بيزنەسىن ۇجىمىنا بەرگەن ادام
اقساي قالاسىندا تۇراتىن بيزنەسمەن بارلىق مەڭدىعازيەۆ 40 ميلليون دوللارعا باعالاعان بيزنەسىن كومپانيا ۇجىمىنا تۇپكىلىكتى وتكىزىپ بەردى. ازاتتىق ءتىلشىسى كاسىپكەردىڭ بۇل جومارتتىعى سەبەپتەرىن انىقتاپ كوردى.
كاسىپكەر بارلىق مەڭدىعازيەۆ ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا سويلەپ تۇر. باتىس قازاقستان وبلىسى اقساي قالاسى، 29 جەلتوقسان 2015 جىل.
باتىس قازاقستان وبلىسىنداعى KSS building مۇناي سەرۆيسى كومپانياسىنىڭ 46 جاستاعى باسشىسى بارلىق مەڭدىعازيەۆ 2013 جىلى وبلىس باسشىسى نۇرلان نوعاەۆتى جۇرتتىڭ كوزىنشە سىناپ، ءتىپتى ەكى اپتا قاماۋدا وتىرعان. 2013 جىلدىڭ جازىندا سالىق ينسپەكتسياسى مەڭدىعازينوۆتىڭ بيزنەسىنەن الدەبىر زاڭ بۇزۋشىلىقتار تاپقان، بىراق جانجال تەز باسىلعان.
ال 2015 جىلدىڭ اياعىندا مەڭدىعازيەۆ بيزنەسىن ەڭبەك ۇجىمى يەلىگىنە وتكىزىپ بەرەتىنىن جاريالادى. كومپانيا قۇنىن ول 40 ميلليون دوللارعا باعالاعان. كاسىپكەردىڭ تۇسىندىرۋىنشە، ونىڭ بۇل شەشىمىنە ايماقتىڭ ەكولوگيالىق پروبلەمالارى جانە كوررۋپتسيامەن كۇرەسۋ نيەتى تۇرتكى بولعان ءارى ول «ۇجىمدى قاتەردە قالدىرعىم كەلمەيدى» دەپ مالىمدەيدى. وتكەن اپتانىڭ اياعىندا اقساي قالاسىندا ورنالاسقان كاسىپورىندا وتكىزگەن ءباسپاسوز جيىنىندا بيزنەسمەن كومپانيانى ۇجىم يەلىگىنە زاڭ جۇزىندە وتكىزىپ بەرۋ پروتسەدۋراسى اياقتالعانىن جاريالادى. مەڭدىعازيەۆتىڭ سوزىنشە، ەندى كاسىپورىن قىزمەتكەرلەرى- ونىڭ بۇرىنعى كومپانياسىنىڭ تولىق قۇقىلى اكتسيونەرلەرى بولىپ سانالادى.
- بۇگىننەن باستاپ كاسىپورىن 100 پايىز ۇجىم يەلىگىنە ءوتتى. ارينە، قىزمەتكەرلەرگە جۇمىس ىستەگەن جىلدارىنا قاراي ۇلەس تيەدى. بۇدان بىلايمەن تەك جالدامالى قىزمەتكەرمىن، – دەيدى بارلىق مەڭدىعازيەۆ ازاتتىققا.
كاسىپكەر «بيزنەسمەن بانكروت الدىندا تۇرعان كومپانياسىنان وسىلاي قۇتىلماقشى» دەپ سىنايتىندارعا «كومپانيانىڭ ەشقانداي بورىشى، قارىز سالىعى جوق» دەپ مالىمدەدى.
نوعاەۆپەن جانجالداسۋ، سالىق داۋى
بارلىق مەڭدىعازيەۆتىڭ ەسىمى كوپشىلىككە باتىس قازاقستان وبلىسى اكىمى نۇرلان نوعاەۆتى وبلىستىڭ زەلەنوۆ اۋدانىنداعى تۋعان اۋىلى يانۆارتسەۆونىڭ ىرگەسىنەن مۇناي قالدىقتارىن كومەتىن پوليگون سالۋدى قولدادى دەپ ايىپتاعان كەزىندە، 2013 جىلى تانىلعان.
كەيىن سالىق ينسپەكتسياسى بيزنەسمەننىڭ كاسىپورنىن تەكسەرىپ، سالىق تولەۋگە قاتىستى زاڭ بۇزۋشىلىقتار تاپقان. قارجى پوليتسياسى 140 ميلليون تەڭگە سالىق تولەۋدەن جالتاردى دەگەن ايىپپەن كاسىپكەردىڭ ۇستىنەن قىلمىستىق ءىس قوزعاعان. 2013 جىلى شىلدەنىڭ 22-ءسى كۇنى مەڭدىعازيەۆتى تۇتقىنداپ، تەرگەۋ اباقتىسىنا جاپقانىمەن، وندا ۇزاق ۇستاعان جوق. سول جىلى قىركۇيەكتىڭ 5-ىندە استاناداعى بريفينگتە «اتامەكەن» كاسىپكەرلەر قۇقىعىن قورعاۋ جونىندەگى قوعامدىق كەڭەس باسقارماسى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى راحىم وشاقباەۆ كەڭەس مۇشەلەرىنە بارلىق مەڭدىعازيەۆتەن حات تۇسكەنىن حابارلاعان. وشاقباەۆتىڭ ايتۋىنشا، كاسىپكەر حاتىندا «قىزبالىققا سالىنىپ ءارى الدەكىمدەردىڭ ارانداتۋىمەن وبلىس اكىمىنە جالاڭ ايىپ تاققانىنا» وكىنەتىنىن مالىمدەگەن.
الگى بريفينگتە راقىم وشاقباەۆ كاسىپكەردىڭ اتىنان «تاققان ايىپتارى مەن ايتقاندارى شىندىققا جاناسپايدى، سوندىقتان ول قاتتى وكىنەدى» دەپ مالىمدەگەن.
ەكى اپتادان كەيىن ەشقايدا كەتپەۋ تۋرالى قولحات الىپ، بارلىق مەڭدىعازيەۆتى قاماۋدان بوساتقان. 2013 جىلى قازاننىڭ 23-ءى كۇنى سوت بيزنەسمەنگە 500 ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىش (ول كەزدەگى باعام بويىنشا بەس مىڭ دوللاردان اسادى) كولەمىندە ايىپپۇل مەن ءبىر جىل بويى كاسىپكەرىكپەن اينالىسۋعا تىيىم سالعان.
قوعامدىق جۇمىسقا كوشۋ
جۋىردا بارلىق مەڭدىعازيەۆ قايىرىمدىلىقپەن اينالىسا باستادى. بىراق ول «بۇل – جارناما ەمەس» دەيدى.
بيىل اقپاندا مەڭدىعازيەۆ وبلىستىڭ يانۆارتسەۆو مەن پەتروۆو اۋىلدارى تۇرعىندارىنا جىلدامدىعى جوعارى ۇيالى ينتەرنەت جەلىسىن تارتىپ بەردى. ال ءسال ەرتەرەكتە 20 جىلدان كوپ توسەككە تاڭىلىپ جاتقان ورالدىق تۇرعىنعا مۇگەدەكتەر ارباسىن سىيلاعان. ول قايىرىمدىلىقپەن بۇرىن دا اينالىسقان. 2009 جىلى جەرگىلىكتى «ۋرالسكايا نەدەليا» تاۋەلسىز گازەتىندە جىمپيتى-قاراتوبە گاز قۇبىرىن تارتۋ جۇمىستارىنا تەندەر جاريالانعانى جايلى «زا شيرموي تەندەرا» دەگەن ماقالا شىقىت. جۋرناليست «تەنگيزمۇنايقۇرىلىس» كومپانياسى كونكۋرستى تەندەر اياقتالماي جاتىپ ۇتىپ الدى دەپ بولجاعان.«تەنگيزمۇنايقۇرىلىس» كومپانياسى ىسكەرلىك بەدەلىن قورعاۋدى ءارى مورالدىق زيان ءۇشىن 20 ميلليون تەڭگە (ول كەزدە 136 مىڭ دوللارعا جۋىق)وتەماقى ءوندىرىپ بەرۋدى سۇراپ، تالاپ-ارىز تۇسىرگەن. بارلىق مەڭدىعازيەۆ باسىلىم رەداكتورىنا وتەماقىنىڭ ءبىر بولىگىن تولەپ بەرۋدى ۇسىنعان، بىراق گازەت ونىڭ كومەگىنەن باس تارتقان. كەيىن كومپانيا باسشىلىعى دا تالاپ-ارىزىن قايتارىپ العان.
بارلىق مەڭدىعازيەۆتىڭ وتباسى اقش-تا تۇرادى ءارى ول جاقتا كاسىپكەردىڭ قوناقۇي بيزنەسى بار. بيزنەسمەن ازاتتىققا ساياساتپەن ەشقاشان اينالىسپايتىنىن، قوعامدىق جوبالار ارقىلى ادامدارعا اقىسىز كومەك كورسەتۋدى جالعاستىرا بەرۋ نيەتى بارىن ايتادى.
- بۇل ىستەرمەن ءوزىمدى جارنامالاۋ ءۇشىن اينالىسىپ جۇرگەن جوقپىن. ىزگى ىستەرىمىز ارقىلى قوعامعا دۇرىس مەسسەدج جولداپ، ۇرپاققا ونەگە بولۋ كەرەك. ال «ءوزىن جارنامالاپ ءجۇر» دەگەندى مەن سياقتىلاردى جاقتىرمايتىن بيلىك قانا ايتادى، – دەيدى بارلىق مەڭدىعازيەۆ.
بيىل اقپاندا بيزنەسمەن ەل پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ جارلىعىمەن ايماقتاردا قۇرىلعان ورگان – وبلىستىق قوعامدىق كەڭەسكە ءوز كانديداتۋراسىن ۇسىنعان. قوعامدىق كەڭەستەردىڭ «جەرگىلىكتى اتقارۋشى بيلىكتىڭ قوعامعا ەسەپ بەرۋى ءۇشىن» قۇرىلاتىنىن ايتىلعان ەدى. بىراق داۋىس بەرۋ ناتيجەسى بويىنشا بارلىق مەڭدىعازيەۆتىڭ كانديداتۋراسى وتپەي قالعان.
مەڭدىعازيەۆ كانديداتتاردى ىرىكتەگەن جۇمىس توپتارىن جاساقتاۋدىڭ زاڭدىلىعىن تەكسەۋدى سۇراپ، قوعامدىق كەڭەسكە وتپەي قالعان وزگە ازاماتتىق بەلسەندىلەرمەن قوسىلىپ، پروكۋراتۋراعا شاعىم جولداعانىن ايتادى.
سانات ورىن ءالي
ازات ەۋروپا / ازاتتىق راديوسى



پىكىر قالدىرۋ