تالعات قوسجىگىت 1942 جىلى قىتايدىڭ شىڭحاي ايماعىندا دۇنيەگە كەلگەن. اكەسى ءسۇلتانشارىپ زۋقاۇلى – 1950 جىلى ءۇندىستان ارقىلى تۇركياعا قونىس اۋدارعان قازاق كوشىن باستاپ بارۋشىلاردىڭ ءبىرى. التايدان اۋا كوشكەن كەزدەگى كوز الدىندا قالعان كورىنىستەر جايلى ول ازتتىققا بەرگەن سۇحباتىندا اڭگىمەلەپ بەردى.

ازاتتىق: - ءسىزدىڭ بالالىق شاعىڭىز بىرىڭعاي «كوشتەن» تۇرادى ەكەن. اڭگىمەنى كوشتىڭ باسىنان باستاساق؟

تالعات قوسجىگىت: - اكەلەرىمىزدىڭ اتا-قونىسى التايدىڭ باركول ايماعى ەدى. 1938 جىلى شىڭ سى سايدىڭ زورلىعى مەن زومبىلىعىنان قاشىپ شىڭحايعا قونىس اۋداردى. سول جاقتا مەن 1942 جىلى دۇنيەگە كەلدىم. 1947 جىلى اكەلەرىمىز باركولگە قايتا كوشىپ كەلدى. 1949 جىلدىڭ كۇزىندە كوممۋنيستەر بيلىك باسىنا كەلدى. سوسىن مەنىڭ اكەم ءوزىنىڭ بارلىق تۋعان-تۋىستارىن باستاپ تيبەتتى كوكتەي ءوتىپ، گيمالاي تاۋلارى ارقىلى 1951 جىلدىڭ كۇزىندە ءۇندىستاننىڭ كاشمير ءۋالاياتىنا جەتتىك. سول جەردە بىزبەن بارعان قازاقتاردىڭ الدى – ەكى جىل، ارتى ءۇش جىل تۇردى. ءبىز ءوزىمىز 1954 جىلدىڭ كوكتەمىندە تۇركياعا قونىس اۋداردىق.

ازاتتىق: - بالا تالعاتتىڭ كوز الدىندا وسى كوشتەن قانداي سۋرەتتەر قالدى؟

گيمالاي تاۋلارى. (كورنەكى سۋرەت)

​

تالعات قوسجىگىت: - گيمالاي تاۋلارىن باسىپ وتكەن كەزدە كۇن وتە سۋىق بولدى. قارلى بوران، كوك مۇز، ءارتۇرلى جاعدايدا كوز جۇمعان ادامدار. كوك مۇزدىڭ ۇستىندە جەر قازا الماي، ەرەسەكتەر قايتقان ادامداردىڭ مۇردەسىن شالا-شارپى جاسىرىپ كەتۋگە ءماجبۇر بولدى. ءبىزدى كەبەجەگە وتىرعىزىپ، تۇيەنىڭ قومىنا ارتىپ قوياتىن. سەگىز اي بويى سول كەبەجەدە وتىردىق. ۇستىمىزدەن قالىڭ كورپەلەرمەن جاۋىپ تاستايتىن. تاڭەرتەڭنەن كەشكە دەيىن توقتاماي جۇرگەن جۇرىسكە شىداي المايسىڭ. ءالى ەسىمدە، وڭشەڭ بالا اتاۋلى «قاشان توقتايمىز، قاشان قونامىز؟» دەپ شۋلاپ جىلاي بەرەتىن ەدىك.

ازاتتىق: - جات ەل، جات جەردەگى تاعدىرلارىڭىز قالاي جالعاستى؟

​تالعات قوسجىگىت: - ۇندىستانعا العاش بارعانىمىزدا جەرگىلىكتى ۇكىمەت ءبىزدى جاقسى قابىلدادى. سول جەردە اقش-تىڭ كومەگىمەن قۇرىلعان اعىلشىنشا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ بار ەكەن. سوعان مەنىمەن بىرگە ءتورت-بەس بالانى قابىلدادى. سوندا ءبىر جىلدان استام ۋاقىت وقىدىم. سودان كەيىن تۇركياعا قونىس اۋداردىق. تۇركيا مەملەكەتى بىزگە جەر بەردى، ءۇي بەردى. وقىپ، ءوسىپ، قىزمەت ىستەپ قالىپتاستىق.

ازاتتىق: - ءسىز بيىل 150 جىلدىعى تويلانىپ جاتقان زۋقا باتىردىڭ نەمەرەسى بولاسىز. وسىنشا بەينەتپەن ەۋروپاعا جەتىپسىزدەر. اياقتان تۇرىپ كەتۋ قالاي بولدى جانە وتباسىڭىز جايلى ايتا كەتسەڭىز.

تالعات قوسجىگىت: - تۇركياعا امان جەتكەن قازاق جاستارى سوندا ۇيلەنىپ، تۇرمىسىن وڭداپ، باس قۇراپ جاتتى. ايەلىمنىڭ اتى – ساادات قوسجىگىت. ونىڭ ۇلكەن اتاسى ايگىلى زايىپ ءتايجى دەگەن كىسى 1936 جىلى ەلىسحانمەن بىرگە ەلدى باستاپ التايدان گانسۋ ايماعىنا كوشىپ بارعان. 1940 جىلى گانسۋدان ءتۇپ قوپارىلا كوشىپ، 1941 جىلى ۇندىستانعا جەتكەن. قايىن اتام عۇسمان قاجى -ءۇندىستاننان پاكىستانعا قونىس اۋدارعان قازاق اۋىلدارىنىڭ كوشباسشىسى بولعان ادام. 1953 جىلى پاكىستاننان تۇركياعا جەتىپ، سول جەردە تۇراقتادى. قازىر جۇبايىممەن ەكەۋمىز ەكى ۇل، ەكى قىز تاربيەلەپ وتىرمىز. ەكى قىزىم تۇركيادا، ال ۇلدارىم وزىممەن بىرگە گەرمانيادا، ميۋنحەن قالاسىندا تۇرادى.

ازاتتىق: - ميۋنحەنگە قالاي بارىپ قالدىڭىز؟

ميۋنحەن.

​

تالعات قوسجىگىت: - 1967 جىلدان 1995 جىلعا دەيىن ازاتتىق راديوسىنىڭ قازاق بولىمىندە قىزمەت ىستەدىم. تۇركيادا ءجۇرىپ سول كەزدە ميۋنحەندە ورنالاسقان ازاتتىق راديوسىنا جۇمىسقا باردىم.

ازاتتىق: - ءيا، ءسىز سوۆەت ۋاقىتىندا ەفيرگە «تالعات كوكبۇلاق» دەگەن ەسىممەن شىعىپ تۇرعان ەدىڭىز عوي؟

تالعات قوسجىگىت: - قاي گازەت ەكەنى قازىر ەسىمدە جوق، «ازاتتىق راديوسىنىڭ قازاق بولىمىنە ءتىلشى قابىلدايمىز» دەگەن حابارلاندىرۋدى وقىدىم. باعىمدى سىناپ كورەيىن دەپ بىرنەشە ماقالا جازىپ، سالىپ جىبەرگەن ەدىم. كوپ ۇزاماي شاقىرۋ كەلدى. سوسىن بىردەن ميۋنحەنگە قونىس اۋداردىم. سودان ازاتتىق راديوسى پراگاعا قونىس اۋدارعانعا دەيىن قىزمەت ەتتىك. ازاتتىقتا قىزمەت ەتكەن جىلدار مەن ءۇشىن استە ەستەن كەتكەن ەمەس. ەستەلىكتەرىمدى كىتاپ ەتىپ جازۋ ويىمدا بار. اسىرەسە، 1986 جىلى جەلتوقسان وقيعاسى، ونان كەيىنگى قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىك العان كەزىندەگى ازاتتىقتىڭ حابارلارى ءوزىمىز ءۇشىن دە، تىڭدارمان ءۇشىن دە اسەرلى بولعان شىعار دەپ ويلايمىن.

ازاتتىق: - سۇحباتىڭىزعا راحمەت!