|  |  | 

سۋرەتتەر سويلەيدى قازاق حاندىعىنا 550 جىل

قىرىم حاندىعىنىڭ العاشقى استاناسى

قىرىم حاندىعىنىڭ العاشقى استاناسى بولعان سالاچيك تۋرالى كىتاپتار مەن كارتالار ساقتالماعان. بۇدان بەس عاسىر بۇرىن ەجەلگى قونىس بولعان جەردە قازىر باقشاسارايدىڭ شىعىس بولىگىندەگى ستاروسەلە شاعىن اۋدانى ورنالاسقان. ەجەلگى سالاچيك قالاسى تۋرالى 17-عاسىردىڭ باسىنا دەيىنگى تاريحي دەرەكتەردە كەزدەسەدى. كەيىن تۇبەكتى وزىنە قاراتقان رەسەي يمپەرياسى تۇسىنداعى جانە سوۆەت بيلىگىنىڭ باستاپقى كەزەڭىندەگى قۇجاتتاردا ەجەلگى ەلدى مەكەن تۋرالى ەشقانداي اقپارات جوق. تاريح جادىنان وشىرىلگەن سالاچيك تۋرالى ازاتتىقتىڭ قىرىم رەداكتسياسىنىڭ فوتوگالەرەياسى.


باقشاراساي قالاسىنا دەيىن بۇل جەردە داۋلەت ساراي اتتى حان سارايى بولعان. بۇگىندە ونىڭ جۇرناعى دا قالماعان.
1

باقشاراساي قالاسىنا دەيىن بۇل جەردە داۋلەت ساراي اتتى حان سارايى بولعان. بۇگىندە ونىڭ جۇرناعى دا قالماعان.

داۋلەت سارايعا جاقىن ماڭدا حان مەشىتى، مەدرەسە جانە ەل بيلەۋشىلەرىنىڭ اتا-بابالارىنىڭ كەسەنەلەرى ءتارىزدى كوپتەگەن مۇسىلمان ەلدەرى استانالارىنا ءتان عيماراتتار كەشەنى بولعان.
2

داۋلەت سارايعا جاقىن ماڭدا حان مەشىتى، مەدرەسە جانە ەل بيلەۋشىلەرىنىڭ اتا-بابالارىنىڭ كەسەنەلەرى ءتارىزدى كوپتەگەن مۇسىلمان ەلدەرى استانالارىنا ءتان عيماراتتار كەشەنى بولعان.

قىرىم حاندارىنىڭ كەسەنەسى. وسىندا جەرلەنگەن 18 ادامنىڭ اراسىندا قىرىم حاندىعىن قۇرعان قاجىگەرەي مەن باقشاسارايدىڭ نەگىزىن قالاعان ساقىپگەرەي حاندار دا بار.
3

قىرىم حاندارىنىڭ كەسەنەسى. وسىندا جەرلەنگەن 18 ادامنىڭ اراسىندا قىرىم حاندىعىن قۇرعان قاجىگەرەي مەن باقشاسارايدىڭ نەگىزىن قالاعان ساقىپگەرەي حاندار دا بار.

1500 جىلى سالىنعان زينجىرلى مەدرەسەسى. ءتورت عاسىر بويى، سوۆەت بيلىگى ورناعان كەزگە دەيىن بۇل مەدرەسە قىرىمداعى يسلام ءدىني ءبىلىم ورتالىعى بولعان.
4

1500 جىلى سالىنعان زينجىرلى مەدرەسەسى. ءتورت عاسىر بويى، سوۆەت بيلىگى ورناعان كەزگە دەيىن بۇل مەدرەسە قىرىمداعى يسلام ءدىني ءبىلىم ورتالىعى بولعان.

حان سارايى - قىرىم حاندىعىنىڭ بۇرىنعى رەزيدەنتسياسى. قازىرگى كەزدە بۇل نىسان باقشاسارايداعى تاريحي ەسكەرتكىشتەر ەكسكۋرسيالىق مارشرۋتىنا ەنگىزىلگەن. 
5

حان سارايى – قىرىم حاندىعىنىڭ بۇرىنعى رەزيدەنتسياسى. قازىرگى كەزدە بۇل نىسان باقشاسارايداعى تاريحي ەسكەرتكىشتەر ەكسكۋرسيالىق مارشرۋتىنا ەنگىزىلگەن.

جاقىن بەس جىلدا حان سارايىن كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزبەكشى. بىلتىر كۇزدە حان مەشىتىنىڭ سىرتقى قابىرعاسىنا قۇرىلىس ساتىلارى ورناتىلدى.
6

جاقىن بەس جىلدا حان سارايىن كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزبەكشى. بىلتىر كۇزدە حان مەشىتىنىڭ سىرتقى قابىرعاسىنا قۇرىلىس ساتىلارى ورناتىلدى.

كەزىندە حان قامالى ورنالاسقان جارتاستىڭ تۇبىندەگى قازىرگى زامانعى ۇيلەردىڭ ءبىرى
7

كەزىندە حان قامالى ورنالاسقان جارتاستىڭ تۇبىندەگى قازىرگى زامانعى ۇيلەردىڭ ءبىرى

تاۋ بوكتەرىندە شانامەن سىرعاناپ ويناپ جۇرگەن بالالار.
8

تاۋ بوكتەرىندە شانامەن سىرعاناپ ويناپ جۇرگەن بالالار.

9
بۇل كۇندەرى جول بويىنداعى باعانالار مەن دۋالداردان وتكەن جىلى الدەكىمدەر ۇرلاپ اكەتكەن قىرىم تاتارلارى بەلسەندىسى ەرۆين يبراگيموۆتىڭ سۋرەتتەرى وقتا-تەكتە كوزگە شالىنادى.
10

بۇل كۇندەرى جول بويىنداعى باعانالار مەن دۋالداردان وتكەن جىلى الدەكىمدەر ۇرلاپ اكەتكەن قىرىم تاتارلارى بەلسەندىسى ەرۆين يبراگيموۆتىڭ سۋرەتتەرى وقتا-تەكتە كوزگە شالىنادى.

ازاتتىق راديوسى

11

Related Articles

  • گەرب اۋىستىرۋ ماسەلەسى نەمەسە «تەرىستەۋ سيندرومى» قالاي پايدا بولدى؟!

    ەلىمىزدىڭ گەربىن اۋىستىرۋ تۋرالى پرەزيدەنتتىڭ ۇسىنىسى (و باستا ۇسىنىس سۋرەتشى-ديزاينەر مامانداردان شىققان سياقتى) تۇتاس قوعامدا بولماعانمەن، الەۋمەتتىك جەلىلەردە اجەپتاۋىر قارسىلىق تۋدىردى. بىراق، بايىپتاپ قاراساق، بۇل قارسىلىقتىڭ قازىرگى گەربتىڭ قازاق ءۇشىن ەرەكشە قاستەرلى نەمەسە ەستەتيكالىق تۇرعىدان ءمىنسىز بولۋىنا ەش قاتىسى جوقتىعىن اڭعاراسىز. سوڭعى ۋاقىتتارى، اۋىر ىندەتپەن قاتار كەلگەن قاڭتار تراگەدياسىنان باستاپ، حالىق ايتارلىقتاي كۇيزەلىسكە ۇشىرادى. قازاقستاننىڭ ەركىنەن تىس، سوعىسقا، باسقا دا سەبەپتەرگە بايلانىستى بولىپ جاتقان ەكونوميكالىق قيىندىق سالدارىنان حالىقتىڭ ءال-اۋقاتى تومەندەدى. وسىنىڭ ءبارى قازىر قوعامدا بايقالىپ قالعان «تەرىستەۋ سيندرومىنا» تۇرتكى بولدى. «تەرىستەۋ سيندرومى» – دۇرىستى دا بۇرىسقا شىعاراتىن، قانداي باستاماعا بولسىن قارسى رەاكتسيا شاقىراتىن قۇبىلىس. الەۋمەتتىك پسيحولوگيانى زەرتتەۋشىلەردىڭ پايىمداۋىنشا، وسى قۇبىلىستى بارىنشا كۇشەيتىپ تۇرعان فاكتور – الەۋمەتتىك جەلىلەر. ياعني، الداعى ۋاقىتتا

  • شاعىن ساراپتاما:شىڭجاڭ ولكەلىك ۇكىمەتى، شەتەلگە وقۋشى جىبەرۋ جۇمىسى

    شاعىن ساراپتاما 1934-35 جىلى جاڭا شىڭجاڭ ولكەلىك ۇكىمەتى قۇرىلعان سوڭ شەتەلدەن وقۋ، شەتەلگە وقۋشى جىبەرۋ جۇمىسى كەشەندى جۇزەگە استى. سونىڭ نەگىزىندە ولكەلىك ۇكىمەت سوۆەت وداعىنان وقيتىن جاس تالاپكەرلەرگە كونكۋرس جاريالاپ ارنايى ۇكىمەتتىڭ وقۋ ستيپەندياسىن ءبولدى، ناتيجەسىندە 1935-39 جىلدارى ۇزىن سانى 300-گە تارتا ستۋدەنت سوۆەت وداعىندا ءبىلىم الدى. 1935 جىلدارى شىعىس تۇركىستاندىق ستۋدەنتتەردىڭ ەڭ كوپ وقۋعا تۇسكەن ءبىلىم ورداسى- تاشكەندەگى ساگۋ ەدى، اتاپ ايتقاندا ورتالىق ازيا مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى. تاشكەننەن وقىعان شىڭجاڭدىق ستۋدەنتتەر شىعىس تۇركىستاننىڭ بارلىق ايماقتارىندا ءتۇرلى قىزمەتتە جۇمىس ىستەدى، ولاردى كەيىن “تاشكەنتشىلدەر” دەپ تە اتادى. 1939 جىلدان كەيىن ماسكەۋ مەن شىڭجاڭ ولكەلىك ۇكىمەتتىڭ اراسى ديپلوماتيالىق داعدارىسقا ۇشىرادى، سونىڭ كەسىرىنەن رەسمي ءۇرىمجى سوۆەت وداعى قۇرامىنداعى ستۋدەنت ازاماتتاردى ەلگە شاقىرتىپ الدى. ءبىلىم

  • چۋنتسيندەگى كەزدەسۋ

    تاريحي سۋرەت ۋاقىتى: 28 تامىز 1945 ج.; ورىنى: چۋنتسين (重慶) ق-سى; تۇسىنىكتەمە: تاريحي سۋرەتتە اقش-تىڭ قىتايداعى وكىلەتتى ەلشىسى پاتريك حەرلي جانە قىتاي پرەزيدەنتى چان كايشي مەن قكپ توراعاسى ماو. چۋنتسيندەگى كەزدەسۋ كەزىندە ديالوگقا كەلە باستاعان قىتايلىق پارتيا وكىلدەرى الپاۋىت ەل اقش پەن سوۆەت وداعىنىڭ “قىتاي ساياساتىن” جاڭا داعدارىسقا اكەلدى. كورىنىستە ازاماتتىق سوعىستى توقتاتىپ بۇكىلقىتايلىق ماسەلەنى شەشۋ بولعانىمەن ۇلكەن قاستاندىقتىڭ باسى سودان باستالدى. الپاۋىت تاراپتار قىتاي كارتاسىن وزگەرتەتىن جاڭا ديالوگتاردى قىزۋ تالقىلاپ جاتقاندا شىعىس تۇركىستان اۋماعىندا ءبىر ۋاقىتتا ءۇش بىردەي ۋاقىتشا ۇكىمەت ءومىر ءسۇردى. ولار: ءبىرىنشى، وتستاۆكاداعى شەن شيتساي كلانى; ەكىنشى، ۆۋ چجۋنسيننىڭ ۋاقىتشا ۇكىمەتى; ءۇشىنشى، شىعىس تۇركىستان ۋاقىتشا ۇكىمەتى. اقش-تىڭ قىتايداعى وكىلەتتى ەلشىسى پاتريك حەرلي شىعىس تۇركىستان اۋماعىن نازارعا الا

  • 87. كىپ-كىشكەنە فوتوبومبا

    ۋەببتىڭ MIRI اسپابىن سىناۋ دەرەكتەرىن قاراستىرىپ وتىرعان عالىمدار كۇتپەگەن جاڭالىق اشتى. سىناق كەزىندە باسقا نىسان باقىلانسا دا، ۋەبب تەلەسكوپى ۇلكەندىگى نەبارى 100–200 مەترلىك استەرويدتى كەزدەيسوق ءتۇسىرىپ الىپتى! مارس پەن يۋپيتەر وربيتالارى اراسىنداعى نەگىزگى استەرويدتار بەلدەۋىندە ورنالاسقان دەنە ۋەبب كورگەن ەڭ كىشكەنتاي نىسان بولسا كەرەك. نەگىزگى بەلدەۋدەگى كىشكەنتاي استەرويدتار ءىرى كورشىلەرىنە قاراعاندا ناشار زەرتتەلگەن، ويتكەنى ولاردى وسىنشا قاشىقتان باقىلاۋ قيىن. ۋەببتىڭ بولاشاق ارنايى باقىلاۋلارى استرونومدارعا مۇنداعى 1 كيلومەتردەن كىشى استەرويدتاردى زەرتتەپ، كۇن جۇيەسىنىڭ ءتۇزىلۋ مودەلدەرىن ناقتىلاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. استرونوم توماس ميۋللەردىڭ پىكىرىنشە، توسىنسىي ءۇشىن ۋەببتىڭ وسى كىشكەنە دەنەنى 100 ميلليون كيلومەتر قاشىقتىقتان كورە الاتىن تاڭعاجايىپ سەزىمتالدىعىنا راقمەت ايتۋىمىز كەرەك. جانە بۇل سوڭعى توسىنسىي بولماس. عىلىمي ۇجىم كۇن جۇيەسى جازىقتىعىن (ال كۇن

  • مينيسترلىك سارىشاعاندا زەنيت راكەتاسى بولىمشەلەرىنىڭ ۇرىس اتىستارى وتكەنىن حابارلادى

    سارىشاعانداعى اۋە شابۋىلىنان قورعانىس جاتتىعۋى. قازاقستان قورعانىس مينيسترلىگى تاراتقان سۋرەت. اقپان، 2023 جىل.  قازاقستان قورعانىس مينيسترلىگى 2 اقپاندا رەسەي جالعا العان سارىشاعان پوليگونىندا اۋە قورعانىس كۇشتەرىنىڭ زەنيت راكەتاسى بولىمشەلەرى ۇرىس اتىسى قيمىلدارىن وتكىزگەنىن حابارلادى. جاتتىعۋدىڭ نەگىزگى ماقساتى “جەكە قۇرامنىڭ اسكەري جانە ازاماتتىق ينفراقۇرىلىم نىساندارىنا جاسالعان اۋە شابۋىلدارىنا تويتارىس بەرۋ دايىندىعىن تەكسەرۋ” دەپ ايتىلادى. قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ حابارلاۋىنشا، “قولدانىستاعى قازىرگى زامانعى زەنيت راكەتاسى كەشەندەرى تسيفرلىق راديولوكاتسيالىق ستانتسيالارمەن جابدىقتالعان”. مينيسترلىكتىڭ حابارلاماسىندا راكەتا كەشەنىنىڭ اتى اتالمايدى. الايدا حابارلامادان رەسەيلىك “بۋك” كەشەنى سىنالىپ جاتقانى بايقالادى. اقپاراتقا قاراعاندا، راديولوكاتسيالىق بارلاۋ قىزمەتى “ۇشاق جانە راكەتاتەكتەس” درونداردى انىقتاعاننان كەيىن جاۋىنگەرلەر دايىن ەمەس پوزيتسيالارعا جىلجىعان. “كەشەندەر ورىستەتىلىپ، شارتتى قارسىلاستىڭ قۇرالدارى جويىلعان”. “زاماناۋي زەنيت راكەتاسى كەشەندەرىنىڭ كومەگىمەن ءبىز ناقتى ۋاقىت رەجيمىندە

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: