Qazaq Prezidenti Toqaev jäne Özbek Prezidenti Mirzieevtiñ birlesken mälimdemesi
2019 jılğı 14-15 säuirde Özbekstan Respublikasınıñ Prezidenti Şavkat Mirzieevtiñ şaqıruımen Qazaqstan Respublikasınıñ Prezidenti Qasım-Jomart Toqaevtıñ Özbekstanğa Memlekettik saparı ötti.
Özbekstan Respublikasınıñ Prezidenti Şavkat Mirzieev Qasım-Jomart Toqaevtı Qazaqstan Respublikasınıñ Prezidenti lauazımına kirisuimen jılı jäne şın köñilmen qwttıqtap, Qazaqstannıñ qazirgi zamanğı damuına jäne şet memlekettermen köpjaqtı baylanıstarına layıqtı üles qosqan halıqaralıq auqımdağı sayasatker jäne memlekettik qayratker retindegi mol täjiribesin atap ötti.
Memleket basşıları Qazaqstan Respublikasınıñ Twñğış Prezidenti – Elbası Nwrswltan Äbişwlı Nazarbaevtıñ eki el arasındağı bauırlastıq baylanıstar men strategiyalıq seriktestikti, onıñ işinde Ortalıq Aziyadağı beybitşilikti, twraqtılıq pen qauipsizdikti qamtamasız etudegi ıntımaqtastıqtı damıtuğa qosqan körnekti rölin ayrıqşa atap körsetti.
Osı twrğıda, Prezident Q.Toqaev Prezident Ş.Mirzieevti Qazaqstan-Özbekstan qatınastarı men öñirlik ıqpaldastıqtı keñeytuge jäne nığaytuğa bağıttalğan Qazaqstannıñ qazirgi sırtqı sayasi bağıtınıñ saqtalatınına sendirdi.
Kelissözder barısında prezidentter dästürli dostıq, özara sıylastıq, senim men aşıq ruhta eki jaqtı qatınastardıñ negizgi mäselelerin, özara müddelilik tanıtılğan özekti öñirlik jäne halıqaralıq problemalardı talqılap, eki el arasındağı keñformattı ıntımaqtastıqtı odan äri tereñdetu men keñeytudiñ perspektivaların qarastırdı.
Memleket basşıları tereñ tarihi jäne ruhani baylanıstarğa, tatu körşilik pen özara qoldauğa negizdelgen Qazaqstan Respublikası men Özbekstan Respublikası arasındağı jaqın äri mığım dostıq qatınastardıñ öspeli sipatın rizaşılıqpen atap ötip, ekijaqtı qatınastardı jaña sapalıq deñgeyge köteru eki bauırlas eldiñ müddelerine jauap beretinine senim bildirdi.
Prezidentter, Qazaqstan Respublikası men Özbekstan Respublikası arasındağı 1998 jılğı 31 qazandağı Mäñgilik dostıq turalı şart pen 2013 jılğı 14 mausımdağı Qazaqstan Respublikası men Özbekstan Respublikası arasındağı Strategiyalıq seriktestik turalı şartta bekitilgen principter men mindettemelerge bwljımas beriktigin rastay otırıp, tömendegiler turalı mälimdeydi:
Qazaqstan Respublikasınıñ Ükimeti jäne Özbekstan Respublikasınıñ Ükimeti arasındağı 2017-2019 jıldarğa arnalğan Ekonomikalıq ıntımaqtastıqtıñ strategiyasın jüyeli orındau eki eldiñ strategiyalıq müddeleriniñ birligine negizdelgen, ekonomika salasındağı özara tiimdi jäne jemisti ıqpaldastıqtı wlğaytuğa qızmet etedi.
Ekijaqtı saudanıñ oñ qarqının rizaşılıqpen atap öte otırıp, memleket basşıları ekijaqtı sauda kölemin 2020 jıldıñ soñına 5 mlrd.dollarğa deyin ösirudi, onıñ qwrılımın ärtataptandırudı, sonday-aq öñiraralıq ıqpaldastıqtı qosa alğanda, ekonomikalıq kooperaciya men investiciyalıq ıntımaqtastıqtıñ wzaq merzimdi jaña nısandarın damıtudı qamtamasız etuge öz wmtılıstarı boyınşa ortaq pikirde.
Taraptar Qazaqstan men Özbekstan arasındağı 2018 jılğı 16 qaraşada Şımkent qalasında ötken alğaşqı Öñiraralıq ıntımaqtastıq forumınıñ jäne 2019 jılğı 15 naurızda Taşkent qalasında ötken Ortalıq Aziya elderiniñ birinşi öñirlik ekonomikalıq forumınıñ qorıtındıların oñ bağaladı.
Mwnday formattar ekijaqtı jäne öñirlik deñgeylerde özara tiimdi ekonomikalıq ıntımaqtastıqtı nığaytu men wlğaytuğa, sauda, investiciyalar, logistika salalarındağı jaña perspektivti jobalardı iske asıruğa, integraciyalanğan önerkäsiptik tehnoparkter, ğılımi-innovaciyalıq klasterler men erkin ekonomikalıq aymaqtardı qwruğa septigin tigizedi.
Prezidentter ekijaqtı ıntımaqtastıq jönindegi birlesken ükimetaralıq komissiyanıñ qızmetin jandandıru men jetildirudiñ, sonday-aq eki eldiñ Ükimet basşıların teñ törağalar etip tağayındau jolımen onıñ statusın köterudiñ mañızdılığın atap ötti.
Memleket basşıları halıqaralıq sayasattıñ özara müddeli, mañızdı mäseleleri boyınşa taraptar wstanımdarınıñ wqsastığın rastadı jäne Ortalıq Aziyanıñ güldenui men halıqtarınıñ igiligi üşin twraqtılıq pen qauipsizdik atmosferasın nığaytuğa qolğabıs etuge eki jaqtıñ da wmtılısın atap körsetti. Taraptar ŞIW, TMD, AÖSŞK men basqa da halıqaralıq jäne öñirlik wyımdar şeñberinde özara tiimdi ıntımaqtastıqtı jalğastıruğa uağdalastı.
Özbekstan lideri Qazaqstan Respublikasınıñ 2017-2018 jıldardağı BWW Qauipsizdik Keñesiniñ twraqtı emes müşesi retinde Ortalıq Aziya memleketteriniñ ortaq müddelerin halıqaralıq arenada ilgeriletu mäselelerindegi qızmetine joğarı bağa berdi.
Elderdiñ basşıları BWW jäne basqa halıqaralıq wyımdar şeñberinde eki taraptıñ halıqaralıq bastamaların özara qoldau boyınşa eki el wstanımdarınıñ mızğımastığın rastadı.
Taraptar öñirde jäne jalpı älemde qalıptasıp otırğan ahualdı bağalaudağı ortaq wstanımdardı atap körsetip, öñirdegi qazirgi zamanğı sın-tegeurinder men qaterlerge qarsı twru men olardıñ aldın aluğa bağıttalğan, eñ aldımen ekijaqtı formatta jäne köpjaqtı qwrılımdar şeñberinde halıqaralıq terrorizmge, dini ekstremizmge, esirtki trafigine, transwlttıq wyımdasqan qılmısqa, zañsız köşi-qonğa jäne basqa da problemalarğa qarsı küreste birlesken şaralar qabıldaudı jaqtap söyledi.
Memleket basşıları Auğanstan Islam Respublikasın (AIR) qalpına keltiru üderisindegi küş-jigerlerdi biriktiruge mañız beredi. Qazaqstan men Özbekstannıñ prezidentteri AIR ekonomikasın jañartuğa beyildilikterin rastadı jäne Auğanstanmen wzaq merzimdi tatu körşilik ıntımaqtastıqtı öristetu, sonıñ işinde kölik kommunikaciyaları, bilim beru men densaulıq saqtau salalarındağı iri jobalardı iske asıru jolımen damıtu qajettigin jaqtaydı.
Auğan basşılığı jüzege asırıp jatqan beybitşilik pen tatulasuğa qaray qadamdardı qoldau üşin «Beybit üderis, qauipsizdik salasındağı ıntımaqtastıq jäne öñirlik özara ıqpaldastıq» attı Auğanstan jönindegi Taşkent konferenciyasın qosa alğanda, öñirlik jäne halıqaralıq forumdardıñ mañızdılığın atap körsete otırıp, eki el basşıları Auğanstandağı beybit üderiske müddeli halıqaralıq qoğamdastıq pen körşi memleketterdiñ küş-jigerlerine järdemdesudi jaqtadı.
Qazaqstan Prezidenti 2020 jılı Taşkentte Islam Intımaqtastıq Wyımınıñ (IIW) ğılım jäne tehnologiyalar boyınşa ekinşi sammitin ötkizuge qoldau bildirdi. Taraptar 2017 jılğı qırküyekte Astanada ötken IIW ğılım jäne tehnologiyalar boyınşa birinşi sammitiniñ jwmısın joğarı bağalap, onıñ qorıtındıları men şeşimderin jüzege asırudı IIW ekinşi sammiti şeñberinde jalğastıruğa uağdalastı.
Memleket basşıları qorğanıs jäne äskeri-tehnikalıq saladağı, sonday-aq ğarıştıq zertteuler men äzirlenimder salasındağı ıntımaqtastıqtı odan äri damıtuğa järdemdesu nietteri turalı mälimdedi.
Eki memlekettiñ basşıları Aral teñizi basseynindegi naqtı bağdarlamalar men jobalardı iske asıru boyınşa öñir elderiniñ halıqaralıq wyımdar, qarjılıq jäne ekologiyalıq instituttarmen ıqpaldastığın keñeytu arqılı Araldı qwtqarudıñ halıqaralıq qorı şeñberindegi ıntımaqtastıqtı jandandıruğa özara müddelilikti rastadı.
Qazaqstan men Özbekstan halıqtarınıñ mädeni, tarihi jäne ruhani birligin atap öte otırıp, Q.Toqaev pen Ş.Mirzieev ğılım, bilim beru, mädeniet, öner, turizm, sport jäne basqa da salalardağı ıntımaqtastıqtı odan äri qarqındı damıtuğa beyildilikterin rastadı.
Taraptar 2018 jılı Qazaqstandağı Özbekstan jılınıñ sätti ötkiziluin jäne 2019 jılğı 15 säuirdegi Özbekstandağı Qazaqstan jılınıñ saltanattı aşıluına rizaşılıqtarın bildirdi. Mwnday is-şaralar qazaq jäne özbek halıqtarınıñ bauırlastığı men ruhani tuıstığınıñ, eki eldiñ şınayı dostığı men tağdırlarınıñ ajıramas jaqındığınıñ nışanı bolıp tabılatının, sonday-aq halıqtar arasındağı tatu körşilik qatınastarın nığaytuğa, özara tüsinistik pen senimdi, körşilik qoldaudı tereñdetuge järdemdesedi dep atap ötti.
Memleket basşıları Qazaqstan men Özbekstan arasındağı memlekettik şekaranı demarkaciyalau üderisiniñ sätti jürip jatqanın, sonday-aq eki eldiñ şekara mañındağı twrğındarınıñ twrmıs-tirşiligin jaqsartudı, transşekaralıq ekonomikalıq baylanıstar men gumanitarlıq almasulardı jandandırudı, azamattardıñ özara saparların arttıruğa septigin tigizetin ötkizu beketteri qızmetiniñ tiimdiligin qamtamasız etudi qwptadı.
Eki eldiñ prezidentteri öz aumağında twratın ekinşi tarap ökilderiniñ etnikalıq, tildik jäne wlttıq mädenietterin saqtau men damıtu üşin ıntımaqtastıqtı nığaytuğa, taraptardıñ zañnamalarına säykes olardıñ ökilderiniñ qoğamdıq-sayasi, mädeni jäne äleumettik-ekonomikalıq ömirine belsendi qatısuına jağday jasauğa nietterin rastadı.
Qazaqstan Respublikası men Özbekstan Respublikası ekijaqtı jäne köpjaqtı qol qoyılğan şarttardı uaqıtılı jäne sapalı jüzege asırudıñ, sonday-aq eki memleket arasındağı şarttıq-qwqıqtıq bazanı odan äri keñeytudiñ mañızdılığın atap körsetti.
Qazaqstan Respublikasınıñ Prezidenti Qasım-Jomart Toqaev Özbekstan Respublikasınıñ Prezidenti Şavkat Mirzieevke, bükil özbek halqına jılı qabıldau men qonaqjaylıq üşin alğısın bildirdi jäne Özbekstan basşısın oğan ıñğaylı uaqıtta Qazaqstanğa saparmen keluge şaqırdı. Sapardıñ merzimderi diplomatiyalıq arnalar arqılı kelisiledi.
Taşkent, 2019 jılğı 15 säuir
aqorda.kz
1 pikir
Ghaliy Baysimaq
Özbek-Qazaq qatinasi keyingi jilldari jaqsara tüskenine shin quwanishtimin. Ölkelerimiz sauda-sattiq äriptestikten köptegen tabisqa jeteri aniq. Bizder ekonomiykaliq äleumettik jaghinan bir-birimizdi ünemi toliqtirip turatin eldermiz. Beyne bir qustign qos qanatinday. Äri qiyinshiliq almaghayip zamanda özara gumanitarliq kömek qolin sozatin bolamiz. Eshkim jer jahanda saqtandirilmaghan ghoy. Sondiqtan irgemizde jatqan baurlas körshimizben tatou tätti ömir keshiw bizder üshin qalipti äri abiroyli jaqday bolmaq. Özbek – öz agham desek olardign bir sözi bar Joldasign Qazaq bolsa – adaspaysign, degen. Bizder Orta Azianign küre tamiri äri jüregimiz. Regionaldiq dengeyde qos eldign sayasiy ekonomiy salmaghi basim. Taghi bir quwantarliq jagnaliq Qazaq-Özbek shekarasinda OA’liq aymaq qalashiq qurilatini bizdi qatti quwantti. Demek osi ghasirda qos elge de damiwgha ülken mümkindik bar. Tek sonda ghana bizder maqsat tutqan armangha jete alamiz degen senim uyalaydi. Qos taraptign qatinasinan buqara haliqtign ömir sapasi arta tüspese esh kemimeydi. Bizderge biznesti qarqindi türde damitiw kerek. Iri-iri milliarderler kerek. Solar aynalip kelgende memlekettign tiregi bolmaq. Tek qana agrarli el retinde qalip qoymay technologiani jetik mengergen oziq memleketke aynalsaq qana bolashaqimiz jarqin bolari aniq.