|  | 

Twlğalar

HAN KENENİÑ QOŞTASUI

kenesari qan

Äy, qırğızdar, qırğızdar,
Jinalıp bäriñ twrsıñdar,
«Noqtalı basqa bir ölim»,
Qazaqtıñ hanın jeñdik dep,
Ölgenimdi estirtip,
Alatau şığıp ırlañdar,

«Bolsadağı bas kespek,
Til kespek joq» dep azıraq,
Qoştasayın el jwrtpen,
Dauısımdı Qwday jetkizer,
Wşqan qws, aqşa bwltpenen.
Qoş bolıñdar kieli,
Sayalı baq tau tasım,
Özim jürgen jerlerim.

Men ölgen soñ toy toylap,
Manaptarıñ masayrar.
Jantay menen Ormanbet,
Sarnatar qobız, sırnayın,
Bastı kesip alsañdar.
Keudemde qalar qıl moyın,
Gorşakov talap etkendey,
Qiqalanbasın süyegi,
Orındalsın tilegi.
Öz qılışımmen şapqaysıñ,
Şıdasa eger qaymıqpay,
Jan alğıştıñ jüregi.

Qandarıñ köp tögildi,
Qızdarıñ öksip bwrımdı.
Soğıstıñ atı soğıs qoy,
Säbi de öldi twlımdı.
Azattıqqa şaqırğan,
Estimediñder ünimdi.

El bolsın dep kelip em,
Qazaq qırğız birigip.
Qarsı şığıp jau boldıñ,
Aq patşağa tığılıp.
Mwsılmandıqtan bezinip,
Mıltığınıñ dausınan,
Ayağına jığılıp.
Qayta aynalıp qan sasıp,
Körisersiñder qazaqpen,
Bügin adasıp ketkenmen,
Orıstan körgen zorlıqtan,
Bastarıña tüsken azappen.

Qazaqtıñ jauı qazaqta,
Sıpatay bastap qaşqan top.
Basın alar Ağıbay,
Mına jarıq düniede,
Satqındarğa orın joq.
Qoş bolıñdar, qazaqtar,
El ediñder qaharlı,
Bastarıñdı qosa almay,
İşimde ketti qan qatıp.
Tisteude ketti barmağım,
Orındalmay armanım.

Sıpataydıñ qılğanı,
Wmıtılmas kek boldı.
Batırlarımnıñ basına,
Ajal tönip, bwlt qondı.
«Men sendikpin, han iem,»
Degenine ilanıp,
Senip qaldım qayteyin.
Kuäge tartıp Bayzaqtı,
Bas igenin qimadım.
Üysindegi bauırlas,
Bölem edi, sıylasım.

Nısanbayday jıraudıñ,
Jazığı joq qırğızğa,
Ölerdegi tilegim,
Bosatıñdar ekeuin,
Menen qaytsın kekteriñ.
Hannıñ basın alsañdar,
Maqsattarıña jetkeniñ.

Ağıbay tüsse esime,
Sarıarqa kirer tüsime.
Jauınıñ apay tösine,
Nayzasın qarıs qadağan.
Ağıbayday er qayda?
Sarı qımız işkizip,
Mıñdap jılqı örgizgen,
Sarıarqaday jer qayda?
Közime ıstıq jas keler,
Sarı belder tüsse oyğa.
Qorğay almay men seni,
Twtqın bop tüstim qırğızğa.

Ajaldan äste qaşpaymın,
Ölemin dep saspaymın.
Mağan da keldi bir näubet,
Talaydıñ aldım bastarın,
Köziniñ tögip jastarın.
Külip qarsı alar ölimdi,
Tük basqan meniñ jüregim
Basım şarlap ketse de,
Peterbor, Ombı jerlerin.
Denem qalar qara jer,
Qoyınında kömilip.
It jese de rizamın,
Süyegimdi kemirip.
Jeti qaznanıñ biri ğoy,
Joldas bolğan ömirlik.
Ruhım jeter elime,
Sarıarqa, Kökşe törine.
Aman bolsa wrpağım,
Tartpay qoymas tegine.
Azttıq üşin alısıp,
Jetpey qoymas sertine.
Qol bastar wl tabılar,
Dünie jinap bas wrmas,
Altın menen kümiske.

Qoş bol, meniñ, Sarıarqam,
Küres jolın bastağan.
Abılaylap wran sap,
Elin, jerin qorğağan.
Qol bastatıp Bögenbayğa,
Dañq pen erlik jaylağan.
Jalğastıra almay isiñdi,
Igere almay küşimdi,
Öz kinämdi tüsinip,
Ölimge bastı bayladım,
Aq adal isim mort ketip,
Süyegim qaldı dalada.
Tilin şaynap jür edi,
Satqındıq jasap wstattı,
Sıpatayday jieniñ.
Jabılıp qırğız qarğaday,
Arqamnan taspa tilersiñ,
Oyıña kelgendi istersiñ.

Qoş bol, jazira tuğan jer,
Kök oray şalğın jasıl bel.
Orındalmağan armanım,
Amanat bolsın senderge.
Qoştaspaymın armanmen,
Sender teñdikke jetkenşe
Ruhım meniñ oyatar,
Qara jer-besik, terbetse.
Sendermen birge jüregim,
Azattıq üşin alısıp,
Batırlıq bolsın tiregiñ.
Qoş bolıñdar, qazağım,
Han köterip Abılaylap,
Qiyağa meni salıp eñ,
Qayırıldı qanatım,
Şıqsamdağı wrandap.
Meniñ arman mwñımdı,
Jetkizer jırau Nısanbay.
Swrap aldım bas tigip,
Bayzaq datqa ekeuin.

Jekpe jekte ölmedim,
Almas qılış mayırlıp,
Alısıp jürip ölmedim,
Qiqalanıp şabılıp.
Nısanbay, Bayzaq serigim,
Qoş, esen sau bolıñdar,
Jolıñdı Alla oñğarsın,
Elge sälem ayta bar,
Täptiştep jırlap berersiñ,
Hanıñnıñ qalay ölgenin.
Namazın oqıp besinniñ,
Taqtağa bastı qoyayın,
Batırmay künin jwmanıñ,
Qırğızdar şıqsın qwmardan.
Aq patşadan alatın,
Alsın 3000 sıylığın.
Renişsiz kütip alayın,
Qwdaydıñ jazğan bwyrığın.

En jaylatsam dep edim,
Qazaq penen qırğızğa,
Alatau, Istıq kölderdi.
Edil menen Jayıqtıñ,
Altay, Ertis, Şu boyı,
Arasındağı jerlerdi.
Türkistan bolıp bas qalañ,
Saltanattı sarayğa,
Ornatıp hannıñ ordasın.
Baqıtın tapqan mäñgilik,
Qazaq qırğız qosılğan,
Handıq bolsın dep edim.

Qayta oralıp Nauanım,
Ağıbay tilin almadı-au.
Nauan sırtta jürgende,
Tiise almas edi mağan jau.
Bwğıbay, Iman, Jolaman,
Janaydar, Jäuke, Tolıbay,
Bwqarbay, Dulat, Naurızbay,
Bwyırmas jerden bwyırdı,
Topırağı qırğızdıñ.
Amal bar ma, Qwdayğa,
Ağıp tüsti jwldızıñ.
Tausılğan jeri osı eken,
Qırıq bes jasta däm twzım.
Qosa almay kettim qayteyin,
Üş jüzdiñ basın ardaqtap,
Şapağatı şalqar, meyirli,
Aman bolsın, qazağım,
Tüzeler äli-aq zamanıñ.
Ämin, Allahu äkbar!

HAN KENE

Jolımbet Mäkiştiñ facebook paraqşasınan alındı

Tags

Related Articles

  • Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı»

    Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı»

    Bwl Dağandel, Baqanas ölkesinen şıqqan bi Üysinbay Janwzaqwlı haqında qwrastırılıp jazılğan kitap. Tıñ tolıqtırılğan eñbekte bolıs Äldeke Küsenwlı, Dağandeli bolısınıñ basşıları men bilerimen qatar Äbdirahman Älimhanwlı Jünisov sındı aytulı twlğalar jaylı äñgime qozğalğan. Olardıñ el aldındağı eñbekteri, bilik, kesim – şeşimderi, halıq auzında qalğan qanattı sözderi men ömir joldarı, ata – tek şejiresi qamtılğan. Sonımen qatar mwrağat derekterindegi mälimetter keltirilgen. Kitapqa esimi engen erlerdiñ zamanı, üzeñgiles serikteri turalı jazılğan key maqalalar, jır –dastandar, üzindiler engen. Kitap qalıñ oqırman qauımğa arnalğan. Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı», - Jebe baspası, Şımkent qalası.134 bet tolıq nwsqasın tömendegi silteme arqılı oqi alasız. Üysinbay kitap kerey.kz

  • Zelenskiydiñ “jalğız seneri äri oñ qolı”. Andrey Ermak kim?

    Zelenskiydiñ “jalğız seneri äri oñ qolı”. Andrey Ermak kim?

    Rey FERLONG Andrey Ermak (sol jaqta) pen Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy (oñ jaqta). 2019 jıl. Andrey Ermak wşaqtan tüse sala öziniñ bastığın qwşaqtadı. 2019 jılı qırküyekte prezident Zelenskiymen jılı jüzdesu jañadan bastalıp kele jatqan sayasi seriktestiktiñ bası edi. Bwl – Ermaktıñ Resey türmesinde otırğan 35 ukrainalıqtı Mäskeuden alıp kelgen säti. Al 2020 jılı Ermak Zelenskiy äkimşiliginiñ basşısı boldı. Biraq Ukrainadağı jemqorlıq şuınan keyin onıñ qızmetine jwrttıñ nazarı audı. Sebebi Ermak Ukraina energetikalıq infraqwrılımına bölingen qarjı jımqırılğan korrupciya shemasında negizgi rölde bolğan degen aqparat tarağan. Biraq tergeuşiler bwl jayttıñ jay-japsarın tolıq aşqan joq. Ermaktıñ özi Azattıqtıñ Ukraina qızmetiniñ resmi saualdarına jauap bergen joq. Sonımen Zelenskiydiñ keñsesin basqarıp otırğan Ermak kim? TELEVIDENIEDEN

  • «Alğaşqı kitap» derekti beynefil'mi

    «Alğaşqı kitap» derekti beynefil'mi

    Qazaqstan Respublikası Mädeniet jäne aqparat ministrliginiñ Mädeniet komitetine qarastı Wlttıq kinonı qoldau memlekettik ortalığınıñ tapsırısımen «JBF company» kompaniyası Semey qalasında, Şıñğıstau öñirinde, Almatı oblısınıñ Jambıl audanında  «Alğaşqı kitap» attı derekti beynefil'm tüsirude. Derekti fil'm Abaydıñ 1909 jılı Sankt Peterburgtegi Il'ya Boraganskiy baspasında basılğan alğaşqı şığarmalar jinağınıñ jarıq köruine arnaladı. Wlı Abay mwrasınıñ qağaz betine tañbalanu tarihın bayandaydı. Qazirgi adamdar bwrınğı uaqıttıñ, Abay zamanınıñ naqtı, derekti beynesin, sol kezdegi adamdardıñ älpetin, kiim ülgisin köz aldarına elestetui qiın. Köpşiliktiñ ol uaqıt turalı tüsinigi teatr men kinofil'mderdegi butaforlıq kiimder men zattar arqılı qalıptasqan. Alayda Abay uaqıtındağı qazaq tirşiligi, qazaqtardıñ bet-älpeti, kiim kiisi, üy – jayı, bwyımdarı tañbalanğan mıñdağan fotosuretter saqtalğan. Bwlar Resey, Türkiya, Wlıbritaniya

  • Milliarder Bill Geyts bar baylığın Afrika elderine audarmaq

    Milliarder Bill Geyts bar baylığın Afrika elderine audarmaq

    Microsoft kompaniyasınıñ negizin qalauşı jäne älemdegi eñ bay adamdardıñ biri sanalatın Bill Geyts öziniñ baylığın qayda jwmsaytının resmi mälimdedi. Käsipker Afrika elderindegi densaulıq saqtau, bilim beru jäne kedeylikpen küres salalarına şamamen 200 milliard dollar investiciya saludı josparlap otır. «Juırda men öz baylığımdı 20 jıldıñ işinde tolıqtay taratu jöninde şeşim qabıldadım. Qarajattıñ basım böligi osı jerde, Afrikada, türli mäselelerdi şeşuge kömektesuge bağıttaladı», – dedi Bill Geyts öziniñ qorımen birlesken baspasöz mäslihatında. Bastı basımdıqtar: – infekciyalıq aurularmen küres (sonıñ işinde bezgek, tuberkulez, VIÇ); – ana men bala densaulığın jaqsartu; – auıldıq audandardağı bilim beru sapasın arttıru; – taza auızsu men sanitariya infraqwrılımın damıtu; Bill Geyts: «Bwl – qayırımdılıq emes, bwl – investiciya.

  • ŞOQAN UÄLIHANWLI DEGEN EKEN..

    ŞOQAN UÄLIHANWLI DEGEN EKEN..

    El auzında qazaq oqımıstıları ayttı degen sözder az emes. Belgili ğalım, etnograf A. Seydimbek qwrastırğan tarihi twlğa, asqan oqımıstı Şoqan babamızdıñ tapqır sözderin nazarlarıñızğa wsınamız. * * * Ombığa oquğa jürer aldında bala Şoqan äkesiniñ el işi mäselesin şeşudegi keybir öktem, ojar qılıqtarına köñili tolmay, «oquğa barmaymın» dep qiğılıq salsa kerek. Tipten könbey bara jatqan balasın qatal Şıñğıs järdemşi jigitterine baylatıp almaqqa ıñğaylanıp: «Şıqpasa köterip äkeliñder, arbağa tañıp alamız!» − deydi. Sonda därmeni tausılğan Şoqan äkesine: «Baylatpa! Abılay twqımınan baylanğandar men aydalğandar jeterlik bolğan!» − dep til qatadı. Bala da bolsa aqiqat sözdi aytıp twrğan balasınan tosılğan äke dereu Şoqandı bosattırıp jiberedi. * * * Peterburgte Sırtqı İster ministrliginiñ bir

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: