Ақмола облысының сакралды орындары. Батыр Киікбай Байғараұлының жерленген жері…
kerey.kz
Орналасқан жері: Ақмола облысы Атбасар ауданы Сергеевка ауылы.
Қысқаша ақпарат: Киікбай батыр (1693-1741 ж) ғұмыр кешкен заманы қазақ-жоңғар арасында екі ғасырға созылған қанқасап соғыстың енді тұтанып, енді шиеленісіп, бірте-бірте екі көшпелі елдің тактикасы мен стратегиясының сынға түсе бастаған кезі еді. Бұл кезде қазақ халқының дербес ел болып, ірге бекітіп, біртұтас этникалық сана-сезімнің орныққанына екі ғасырдың жүзі болған. Содан да болар, қазақ-жоңғар арасындағы өрт тұтанған кезде елі мен жерін қорғау үшін алғаш рет атқа қонып, елдің шетіне, желдің өтіне, жаудың бетіне шығып, ерлік көрсеткен батырлардың сапында Киікбай батыр да болды.
Киікбай батыр ат жалын тартып, сарбаздар сапына тұрған кезде көшпелі екі ел арасындағы соғыс тәсілдері, қорғаныс әдістеріне әбден шыңдалды. Міне, бұл тұрғыдан келгенде, қазақ халқының ұлттық патриотизмін, ерлік дәстүрін алғаш рет қалыптастыру, орнықтыру миссиясы Киікбай қатарлы батырлардың пешенесіне жазылған.
Мазары – кейінгі ортағасырлық сәулет ескерткіші. Қазақ-жоңғар шайқасында қаза тапқан, ержүрек жауынгер Киікбай батырдың мазары 275 жыл бұрын тұрғызылған. Қазақ халқында әр рудың көші жүретін өз жолы болған. Қазақтар бүкіл өмірін көш үстінде өткізген халық, сондықтан да Киікбай батыр туралы әртүрлі тарихи естіліктер қалыптасқан. Киікбай батырды керей руына жатқызады.
Осылайша, ерлігі мен даңқы айбынды қазақтың Киікбай батыр есімі ғасырлардан жалғасын тауып ұрпақтан-ұрпаққа тарих болып сақталған.
Киікбай батыр мазарына аудан және облыс қонақтары еске алып, дұға бағыштау үшін арнайы келеді.
Қазіргі кезде көлемі дөңгелек мазардың алдыңғы бөлігі жартылай сақталған, қарама-қарсы қабырғасы бұзылған және құм тастармен толтырылған. ХХ ғ. аяғында Киікбай батырға арналған тағы бір мазар қойылған. Қабырғасы дөңгелек жаңа үлгіде тастан қаланған мазар ортағасырдағы ескерткіштерге ұқсайды.Жоғары жағы жартылай ашық, жалпақ, кең көлемде төнкерілген ислам рәмізін растайтын жарты айдың белгісі күмістеліп, жасалған. Еске аслу тақтайшасында: «Байқараұлы Киікбай 1693-1741 ж.ж.» деп жазылған.
ХХ ғасырдың басы 50-жылдары мен ХVIII ғасырға бұл жерлерде, қазақ жауынгерінің сауыты табылды деп атайды. Кейдесоқ жәдігерлер жер жырту кезінде анықталып, Атбасар ауданының тарихи-өлкетану музейінің қорында сақталған.
Деректеме: Атбасар ауданының тарихи-өлкетану музейі.
Пайдаланылған әдебиет тізімі: Жергілікті өлкетанушы Клара Әмірқызының “Қиылған ғұмырлар” атты кітабында Киікбай батырдың тарихи өмірі мен қызметі туралы жазылған.
Пікір қалдыру