БАЙҚОҢЫР

| Sep 13, 2021

Құрметті ҚАЗАҚ ЕЛІ,ҰЛТЖАНДЫ ҚАЗАҚ
БЕЛСЕНДІЛЕРІ, БАЙҚОҢЫРҒА ТАҒЫ ТОРҒАЙ
ЖЕРІН ҚОСЫП БЕРУГЕ ҚАРСЫЛЫҚ
БІЛДІРЕМІЗ! (Жер мəселесі референдум арқылы
шешілетін мəседе)
================
Қазақ жеріне тағы үлкен қауіп төнді. Осыдан үш төрт жыл
бұрын Қазақ билігі Байқоңырға Торғай жерінің жартысын,
Ырғызға дейін гептилін құлатуға берген.
Байқоңырдың бұрын да өте көлемді 70 шақырым шаршы
километр аймағым бартын. Осыдан екі үш жыл бұрын біздің
биліктің рұқсатымен 50 мың шаршы километр жерді қосып
алған. Енді міне, тағы Жангелдин ауданының жерін түгел
қосып алмақшы көрінеді. Өзіңіз ойлап қараңыз, сонда
Қазақстанның жартысы Байқоңырдың жері (Ресейдің жері)
болып шығады ғой! Байқоңырдың 70 жыл ішінде Қазақстан
жеріне келтірген экологиялық зияны орасан зор болды .
Ракеталарды суыту үшін Сырдарияның суы
пайдаланып,ақырында, Арал теңізі соның кесірінен тартылды
Ал, қазақ жеріне түсіп жатқаг-гептильдің зияны есептеп
жатқан адам жоқ.
Қазақ жері сондай сойқан экологиялық зиян шегіп отырғанына
қарамастан, Мəжіліс пен Сенат Торғайдың қалған жерін
Байқоңырға гептил құлату,а беру үшін Заң қабылдауға
кірісіпті. Гептиильден жердің уланатынына, малдардың
өліміне əкелетініне, адамдардың денсаулықтарына зиян
келтіретініне Мəжіліс пен Сенаттың назар аудармай Заңға қол
қоюға құштарланып отырғандары мені таң қалдырады.
Осыдан екі үш күн бұрын жүздеген адам қол қойып,
Байқоңырға Торғай жерін беруге қарсылық білдірген.
ҚҰРМЕТТІ ҚАЗАҚ ЕЛІ, ҚАЗАҚТЫҢ БЕЛСЕНДІ АЗАМАТТАРЫ
мен АЗАМАТШАЛАРЫ!

ЕЛ БОЛЫП,МЕМЛЕКЕТ БОЛЫП ҚАЛАЙЫҚ ДЕСЕК,
БАЙҚОҢЫРҒА ТОРҒАЙДЫҢ ҚАЛҒАН ЖЕРІН БЕРМЕУ ҮШІН
КҮРЕСУГЕ ШАҚЫРАМЫН. БАЙҚОҢЫР қазірдің өзінде
Ресейдің жері болып саналады. Енді оған Билік Торғайды
қосып берсе, Қазақстанның жартысы Ресейдің жері болып
шықпай ма!?
Ал, енді гептил дің Қазақстан – жерін 70 жыл улап келе
жатқанына Сенат пен Мəжіліс депутаттары ның назар
аудармай отырғанына таңмын. .
Сенат басшысы Ашимов мырза! ,Мəжіліс бпсшысы-
Нигматуллин мырза! Қазақ
Халқы Байқоңырға Торғай жерін қосып беретін ЗАҢ
қабылдауларыңызға қарсы .
ЖҰМАТ ƏНЕСҰЛЫ, ақын жазушы, ҚР Құрметті Журналисті,
тарихшы

Қазіргі заңнама аясында мемлекеттік тілді қалай дамытуға болады?

kerey.kz

Zhalgas Yertay Қазақстан билігі мемлекеттік тілді дамыту үшін қатаң шешімдерге барғысы келмейді дейік. Бірақ қазіргі заңнама аясында мемлекеттік тілді қалай дамытуға болады? Соны ойланып көрейік. Қазақ тілін дамыту жайын айтқан кезде Қазақстан билігі қоғамды екіге бөледі. Бірі – тілді дамытудың радикал шешімдерін ұстанады, екінші жағы – қазіргі статус-квоны сақтағысы келеді, яғни ештеңе өзгертпей-ақ қояйық дейді. Бірақ екі жолды да таңдамай, ортасымен жүруді ұсынып көрсек қайтеді!? Батыл қадамдарға барайық, бірақ ол радикал жол болмасын. Қазақ тілін күшпен емес, ортаны дамыту арқылы күшейтсек болады. Яғни адамдар тілді үйреніп әуре болмай-ақ, халық жай ғана қазақ тілі аясында өмір сүруді үйренсін. Негізгі ой осы. Біз осы уақытқа дейін адамдар ортаны
Елдес Орда, тарихшы: «Түркістан» атауын қолдану – аймақтағы жұмсақ күш позициясын нығайту тәсілі

kerey.kz

Фото ашық дереккөздерден алында Өткен аптада Түркияның ұлттық білім министрлігі мектеп бағдарламасына «Түркістан» деген терминді енгізген еді. Шетел басылымдарының жазуынша, бұл атау енді «Орталық Азия» ұғымының орнына қолданылмақ. Білім министрі Юсуф Текин жаңа атау түркі әлемінің бірлігін қамтамасыз етуге бағытталғанын айтады. Оның сөзінше, үкімет оқу бағдарламасынан империялық мағынасы бар географиялық атауларды алып тастамақшы. Ең қызығы, «Түркістан» аумағына Қазақстаннан бөлек, Қырғызстан, Өзбекстан, Түркіменстан мен Тәжікстан жатады екен. Сондай-ақ кейбір басылымдар бұл терминнің Қытайдың батысында орналасқан Шыңжан өлкесіне қатысы барын да атап өтті. Кейбір ғалымдар «Орталық Азия» термині колониализмнен қалғанын жиі атап жүр. ХХ ғасырдағы әлемдік академиялық ғылымды сол кездегі ірі империялар қалыптастырғандықтан, бүгінде мұндай терминдер мен атаулар халық санасына әбден сіңіп
АБАҚ АНА ЖӘНЕ ТАСБИКЕ АНА

kerey.kz

Мәми би Жұртбайұлының шежіресінде айтылуынша Керей ұлысының арғы тегі – Шеп, Сеп, Байлау, Қойлау, Елдей, Көлдей, Изен, Жусан секілді тайпалардан таралады екен. Аталған тайпалардың біразы ескі тарих беттерінен кездессе, енді бір бөлімі қазірге дейін Керей руындағы аталардың есімі ретінде аталып келеді. Мұның бір себебін арғы тарихтағы аталардың аты өшпесін деп кейінгі ұрпақтарының аталар атын қайта жаңғыртып қойған дәстүрінен қарау керек. Абақ атауына келсек, арыда Керей ханзадалары мен ханышаларының арасында Абақ, Абақберді, Абахан, Абақтай, Абақай, Абақ бике сынды есімдер болған. Сол ата-апаларының жолын жалғаған, тозып кеткен Керей елінің басын қосып, оған әз ана болған Абақ есімді қасиетті ана өмірде болған адам. Қазақ тарихында ру атына айналған әз аналар аз болмаған. Көрнекті жазушы,
Зеленскийдің “жалғыз сенері әрі оң қолы”. Андрей Ермак кім?

kerey.kz

Рэй ФЕРЛОНГ Андрей Ермак (сол жақта) пен Украина президенті Владимир Зеленский (оң жақта). 2019 жыл. Андрей Ермак ұшақтан түсе сала өзінің бастығын құшақтады. 2019 жылы қыркүйекте президент Зеленскиймен жылы жүздесу жаңадан басталып келе жатқан саяси серіктестіктің басы еді. Бұл – Ермактың Ресей түрмесінде отырған 35 украиналықты Мәскеуден алып келген сәті. Ал 2020 жылы Ермак Зеленский әкімшілігінің басшысы болды. Бірақ Украинадағы жемқорлық шуынан кейін оның қызметіне жұрттың назары ауды. Себебі Ермак Украина энергетикалық инфрақұрылымына бөлінген қаржы жымқырылған коррупция схемасында негізгі рөлде болған деген ақпарат тараған. Бірақ тергеушілер бұл жайттың жай-жапсарын толық ашқан жоқ. Ермактың өзі Азаттықтың Украина қызметінің ресми сауалдарына жауап берген жоқ. Сонымен Зеленскийдің кеңсесін басқарып отырған Ермак кім? ТЕЛЕВИДЕНИЕДЕН
ТАРИХ ҒЫЛЫМЫ ҚАЗІР ЭЗОТЕРИКАЛЫҚ ТОПТАРДЫҢ МЕНШІГІНДЕ

kerey.kz

Шығыстанушы-тарихшы Өмір Тұяқбайдың бұрында да «Қазаққа қандай тарих керек? Тәуелсіздік кезеңінде жасалған тарихи мистификациялар хроникасы» деп аталатын мақаласын (22.05. 2025. Zhasalash.kz) оқып ем. Риза болғам. Жақында Ө. Тұяқбайдың «Қазақстанда тарихи бұрмалаулар мен мифтерге тосқауыл қоюдың жолдары» (02.10. 2025. Zhasalash.kz) атты тағы бір мақаласымен және таныстық. Өте өзекті мәселені көтеріпті. Тарихта орын алып жүрген жағымсыз жайттар турасында ой толғапты. Журналистерді, блогерлерді айыптапты. Тарихтан арнайы кәсіби дайындығы жоқ, бәрін бүлдіріп болды деп. Келеңсіздікті тоқтатудың нақты жолдарын ұсыныпты. Бұған да көңіліміз бек толды. Әйтсе де тарихты бұрмалауға, өз өтіріктерін насихаттауға тек журналистер мен блогерлер ғана емес, «арнайы кәсіби дайындығы бар» «тарихшылардың» да «зор үлес» қосып жатқанын баяндап, айтылған пікірді одан әрі өрбітіп, жалғастырайық.