|  | 

Köz qaras

HAYUANATTAR QAĞANATI. 1. POLICEY

324662804_1316700538904868_2583768498950721750_n
Dindarlar da, adam janınıñ qarañğı tükpirlerine şıraqpen üñilmekşi jazuşılar da, kisiniñ boyındağı zwlımdıq pen meyirim tepe teñ deydi. Sodan, ömir degenimiz bir bütin osı eki jartınıñ itjığısı-mıs. Elge meyirim jağı basım bolğanı kerek. Qwdıqqa qwlağanda kömip ketpesin degen piğıl sol. Şöldegende su berse, şau tartqanda süyeu bolsa degen däme sol. Keyde bar ğoy, meyirimniñ özi de sonda – qulıqtan tuğan ba dep, köñilim tüsip ketedi.
Bılayğı adamnıñ özi de sezedi, meyirim jağı köpteu bolu keregin. Eñ bolmasa, äke-şeşesi öziniñ jemi üşin kündiz-tüni şapqılağanın közi kördi ğoy. Er jetkenşe, bizde ädette – on birinşi sınıpqa deyin meyirimge degen ıqılastıñ qaymağı bwzılmaydı eken.
Sosın bastaladı eken qiyampwrıs tañdau. Basqa jwrttı bilmeymin, men körgen qazaqtan tağdır…
uaqıtşa zwlım bola twrudı swraydı eken! Qalayşa?
Mineki, S. turalı aytayın.
Qarağandı miliciya mektebin bitirip keldi. Holmsşa timiskilenip, bäteñkeniñ izine balauız şamdı tamızıp nobayın alıp, salıstırıp älek bolıp jüretin. Oypırmoo-ou, meniñ balam izkeser boladı deuşi edi atası. Qarğam-au, şarşamadıñ ba dep aynalıp-tolğanıp jüretin äjesi.
Söytip jürip, miliciya mektebine ketti. Sosın, temirjol miliciyasına ornalastı. Ornalasqanda, elge kelip qızmet qılıp jatqanın wrtoqpağımen arqamnan sart etkizgende bildim. Demimdi ala almay bozarıp bara jatır ekem, bir jağınan – wrğan kisini tanıp, tañırqap ta dem jetpey qaldı. Qoltıqtan ile ketkeni.
- Säke, qaşan kelip ediñ elge, qwttı bolsın! – deymin “maymılhananıñ” işinen, qasımdağılarğa tanıstığım barın körsetkim kelip.
Sol-aq eken, jetip kelip, wrtoqpağımen tordı zırıldatıp ötti.
- Sake – kto eto? – dedi közime qadalıp.
Auzıma qwm qwyıldı. Ayıppwlın tölep şıqtıq äyteuir. İşimnen sottap jürmin özimşe. Meni wrmay-aq qoysa bolatın edi ğoy deymin. Biraq tu sırtımnan wrdı, körgen joq qoy deymin. Biraq, saulıq swrasqanda da tanımağan boldı ğoy deymin. Sosın wmıttım.
Uaqıtşa.
Bir küni bir apamız kenetten qızmette joğarılap ketti. Oblıstıñ ortasına barıp, törinen bir şıqtı al. Qaraşa üydiñ qwdayı bar deuşi me edi, solay boldı da qoydı.
Mansaptı kötere almağanı ma, älde, qayta kötere alğanı ma – osı qwqıq-bıqıqqa qatısı barlardı apam esiginiñ aldına iirip qoyatın. Qañğırmay, odan da meniñ korrespondenciyalarımdı tası, tartpadan tiın-teben berip twramın dep, meni beyresmi jwmısqa aldı.
Sodan, jwmıssımaqqa barıp-kelip jürip, Säkemdi kördim! Kezeksiz kirgenime, apama sen dep söylegenimnen endigäri tegin adam emesimdi añdasa kerek.
- Käuapqa şaqıram, bäri özimnen, äñgime bar! – dep jarmasqanı.
Büginginiñ biiginen sökpessiz. Biraq mınaday qwrmet kisilik nazım sıylaydı eken. Kelise kettim.
Käuaphanada ökpemniñ bärin ayttım. Ol da ağınan jarıldı:
- Bilesiñ be, bir adamğa küle qarasañ, HALIQ erkelep ketedi. Bäri jağday aytıp ketedi. Ädilin aytşı öziñ. Seni tanımağan boldım, esesine tım-tırıs otırdıñdar. Jamıramay kettiñder. Dwrıs pa?…
Sol otırısta “eki-üş jıl, sosın auısam, hayuan bolıp bara jatırmın” degen. “Uaqıtşa ğoy, uaqıtşa…” degen, menen göri özin sendirgisi kelip. “Qataldıq kerek närse…” dep, wrtoqpağın silteñkirep jiberetin ğadetin aqtaytın wzınnan-şwbaq äñgime aytqan.
Eki-üş jılı jiırma bes jılğa wlassa kerek. Üsti-üstine üy salıp jürip, aqırı bir audan ortalığında bastıq bolıp zeynetke ketti dep estidim. Jaqsı, közimmen kördim. Biraq tanımağan boldım. Bäteñke izine balauız tamızıp jüretin arman quğan bayağı balanı şınımen tanımadım.
Ol da meni tanımadı: apam äldeqaşan qızmette joq edi…

Related Articles

  •    EROFEEVANIÑ ĞILIMDAĞI BEYBASTAQTIĞI  

       EROFEEVANIÑ ĞILIMDAĞI BEYBASTAQTIĞI  

       ÄLQISSA Äbilqayır han jaylı örbigen qolaysız äñgimelerge baylanıstı kölemdi sın maqala jazıp ek bwdan jiırma jeti jıl bwrın. Araşa tüsip. Bireulerdiñ aytıp jürgenindey emes dep. Dälelderimizdi keltirip. «Ana tili» gazetine jariyaladıq, 1998 jılı. Birde kitap dükenine bas swqqanımda közim söredegi «Han Abulhair: polkovodec, pravitel' i politik» attı kitapqa tüsti. Quanıp, qolıma aldım. Aqtara bastadım. Baspadan 1999 jılı şığıptı. Avtorı – Irina Erofeeva esimdi tarihşı eken. Tarih ğılımdarınıñ kandidatı. Bwl – 2000 jılı jaz ayı-tın. Satıp aldıq. Oqıdıq. 1710 jılı üş jüzdiñ qazağı Qaraqwmda Äbilqayırdı han qıp saylap alıptı. Ğaziz Täukeniñ közi tirisinde-aq. Osığan säl şübälandıq. Biraq ras ta şığar, oqiğanı arnayı zerttegen tarihşı aytıp otır ğoy dep küdigimizdi seyiltik.

  • Qazaq mektebinde oqitın 7 jasar bala orıs tili sabağında nege orısşa sayrap twruı kerek?

    Qazaq mektebinde oqitın 7 jasar bala orıs tili sabağında nege orısşa sayrap twruı kerek?

    Magnumdı özim mülde wnatpaydı ekenmin. Ünemi barsam, esi dwrıs kökönis tappaytınmın. Eskirgen, şirigen. Azıq-tülikti tek bazardan alamın. Biraq magnumge baykottı toqtatpau kerek! Sonımen birge, orıstildi kino, fil'mderge de baykot jariyalau kerek. Biraq, odan küştisi, balalarıñdı tek qazaqşa oqıtıp, qazaqşa tärbieleu kerek. Biraq, balañdı qazaqşa tärbieleyin deseñ, tağı bir kedergi şığıp jatır. Ğalımdardıñ aytuınşa, balanı 13 jasqa deyin qazaq tilinde oqıtıp, wlttıq qwndılıqtardı boyına, oyına siñiru kerek. Endi solay istep jatsaq, 7-8 jasar qap-qazaqşa ösip kele jatqan balañdı mektepte orıs tilin üyretip miın aşıtuğa tura kelip otır. YAğni, 2-sınıptan bastap orıs tili mektep bağdarlamasında twr. Bjb, tjb-sında orıs tili mwğalimderi balanıñ orısşa mazmwndamasın (govorenie) tekseredi. Talap etedi. Sonda, biz bayğws qazaq,

  • Sayasattanuşı: Euroodaqpen äriptestikke Ortalıq Aziya köbirek müddeli

    Sayasattanuşı: Euroodaqpen äriptestikke Ortalıq Aziya köbirek müddeli

    Nwrbek TÜSİPHAN Euroodaq jetekşileri men Ortalıq Aziya elderiniñ basşıları “Ortalıq Aziya – Euroodaq” sammiti kezinde. Samarqan, Özbekstan 4 säuir 2025 jıl 3-4 säuirde Samarqanda “Ortalıq Aziya – Europa odağı” sammiti ötti. Ortalıq Aziyanıñ resmi BAQ-tarı men memlekettik qwrılım sayttarı Samarqan sammitiniñ “tarihi mañızın” aytıp jatır. Al eki aymaq arasında osınday formattağı alğaşqı kezdesudi sarapşılar qalay bağalaydı? Azattıq tilşisiniñ swraqtarına sayasattanuşı Jänibek Arınov jauap beredi. – Ortalıq Aziya jäne Euroodaq sammiti qanşalıqtı teñ jağdayda ötip jatır dep ayta alamız? – Ortalıq Aziya memleketteriniñ 30 jıldıq sırtqı sayasatına, tarihına üñilsek, Euroodaq ärdayım teñ därejede jwmıs jasauğa tırısatın ülken äriptesterdiñ biri. Mısalı, AQŞ nemese Resey ne bolmasa Qıtaymen salıstırğanda memleket tarapınan bolsın, qoğam

  • Endi qazaq tilin elemeytin mekeme baykottıñ nısanasına iligip, şığınğa bata beretin boladı

    Endi qazaq tilin elemeytin mekeme baykottıñ nısanasına iligip, şığınğa bata beretin boladı

    Keyde qoğamdı bir ğana oqiğa qozğalısqa tüsirip, işte qatqan şemendi jarıp jiberedi. Bwl jolı däl sonday ahual orın aldı. Magnum dükender jelisinde orıs tildi bir azamat qazaq tilin bilmeytin kur'erge şağım tüsirip, artınan düken äkimşiligi älgi kur'erdi jwmıstan şığarıp, mäseleni jılı jauıp qoya salmaq bolğanda, jwrtşılıq oqıstan oyanıp ketti. Bwl tek bir azamattıñ renişi nemese dükenniñ işki tärtibi emes. Bwl – tildik teñsizdikke qarsı wlttıñ refleksi. Qazaqtıñ özi, öz jerinde, öz tilinde söyley almaytın künge jettik pe degen swraq sananı sızdatıp twr. Öz elinde twrıp, öz tilinde söylemeytin azamattı qoğamnan alastatıluı aqılğa simaytın dünie. Al Magnum dükenderi jelisi ottı külmen kömip qoyğanday boldı. Qazaq tili – eldiñ özegi. Oğan jasalğan

  • NAURIZ turalı mañızdı qwjat

    NAURIZ turalı mañızdı qwjat

    Aşıq derekközderden 1920 jılğı 20 naurızda Taşkentte Twrar Rısqwlov qol qoyğan Naurızdı atap ötu turalı bwyrıqqa közim tüsti. Demek, biıl bwl tarihi qwjatqa – 105 jıl! Alayda, arada nebäri altı jıl ötken soñ 1926 jılı Naurızğa tıyım salındı. Al, 1920 jılı Türkistan Keñestik Respublikasınıñ Ortalıq Atqaru Komitetiniñ törağası bolıp qızmet etken Twrar Rısqwlovtıñ tağdırı qanday qayğımen ayaqtalğanı barşamızğa mälim. Onı “halıq jauı” dep tanıp, 1938 jıldıñ 10 aqpanında atu jazasına kesken… Naşel vot takoy dokument v otkrıtıh istoçnikah: Prikaz, izdannıy v Taşkente Turarom Rıskulovım ot 20 marta 1920 goda o prazdnovanii Naurıza. Poluçaetsya, v etom godu etomu istoriçeskomu dokumentu ispolnilos' 105 let! V 1926 godu Naurız okazalsya pod zapretom. A

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı:

Zero.KZ