Qazaqstandıqtardıñ jartısınan köbi aqşanı wlttıq valyutada jinaqtaydı
«DEMOSCOPE» qoğamdıq pikirge ekspress-monitoring jürgizu byurosı Qazaqstan azamattarı arasında «Qazaqstandıqtardıñ wlttıq valyutağa senimi. Ekonomikanıñ dollarsızdanuı» taqırıbında saualnama jürgizdi.
Saualnamağa Astana, Almatı qalaları men 14 oblıs ortalığınan 18 jastan asqan 1371 azamat qatıstı. Olardıñ 74%-ı äyel adamdar, 26%-ı er azamattar. Swraq qoyu ädisi – telefon arqılı jürgizilgen swhbat jäne onlayn-saualnama. Saualnama 2015 jılı 27 qaraşadan bastap 2 jeltoqsanğa deyin jürgizildi. Statistikalıq körsetkiş qateligi 2,3%-dan aspaydı.
|
Mümkindik bolsa, saualnamağa qatısqan qazaqstandıqtardıñ 57%-ı depozitti wlttıq valyutada aşar edi. Olardıñ 21%-ı depozit aşu üşin AQŞ dolların tañdaydı. Evro valyutasında aqşa jinağısı keletin otandastarımızdıñ sanı 8%. Respondentterdiñ 5%-ı depozitterin teñge, dollar, evrodan özge valyutada jinaqtağısı keledi. Al, mul'tivalyutalıq, yağni birneşe valyutalıq depozit aşqısı keletinder sanı 9%-ğa teñ. Bwl mälimetter «DEMOSCOPE» qoğamdıq pikirge ekspress-monitoring jürgizu byurosı jürgizgen zertteu nätijesinde belgili boldı.
Sonımen qatar, soñğı jılda saualnamağa qatısqan qazaqstandıqtardıñ 41%-nıñ wlttıq valyutağa degen senimi tömendegen. Teñgeniñ älsireuine qaramastan, qazaqstandıqtardıñ 18%-nıñ teñgege degen senimi arta tüsken. 24%-ı soñğı ekonomikalıq özgeristerge qaramastan «Wlttıq valyutağa degen senimim eş özgergen joq» dep jauap berdi. Qalğan saualnama qatısuşıları bwl swraqqa naqtı jauap bere almadı.
Zertteu barısında wlttıq valyutanı nığaytu üşin halıq tarapınan qanday wsınıstar bar ekenin anıqtamaqşı boldıq. Respondentterdiñ 27%-ı teñgelik depozit boyınşa payızdıq sıyaqı mölşerin köbeytu kerek deydi. 24%-ı mwnay bağası özgerse nemese özge kütpegen jağdaylar bolsa, Wlttıq bank tarapınan naqtı şaralar kütedi. Dağdarıs kezinde inflyaciyanı baqılauda wstau teñgeni bir qalıpta wstap twruğa kömektesedi degen respondentterdiñ ülesi – 14%. Sonday-aq, 14% saualnama qatısuşıları teñge depozitine qoyılğan memlekettik kepildik mölşerin arttırudı wsınadı. Al, qalğan 21%-ı bwl swraqqa qatıstı naqtı wsınıs bildire almadı.
16 qaraşa küni Elbası Nwrswltan Nazarbaev Wlttıq bank törağası Daniyar Aqışevqa Qazaqstan halqınıñ teñgege degen senimin qayta ornıqtıru üşin tiisti şaralar qoldanudı, sonımen qatar, ekonomikanı dollarsızdandıru üşin jasalıp jatqan jwmıstardı jalğastırudı tapsırdı.
Zertteuğa qatısqan azamattardıñ 32%-ı ekonomikanıñ dollarsızdanuı äbden mümkin degen pikirde eken. Olar dollar aynalımnan şığadı, biz tek teñgeni paydalanuğa köşemiz dep boljaydı. «Kerisinşe, dollar äli de küşeyui mümkin» degen pikirdi wstanatın halıq 7%. 28%-ı ekonomikanıñ dollarsızdanuı mümkin emes deydi. Al, 17%-ı teñgeni küşeytu maqsatında şeteldik valyutanı qoldanu belgili bir mölşerde şektelui mümkin, alayda dollar Qazaqstan narığınan şettetilmeydi degen pikirde. Qalğan 16%-ı bwl swraqqa qatıstı naqtı pikir bildirmedi.
Qazaqstan ekonomikasınıñ birte-birte dollarsızdandıru üşin jasap jatqan şaraları jöninde de respondentterdiñ oy-pikirlerin bilmekşi boldıq. Olardıñ 26%-ıeldegi önerkäsip salasın damıtu kerek, äri otandıq öndiruşilerge qoldau körsetu mañızdı deydi. 19%-ı şeteldik valyuta emes, wlttıq valyutanı qoldanuğa tolıq köşu kerek dese, 11% -ı elimizde jalpı ekonomikalıq twraqtılıq ornasa, dollarsızdandıru üderisi özdiginen jüredi deydi. Sonımen qatar, halıqtıq qarjılıq sauattılığın arttıru qajet (9%), qolma-qol aqşasız tölem jasaudı damıtu kerek (9%) degen pikirler de aytıldı. Al, saualnamağa qatısqan qazaqstandıqtardıñ 7%-ı jıljımaytın mülik men kölikti dollar valyutasında satuğa şekteu qoyudı wsınadı.
Pikir qaldıru