|  |  | 

كوز قاراس سۋرەتتەر سويلەيدى

«رىجي الماز»: «ءبىز كىمبىز؟ قاراقشىمىز با، رەكەتپىز بە، الدە ەلىمىزدىڭ «روبين گۋدىمىز» با؟

Qazaq azamattari«رىجي الماز»: «ءبىز كىمبىز؟ قاراقشىمىز با، رەكەتپىز بە، الدە ەلىمىزدىڭ «روبين گۋدىمىز» با؟ ءبىز مىنا ومىردەن كەتكەن سوڭ ءبىز تۋرالى ويلاپ، ەستەرىنە الار ما ەكەن؟!

…مەن كوپ ويلانام، ءوزىمدى جانە جىگىتتەردى الدا نە كۇتىپ تۇر دەپ، ىشكى سەزىم بولاشاق جوق دەيدى، ونىڭ ءوزىڭ كورىپ تۇرعانداي بارلىق جەردە «ورىس ۇرىلارى».

ءبارى جەكە كاسىپكە كەتتى، بىراق ونى ەشكىم تۇسىنگىسى كەلمەيدى. ءاردايىم باسەكەلەستەرمەن قىرىلىسقانشا جەكە كاسىپپەن جۇمىس ىستەگەن وڭاي عوي. بىراق بىزگە ءوز ەلىمىز قازاقستاندا ءومىر سۇرگىزىپ، جۇمىس ىستەتپەيدى!

ءبىزدىڭ ارامىزدا كوبىسى كوپ نارسە بىلەدى، كوپ بيلىك باسىنداعى باسشىلارمەن سويلەستىك، سويلەسىپ تە ءجۇرمىز. ونداي تانىستىق بولاشاقتا ەشكىمدى دە قۋانتا قويمايدى. ماعان قالاي مۇمكىندىك تۋادى، مەن الىسقا – ەشكىمنىڭ قولى جەتپەيتىن جەرگە كەتەمىن».

1993 جىل.

سۋرەت ەرمەك قۇرمانعاليتەگىءنىڭ پاراقشاسىنان الىندى.

فوتوسۋرەتتەگى تۇلعالاردىڭ كىم ەكەنى ەرمەك، ايبەك جانە باۋىرجان ەسىمدى ازاماتتاردىڭ كومەگىمەن انىقتالدى.

سولدان وڭعا قاراي: 1. جانگەلدى ؟. 2. قايىرجان نۇرالين (1967 جىلى تۋعان). 3. تالعات اتاباەۆ (1967-2005). 4. نەسىپباي ناسەنوۆ (1961-1998). 5. اسقار ۇشكەەۆ (1964 جىلى تۋعان). 6. سەرىك ؟. 7. قۇرمانعالي ساتىبالديەۆ (1965-2015). 8. قايرات ءىزباساروۆ (1968 جىلى تۋعان).

زاڭعار كارىمحان

قىلمىس الەمى دە بەلگىلى ءبىر زاڭدىلىققا باعىنادى. مەملەكەت مىقتى بولۋى ءۇشىن، ونىڭ ىشكى كريمينالى دا كۇشتى بولۋى قاجەت ەكەن. ولاي بولماسا، وزگە ەلدىڭ «ۆور ۆ زاكونەلەرى» وسى بوس ۆاككۋمدى پايدالانىپ، ەلگە ءامىرىن جۇرگىزە باستايدى. «سارى الماس» باستاعان جىگىتتەر كەزىندە كەلىمسەكتەردىڭ وسىنداي جۇگەنسىزدىگىن توقتاتىپ، قازاق ەلىندە قازاقتىڭ عانا ءامىرى جۇرەتىنىن ولارعا توقپاقتاپ تۇرىپ تۇسىندىرگەن بولاتىن. اتتەڭ، بيلىككە دەيىن ءسوزى وتكەن مىقتى جىگىتتەردى اقىرىندا ماقساتىنا جەتكىزبەدى….

جولىمبەت ماكىش 

قازاعىمنىڭ نامىسى ءۇشىن جارالعان جىگىتتەر وسىلار بولاتىن.
پالتو، اق شارفى تاققان نەسىپباي ناسەنوۆ “سارى الماز”، قارا بىلعارى كۋرتكا كيگەن تالعاتبەك اتاباەۆ (اتابا), پيدجاك كيگەن قايىرجان. ” سارى المازدان” كەيىنگى ورنىندا مەيىرجان 23-24 جاستاعى جىگىت، جانە وسى قايىرجان قالعان. مەيىرجان 30 جاسقا جەتپەي ومىردەن وتكەن كورىنەدى.

“مەنىڭ جالعىز عانا دوسىم بار، ول- قايىرجان، ال قالعاندارى باۋىرلارىم”،- دەگەن ەكەن نەسىپباي.

ەرمەك قۇرمانعاليتەگى

وتكەندەردى مازالامايىقشى

كەشەگى ارىستارمەن وعىلانداردىڭ رۋحى ءۇشىن!
شوقتىعى بيىك شوقىر، مۇزبالاق مۇستافا جانە باسقادا دۇرلەردىڭ ۇلتىم دەپ سوققان جۇرەگى ءۇشىن، ءبىز قانشالىقتى قارىزدارمىز؟

از كۇندىك كرەزيسكە بولا جالىمىز جىعىلماسىن، نە ءبىر تارعالاڭداردان تايسالماي ءوتىپ ەدى عوي، تۇيەلى كوشپەن بابالارىمىز. ازات اسپان استىندا اسفالتتا جەڭىل كولىكپەن ءجۇرىپ، سارىارقاعا ەكى كۇن اياز تۇسسە ۇلارداي شۋلايمىز. سول ما ءبىزدىڭ ەرلىگىمىزبەن جەتكەن-باعىندىرعان بيىك شىڭىمىز.
بۇگىن ايتىلمايتىن ءبىر ءسوز” ولار ساتىپ كەتتى، جەپ قويدى، وتىرعىزدى، تۇرعىزدى.” وتكەن مارقۇمداردىڭ قۇلاعىن شۋلاتىپ، كۇناسىن كوتەرىپ زار قاقساپ، كوكدولىلانىپ، شاۋىلدەيتىن توبىر بار. سەن سول ءسوزىڭدى ولاردىڭ كوزى تىرىسىندە، قىلتاڭ دىرىلدەمەي قاسقايىپ ايتىپ، قاز تۇرا الاتىن با، ەدىڭ؟
ولار اقىماق بولعان جوق، ءوز باۋىرلارىنىڭ وزگەنىڭ ءبيتىن تاراپ كەتپەۋى ءۇشىن كەك كەرنەپ الدىعا شىقتى. بۇگىن تاس كەرپىشتەن قالانعان ءتورت تامىڭدا قۇرساعىڭدى تويدىرىپ الىپ، ارىستاردى بالاعاتتاۋ قاي تەڭىڭ؟ مىقتىسىڭ با، وندا كوپ دۇنيە سەنى كۇتىپ تۇر ال دالەلدە. ايتپەسە ونەر الدى……..

كوگەداي شامەرحان

Related Articles

  • گەرب اۋىستىرۋ ماسەلەسى نەمەسە «تەرىستەۋ سيندرومى» قالاي پايدا بولدى؟!

    ەلىمىزدىڭ گەربىن اۋىستىرۋ تۋرالى پرەزيدەنتتىڭ ۇسىنىسى (و باستا ۇسىنىس سۋرەتشى-ديزاينەر مامانداردان شىققان سياقتى) تۇتاس قوعامدا بولماعانمەن، الەۋمەتتىك جەلىلەردە اجەپتاۋىر قارسىلىق تۋدىردى. بىراق، بايىپتاپ قاراساق، بۇل قارسىلىقتىڭ قازىرگى گەربتىڭ قازاق ءۇشىن ەرەكشە قاستەرلى نەمەسە ەستەتيكالىق تۇرعىدان ءمىنسىز بولۋىنا ەش قاتىسى جوقتىعىن اڭعاراسىز. سوڭعى ۋاقىتتارى، اۋىر ىندەتپەن قاتار كەلگەن قاڭتار تراگەدياسىنان باستاپ، حالىق ايتارلىقتاي كۇيزەلىسكە ۇشىرادى. قازاقستاننىڭ ەركىنەن تىس، سوعىسقا، باسقا دا سەبەپتەرگە بايلانىستى بولىپ جاتقان ەكونوميكالىق قيىندىق سالدارىنان حالىقتىڭ ءال-اۋقاتى تومەندەدى. وسىنىڭ ءبارى قازىر قوعامدا بايقالىپ قالعان «تەرىستەۋ سيندرومىنا» تۇرتكى بولدى. «تەرىستەۋ سيندرومى» – دۇرىستى دا بۇرىسقا شىعاراتىن، قانداي باستاماعا بولسىن قارسى رەاكتسيا شاقىراتىن قۇبىلىس. الەۋمەتتىك پسيحولوگيانى زەرتتەۋشىلەردىڭ پايىمداۋىنشا، وسى قۇبىلىستى بارىنشا كۇشەيتىپ تۇرعان فاكتور – الەۋمەتتىك جەلىلەر. ياعني، الداعى ۋاقىتتا

  • ۇزدىك ويدىڭ ۇزىندىلەرى

    ۇزدىك ويدىڭ ۇزىندىلەرى ارما الەۋمەت! مەن قازىر تازا اكادەميالىق عىلىمي ورتادا ءجۇرمىن. ءوزىمنىڭ نەشە جىل بويى جيناعان ءبىلىمىمدى، وقىعان وقۋىمدى، شەتەلدىك تاجىريبەمدى، ينتەللەكتۋالدى قارىم-قابىلەتىمدى شىنايى قولداناتىن قارا شاڭىراقتىڭ ىشىندە ءجۇرمىن. الماتىنىڭ بارىنەن بولەك مادەني ورتاسى ەرەكشە ۇنادى. الماتى قالا مەن دالا دەيتىن ەكى ۇعىمنىڭ تۇيىسكەن ادەمى ورتاسى ەكەن. ويلاپ كورسەم مەن باقىتتى پەرەزەنت، باعى جانعان ۇرپاق ەكەنمىن. اكەم تۇرمىس پەن جوقشىلىق، جالعىزدىقتىڭ تاۋقىمەتىن ابدەن تارتىپ ەش وقي المادىم، نەبارى ءۇش اي وقۋ وقىدىم-, دەپ مەنىڭ وقۋىمدى بالا كۇنىمنەن قاداعالادى، شاپانىمدى ساتسام دا وقىتام دەپ بارىن سالدى. ال مەكتەپتە باقىتتى شاكىرت بولدىم. ماعان ءدارىس بەرگەن ۇستازدارىم كىلەڭ دارىندى، قابىلەتتى كىسىلەر بولدى. ۋنيۆەرسيتەتتە جانە شەتەلدە مەن تىپتەن ەرەكشە دارىن يەلەرىنە شاكىرت بولدىم.

  • سامات ءابىش قالاي “سۇتتەن اق، سۋدان تازا” بولىپ شىقتى؟

    ازاتتىق راديوسى ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ ۇقك توراعاسىنىڭ بۇرىنعى ءبىرىنشى ورىنباسارى، ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ نەمەرە ءىنىسى سامات ابىشكە شىققان ۇكىم “قازاقستانداعى رەجيم بولاشاقتى ويلامايتىنىن كورسەتتى” دەيدى قازاقستاندىق ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ. ساراپشىنىڭ پايىمداۋىنشا، بيلەۋشى “ەليتا” جەكە ىستەرىمەن جانە تاساداعىكەلىسىمدەرمەن اۋرە بولىپ جاتقاندا ەلدە تاعى ءبىر جاڭا الەۋمەتتىك جارىلىسقا اكەلۋى مۇمكىن فاكتورلار كۇشەيىپ كەلەدى. ساياساتتانۋشىرەسەي ءوزىنىڭ ەكونوميكالىق مۇددەلەرى مەن گەوساياسي جوسپارلارىن كەڭىنەن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ ىشكى ساياساتىنا تىكەلەي اسەر ەتۋگە تىرىسىپ جاتۋى مۇمكىن دەپ تە توپشىلايدى. پۋتين “قاۋىپسىزدىك كەپىلى” مە؟ ازاتتىق: سونىمەن ۇزاق دەمالىس الدىندا وسىنداي ۇلكەن جاڭالىق جاريالاندى. مەيرام الدىندا، 19 ناۋرىزدا قازاقستاندىقتار ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ پوستىنان سامات ابىشكە شىققان ۇكىم جايلى ءبىلدى. مۇنىڭ ءبارىنىڭ بايلانىسى بار ما الدە كەزدەيسوقتىق پا؟ دوسىم ساتپاەۆ: اڭگىمەنى بۇل ءىستىڭ قۇپيا

  • حريستيان ميسسيونەرلەرىنىڭ قۇمداعى ىزدەرى

    ورىنى: قاشقار ق-سى; جىلى: 1933 ج; اتى-ءجونى: قابىل احوند; ءدىنى: حريستيان; تۇسىنىكتەمە: بۇل جىگىتتىڭ كەيىنگى ەسىمى قابىل احوند، حريستيان ءدىنىن قابىلداعان العاشقى ۇيعىر. كەيىن ءدىني سەنىمىنە بايلانىستى ولتىرىلگەن. سۋرەت ەۋروپاداعى ميسسيونەرلىك مۋزەي ارحيۆىندە ساقتاۋلى. اتالعان مۋزەيدە جۇزدەگەن حريستيان ۇيعىر وكىلدەرىنىڭ سۋرەتى ساقتالعان. 1930 جىلدارى حريستيان ۇيعىرلارىنا تۇرعىلىقتى مۇسىلماندار مەن اكىمشىلىك بيلىك تاراپىنان قىسىم كورسەتىلە باستاعان سوڭ ءبىر ءبولىمى ميسسيونەرلەرگە ىلەسىپ ەۋروپا ەلدەرىنە “ھيجراعا” كەتتى. القيسسا حريستيان الەمىنىڭ قاشقارياعا باسا ءمان بەرۋى اسىرەسە ياقۇپ بەك مەملەكەتى كەزەڭىندە جاڭا مۇمكىندىكتەردى قولعا كەلتىردى. 1860-70 جج. قاشقاريانىڭ تسين يمپەرياسىنا بايلانىستى كوڭىل كۇيىن جاقسى پايدالانعان حريستيان الەمى ءۇندىستان مەن تيبەت ارقىلى قاشقارياعا مادەني ىقپالىن جۇرگىزە باستادى. ولاردىڭ ماقساتى بۇل ايماقتى رەسەي يمپەرياسىنان بۇرىن ءوز ىقپالىنا

  • دەموگرافيالىق ساراپتاما

    1-ءشى سۋرەت قازاقتار; دەموگرافيالىق احۋال 1949-2020 جج. ارالىعىن سالىستىرمالى كورسەتكەن. 1949 جىلعا دەيىن، اتاپ ايتقاندا كوممۋنيستىك قىتاي ۇكىمەتى ورناعانعا دەيىن شىنجاڭ ولكەسىنىڭ سولتۇستىك بولىگىندە قازاقتار، وڭتۇستىك بولىگى قاشقاريادا ۇيعىرلار باسىم ساندى ۇستادى. 1951-54 جىلدارى ۇلتتىق مەجەلەۋ كەزىندە ورتالىق ۇكىمەت قۇرعان كوميسسيا ساراپتاماسى بويىنشا ۇلتتىق اۆتونوميالىق تەرريتوريانى انىقتاۋ مىنا ەكى باعىتتا جۇرگىزىلدى. ولار: ءبىرىنشى، ۇلتتىق اۆتونوميانى مەجەلەۋ بويىنشا ونىڭ اتاۋىن تۇراقتاندىرۋ. وسى بويىنشا ءۇش اتاۋ ۇسىنىلدى: *شىعىس تۇركىستان اۆتونوميالىق فەدەراتسيالىق رەسپۋبيليكاسى; *ۇيعىرستان اۆتونوميالىق رەسپۋبيليكاسى; *شىنجاڭ اۆتونوميالى رەسپۋبيليكاسى. ەكىنشى، اۆتونوميانىڭ اكىمشىلىك تۇرپاتىن انىقتاۋ; وسى بويىنشا: *فەدەرەتسيالىق تۇرپات; *اۆتونوميالىق وبلىس جانە وكۋرگ تۇرپات; *ايماق جانە اۋدان دارەجەلى اۆتونوميالىق وكۋرگ تۇرپاتى. مەجەلەۋ كوميسسياسى اتالعان ەكى باعىتتا ساراپتاما ناتيجەسىن قورىتىندىلادى. كوميسسيا قورىتىندىسى بويىنشا شىنجاڭ ولكەسىنىڭ

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: