«Alla elşisi (Oğan Allanıñ igiligi men sälemi bolsın) bir küni: «Mwsılmandardan künäsi bola twra Jännatqa kiretinder boladı» deydi.
Sonda sahabalar: «Qalayşa, Alla rasulı?» dep swrağanda, ol: «Mwsılman jasağan öz künäsin wmıtpay üreylenip jüredi. Rabbısına şınayı türde jalbarınadı. Osı arqılı ol Alla tağalanıñ keşirimine ie boladı» degen edi.
Qalmahan ERJAN
XVIII ğasırda Qazaqstannıñ batıs öñirinde Esengeldi attı kisi twrmıs keşedi. Ol jeti atasınan beri bay, mal-janı mıñğırğan adam bolsa kerek. Nağız şınjır balaq, şwbar tös däuletti adam eken. Bolıs bolıp, el de bileydi. Onıñ toqalınan Bekey esimdi wlı bolıptı. Bekey orısşa sauatı öte joğarı, közi aşıq jigit eken. Baydıñ bäybişeden tuğan wldarı Bekeydiñ el işindegi bedelin köre almay, äkesin wlına aydap saladı. Oğan: «Balañız atadan qalğan däuletti bey-bereket şaşıp jür. El-jwrtqa abıroysız qılıp bitti», – dep jamandaydı. Olarğa ilanıp qalğan Esengeldi:
– Olay bolsa, mağan qanday aqıl beresiñder? – dep swraydı.
– Oybay, äke! Onday balanıñ barınan joğı. Tez qwtılğanıñız jön, – dep azğıradı mısıq tileu wldarı. Zwlımdardıñ tiline ergen bay Bekeydi mert qıladı.
Bwl oqiğa keyin barlıq jerge äşkere boladı. Baydıñ kelini öte esti jan eken. Äkesiniñ öz wlınıñ tübine jetkendigin däleldep, qazı-bilerdiñ aldına jüginedi. Bay balasın öltirgenin moyındap, ökinedi. Daudıñ soñı qwnğa kep tirilgende öjet äyel:
– Erime qwt bolmağan däulet mağan baqıt bermeydi. Bir ğana tilegim bar. Qayın atamnıñ jeti atasınan beri kele jatqan qwndız jağalı tonı törinde ilinip twr. Sonı bir attap ötem. Basqa talabım joq, – depdi. Kelinniñ ötinişi orındaladı. Köp wzamay, Esengeldi bir jwtta tört tülik malınan tegis ayrılıp, tayaq wstap qaladı. Kieli kiimi ayaqqa taptalğandıqtan, baydıñ bağı tayadı. Aqırı Esengeldi joqşılıqta, qayır swrap jürip ölgen eken. Bwl oqiğağa qatıstı orıs jazuşısı V.Dal' «Bekey men Mäulen» attı hikayat jazğan. Osı jağday kiimniñ de qwtı bolatındığın, onı basqanda kiesi ketip, şañıraqtan baqtıñ wşatındığın körsetedi.
Jazuşı Mwhtar Mağauinniñ «Altıbaqannan soñ» attı äñgimesinde er adamnıñ kiimin äyel adamnıñ astına basıp otırmaytındığı turalı syujet keltirgen. Şığarma avtorı bwl jerde äyel adam er kisiniñ kiimin astına bassa, onıñ basınan bağı tayadı degen oydı äserli de nanımdı jetkizgen.
Pikir qaldıru