Related Articles
-
گەرب اۋىستىرۋ ماسەلەسى نەمەسە «تەرىستەۋ سيندرومى» قالاي پايدا بولدى؟!
ەلىمىزدىڭ گەربىن اۋىستىرۋ تۋرالى پرەزيدەنتتىڭ ۇسىنىسى (و باستا ۇسىنىس سۋرەتشى-ديزاينەر مامانداردان شىققان سياقتى) تۇتاس قوعامدا بولماعانمەن، الەۋمەتتىك جەلىلەردە اجەپتاۋىر قارسىلىق تۋدىردى. بىراق، بايىپتاپ قاراساق، بۇل قارسىلىقتىڭ قازىرگى گەربتىڭ قازاق ءۇشىن ەرەكشە قاستەرلى نەمەسە ەستەتيكالىق تۇرعىدان ءمىنسىز بولۋىنا ەش قاتىسى جوقتىعىن اڭعاراسىز. سوڭعى ۋاقىتتارى، اۋىر ىندەتپەن قاتار كەلگەن قاڭتار تراگەدياسىنان باستاپ، حالىق ايتارلىقتاي كۇيزەلىسكە ۇشىرادى. قازاقستاننىڭ ەركىنەن تىس، سوعىسقا، باسقا دا سەبەپتەرگە بايلانىستى بولىپ جاتقان ەكونوميكالىق قيىندىق سالدارىنان حالىقتىڭ ءال-اۋقاتى تومەندەدى. وسىنىڭ ءبارى قازىر قوعامدا بايقالىپ قالعان «تەرىستەۋ سيندرومىنا» تۇرتكى بولدى. «تەرىستەۋ سيندرومى» – دۇرىستى دا بۇرىسقا شىعاراتىن، قانداي باستاماعا بولسىن قارسى رەاكتسيا شاقىراتىن قۇبىلىس. الەۋمەتتىك پسيحولوگيانى زەرتتەۋشىلەردىڭ پايىمداۋىنشا، وسى قۇبىلىستى بارىنشا كۇشەيتىپ تۇرعان فاكتور – الەۋمەتتىك جەلىلەر. ياعني، الداعى ۋاقىتتا
-
شاعىن ساراپتاما:شىڭجاڭ ولكەلىك ۇكىمەتى، شەتەلگە وقۋشى جىبەرۋ جۇمىسى
شاعىن ساراپتاما 1934-35 جىلى جاڭا شىڭجاڭ ولكەلىك ۇكىمەتى قۇرىلعان سوڭ شەتەلدەن وقۋ، شەتەلگە وقۋشى جىبەرۋ جۇمىسى كەشەندى جۇزەگە استى. سونىڭ نەگىزىندە ولكەلىك ۇكىمەت سوۆەت وداعىنان وقيتىن جاس تالاپكەرلەرگە كونكۋرس جاريالاپ ارنايى ۇكىمەتتىڭ وقۋ ستيپەندياسىن ءبولدى، ناتيجەسىندە 1935-39 جىلدارى ۇزىن سانى 300-گە تارتا ستۋدەنت سوۆەت وداعىندا ءبىلىم الدى. 1935 جىلدارى شىعىس تۇركىستاندىق ستۋدەنتتەردىڭ ەڭ كوپ وقۋعا تۇسكەن ءبىلىم ورداسى- تاشكەندەگى ساگۋ ەدى، اتاپ ايتقاندا ورتالىق ازيا مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى. تاشكەننەن وقىعان شىڭجاڭدىق ستۋدەنتتەر شىعىس تۇركىستاننىڭ بارلىق ايماقتارىندا ءتۇرلى قىزمەتتە جۇمىس ىستەدى، ولاردى كەيىن “تاشكەنتشىلدەر” دەپ تە اتادى. 1939 جىلدان كەيىن ماسكەۋ مەن شىڭجاڭ ولكەلىك ۇكىمەتتىڭ اراسى ديپلوماتيالىق داعدارىسقا ۇشىرادى، سونىڭ كەسىرىنەن رەسمي ءۇرىمجى سوۆەت وداعى قۇرامىنداعى ستۋدەنت ازاماتتاردى ەلگە شاقىرتىپ الدى. ءبىلىم
-
چۋنتسيندەگى كەزدەسۋ
تاريحي سۋرەت ۋاقىتى: 28 تامىز 1945 ج.; ورىنى: چۋنتسين (重慶) ق-سى; تۇسىنىكتەمە: تاريحي سۋرەتتە اقش-تىڭ قىتايداعى وكىلەتتى ەلشىسى پاتريك حەرلي جانە قىتاي پرەزيدەنتى چان كايشي مەن قكپ توراعاسى ماو. چۋنتسيندەگى كەزدەسۋ كەزىندە ديالوگقا كەلە باستاعان قىتايلىق پارتيا وكىلدەرى الپاۋىت ەل اقش پەن سوۆەت وداعىنىڭ “قىتاي ساياساتىن” جاڭا داعدارىسقا اكەلدى. كورىنىستە ازاماتتىق سوعىستى توقتاتىپ بۇكىلقىتايلىق ماسەلەنى شەشۋ بولعانىمەن ۇلكەن قاستاندىقتىڭ باسى سودان باستالدى. الپاۋىت تاراپتار قىتاي كارتاسىن وزگەرتەتىن جاڭا ديالوگتاردى قىزۋ تالقىلاپ جاتقاندا شىعىس تۇركىستان اۋماعىندا ءبىر ۋاقىتتا ءۇش بىردەي ۋاقىتشا ۇكىمەت ءومىر ءسۇردى. ولار: ءبىرىنشى، وتستاۆكاداعى شەن شيتساي كلانى; ەكىنشى، ۆۋ چجۋنسيننىڭ ۋاقىتشا ۇكىمەتى; ءۇشىنشى، شىعىس تۇركىستان ۋاقىتشا ۇكىمەتى. اقش-تىڭ قىتايداعى وكىلەتتى ەلشىسى پاتريك حەرلي شىعىس تۇركىستان اۋماعىن نازارعا الا
-
جەر سىلكىندى، ال سانامىز سىلكىنە مە؟
ءبىرىنشى، الماتى جەر سىلكىنىس بەلدەۋى ايماعىنا جاتادى، ول عىلىمدا الدەقاشان دالەلدەنگەن، وعان قۇمالاق اشىپ جاڭالىق ايتۋدىڭ كەرەگى جوق. ورتالىق ازيانىڭ قاۋىپتى سىلكىنىس بەلدەۋىنىڭ ءبىر جولاعى قازاقستاننىڭ ءبىراز ايماعىن قامتىپ جاتىر. جەر كەشە سىلكىنگەن، بۇگىن سىلكىندى، ءتۇپتىڭ تۇبىندە ەرتەڭ دە سىلكىنەدى جانە سىلكىنە بەرەدى. جەر- كۇنانىڭ كوپتىگى ءۇشىن سىلكىندى دەپ اڭىراعان جۇرتقا قۇرعاق اقىل ايتاتىن قايمانا ۋاعىز قاي قوعامدا بولسىن تابىلادى، جەر- اتەيست پەن تاڭىرشىلگە “اللاھتى ەسكە سالدى” دەيتىن مىسكىن وي، اسىعىس تۇسپال قاي جاماعاتتا بولسىن تابىلادى، بىراق تابىلماي تۇرعانى عىلىم، ءمان بەرىلمەي تۇرعانى دا وسى. ەكىنشى، جەردى كىم سىلكىسە دە مەيلى، ماڭىزدىسى ول ەمەس، ونسىز دا سىلكىنىس بەلدەۋىندە تۇرىپ جاتىرمىز، “ۇيقىداعى” سىلكىنىس پەن جانار تاۋ بىزدە ونسىز دا بارشىلىق. ماسەلە
-
87. كىپ-كىشكەنە فوتوبومبا
ۋەببتىڭ MIRI اسپابىن سىناۋ دەرەكتەرىن قاراستىرىپ وتىرعان عالىمدار كۇتپەگەن جاڭالىق اشتى. سىناق كەزىندە باسقا نىسان باقىلانسا دا، ۋەبب تەلەسكوپى ۇلكەندىگى نەبارى 100–200 مەترلىك استەرويدتى كەزدەيسوق ءتۇسىرىپ الىپتى! مارس پەن يۋپيتەر وربيتالارى اراسىنداعى نەگىزگى استەرويدتار بەلدەۋىندە ورنالاسقان دەنە ۋەبب كورگەن ەڭ كىشكەنتاي نىسان بولسا كەرەك. نەگىزگى بەلدەۋدەگى كىشكەنتاي استەرويدتار ءىرى كورشىلەرىنە قاراعاندا ناشار زەرتتەلگەن، ويتكەنى ولاردى وسىنشا قاشىقتان باقىلاۋ قيىن. ۋەببتىڭ بولاشاق ارنايى باقىلاۋلارى استرونومدارعا مۇنداعى 1 كيلومەتردەن كىشى استەرويدتاردى زەرتتەپ، كۇن جۇيەسىنىڭ ءتۇزىلۋ مودەلدەرىن ناقتىلاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. استرونوم توماس ميۋللەردىڭ پىكىرىنشە، توسىنسىي ءۇشىن ۋەببتىڭ وسى كىشكەنە دەنەنى 100 ميلليون كيلومەتر قاشىقتىقتان كورە الاتىن تاڭعاجايىپ سەزىمتالدىعىنا راقمەت ايتۋىمىز كەرەك. جانە بۇل سوڭعى توسىنسىي بولماس. عىلىمي ۇجىم كۇن جۇيەسى جازىقتىعىن (ال كۇن
ىزدەۋ…
سوڭعى جازبالار
- حالقىمىزدىڭ جۇلدىزدىق تۋرالى كوزقاراسى
- سارباس رۋى جانە سارتوقاي باتىر
- وا قورعانىسقا قارجىنى نە سەبەپتى ارتتىردى؟ كاسپيدەن ۋكرايناعا زىمىران ۇشىرعان رەسەي سۋدى لاستاپ جاتىر ما؟
- ماسكەۋ بيرجاسى سانكتسياعا ءىلىندى. تەڭگە مەن قازاقستان بيرجاسىنا قالاي اسەر ەتەدى؟
- گەرب اۋىستىرۋ ماسەلەسى نەمەسە «تەرىستەۋ سيندرومى» قالاي پايدا بولدى؟!
پىكىر قالدىرۋ