانداۋلەت ءوزىنىڭ “شىڭعىس حان قازاق پا، موڭعول ما؟” اتتى ماقالاسىندا ۇلى قولباسشىنىڭ ۇلتىنا قاتىستى ماسەلەنى كوتەرگەن بولاتىن.
جازۋشى “شىڭعىس حان موڭعول بولسىن، تۇركى بولسىن، ءبارىبىر قازاقتان شىققان” دەگەن ويىن جەتكىزىپ، بىراز پىكىرتالاس تۋدىرعان.
دەرەككوز: NUR.KZ
پىكىر قالدىرۋ