|  | 

رۋحانيات

كۇناسى بولا تۇرا جانناتقا كىرەتىندەر كىمدەر؟

كۇناسى بولا تۇرا جانناتقا كىرەتىندەر كىمدەر؟

«اللا ەلشىسى (وعان اللانىڭ يگىلىگى مەن سالەمى بولسىن) ءبىر كۇنى: «مۇسىلمانداردان كۇناسى بولا تۇرا جانناتقا كىرەتىندەر بولادى» دەيدى.

سوندا ساحابالار: «قالايشا، اللا راسۋلى؟» دەپ سۇراعاندا، ول: «مۇسىلمان جاساعان ءوز كۇناسىن ۇمىتپاي ۇرەيلەنىپ جۇرەدى. راببىسىنا شىنايى تۇردە جالبارىنادى. وسى ارقىلى ول اللا تاعالانىڭ كەشىرىمىنە يە بولادى» دەگەن ەدى.

قالماحان ەرجان

ەر ادامنىڭ كيىمىن باسپا
ەر ادامنىڭ كيىمىن باسپا
25.02.2016 10:18
634
0

XVIII عاسىردا قازاقستاننىڭ باتىس وڭىرىندە ەسەنگەلدى اتتى كىسى تۇرمىس كەشەدى. ول جەتى اتاسىنان بەرى باي، مال-جانى مىڭعىرعان ادام بولسا كەرەك. ناعىز شىنجىر بالاق، شۇبار ءتوس داۋلەتتى ادام ەكەن. بولىس بولىپ، ەل دە بيلەيدى. ونىڭ توقالىنان بەكەي ەسىمدى ۇلى بولىپتى. بەكەي ورىسشا ساۋاتى وتە جوعارى، كوزى اشىق جىگىت ەكەن. بايدىڭ بايبىشەدەن تۋعان ۇلدارى بەكەيدىڭ ەل ىشىندەگى بەدەلىن كورە الماي، اكەسىن ۇلىنا ايداپ سالادى. وعان: «بالاڭىز اتادان قالعان داۋلەتتى بەي-بەرەكەت شاشىپ ءجۇر. ەل-جۇرتقا ابىرويسىز قىلىپ ءبىتتى»، – دەپ جاماندايدى. ولارعا يلانىپ قالعان ەسەنگەلدى:
– ولاي بولسا، ماعان قانداي اقىل بەرەسىڭدەر؟ – دەپ سۇرايدى.
– ويباي، اكە! ونداي بالانىڭ بارىنان جوعى. تەز قۇتىلعانىڭىز ءجون، – دەپ ازعىرادى مىسىق تىلەۋ ۇلدارى. زۇلىمداردىڭ تىلىنە ەرگەن باي بەكەيدى مەرت قىلادى.
بۇل وقيعا كەيىن بارلىق جەرگە اشكەرە بولادى. بايدىڭ كەلىنى وتە ەستى جان ەكەن. اكەسىنىڭ ءوز ۇلىنىڭ تۇبىنە جەتكەندىگىن دالەلدەپ، قازى-بيلەردىڭ الدىنا جۇگىنەدى. باي بالاسىن ولتىرگەنىن مويىنداپ، وكىنەدى. داۋدىڭ سوڭى قۇنعا كەپ تىرىلگەندە وجەت ايەل:
– ەرىمە قۇت بولماعان داۋلەت ماعان باقىت بەرمەيدى. ءبىر عانا تىلەگىم بار. قايىن اتامنىڭ جەتى اتاسىنان بەرى كەلە جاتقان قۇندىز جاعالى تونى تورىندە ءىلىنىپ تۇر. سونى ءبىر اتتاپ وتەم. باسقا تالابىم جوق، – دەپدى. كەلىننىڭ ءوتىنىشى ورىندالادى. كوپ ۇزاماي، ەسەنگەلدى ءبىر جۇتتا ءتورت تۇلىك مالىنان تەگىس ايرىلىپ، تاياق ۇستاپ قالادى. كيەلى كيىمى اياققا تاپتالعاندىقتان، بايدىڭ باعى تايادى. اقىرى ەسەنگەلدى جوقشىلىقتا، قايىر سۇراپ ءجۇرىپ ولگەن ەكەن. بۇل وقيعاعا قاتىستى ورىس جازۋشىسى ۆ.دال «بەكەي مەن ماۋلەن» اتتى حيكايات جازعان. وسى جاعداي كيىمنىڭ دە قۇتى بولاتىندىعىن، ونى باسقاندا كيەسى كەتىپ، شاڭىراقتان باقتىڭ ۇشاتىندىعىن كورسەتەدى.
جازۋشى مۇحتار ماعاۋيننىڭ «التىباقاننان سوڭ» اتتى اڭگىمەسىندە ەر ادامنىڭ كيىمىن ايەل ادامنىڭ استىنا باسىپ وتىرمايتىندىعى تۋرالى سيۋجەت كەلتىرگەن. شىعارما اۆتورى بۇل جەردە ايەل ادام ەر كىسىنىڭ كيىمىن استىنا باسسا، ونىڭ باسىنان باعى تايادى دەگەن ويدى اسەرلى دە نانىمدى جەتكىزگەن.

Related Articles

  • «العاشقى كىتاپ» دەرەكتى بەينەفيلمى

    «العاشقى كىتاپ» دەرەكتى بەينەفيلمى

    قازاقستان رەسپۋبليكاسى مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ مادەنيەت كوميتەتىنە قاراستى ۇلتتىق كينونى قولداۋ مەملەكەتتىك ورتالىعىنىڭ تاپسىرىسىمەن «JBF company» كومپانياسى سەمەي قالاسىندا، شىڭعىستاۋ وڭىرىندە، الماتى وبلىسىنىڭ جامبىل اۋدانىندا  «العاشقى كىتاپ» اتتى دەرەكتى بەينەفيلم تۇسىرۋدە. دەرەكتى فيلم ابايدىڭ 1909 جىلى سانكت پەتەربۋرگتەگى يليا بوراگانسكي باسپاسىندا باسىلعان العاشقى شىعارمالار جيناعىنىڭ جارىق كورۋىنە ارنالادى. ۇلى اباي مۇراسىنىڭ قاعاز بەتىنە تاڭبالانۋ تاريحىن باياندايدى. قازىرگى ادامدار بۇرىنعى ۋاقىتتىڭ، اباي زامانىنىڭ ناقتى، دەرەكتى بەينەسىن، سول كەزدەگى ادامداردىڭ الپەتىن، كيىم ۇلگىسىن كوز الدارىنا ەلەستەتۋى قيىن. كوپشىلىكتىڭ ول ۋاقىت تۋرالى تۇسىنىگى تەاتر مەن كينوفيلمدەردەگى بۋتافورلىق كيىمدەر مەن زاتتار ارقىلى قالىپتاسقان. الايدا اباي ۋاقىتىنداعى قازاق تىرشىلىگى، قازاقتاردىڭ بەت-الپەتى، كيىم كيىسى، ءۇي – جايى، بۇيىمدارى تاڭبالانعان مىڭداعان فوتوسۋرەتتەر ساقتالعان. بۇلار رەسەي، تۇركيا، ۇلىبريتانيا

  • جالبىرۇلى قويباس جايىنداعى كۇماندى كوڭىرسىك اڭگىمەلەر

    جالبىرۇلى قويباس جايىنداعى كۇماندى كوڭىرسىك اڭگىمەلەر

                          1. اماندىق كومەكوۆتىڭ ايتىپ جۇرگەنى – ايعاقسىز بوس سوزدەر        قازاقستاننىڭ باتىس ايماعىندا عۇمىر كەشكەن ونەرپازدىڭ ءبىرى – جالبىرۇلى قوجانتاي  جايلى سوڭعى كەزدە قيسىنى كەلىسپەيتىن نەشە ءتۇرلى اڭگىمەلەر ءورىپ ءجۇر. مۇنىڭ باسىندا تۇرعانداردىڭ ءبىرى – اماندىق كومەكوۆ. بۇرىندا دا ونىڭ، باسقا دا كىسىلەردىڭ ەلدى اداستىراتىن نەگىزسىز سوزدەرىنە بايلانىستى ناقتى دالەلدەر كەلتىرىپ، «قۇلان قۇدىققا قۇلاسا، قۇرباقا قۇلاعىندا وينايدى» دەگەن اتاۋمەن تۇزگەن سىن ماقالامىزدى رەسپۋبليكالىق «تۇركىستان» گازەتى (28.09. 2023 جىل) ارقىلى جۇرت نازارعا ۇسىنعانبىز-دى. الەۋمەتتىك جەلىدە ازامات بيتان ەسىمدى بلوگەردىڭ جۋىردا جاريالاعان ۆيدەو-تۇسىرىلىمىندە ا. كومەكوۆ ءوزىنىڭ سول باياعى «الاۋلايىنە» قايتا باسىپتى. ءسوزىن ىقشامداپ بەرەيىك، بىلاي دەيدى ول: «1934 الدە 1936 جىلى (؟) ماسكەۋدە وتكىزىلەتىن

  • جارايسىڭدار، ازەربايجان

    جارايسىڭدار، ازەربايجان

    ولار قر ۇلتتىق قورعانىس ۋنيۆەرسيتەتىندە ورىس تىلىندە وقۋدان باس تارتقان. نەگە سولاي ؟ ويتكەنى ولار قازاق ءتىلىن تاڭداعان! قازىر ۋنيۆەرسيتەتتە قازاق ءتىلى كۋرستارى اشىلىپ جاتىر. ايتقانداي، ازەربايجاندارعا ءتىلىمىزدى قولداعانى ءۇشىن قۇرمەت پەن قۇرمەت. ولار ناعىز باۋىرلاس حالىق ەكەنىن كورسەتتى. بىراق قازىر ءبىزدىڭ قورعانىس مينيسترلىگىنە سۇراقتار تۋىندايدى. بۇعان دەيىن بارلىق شەتەلدىكتەردى ورىسشا ۇيرەتىپ پە ەدى؟ بىرەۋ نە سۇرايدى؟ ايتەۋىر، ءبىلىم – قازاق ءتىلىن ناسيحاتتاۋدىڭ ەڭ جاقسى ءتاسىلى. ال نەگە ورىس تىلىندە وقىتادى؟ ال كىم ءۇشىن؟ ەڭ قىزىعى، وسىنىڭ ءبارىن تەك ازەربايجانداردىڭ ارقاسىندا عانا بىلەتىن بولامىز. ال نەگە بۇرىن قازاقشا وقىتپاعان، ەڭ بولماسا كەيبىر ەلدەردە. نەگە سول قىتاي ءتىلىن ورىسشا ۇيرەتەدى؟ رۋسلان تۋسۋپبەكوۆ

  • شوقان ۋاليحانۇلى دەگەن ەكەن..

    شوقان ۋاليحانۇلى دەگەن ەكەن..

    ەل اۋزىندا قازاق وقىمىستىلارى ايتتى دەگەن سوزدەر از ەمەس. بەلگىلى عالىم، ەتنوگراف ا. سەيدىمبەك قۇراستىرعان تاريحي تۇلعا، اسقان وقىمىستى شوقان بابامىزدىڭ تاپقىر سوزدەرىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز. * * * ومبىعا وقۋعا جۇرەر الدىندا بالا شوقان اكەسىنىڭ ەل ءىشى ماسەلەسىن شەشۋدەگى كەيبىر وكتەم، وجار قىلىقتارىنا كوڭىلى تولماي، «وقۋعا بارمايمىن» دەپ قيعىلىق سالسا كەرەك. تىپتەن كونبەي بارا جاتقان بالاسىن قاتال شىڭعىس جاردەمشى جىگىتتەرىنە بايلاتىپ الماققا ىڭعايلانىپ: «شىقپاسا كوتەرىپ اكەلىڭدەر، ارباعا تاڭىپ الامىز!» − دەيدى. سوندا دارمەنى تاۋسىلعان شوقان اكەسىنە: «بايلاتپا! ابىلاي تۇقىمىنان بايلانعاندار مەن ايدالعاندار جەتەرلىك بولعان!» − دەپ ءتىل قاتادى. بالا دا بولسا اقيقات ءسوزدى ايتىپ تۇرعان بالاسىنان توسىلعان اكە دەرەۋ شوقاندى بوساتتىرىپ جىبەرەدى. * * * پەتەربۋرگتە سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ءبىر

  • ءتىل جونىندە تالاي جازىلدى عوي…

    بىراق بۇرىننان ايتىلاتىن ەكى پرينتسيپ سول باياعى وزگەرمەيدى. سەبەبى ونى ۋاقىت جانە وزگە ەلدەردىڭ تاجىريبەسى دالەلدەدى: 1. زاڭ، جارلىق، ەرەجە، شەشىمدەرمەن تىلگە سۇرانىس تۋعىزۋ. ونسىز ءتىل ەشكىمگە كەرەك ەمەس. ءتىل اقشا تابۋعا، ءبىلىم الۋعا، وزگەمەن بايلانىسقا تۇسۋگە قاجەت بولعاندا عانا سۇرانىسقا يە بولادى، سوندا عانا ادامدار ءماجبۇرلى تۇردە ۇيرەنەدى. شەتەلدە وقىعىڭ كەلە مە، IELTS, TOEFL تاپسىر. ول ءۇشىن اعىلشىن وقى. حالىقارالىق كومپانيادا ىستەپ، كوپ جالاقى العىڭ كەلە مە، الدىڭعى سويلەمدە جازىلعان شارتتاردى ورىندا. سۇرانىس تۋعىزۋ مەحانيزمى وسىلاي جۇمىس ىستەيدى. 2. ءتىل يەسى سانالاتىن ۇلت وكىلدەرىنىڭ پرينتسيپشىلدىك تانىتۋى. ياعني، ءتىلىڭ كەڭ تاراسىن دەسەڭ، ونى كەڭ قولدان. ۇيدە، تۇزدە، باسقا جاقتا. انگليادا تۇرىكتىڭ كافەسىنە كىرسەڭ، ءوزارا تۇرىكشە سويلەسەتىن. استانادا ءۇي جوندەيمىز دەپ

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: